Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

Li kʼusitik tsjakʼ jkʼelvunetike

Li kʼusitik tsjakʼ jkʼelvunetike

Li Mateo xchiʼuk Lukase, ¿kʼu yuʼun mu xkoʼolaj li kʼusi laj yalik ta sventa li xkuxlejal Jesus kʼalal bikʼit toʼoxe?

Yuʼun jelajtik li buchʼu mas laj yalbeik skʼoplale, jech oxal mu xkoʼolaj li kʼusi laj yalike.

Li Mateoe jaʼ mas laj yakʼ ta yoʼonton yalbel skʼoplal li Josee. Jech kʼuchaʼal liʼe, laj yalbe smelolal kʼu yelan laj yaʼi sba Jose kʼalal laj yaʼi ti xchiʼinoj xa yol li Mariae xchiʼuk ti chiʼinat ta loʼil yuʼun jun anjel sventa x-albat smelolal li kʼusi kʼot ta pasele xchiʼuk ti kʼuxi la xchʼun li kʼusitik albat akʼo spase (Mat. 1:19-25). Chalbe skʼoplal xtok ti la xchʼun kʼalal chiʼinat ta loʼil yuʼun yan anjel sventa x-albat ti akʼo jatavuk batel ta Ejipto xchiʼuk li yutsʼ yalale. Jech xtok, laj yalbe skʼoplal ti chiʼinat ta loʼil yan velta yuʼun jun anjel ta jun vaychil sventa x-albat ti akʼo xa sutuk batel li ta yosilal Israele. Vaʼun laj yal ti jech la spas li Josee, xchiʼuk ti laj la snop chbat ta Nasarete (Mat. 2:13, 14, 19-23). Li ta baʼyel chib kapitulo ta S-evanjelio li Mateoe vukub to velta chalbe sbi li Josee, jaʼ kʼajomal chanib velta laj yalbe sbi li Mariae.

Jaʼuk li Lukase jaʼ mas laj yakʼ ta yoʼonton yalbel skʼoplal li Mariae. Laj yalbe smelolal kʼuxi ay chiʼinatuk ta loʼil yuʼun li anjel Gabriele, ti ay svulaʼan li Elisabete xchiʼuk ti oy la kʼusi albat sventa yichʼel ta mukʼ li Jeovae (Luk. 1:26-56). Jech xtok, laj yalbe smelolal li kʼusi albat Maria yuʼun Simeon ta sventa li kʼusi tsnuptan li Jesuse. Maʼuk noʼox, yuʼun kʼalal laj yalbe skʼoplal li kʼusi kʼot ta pasel kʼalal ayik ta templo xchiʼuk stot smeʼ Jesus kʼalal naka toʼox yichʼoj 12 jabile, jaʼ la stsʼiba li kʼusi laj yal Mariae; maʼuk li kʼusi laj yal Josee. Li Lukase laj yal ti «la snakʼ lek ta yoʼonton [Maria] skotol li kʼusitik taje» (Luk. 2:19, 34, 35, 48, 51). Li ta baʼyel chib kapitulo ta S-evanjelio Lukase 12 ta velta laj yalbe sbi li Mariae, jaʼ kʼajomal noʼox oxib velta laj yalbe sbi li Josee. Jech kʼuchaʼal chkakʼtik ventae, li Mateoe jaʼ mas laj yalbe skʼoplal li kʼusi la snop Josee xchiʼuk li kʼusitik la spase. Yan li Lukase jaʼ mas laj yalbe skʼoplal li kʼusi la snop Mariae xchiʼuk li kʼusitik la spase.

Li Mateo xchiʼuk Lukas xtoke jelajtik ti kʼu yelan chalbeik skʼoplal li snitilulal o smoltotak ta voʼne li Maria xchiʼuk Josee. Yuʼun li Mateoe jaʼ chalbe skʼoplal li snitilulal Josee xchiʼuk chakʼbe lek sprevail ti jaʼ oy sderecho chuʼunin ajvalilal yuʼun David li Jesuse. Taje jaʼ ta skoj ti jaʼ tsʼitesat yuʼun li Josee, ti jaʼ snamtal moltot li Salomon xnichʼon Davide (Mat. 1:6, 16). Jaʼuk li Lukase jaʼ laj yalbe skʼoplal li snitilulal Mariae xchiʼuk chakʼbe sprevail ti jaʼ xuʼ chuʼunin ajvalilal yuʼun David li Jesus ta skoj ti bu likem tal stsʼunbale (Rom. 1:3). Yuʼun li Mariae jaʼ snamtal moltot li Natane, ti jaʼ xnichʼon noxtok li Davide (Luk. 3:31). Xi chal li Lukase: ‹Li stot Josee jaʼ Eli›; pe ta melele jaʼ stot li Mariae, ¿kʼu yuʼun ti jech chale? Yuʼun kʼalal tstsakbeik sbi smoltotakik li ta voʼnee jutuk mu skotoluk velta muʼyuk tstsakbeik sbi li antsetike. Jech oxal, kʼalal laj yal Lukas ti jaʼ Eli stot li Josee, jaʼ chakʼ ta aʼiel ti jaʼ smolniʼe (Luk. 3:23).

Ti kʼu yelan laj yalbeik skʼoplal snitilultak Jesus li Mateo xchiʼuk Lukase jamal chakʼ ta ilel ti jaʼ onoʼox li Mesias albil skʼoplale. Li krixchanoetik ta voʼnee snaʼojik lek ti jaʼ snitilulal David li Jesuse, jech ek li fariseoetik xchiʼuk jsaduseoetike mi jsetʼuk laj yalik ti maʼuke. Jaʼ yuʼun, li kʼusitik la stsʼibaik li Mateo xchiʼuk Lukase jtunel-o kuʼuntik sventa stsatsub li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk sventa jpat koʼontontik ti chkʼot onoʼox ta pasel li kʼusitik yaloj Jeovae.