1. ¿Kʼu yuʼun ti xijmuyubaj tajeke?

XIJMUYUBAJ tajek ti yakal chchʼi li steklumal Jeovae, yuʼun li echʼ jabile laj kakʼtik mas ta lajuneb miyon chanubtaseletik ta Vivlia xchiʼuk ta smiyonal xa noʼox krixchanoetik ayik li ta Snaʼobil slajel Kristoe, te laj yaʼiik ti solel skʼanojutik Jeova ta skoj ti la stak tal li Xnichʼon yoʼ spojutike (1 Juan 4:9). Skotol taje, jaʼ svinajeb ti yakal chkakʼtik xojobajuk li jlusaltike.

2, 3. 1) ¿Mi xuʼ smakutik yoʼ xijxojobaj ta skoj ti jeltos jkʼoptike? 2) ¿Kʼusi ta jkʼeltik batel li ta xchanobil liʼe?

² Jeltos tajek jkʼoptik chijkʼopoj li ta steklumal Jeovae, pe taje maʼuk tsmakutik ta be sventa koʼol xkichʼtik ta mukʼ li Jtotik ta vinajele (Apok. 7:9). Buyuk noʼox nakalutik o mi yan-o jkʼoptik, xuʼ me chijxojobaj ta stojolal li krixchanoetike (Filip. 2:15).

³ Ti yantik xij-epaje, ti jmoj noʼox tsobolutike xchiʼuk ti anil xa chichʼ pasel li kabteltike, jaʼ chichʼ-o ichʼel ta mukʼ li Jeovae xchiʼuk ep buchʼutik chnopajik tal ta steklumal. Jech oxal, li ta xchanobil liʼe ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ xijxojobaj li ta oxtos taje (kʼelo Mateo 5:14-16).

4, 5. 1) ¿Kʼuxi to yan xuʼ xijxojobaj batel ti maʼuk noʼox li ta cholmantale? 2) ¿Kʼusitik sbalil ta jtatik kʼalal oy slekil koʼontontike? (Kʼelo li lokʼol ta slikebale).

⁴ Li revista La Atalaya ta inglés ta 1 yuʼun junio ta 1925 yoʼ bu «Luz en la oscuridad» sbie, xi laj yale: «Li ta slajebal kʼakʼal kuxulutike xuʼ tukʼ xkakʼ jbatik xchiʼuk ti lek xilutik li Kajvaltike [...] pe skʼan xkakʼtik persa ti xojobajuk li jlusaltike». Xi to chal xtoke: «Skʼan xkaltik batel ta skotol lumetik li lekil aʼyeje xchiʼuk jechuk jpas jtaleltik kʼuchaʼal tskʼan li Jeovae». Jech oxal, skʼan jcholbetik batel skʼoplal li Ajvalilale xchiʼuk jpastik ta yajtsʼaklom Kristo li krixchanoetik sventa xojobaj batel li jlusaltike (Mat. 28:19, 20). ¿Kʼuxi to yan xuʼ xkichʼtik ta mukʼ li Jeovae? Jaʼ kʼalal lek ta jpas jtalelaltike. Li krixchanoetike te satik ta jtojolaltik kʼalal ta jcholtik mantale. Vaʼun, mi xijtseʼet noʼox xchiʼuk mi lek ta jkʼopontike, lek chkichʼtik ilel xchiʼuk lek chbat skʼoplal kuʼuntik li Jdiostike.

⁵ Xi laj yalbe yajchankʼoptak li Jesuse: «Kʼalal cha-ochik ta yut nae kʼoponik li buchʼutik te oye» (Mat. 10:12). Ti bu chkʼot xcholik mantal li Jesus xchiʼuk yajchankʼoptake nopem xaʼi li krixchanoetik ti chotes ta snaik li buchʼutik mu xojtikinike. Pe xuʼ van muʼyuk jech nopemik ti bu nakalutike, yuʼun li jlome chiʼik-o yantik xtoke ch-ilinik kʼalal chkʼot ta sna junuk krixchano ti mu xojtikinike. Pe xuʼ van mas jun yoʼontonik kʼalal lek jtalelaltike xchiʼuk mi lek koʼontontik ta stojolalike. Xuʼ me xchikintaik-o mantal xtok kʼalal xijtseʼet noʼoxe. Li buchʼutik chcholik mantal ta karito xchiʼuk grupoe xuʼ van yakʼojik venta ti jaʼ toj lek chil krixchanoetik kʼalal xijtseʼet noʼoxe, yuʼun li jlome chnopajik-o tal sventa stsakik li jvuntike xchiʼuk te tstambeik-o loʼil.

6. ¿Kʼusi la spas jun nupultsʼakal ti ep xa sjabilalik sventa jechuk-o xojobajikuk batele?

⁶ Jun nupultsʼakal ta Inglaterrae vokol xa chaʼiik ti xcholik mantal ta naetik ta skoj ti ep xa sjabilalik xchiʼuk ti ipik noʼoxe. Pe oy-o ta yoʼontonik ti jechuk xojobajikuk batele, jaʼ yuʼun lik xcholik mantal te noʼox ta stiʼ snaik. Kʼalal chkʼot yorail ti chbat yikʼik tal ta eskuela yalab xnichʼnab li totil meʼiletike, jaʼo chakʼik jkot mexa ti noj ta vunetik ti chalbe skʼoplal li Vivliae. Ep totil meʼiletike labal sba chilik, vaʼun tstsakik batel xchibal volumen li livro Los jóvenes preguntan xchiʼuk yan foyetoetik. Oy jun prekursora ti jmoj stsobobbailike lik xchiʼinan ta cholmantal li jun nupultsʼakale. Ta skoj ti lokʼ ta yoʼonton chkoltavan li jun prekursorae xchiʼuk ti laj yakʼ yipik li jun nupultsʼakale, oy jun totil ti la xchʼam jun chanubtasel ta Vivliae.

7. ¿Kʼuxi xuʼ jkoltatik li buchʼutik jatavemik lokʼel tal ta slumalike?

⁷ Li echʼ tal jabiletike, toj ep buchʼutik jatav lokʼel ta slumalik yoʼ xbatik ta yan lumetike. ¿Kʼuxi xuʼ jkoltatik sventa xojtikinik li Jeova xchiʼuk ti snaʼik li kʼusi oy ta yoʼonton tspase? Toj lek ti jchanbetik jutuk li skʼopik yoʼ jkʼopontike. ¿Kʼusi van xuʼ skoltautik? Jaʼ li aplikasion JW Language. Jech xtok, xuʼ jchanbetik jpʼel chaʼpʼeluk skʼopik ti bu mas tstunesike. Xuʼ me xkakʼbetik yilik xtok li videoetik xchiʼuk li vunetik ti oy ta skʼop stukik li ta jpajinatik ta Internet ta jw.org (Deut. 10:19).

8, 9. 1) ¿Kʼuxi tskoltautik li tsobajeletik ta xokol kʼakʼale? 2) Li totil meʼiletike, ¿kʼuxi xuʼ skolta yalab xnichʼnabik sventa xakʼ sloʼilik li ta tsobajeletike?

⁸ Li Jeovae xchapanojbutik li tsobajel Jkuxlejaltik xchiʼuk Kabteltik sventa Dios yoʼ lekuk xijtojob li ta cholmantale. Li tojobtaseletik chkichʼtik tee tskoltautik sventa junuk koʼontontik kʼalal ta jpastik revisita xchiʼuk kʼalal chkakʼtik estudioe.

⁹ Kʼalal chtalik ta salon li yan krixchanoetike  labal to chilik ti chakʼ sloʼilik li kʼoxetike. Jech oxal, sventa xojobajikuk li kʼoxetike skʼan me xchanubtasatik yuʼun stot smeʼik yoʼ xakʼ sloʼil ta skʼop stukike. Kʼalal ta sjunul yoʼonton chakʼ sloʼil li jun kʼox kereme, xuʼ van jaʼ jech skoltaik junuk krixchano ti jaʼ to chkʼot ta tsobajel sventa xakʼ venta ti jaʼ li melel relijione (1 Kor. 14:25).

10. ¿Kʼuxi chkoltavan li yichʼel ta mukʼ Jeova ta utsʼ alalil sventa jmojuk oyutike?

¹⁰ ¿Kʼuxi to xuʼ xojobaj batel li jlusaltike? Jaʼ ti xkakʼ kipaltik sventa jechuk-o jmoj oyutik li ta kutsʼ kalaltik xchiʼuk li ta tsobobbaile. Jaʼ yuʼun, li totil meʼiletike skʼan jechuk-o spasik li yichʼel ta mukʼ Jeova ta yutsʼ yalalike. Jlom ermanoetike jaʼo te jmoj tskʼelik li Kanal JW ti chlokʼ jujun ue. Sventa xatabeik sbalile, lek me ti xaloʼiltaik kʼuxi chavakʼ ta akuxlejalik li kʼusi laj achanike. Li totil ti jaʼ tsbeiltas li yichʼel ta mukʼ Jeova ta utsʼ alalile, skʼan teuk ta sjol ti jelel kʼusi tskʼupin li kʼoxetik xchiʼuk li buchʼutik jvaʼlejik xae. Jech oxal, li totil meʼiletike skʼan xalbeik skʼoplal li kʼusitik xuʼ stabeik sbalil skotolike (Sal. 148:12, 13).

11-13. ¿Kʼusi xuʼ jpastik yoʼ jmojuk noʼox oyutik li ta tsobobbail xchiʼuk ti jkoltatik yantik sventa xojobajikuk eke?

¹¹ Ta bikʼit ta mukʼ xuʼ xijkoltavan sventa jmojuk oyutik li ta tsobobbaile xchiʼuk ti jtijbetik yoʼonton yantik sventa xojobajikuk eke. Kalbetik jun skʼelobil, li kerem tsebetike xuʼ xakʼ ta yoʼontonik skoltael li ermanoetik ti yijik xae xchiʼuk xuʼ xalbeik ti akʼo xchapbat sloʼilik ti kʼu xa sjalil tunemik talele. Kʼalal jech tspasike, koʼol tstijbe sba yoʼontonik xchiʼuk koʼol chakʼik persa ti xojobajuk batel yuʼunik li kʼusi melele. ¿Kʼusi to yan xuʼ jpastik? Jaʼ ti lekuk jchʼamtik li buchʼutik chtalik ta Salon sventa Tsobobbaile, ti xijtseʼetuk noʼoxe, ti jsabetik bu xuʼ xchotiike xchiʼuk kakʼbetik yojtikinik li ermanoetike. Mi jech ta jpastike, jun yoʼonton chaʼi sbaik xchiʼuk xkoʼolaj ta yutsʼ yalal chilutik.

¹² Li buchʼutik sbainojik slokʼesel li cholmantale xuʼ me skoltaik li buchʼutik yijik xa sventa xojobajikuk to batel ta stojolal li yantike. Jech oxal, skʼan me skʼelik lek ti bu xuʼ xbat xcholik mantale. Bakʼintike, mas lek ti jaʼuk xbat xchiʼinik ta cholmantal li kerem tsebetik sventa xuʼ skoltaik li buchʼutik yijik xae. Jech xtok, li moletike skʼan me  mu chopoluk kʼusi snopik ta stojolal li ermanoetik ti muʼyuk xa mas ep chcholik mantal ta skoj xchamelik o yan kʼusi tsnuptanike. Mi jech tstsakik ta venta li moletik ta tsobobbaile, ta bikʼit ta mukʼ tstsan ta yoʼontonik xcholel li mantale akʼo mi achʼ to o mi voʼne xa chcholik tal mantal (Lev. 19:32).

¹³ Xi laj yal jun jtsʼibajom yuʼun salmoe: «Toj lec, toj jun yutsil cʼalal lec coʼol coʼntontic ti cutsʼ calal jbatique» (kʼelo Salmo 133:1, 2). Li j-israeletike toj ep sbalil tstabeik kʼalal jmoj chichʼik ta mukʼ li Jeovae, jech oxal li jtsʼibajom yuʼun salmoe la skoʼoltas ta jun aseite sventa tsʼuiltasel ti lek xmuet xchiʼuk ti siket noʼoxe. Li avi eke, xuʼ me xkakʼ ta koʼontontik skoltael li ermanoetike xchiʼuk ti jmojuk noʼox oyutike. Mi jaʼ xa jech yakal ta jpastike, jtatik-o ti xkichʼtik kʼupil kʼoptaele. Pe ¿mi xuʼ to xkojtikintik mas li kermanotaktike xchiʼuk ti masuk to jkʼantike? (2 Kor. 6:11-13).

14. ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa xojobinaj jlusaltik ta stojolal li jlakʼnatike?

¹⁴ ¿Mi xuʼ xojobaj ta stojolal jlakʼnatik li kʼusitik melel ta Vivliae? Xuʼ, yuʼun mi oy slekil koʼontontik ta stojolalike, xuʼ van jtijbetik yoʼontonik yoʼ xlik xchanik li Vivliae. Lek ti xi jakʼbe jbatike: «¿Kʼu yelan chilik jtalelal li jlakʼnatake? ¿Mi lek chʼubabil li jna xchiʼuk li spat xokone? ¿Mi yakal chikoltavan sventa kʼupiluk sba xvinaj ti bu nakalune? ¿Mi chlokʼ ta koʼonton skoltael li yantike?». Xuʼ me xi jakʼbetik xtok li ermanoetike: «¿Mi oy sbalil aviloj kʼalal lek ta jpas jtalelaltik ta stojolal jlakʼnatik, kutsʼ kalaltik xchiʼuk li jchiʼiltik ta chanun o ta abtele?». Mi jech la jakʼtike, xuʼ me chalbutik li kʼusi lek kʼotem ta stojolalike (Efes. 5:9).

15. ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal ti vikʼiluk lek jsatik ta mantale?

¹⁵ Skʼan me teuk ta joltik ti ta slajebal xa kʼakʼal kuxulutike, yuʼun jaʼ tskoltautik sventa xijxojobaj-o batel. Li Jesus eke ep ta velta xi laj yalbe li yajchankʼoptake: «Vikʼiluk me asatik» (Mat. 24:42; 25:13; 26:41). Mi ta jnoptik ti jal to tajek skʼan xtal li «mukʼta tsatsal vokolil» xchiʼuk ti yikʼaluk van chʼabal xa ta jtatik ta kʼelele, xuʼ van mu toj persauk xkiltik ti anil skʼan jcholtik mantale (Mat. 24:21). Vaʼun, jecheʼ xa noʼox xleblun xkaltik li jlusaltik ta mantale xchiʼuk xuʼ van xtupʼ-o batel.

16, 17. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa vikʼiluk noʼox jsatik ta mantale?

¹⁶ Li avie, skʼan vikʼiluk lek jsatik ta skoj ti yantik xa sok batel li kuxlejale. Jnaʼojtik ti oy xa yorail yuʼun Jeova sventa xakʼbe tal slajeb li choplejale (Mat. 24:42-44). Li kʼusi noʼox xuʼ jpastike, jaʼ ti oyuk smalael kuʼuntik xchiʼuk ti xkichʼ jpʼijiltik skotol orae. Jech xtok, jchantik sil kʼakʼal li Skʼop Diose xchiʼuk vikʼiluk lek jsatik «ta spasel orasion» (1 Ped. 4:7). Jchanbetik stalelal li ermanoetik ti vikʼil lek satik xchiʼuk ti xojobajik noʼox batel ta stojolal yantike. Li Jkʼel osil ta toyol ta 15 yuʼun avril ta 2012 ta pajina 18 kʼalal ta 21 yoʼ bu chal: «Setenta jabil jtsakojbe yok skʼuʼ jun Judá vinik» xie, te chalbe skʼoplal sloʼil jun ermano ti xuʼ skoltautike.

¹⁷ Sventa mu xkaʼitik xjelav kʼakʼal xchiʼuk ti xijmuyubajuk noʼoxe, skʼan jaʼuk batem ta koʼontontik li spasbel yabtel Jdiostike, ti jkoltatik li yantike xchiʼuk jmojuk kʼusi jpastik xchiʼuk li kermanotaktike (Efes. 5:16). Li sien jabil echʼem tale, li ermanoetike ep tajek la spasbeik tal yabtel li Jeovae. Pe li avie mas xa xojobinaj jlusaltik koliyal li Jeovae, yuʼun muʼyuk bu jech xkiltik-o ti toj echʼ xa noʼox chchʼi li kabteltik ta cholmantale.

18, 19. ¿Kʼuxi xuʼ skoltautik li moletik sventa baxbolutik xchiʼuk ti vikʼiluk noʼox jsatike? Albo junuk skʼelobil.

¹⁸ Li Jeovae jech-o chakʼ ti xijtun ta stojolale  akʼo mi ep ta velta chijchʼay. Jech xtok, yakʼojbutik li moletik ta tsobobbail ti jaʼik «viniketik jech kʼuchaʼal matanal» sventa skoltautik yoʼ baxbolutik noʼox xchiʼuk ti vikʼiluk-o jsatike (kʼelo Efesios 4:8, 11, 12). Kʼalal chbat svulaʼanutik junuk mol ta tsobobbaile, kakʼtik persa ti xkakʼ ta jkuxlejaltik li tojobtaseletik chakʼbutike.

¹⁹ Jun nupultsʼakal ta Inglaterrae la skʼanbeik koltael jun mol ta tsobobbail, yuʼun oy noʼox skʼopik ta snupunelik. Li ajnilale laj yal ti mu masuk chkoltaat ta mantal yuʼun li smalale. Li malalil eke laj yal ti mu noʼox xtojob chaʼi sbae xchiʼuk ti mu skotoluk velta tspas li yichʼel ta mukʼ Jeova ta yutsʼ yalalike. ¿Kʼusi la spas li moletike? Lik yalbeik skʼoplal ti toj lek la xkʼuxubin yajchankʼoptak li Jesuse xchiʼuk ti te noʼox sat ta sventa li kʼusi chtun yuʼunike. Vaʼun xi laj yalbeik li malalile: «Xuʼ me jaʼ xachanbe stalelal li Jesuse». Li ajnilal eke laj yalbeik ti skʼan oyuk smalael yuʼune. Laj to yalbeik junchib tojobtasel sventa snaʼik kʼusitik xuʼ spasik li ta yichʼel ta mukʼ Jeova ta yutsʼ yalalik xchiʼuk li chaʼvoʼ yalabike (Efes. 5:21-29). Ta mas tsʼakale, la skʼupil kʼoptaik li malalil ta skoj ti lek tspas yabtele, la stijbeik yoʼonton sventa jechuk-o spas batel xchiʼuk ti skʼanbe xchʼul espiritu li Jeova yoʼ xtojobuk sbeiltasel li yutsʼ yalale. Ta skoj ti laj yakʼik ta ilel kʼanelal li moletike xchiʼuk ti oy ta yoʼonton chkoltavanike, li jun utsʼ alalile xojobajik noʼox batel ta stojolal li yantike.

20. ¿Kʼusitik lek chkʼot ta pasel mi chkakʼtik xojobajuk batel jlusaltik ta stojolal li yantike?

²⁰ Xi chal li Salmo 128:1: «Xcuxet noʼox yoʼnton li bochʼo lec yichʼoj ta mucʼ Mucʼul Diose, ti jaʼ te chanov o ta lequil be yuʼune». Li ta xchanobil liʼe la jchantik oxtos kʼutik yelan xuʼ xijxojobinaj ta stojolal li yantike: jaʼo kʼalal ta jkoltatik yantik sventa xtunik ta stojolal li Jeovae, kʼalal chkakʼtik persa ti jechuk-o jmoj oyutike xchiʼuk kʼalal lek vikʼil jsatik ta mantale. Mi la jpastik skotol taje, mas me xijmuyubaj xchiʼuk chakʼik venta yantik ti lek kʼusi ta jpastike xchiʼuk ta jtijbetik yoʼonton yan krixchanoetik sventa xichʼik ta mukʼ li Jtotik ta vinajele (Mat. 5:16).