1, 2. 1) ¿Kʼuxi snitojbe sba skʼoplal li kʼanelal xchiʼuk li xchʼunel oʼontonale? 2) ¿Kʼusitik ta jkʼelbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe?

JAʼ JTOTIK li Jeovae xchiʼuk jamal yaloj ti chakʼbe bendision yajtuneltak mi tukʼ chakʼ sbaik ta stojolale. Taje jaʼ jtos kʼu yelan chakʼ ta ilel ti skʼanojutik li Jeovae. Ta skoj ti «jaʼ la skʼanutik baʼyel li stuke», jkʼanojtik li voʼotik eke (1 Juan 4:19). Li kʼanelal xchiʼuk li xchʼunel oʼontonale jmoj snitojbe sba skʼoplal. Yuʼun kʼalal mas to ta jkʼantik li Diose, mas to tstsatsub li xchʼunel koʼontontik ta stojolale xchiʼuk mas ta jchʼuntik ti chakʼ jmotontik mi jkʼanojtik li Jeovae (kʼelo Evreos 11:6).

² Li Jeovae oy ta yoʼonton chakʼbe smoton li yajtuneltake. Taje jaʼ jech stalelal li Diose xchiʼuk jaʼ jech snaʼ spas. Sventa lek tsots li xchʼunel koʼontontike, skʼan lek jchʼuntik ti ch-akʼbat smotonik yuʼun Dios li buchʼutik ta sjunul yoʼontonik ta xtunik ta stojolale. ¿Kʼu yuʼun jech chkaltik taje? Yuʼun «li xchʼunel oʼontonale jaʼ ti oy kʼusi malabil ti chkʼot onoʼox ta pasel ta persae» (Evr. 11:1). Mi oy xchʼunel koʼontontike ta jpat lek koʼontontik ti ch-akʼbatik bendision yuʼun Dios li buchʼutik tukʼ chtunik ta stojolale. ¿Kʼusi sbalil ta jtabetik kʼalal oy kʼusi jmalaoj ta jtatik ta jelavele? ¿Kʼuxi  laj yakʼanbe smoton yajtuneltak li Jeova ta voʼnee? ¿Kʼuxi chakʼ jmotontik li avi eke? Jkʼelbetik batel skʼoplal.

3. ¿Kʼusi spatobil koʼontontik ta jtatik ta Malaquías 3:10?

³ Jamal yaloj Jeova ti chakʼbe smoton li yajtuneltak ti tukʼ chakʼ sbaike. Yaloj chakʼbutik bendision mi muʼyuk kʼusi ta jalanbetike. Xi chalbutik Jeova ti akʼo jpastike: «[Pasikun ta] preva avilic». Xi to chal xtoke: «Te chavilic me muc ta jamboxuc li sventanail vinajele, me muc ta jmalboxuc yalel tal li bendición sventa ch-epaj cʼusitic oy avuʼunique» (Mal. 3:10). Mi jech ta jpastike, chkakʼtik ta ilel ti ta jtojbetik ta vokol li Diose.

4. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jpat koʼontontik ti spas kuʼuntik li kʼusi laj yal Jesus ta Mateo 6:33?

⁴ Li Jesuse laj yalbe yajchankʼoptak ti ch-akʼbatik yuʼun Dios skotol kʼusi chtun yuʼunik mi baʼyel tsaʼik li Ajvalilal yuʼun Diose (kʼelo Mateo 6:33). Ti jech laj yal li Jesuse, yuʼun snaʼoj ti chkʼot onoʼox yuʼun ta pasel li kʼusi chal Diose (Is. 55:11). Xuʼ jpat lek koʼontontik ek ti chkʼot onoʼox ta pasele. Mi oy lek xchʼunel koʼontontik ta stojolal li Jeovae, chkʼot ta pasel li kʼusi yalojbutik liʼe: «Muʼyuk chkiktaot jutebuk xchiʼuk muʼyuk ta jkomtsanot jutebuk» (Evr. 13:5). Taje jaʼ tskoltautik sventa spas kuʼuntik li kʼusi laj yal Jesus ta Mateo 6:33.

5. ¿Kʼu yuʼun tspat tajek koʼontontik ti kʼusi takʼbat yuʼun Jesus li Pedroe?

⁵ Li jtakbol Pedroe xi la sjakʼbe li Jesuse: «Li voʼonkutike kiktaojkutik skotol sventa ta jtsʼakliotkutik, ¿kʼusi van ta jtakutik ta melel?» (Mat. 19:27). Li Jesuse muʼyuk laj yut ti vaʼ yelan la sjakʼe. Li kʼusi noʼox laj yalbe yajchankʼoptake jaʼ ti ch-akʼbatik bendision yuʼun  Jeova mi ep kʼusitik laj yiktaik o mi chil svokolik ta skoj ti chtunik ta stojolale. Li Jesuse laj onoʼox yal ti koʼol tspasik mantal ta vinajel xchiʼuk li yajtakboltake xchiʼuk li yan yajchankʼoptak ti tukʼ yakʼoj sbaike. Pe maʼuk noʼox taje, yuʼun laj yal xtok ti liʼ noʼox ta sba Balumil xuʼ tsta smotonike, xi laj yale: «Skotol li buchʼu yiktaoj sna, mi sbankil o yitsʼin, mi xvix o yixlel, mi stot o smeʼ, mi yalab o xnichʼnab o mi yosil ta jkoje; mas to me ta sien ta velta tsta xchiʼuk ta me xuʼunin li kuxlejal sbatel osile» (Mat. 19:29). Li ta jkʼakʼaliltik eke jkotoltik li yajtsʼaklomutik Kristoe te ta jta jchiʼiltik ta vokʼel li ta tsobobbaile, te ta jta jtot jmeʼtik xchiʼuk kalab jnichʼnabtik. Li bendisionetik taje ep tajek sbalil, jaʼ mu sta jech sbalil li kʼusi chkiktatik ta skoj ti chijtun ta stojolal Jeovae.

6. ¿Kʼuxi tskoltautik kʼalal chkaʼibetik smelolal ti chakʼbe smoton tukʼil yajtuneltak li Jeovae?

⁶ Kʼalal chkaʼibetik smelolal ti chakʼbe smoton li tukʼil yajtuneltak Jeovae, jaʼ tskoltautik sventa xkuch kuʼuntik kʼalal ta jnuptantik vokolile. Maʼuk noʼox ta jkʼupintik bendisionetik li avie, yuʼun mas to ep ta jtatik li ta jelavele (1 Tim. 4:8). Mi ta jchʼun ta sjunul koʼontontik ti «ch-akʼbat smotonik li buchʼutik ta sjunul yoʼonton» tsaʼik li Diose, jaʼ tskoltautik sventa tukʼ xkakʼ jbatik ta stojolal (Evr. 11:6).

7. ¿Kʼu yuʼun xkoʼolaj ta ankla li spatobil koʼontontike?

⁷ Li ta Mantaletik ta Vitse xi laj yal li Jesuse: «Kuxetuk noʼox me avoʼontonik xchiʼuk muyubajanik me tajek, yuʼun mukʼ li amoton chataik ta vinajele; yuʼun jaʼ jech laj yichʼik kontrainel ek li j-alkʼopetik ti baʼyel echʼ avuʼunike» (Mat. 5:12). Li jlom yajtuneltak Diose ta vinajel tsta li smotonike. Li yantik xtoke liʼ tsta smotonik sbatel osil ta Balumile. Taje jaʼ jun srasonal ti chijmuyubajutik yuʼun tajeke (Sal. 37:11; Luk. 18:30). Jech oxal chaʼa, xuʼ xkʼot ta «s-anklail jkuxlejaltik li spatobil koʼontontike, yuʼun lek tukʼ xchiʼuk staoj lek yav» (Evr. 6:17-20). Li jun anklae chtun sventa mu xnik yuʼun jkot varko kʼalal oy ikʼaloʼe, jaʼ jech li spatobil koʼontontik eke, yuʼun jaʼ tskoltautik sventa tukʼ xkakʼ jbatik xchiʼuk chakʼ kiptik sventa xkuch kuʼuntik li jvokoltike.

8. ¿Kʼuxi tskoltautik li spatobil koʼontontik sventa mu masuk jvul tajek koʼontontike?

⁸ Li spatobil koʼontontike xuʼ skoltautik xtok sventa mu masuk jvul tajek koʼontontik. Jech kʼuchaʼal jun poxil ti ta jaxbe jnukuliltike, li kʼusitik yaloj Dios eke jaʼ tskoltautik sventa junuk noʼox koʼontontik. Tspat koʼontontik ti tskʼelutik Jeova mi chkakʼbetik sventain skotol li kʼusi ta jvul-o koʼontontike (Sal. 55:22). Xuʼ jchʼuntik ta melel ti «x-echʼ to ta xakʼbutik [Jeova] ti kʼusi ta jkʼantike» (Efes. 3:20). Taje jaʼ skʼan xal ti x-echʼ to yepal chakʼbutik li Jeovae, ti maʼuk noʼox chakʼbutik li kʼusi ta jkʼanbetike.

9. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xakʼbutik bendision li Jeovae?

⁹ Sventa xakʼbutik bendision li Jeovae, skʼan lek tsots xchʼunel koʼontontik ta stojolal xchiʼuk skʼan jchʼunbeik smantal. Li Moisese xi laj yalbe li j-israeletike: «Li Mucʼul Dios cuʼuntique chayacʼboxuc ep bendición te ta avosilalic ti bu chayacʼboxuc avuʼuninique. Jaʼ noʼox tscʼan chachʼunic li cʼusi chayalboxuque; tscʼan chapasilanic batel scotol li mantaletic chacalboxuc avaʼyic liʼ ta orae. [Chakʼboxuk] bendición Mucʼul Dios cuʼuntic jech chac cʼu chaʼal yalojboxuc onoʼoxe» (Deut. 15:4-6). ¿Mi jpatoj lek koʼontontik ti chakʼbutik bendision Jeova mi jech-o tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolale? Ep tajek sprevail kuʼuntik ti jech chkʼot ta pasele.

10, 11. ¿Kʼu yelan koltaat yuʼun Jeova li Josee?

¹⁰ Ti laj yichʼ tsʼibael li Vivliae jaʼ sventa skoltautik. Te ta jtatik ta kʼelel ti akʼbat smotonik yuʼun Jeova li yajtuneltak ta voʼne ti tukʼ laj yakʼ sbaike (Rom. 15:4). Li Josee jaʼ jun slekil kʼelobil. Ta baʼyele, chonat batel ta mosoil  yuʼun li sbankiltake. Ta mas tsʼakale, jecheʼ jutbat smul yuʼun li smeʼ ajvale, jaʼ yuʼun bat ta chukel ta Ejipto. Pe muʼyuk iktaat yuʼun li Jeovae, yuʼun xi chal li Vivliae: «Li Mucʼul Diose te onoʼox xchiʼinoj li Josee; lec la xcʼuxubin». Xi to chal xtoke: «Te chiʼinbil yuʼun Mucʼul Dios li Josee, jech lec ibat yuʼun scotol li cʼusitic la spase» (Gén. 39:21-23). Akʼo mi tsots tajek svokol li Josee, la smala kʼu yelan chkoltaat yuʼun li Jeovae.

¹¹ ¿Kʼu yelan koltaat yuʼun Jeova li Josee? Kʼalal echʼ jayibuk jabile, li Josee lokʼesat ta chukel yuʼun li Faraone. Akʼo mi uni mosoil toʼox, kʼot ta xchibal ajvalil ta Ejipto, jaʼ xa noʼox ti mu sta jech stsatsal yabtel yichʼoj kʼuchaʼal li Faraone (Gén. 41:1, 37-43). Chaʼvoʼ xnichʼon laj yil xchiʼuk li yajnile. Li baʼyel xnichʼone Manases laj yakʼbe sbi, «yuʼun jech laj yal: ‹Li Diose la xchʼaybun ta coʼnton ti cʼu xʼelan jvocole xchiʼuc li cutsʼ calaltaque›». Li xchaʼvoʼale Efrain laj yakʼbe sbi, «yuʼun jech laj yal: ‹Li Diose laj yacʼbun jnichʼnab liʼ ta lum yoʼ bu ep laj quichʼ vocole›» (Gén. 41:51, 52). Akʼbat smoton yuʼun Jeova li Josee, yuʼun tukʼ laj yakʼ sba xchiʼuk jaʼ xa koltavan sventa mu xchamik ta viʼnal li j-israeletik xchiʼuk li j-ejiptoetike. Li Josee snaʼoj ti jaʼ sbendision Jeova skotol li kʼusitik taje (Gén. 45:5-9).

12. ¿Kʼusi koltaat-o ti tukʼ laj yakʼ sba li Jesuse?

¹² Li Jesukristo eke lek la xchʼunbe smantal Dios akʼo mi ep preva la snuptan. Jaʼ yuʼun akʼbat smoton yuʼun li Jeovae. ¿Kʼusi koltaat-o ti tukʼ laj yakʼ sba li Jesuse? Li Vivliae chal ti kʼusi koltaate: «Kuch yuʼun milel ta jtel teʼ sventa vokolil xchiʼuk li kʼexlaltasel ta sventa li xkuxetel oʼontonal ti te akʼbil ta yelovale» (Evr. 12:2). Ta melel, li Jesuse xkuxet tajek yoʼonton ti la xchʼultajesbe li sbi Diose. Lek ilat yuʼun li Stote xchiʼuk akʼbat to ep smoton. Li Vivliae chal ti «choti xa ta xokon chotlebal sventa ajvalilal yuʼun Dios ta [sbatsʼikʼob]». Jech xtok, chal ti «toybat yabtel yuʼun Dios xchiʼuk [ti] ta slekil yoʼonton laj yakʼbe li biil ti mas toyol kʼot skʼoplal ti jaʼ mu sta li yan biiletike» (Filip. 2:9).

13, 14. ¿Kʼu yelan chil Jeova ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntik xijtun ta stojolale?

¹³ Xuʼ jpat lek koʼontontik ti ep sbalil chil Jeova ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntik xijtun ta stojolale. Xaʼi kʼu yelan chkaʼi jbatik kʼalal ta jnoptik ti oy kʼusi mu noʼox spas kuʼuntike. Jech xtok, kʼuxutik ta yoʼonton kʼalal chkil jvokoltik ta skoj kabteltike o kʼalal mu jnaʼtik kʼuxi ta jmakʼlin li kutsʼ kalaltike. Xaʼibe smelolal xtok mi iputik ta at-oʼonton o mi oy jtosuk jchameltik ti mu xakʼ ep jpasbetik yabtel Dios kʼuchaʼal olon tale. Xuʼ jchʼuntik ta melel ti ep tajek sbalil chil Jeova ti tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolal akʼo mi ep preva ta jnuptantik (kʼelo Evreos 6:10, 11).

¹⁴ Jpat lek koʼontontik ti chaʼi j-orasiontik li Jeovae, yuʼun xi chal li Vivliae: «Voʼot chavaʼibun li jcʼopcutique» (Sal. 65:2). Li «Totil ti kʼuxutik tajek ta yoʼontone xchiʼuk [...] li Dios ti tspat koʼontontik ta skotole» chakʼ skotol kʼusi chtun kuʼuntik sventa tukʼ xkakʼ jbatik ta stojolal. Xuʼ van tstijbe yoʼonton kermanotaktik sventa skoltautik (2 Kor. 1:3). Xmuyubaj Jeova kʼalal ta jkʼuxubintik xchiʼuk ta jkoltatik li yantike. Xi chal li Vivliae: «Li bochʼo chacʼbe xqʼuex meʼon cʼusi oy yuʼune jaʼ laj yacʼbe o chcʼot li Diose; jech noxtoc jaʼ stuc Mucʼul Dios chacʼbe stojol li cʼusi lec tspase» (Prov. 19:17; Mat. 6:3, 4). Jaʼ yuʼun, kʼalal muʼyuk kʼusi ta jalanbetik li kermanotike xchiʼuk kʼalal ta jkoltatike, xkoʼolaj xa jaʼ ta jkoltatik chaʼi li Jeovae xchiʼuk yaloj ti chakʼbutik jmotontik ta skoj ti jech ta jpastike.

15. ¿Kʼusi amaloj ti chakʼan chkʼot ta pasel ta jelavele? (Kʼelo li lokʼol ta slikebale).

¹⁵ Li buchʼutik chbatik ta vinajele xuʼ sta ‹skoronaik ti jaʼ sventa li buchʼutik tukʼik› ti  chakʼ li Jesuse (2 Tim. 4:7, 8). Pe manchuk mi jaʼ jmalaojtik li Paraiso ta Balumile, jaʼ jun matanal chakʼ Dios xtok. Yuʼun ta smiyonal noʼox ‹yan xchijtak› Jesus smalaoj ch-akʼbat smotonik ta Balumil ti bu «jun noʼox yoʼnton» te chnakiike (Juan 10:16; Sal. 37:11).

16. ¿Kʼusi chal 1 Juan 3:19 xchiʼuk 20 ti tspat tajek koʼontontike?

¹⁶ Bakʼintike chtal van ta joltik ti mu noʼox epuk spas kuʼuntik yaʼel li kabteltik ta stojolal Jeovae. Xuʼ van oy jakʼbe jbatik mi xmuyubaj van yoʼonton kuʼuntik Jeova ti kʼu yepal spas kuʼuntike. Xuʼ van xtal ta joltik xtok ti muʼyuk noʼox jlekiltik ti mu jtatik-o yaʼel li matanal chakʼ Diose. Pe mu me xchʼay ta joltik ti «mas to toyol skʼoplal li Diose, jaʼ mu sta li koʼontontike xchiʼuk xojtikin skotol li kʼusitike» (kʼelo 1 Juan 3:19, 20). Mi yakal chijtun ta stojolal Jeova ta skoj ti oy xchʼunel koʼontontik xchiʼuk ta skoj ti jkʼanojtike, xuʼ me jchʼuntik ta melel ti chakʼbutik bendision akʼo mi muʼyuk noʼox sbalil yaʼel li kʼusi ta jpastike (Mar. 12:41-44).

17. ¿Kʼusitik matanal jtaojtik li avie?

¹⁷ Manchuk mi liʼ to kuxulutik ta sbalumil Satanas ti poʼot xa xlaje, li Jeovae chakʼbe bendision li yajtuneltak avie. ¿Kʼusitik li matanal taje? Yakʼojbutik epal veʼlil ta mantal, jun noʼox koʼontontik xchiʼuk yakʼojbutik kutsʼ kalaltik ti jaʼ li ermanoetik ta spʼejel Balumil ti skʼanojutik tajek jech kʼuchaʼal laj yal Jesuse (Is. 54:13; Mar. 10:29, 30). Yan matanal ch-akʼbatik yuʼun Dios li buchʼutik chakʼ yipalik chtunik ta stojolale, jaʼ ti jun noʼox tajek yoʼontonik xchiʼuk ti xmuyubajik noʼoxe (Filip. 4:4-7).

18, 19. ¿Kʼu yelan chkaʼi jbatik ti ep yakʼojbutik jmotontik li Jeovae?

¹⁸ Li Jtotik Jeovae batsʼi stuk xa noʼox jech ti kʼu yelan yakʼojbe smoton li yajtuneltak ti oyik ta spʼejel Balumile. Oy jun ermana Bianca sbi, likem ta Alemania, xi chale: «Mu xtojbe kuʼun ta vokol Jeova ti kʼu yelan skoltaojun talel xchiʼuk li jvokoltake xchiʼuk ti te xchiʼinojun skotol kʼakʼale. Manchuk mi muʼyuk xa noʼox smelolal li balumile xchiʼuk ti naka xa choplejal oye, jun koʼonton chkaʼi ti yikojun ta skʼob Jeova kʼalal ta jkolta ta yabtele. Kʼalal mi oy jtosuk kʼusi chkikta o mi ta jtsʼik jvokol sventa chitun ta stojolale, sien to ta velta chakʼbun bendision li Diose».

¹⁹ Kalbetik skʼoplal xtok jun ermana ti Paula sbi ti likem ta Canadá ti 70 sjabilale. Li ermanae mu epuk kʼusi spas yuʼun ta skoj ti tsots ip sbakil spate. Manchuk mi mu stakʼ lek xbakʼ, pe chal ti maʼuk skʼan xal ti mu xa xuʼ yuʼun xchol mantale. Xi chale: «Ta jchol mantal ta telefono xchiʼuk buyuk noʼox ta jchol mantal. Sventa mu xichibaje, oy jlik jkuaderno ti ta jkʼelilane, yuʼun jaʼ te jtsʼibaoj tekstoetik xchiʼuk kʼusitik chalbe skʼoplal li jvuntike. Jech oxal, ‹jkuaderno ti jaʼ chikuxi-o yuʼun› kakʼojbe sbie. Mi jaʼ chkakʼ ta koʼontontik li kʼusi ta jtatik yuʼun Jeova ta jelavele, xjelav noʼox kʼalal chakʼ chibajele. Te onoʼox oy sventa skoltautik, mu ventauk kʼusi vokolil ta jnuptantik». Xuʼ van jelel kʼusi ta jnuptantik ti mu xkoʼolaj kʼuchaʼal li kʼusi snuptanojik Bianca xchiʼuk Paulae. Pe xvul ta joltik ti ep yakʼojbutik jmotontik li Jeovae xchiʼuk ti ep smoton staojik ek li buchʼutik te oyik ta jpat jxokontike. Kʼalal ta jvules ta joltik ti ep yakʼoj jmotontik avi li Diose xchiʼuk ti chakʼbutik to yan jmotontik ta jelavele, jaʼ tskoltautik sventa mas xijmuyubaj.

20. ¿Kʼusi xuʼ jchʼuntik ta melel mi chkakʼbetik yipal bu kʼalal xuʼ kuʼuntik xijtun ta stojolal Jeovae?

²⁰ Mu me xchʼay ta joltik ti chakʼbutik jmotontik Jeova kʼalal ta sjunul koʼonton ta jkʼopontike. Xuʼ jpat lek koʼontontik ti chkichʼtik «li kʼusi onoʼox albil skʼoplal chkʼot ta pasel mi laj xaʼox [jpasbetik] li yabtel Diose» (Evr. 10:35, 36). Jaʼ yuʼun, kakʼbetik yipal sventa jtsatsubtastik li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntik xijtun ta stojolal Jeovae. Mi jech ta jpastike, xuʼ jchʼuntik ta melel ti chakʼ jmotontike (kʼelo Kolosenses 3:23, 24).