1, 2. 1) ¿Kʼusi tsatsal abtelal akʼbat spas li Salomone? 2) ¿Kʼu yuʼun laj yat yoʼonton li Davide?

¿BUCHʼU van tstʼuj Jeova sventa sbeiltas li svaʼanel templo ta Jerusalene? ¡Jaʼ la stʼuj li Salomone! Li ajvalil Davide spatoj yoʼonton ti chkoltaat yuʼun Jeova li xnichʼone, akʼo mi jech, chat yoʼonton ta skoj ti kerem to chile xchiʼuk ti mu to masuk ep kʼusi snaʼe. Yuʼun ‹skʼan lek mukʼ spas li temploe, skʼan ven lek spas xchiʼuk skʼan xpuk batel skʼoplal ta spʼejel Balumil ta skoj ti toj kʼupil sbae›. Pe li kʼusi mas to tsots skʼoplale jaʼ ti yuʼun jaʼ sna «li Mucʼul Diose» (1 Crón. 22:1, 5, 9-11).

² Pe, ¿mi oy van stsatsal yoʼonton Salomon sventa xchʼam li mukʼta abtelal taje? ¿Mi jaʼ van chakʼ akʼo xmakat yuʼun li skeremale xchiʼuk ti chʼabal to ep kʼusi xchanoje? Veno, mi tskʼan lek tspas yabtel li Salomone skʼan spas ta tsots yoʼonton xchiʼuk skʼan mu teuk noʼox smeyoj skʼob xkom.

3. ¿Kʼusi la xchanbe stot li Salomone, xchiʼuk kʼuxi laj yakʼ ta ilel stsatsal yoʼonton li Davide?

³ Li Salomone laj van xchanbe stsatsal yoʼonton li stote. Yuʼun li Davide ep ta tos kʼu yelan laj yakʼ ta ilel ti tsots yoʼontone. Kʼalal chex kerem toʼoxe ta skʼob noʼox laj yakʼbe yaʼi li jtiʼval chonbolometik ti tal tsakbatuk li xchijtak stote (1 Sam. 17:34, 35). La stsak sbaik xtok xchiʼuk li  mukʼta natil Goliat ti lek chanem ta paskʼope. Koltaat yuʼun li Diose, vaʼun ta jpʼej noʼox ton la smil-o (1 Sam. 17:45, 49, 50).

4. ¿Kʼu yuʼun skʼan spas ta tsots yoʼonton li Salomone?

⁴ Kʼuchaʼal chkakʼtik ventae, li Davide jaʼ sta-o ti stsatsubtasbe yoʼonton Salomon yoʼ svaʼan li temploe (kʼelo 1 Crónicas 28:20). Ti lajuk stikʼ xiʼel ta yoʼonton li Salomone muʼyuk van bu la spas reva jsetʼuk jechuk li yabtele, taj une, jaʼ mas to chopol; jaʼ xuʼ to jutuk ti spas bu kʼalal xuʼ yuʼune akʼo mi mu masuk lek xkom yuʼun.

5. ¿Kʼu yuʼun skʼan oyuk stsatsal koʼontontik?

⁵ Li voʼotik eke ta jkʼantik ti akʼo xakʼbutik stsatsal koʼontontik li Jeovae, ¿kʼu yuʼun? Yuʼun jaʼ to jech xuʼ spas kuʼuntik li kabteltik yakʼojbutike. Sventa masuk stsatsub koʼontontike ta jkʼelbetik batel sloʼilal jayvoʼuk krixchanoetik ta voʼne ti laj yakʼ ta ilel ti tsots yoʼontonike. Kʼalal ta jchantik batele xiuk jakʼbe jbatike: «¿Kʼusi xuʼ jpas yoʼ masuk to xkakʼ ta ilel stsatsal koʼonton xchiʼuk ti xlik xa noʼox jpas li kʼusi oy ta jbae?».

6. ¿Kʼu yuʼun labal tajek sba chavil ti kʼu yelan laj yakʼ ta ilel stsatsal yoʼonton li Josee?

⁶ Jnopbetik avaʼi skʼoplal kʼu yelan laj yakʼ ta ilel stsatsal yoʼonton Jose kʼalal sujat yuʼun li yajnil Potifar sventa xchiʼin sbaik ta vayele. Li stuke te van ta sjol ti persa onoʼox tsta ep svokol mi muʼyuk bu la xchʼunbee, akʼo mi jech, mu chibuk to velta la snop, yuʼun ta ora noʼox la spʼaj (Gén. 39:10, 12).

7. Alo kʼuxi laj yakʼ ta ilel stsatsal yoʼonton li Raabe (kʼelo li lokʼol ta slikebale).

⁷ Jkʼeltik xtok kʼu yelan laj yakʼ ta ilel stsatsal yoʼonton li ants ta Jeriko ti Raab sbie. Kʼalal te kʼot ta lokʼel ta sna chaʼvoʼ j-israeletik ti te batik sventa spaʼiik li lum Jerikoe muʼyuk xiʼ xchiʼuk ta sjunul yoʼonton la skoltaan, ¿kʼuxi pas yuʼun taje? Yuʼun spatoj yoʼonton ta stojolal li Jeovae, xchʼunoj ti jaʼ kuxul Diose xchiʼuk ti oy onoʼox kʼusi tspas sventa xuʼuninik j-israeletik li lum Jerikoe, jech oxal tsots yoʼonton la snakʼ li jpaʼivanejetike xchiʼuk la skolta sventa xjatavik lokʼel (Jos. 2:4, 5, 9, 12-16). Muʼyuk bu xiʼo yuʼun li krixchanoetike mi jaʼuk li ajvalil ta Jeriko xchiʼuk li sviniktake. Ta skoj ti tsots tajek yoʼonton laj yakʼ ta ilele kolik xchiʼuk li yutsʼ yalale (Jos. 6:22, 23).

8. ¿Kʼusi la spas jtakboletik ta skoj ti laj yakʼ ta ilel stsatsal yoʼonton li Jesuse?

⁸ Li yajtakboltak Jesus ti tukʼ echʼike laj yakʼik ta ilel ek ti tsots yoʼontonike. Yuʼun kʼalal tsots pajesatik yuʼun jsaduseoetik sventa mu xa spukbeik batel skʼoplal li Jesuse mi jsetʼuk bu la xchʼunik (Ech. 5:17, 18, 27-29). ¿Kʼusi tijbat yoʼontonik spasel jech taje? Jaʼ li stalelal Jesuse, yuʼun kʼalal liʼ toʼox oy ta Balumile laj yilik kʼu yelan laj yakʼ ta ilel ti tsots tajek yoʼontone (Mat. 8:28-32; Juan 2:13-17; 18:3-5).

9. Jech kʼuchaʼal chal ta 2 Timoteo 1:7, ¿buchʼu chakʼ li stsatsal koʼontontike?

⁹ Li Jose, Raab, Jesus xchiʼuk li jtakboletike jpʼel onoʼox ta yoʼontonik ti jaʼ tspasik-o li kʼusi leke. Tsots tajek yoʼonton echʼik ta skoj ti spatoj yoʼontonik ta stojolal li Jeovae, maʼuk ta skoj ti la snopik ti xuʼ noʼox yuʼun stukike. Taje jaʼ jech skʼan jpastik ek, kʼalal oy kʼusi ta jnuptantik ti skʼan stsatsal koʼontontike, jaʼ lek jpat koʼontontik ta stojolal li Jeovae; mu me jnoptik ti xuʼ noʼox kuʼun ta kip jtuktike (kʼelo 2 Timoteo 1:7). Kalbetik skʼoplal chaʼtosuk ti bu skʼan xkakʼ ta ilel stsatsal koʼontontike, jaʼ li ta utsʼ alalile xchiʼuk li ta tsobobbaile.

10. ¿Kʼu yuʼun skʼan oyuk stsatsal yoʼonton li kerem tsebetike?

¹⁰ Li yajtsʼaklomtak Kristo ti kerem tsebetik toe ep kʼusitik tsnuptanik, jaʼ yuʼun skʼan oyuk stsatsal yoʼontonik sventa tukʼuk-o xakʼ sbaik ta stojolal li Jeovae. ¿Kʼusi van chkoltaatik? Jaʼ li stalelal Salomone, yuʼun li stuke laj yakʼ ta ilel stsatsal yoʼonton kʼalal la xchʼam li abtelal ta svaʼanel temploe xchiʼuk la stsutses-o. Li alab nichʼnabiletike skʼan me xichʼik beiltasel xtok yuʼun li stot smeʼike, pe oy onoʼox me kʼusitik tsots skʼoplal ti skʼan snop stukike (Prov. 27:11). Jech kʼuchaʼal liʼe, skʼan snopik buchʼu chamigoinik, kʼusi chchʼay-o yoʼontonik, kʼusi skʼan spasik sventa sakuk-o li stalelalike xchiʼuk ti bakʼin chichʼik voʼe. Skotol taje tsots ta pasel,  yuʼun li Satanase tskʼan ti mu lekuk kʼusi xkʼot ta nopel yuʼunike, li stuke tsnaʼle li Diose xchiʼuk li smantaltake, jech oxal, li kerem tsebetike skʼan oyuk stsatsal yoʼontonik.

11, 12. 1) ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Moises ti tsots tajek yoʼontone? 2) ¿Kʼuxi xuʼ xchanbeik stalelal Moises li kerem tsebetike?

¹¹ Li kʼusi tsots skʼoplal skʼan snopik xtok li kerem tsebetike jaʼ li kʼusi tspasik ta tsʼakale. Li ta junantik lumetike chichʼik tajek albel ti akʼo xakʼbeik-o batel yipal li chanune, jech kʼuchaʼal ti xchanunajik ta universidad sventa staik lek yabtelike. Li ta lumetik ti bu vokol tajek ta tael takʼine, li kerem tsebetike tsnopik ti jaʼ skʼan mas xakʼ ta yoʼontonik abtel sventa skolta li yutsʼ yalalike. Mi jech chanuptan taje nopbo skʼoplal li Moisese. Li stuke tsʼitesat yuʼun li stseb faraone, ti jechuke xuʼ ox laj yakʼbe yipal sventa tsotsuk skʼoplal xbat xchiʼuk ti jkʼulejuk tajeke. Li stseb faraon xchiʼuk li yutsʼ yalale xuʼ van la sujik sventa jechuk spas, jech van la spasik ek li smaestrotak xchiʼuk li bankilal jtojobtasvanejetike. Pe li Moisese la spas ta tsots yoʼonton xchiʼuk la snop ti jaʼ chtun ta stojolal li Diose. Kʼalal laj xa ox spʼaj li kʼulejale xchiʼuk kʼalal lokʼem xa ox batel ta Ejiptoe laj yakʼ sba ta chabiel yuʼun li Jeovae (Evr. 11:24-26). Akʼbat bendision ti jech la spase xchiʼuk jech-o ch-akʼbat bendision ta tsʼakal.

¹² Li kerem tsebetike tstaik me epal bendision ek kʼalal chchanbeik stalelal li Moisese, jaʼ xkaltik kʼalal jaʼ baʼyel chakʼ ta xkuxlejalik li Ajvalilal yuʼun Diose. Ta me xkoltaatik yuʼun Jeova sventa oyuk noʼox li kʼusitik jtunel yuʼun li yutsʼ yalalike. Kerem tsebetik, lek me tajek ti xachanbeik stalelal xtok li kerem Timoteo ta baʼyel sigloe, yuʼun laj yakʼ xkuxlejal ta stojolal Jeova sventa spasbe li yabtele * (kʼelo Filipenses 2:19-22).

13. Li ermanae, ¿kʼusi lek kʼot ta stojolal ta skoj ti la spas ta tsots yoʼontone?

¹³ Kalbetik skʼoplal jun chex ermana ta Alabama (Estados Unidos). Li ermanae skʼan oyuk stsatsal yoʼonton sventa jaʼuk spas li kʼusitik sventa mantale, xi chal kaʼitike: «Li voʼone xitsʼijet noʼox. Jaʼ yuʼun, vokol toʼox tajek chkaʼi xchiʼinel ta loʼil li buchʼutik chkʼotik ta jtsobajeltike. Mas to li ta cholmantale, mi jsetʼuk jkʼan jtij li stiʼ sna krixchanoetike. Pe li jtot jmeʼ xchiʼuk li ermanoetike la skoltaikun sventa xi-och li ta prekursorale. Li yan krixchanoetike chalik ti jaʼ mas lek mi kakʼbetik-o batel yipal li chanun ta universidade, ti xkichʼtik ojtikinel ta spʼejel Balumile xchiʼuk ti xijpas ta jkʼuleje. Pe ta melele muʼyuk buchʼu mas staoj jech. Yuʼun jutuk mu skotolikuk li buchʼutik tsaʼik taje, jaʼ noʼox tsta xkʼuxul sjolik xchiʼuk svokolik. Jaʼuk li voʼone ximuyubaj tajek chkaʼi, yuʼun jaʼ ta jpas li kʼusi oy ta yoʼonton Jeovae».

14. ¿Bakʼin skʼan xakʼ ta ilel stsatsal yoʼontonik li totil meʼiletike?

¹⁴ Li totil meʼiletike skʼan tsotsuk yoʼontonik ek, ¿kʼu yuʼun? Yuʼun xuʼ van nopolik noʼox ch-albat yuʼun spatronik ti akʼo to abtejikuk mas kʼalal jaʼo yorail yuʼunik li yichʼel ta mukʼ Jeova ta yutsʼ yalalike, kʼalal jaʼo yorail li jtsobajeltike o li cholmantale. Skʼan oyuk stsatsal yoʼontonik sventa xalbeik jujun velta ti mu kʼuxutike. Kʼalal jech tspasike lek kʼusi chakʼbeik xchan li yalab xnichʼnabike. ¿Bu to yan skʼan xakʼ ta ilel stsatsal yoʼonton li totil meʼiletike? Veno, jlom ermanoetike xuʼ van oy kʼusi mu xakʼbeik spas li yalab xnichʼnabike, pe jaʼuk li yan ermanoetike mu kʼusi skʼoplal chaʼiik ti jech spas li skerem o stsebike. ¿Kʼusi van tspasik mi jakʼbatik kʼu yuʼun ti mu xakʼbe spas jech li yalab xnichʼnabike? Skʼan oyuk stsatsal yoʼontonik sventa ta slekiluk yoʼonton xalbeik smelolal li kʼusi tsnopike.

15. ¿Kʼuxi tstsatsubtasbat yoʼonton totil meʼiletik li Salmo 37:25 xchiʼuk Evreos 13:5?

¹⁵ Xuʼ van oy jlom totil meʼiletike te xchibetik mi jaʼ lek ti xalbeik yalab xnichʼnabik ti x-ochik ta prekursore, ti xbat tunikuk ti bu skʼan mas jcholmantaletike, ti xbat tunikuk ta Betel o ti xbat koltavanikuk ta svaʼanel Salonetik sventa Tsobobbail xchiʼuk li Salonetik sventa Asambleae. Xuʼ van xi snopike: «Mi jech laj kalbe li jkerem o jtsebe, ¿mi xuʼ to van yuʼun xiskʼel mi mas xa ox liyijube?». Pe kʼalal tstijbeik yoʼonton yalab xnichʼnabik sventa jaʼuk xakʼ ta  yoʼontonik spasel li kʼusitik ta mantale jaʼ jech chakʼik ta ilel ti oy stsatsal yoʼontonike, ti oy spʼijilike xchiʼuk ti spatoj yoʼontonik ta stojolal Jeova ti chkʼot onoʼox ta pasel li kʼusi yaloj tspas ta stojolalike (kʼelo Salmo 37:25; Evreos 13:5). Kʼalal jech chakʼ ta ilel stsatsal yoʼontonik li totil meʼiletike, jaʼ me jech chchanik ek li alab nichʼnabiletike xchiʼuk ta me xlik spat yoʼontonik ta stojolal li Jeovae (1 Sam. 1:27, 28; 2 Tim. 3:14, 15).

16. 1) ¿Kʼusi spasojik jlom totil meʼiletik yoʼ jaʼuk xakʼ ta yoʼontonik spasbel yabtel Jeova li yalab xnichʼnabike? 2) Kʼalal jaʼ jech tspasike, ¿kʼusi sbalil staojik li kerem tsebetike?

¹⁶ Kalbetik skʼoplal jun nupultsʼakal ta Estados Unidos ti lek kʼusitik la spasike. La stijbeik yoʼonton yalab xnichʼnabik sventa jaʼuk xakʼ ta yoʼontonik li kʼusitik ta sventa mantale, xi chal kaʼitik li totile: «Kʼalal mu toʼox xkʼopojik xchiʼuk kʼalal skʼan toʼox xchanik xanbal li kuni kʼoxtake, ta jcholbekutik xa onoʼox yaʼiik ti chakʼ tajek muyubajel kʼalal chijtun ta prekursore xchiʼuk kʼalal chijkoltavan ta tsobobbaile. Li avi une, jaʼ xa jech oy ta yoʼontonik spasel ek. Kʼalal chakʼ ta yoʼontonik stael taje, jaʼ chkoltaatik sventa stsʼik yuʼunik li loʼlael chakʼ sbalumil Satanase xchiʼuk ti jaʼ xakʼ-o ta yoʼontonik spasel li kʼusi mas tsots skʼoplale, ti xtunik ta stojolal Jeovae». Xi chal yan ermano ti oy chaʼvoʼ xnichʼnabe: «Epal totil meʼiletike chchʼay tajek skʼakʼalik, stakʼinik xchiʼuk yipik sventa xakʼbeik-o batel yipal chanun li skerem stsebike, sventa xchanik jtosuk tajimol o yan kʼusitik. Pe li kʼusi mas lek ta melele jaʼ ti jkolta li kalab jnichʼnabkutik sventa jaʼuk xakʼ ta yoʼontonik ti lekuk xil sbaik xchiʼuk li Jeovae xchiʼuk ti spasbeik li yabtele. Li voʼonkutike jun koʼonton chkaʼikutik ta melel ti jaʼ jech spasoj li chaʼvoʼ kol jnichʼonkutike». Kʼalal tstijbeik yoʼonton yalab xnichʼnabik yoʼ jaʼuk mas tsots skʼoplal xilik spasel li kʼusitik ta sventa mantale ch-akʼbatik me bendision yuʼun li Jeovae.

17. Alo butik skʼan xkakʼ ta ilel stsatsal koʼontontik li ta tsobobbaile.

¹⁷ Ti bu tsots skʼoplal skʼan xkakʼ ta ilel stsatsal koʼontontik xtoke jaʼ li ta tsobobbaile. Jech kʼuchaʼal liʼe, li moletike skʼan oyuk stsatsal yoʼontonik kʼalal chchapanik junuk ermano ti tsots la spas smule, kʼalal tskoltaik li ermanoetik te tikʼilik ta ospital ta skoj ti tsots ipike xchiʼuk kʼalal chbat yakʼik estudio o tsjelubtasik tsobajel li ta chukinabetike. Li ermanaetik ti chʼabal to snup xchiʼilike skʼan  oyuk stsatsal yoʼontonik ek, ¿kʼu yuʼun? Jaʼ sventa xkʼot ta nopel yuʼunik ti x-ochik ta prekursorale, ti xbatik ti bu skʼan mas jcholmantaletike, ti xkoltavanik li ta Departamento sventa Svaʼanel salonetik xchiʼuk yan kʼusitik ti liʼ noʼox nopele xchiʼuk ti snojesik li solisitud sventa li Chanob vun sventa j-al lekil aʼyejetik yuʼun Ajvalilal yuʼun Diose. Junantik xtoke xuʼ xbatik li ta Chanob vun ta Galaade.

18. ¿Kʼuxi xuʼ xakʼ ta ilel stsatsal yoʼontonik ek li ermanaetik ti oy xa sjabilalike?

¹⁸ Jkotoltik xijmuyubaj xchiʼuk jkʼanojtik tajek li ermanaetik ta jtsobobbailtik ti oy xa sjabilalike. Akʼo mi mu xa epuk kʼusi spas yuʼunik avi li ta yabtel Jeovae, pe xuʼ to yuʼunik yakʼel ta ilel stsatsal yoʼontonik ek xchiʼuk ti xkoltavanik li ta tsobobbaile (kʼelo Tito 2:3-5). ¿Kʼuxi xuʼ spasik taje? Xuʼ van x-albatik yuʼun jun mol ta tsobobbail ti akʼo skoltaik junuk chex ermana sventa lekuk noʼox smeltsan sbae, taj une, jaʼ me te skʼan xakʼik ta ilel li stsatsal yoʼontonike. Pe maʼuk me skʼan xal xtok ti skʼan stsakik ta utel o ti tsots xa ye tskʼoponike, moʼoj, yuʼun skʼan stijbeik yoʼontonik yoʼ xaʼibeik smelolal ti xuʼ xchanik yantik ek ti kʼu yelan tslap skʼuʼ spokʼike (1 Tim. 2:9, 10). Kʼalal oy slekil yoʼontonik xchiʼuk chkʼanvanik li ermanaetik ti oy xa sjabilalike tstabe tajek sbalil li tsobobbaile.

19. 1) ¿Kʼuxi xuʼ xakʼ ta ilel stsatsal yoʼontonik li ermanoetik ti yichʼojik xa voʼe? 2) ¿Kʼuxi chkoltaatik yuʼun li Filipenses 2:13 xchiʼuk 4:13?

¹⁹ Li ermanoetik ti yichʼojik xa voʼe skʼan oyuk stsatsal yoʼontonik ek xchiʼuk ti xlik xa noʼox spasik li kʼusi oy ta sbaike. Yuʼun ta me stabe sbalil tsobobbail kʼalal ta yutsil yoʼonton chchʼamik mas abtelaletike (1 Tim. 3:1). Pe xuʼ van te xnopnunik mi chchʼamik onoʼox, ¿kʼu yuʼun? Xuʼ van jaʼ ta skoj ti chʼayik toʼox ta be ta voʼnee, jaʼ yuʼun mu sta-o tajek chaʼiik ti xtunik ta jtunel ta tsobobbaile o ti xtunik ta mole. Yantik xtoke xuʼ van snopik ti mu xtojobik ta spasel li abtelaletik taje. Mi jaʼ jech chavaʼi abae, teuk ta ajol ti jaʼ tskoltaot li Jeovae (kʼelo Filipenses 2:13; 4:13). Vuleso ta ajol xtok ti kʼu yelan laj yaʼi sba li Moisese, li stuke mi jsetʼuk xtojob laj yaʼi spasel li kʼusi akʼbat sbaine (Éx. 3:11). Pe jaʼ koltaat yuʼun Jeova sventa x-ayan stsatsal yoʼonton xchiʼuk sventa lekuk spas li yabtele. Jaʼ yuʼun, mi muʼyuk mas stsatsal avoʼonton chavaʼie vokoletan ta stojolal li Jeovae xchiʼuk jujunuk kʼakʼal xakʼel li Avivliae. Chatabe me tajek sbalil xtok mi la anopbe skʼoplal li yajtuneltak Jeova ta voʼne ti tsots yoʼonton echʼike. Jech xtok, bikʼituk xavakʼ aba, albo moletik ta tsobobbail ti akʼo xchanubtasoxuke xchiʼuk albo ti oy ta avoʼonton chakoltavan ta spasel li kʼusitik jtunele. Voʼoxuk ermanoetik ti avichʼojik xa voʼe, ta jtijbotkutik avoʼontonik ti xavakʼ ta ilel stsatsal avoʼontonike xchiʼuk ti xakolta abaik li ta tsobobbaile.

20, 21. 1) ¿Kʼusi vulesbat ta sjol yuʼun David li Salomone? 2) ¿Kʼusi tspas ta jtojolaltik ek li Jeovae?

²⁰ Li ajvalil Davide la svulesbe ta sjol Salomon ti chkoltaat onoʼox yuʼun Jeova jaʼ to ti kʼuxi tstsuts yuʼun svaʼanel li temploe (1 Crón. 28:20). Li Salomone laj van snopbe skʼoplal li kʼusi albat yuʼun stote. Jech xtok, muʼyuk bu laj yakʼ akʼo stsale yuʼun li skeremale xchiʼuk maʼuk chibaj-o yoʼonton ti muʼyuk to mas kʼusi snaʼe. ¡La xchuk lek xchʼut! Tsots tajek yoʼonton la yakʼ ta ilel xchiʼuk lik noʼox spas li kʼusi akʼbat sbaine; koltaat yuʼun li Jeovae, vaʼun kʼalal echʼ vukub jabil xchiʼuk j-oʼlole tsuts svaʼanel yuʼun li yan sba yutsil temploe.

²¹ Jech kʼuchaʼal koltaat yuʼun Jeova li Salomone, ta me skoltautik ek sventa stsatsub lek koʼontontik xchiʼuk ti spas kuʼuntik li kʼusitik jbainojtik ta kutsʼ kalaltik xchiʼuk li ta tsobobbaile (Is. 41:10, 13). Mi lek tsots koʼonton chijtun ta stojolal Jeovae ta me xakʼbutik bendision li avie xchiʼuk li ta tsʼakale. Jaʼ yuʼun, ‹tsotsukutik me xchiʼuk junuk me koʼonton abtejkutik›.