XCHANOBIL 44
¿Mi chlik van tunikuk ta stojolal Dios?
«Li Jesuse lik pʼijubuk mas xchiʼuk lik chʼiuk, lek ilbil-o yuʼun li Diose xchiʼuk li krixchanoetike» (LUK. 2:52).
KʼEJOJ 134 Li alab nichʼnabile jaʼ jun matanal
LI KʼUSI TA JCHANTIKE *
1. ¿Kʼusi ti mas lek xuʼ jpastike?
JUTUK mu skotoluk veltae, li kʼusi tspas totil meʼiletike xuʼ sta-o svokol li yalab xnichʼnabike o xuʼ xmuyubaj-o yuʼunik. Pe oy kʼusitik skʼan snop stukik li alab nichʼnabiletik sventa junuk noʼox yoʼontonike. Li kʼusi mas lek xuʼ jpastike jaʼ ti xijtun ta stojolal li Jtotik ta vinajele (Sal. 73:28).
2. ¿Kʼusitik lek la spasik li Jesus xchiʼuk stot smeʼe?
2 Li stot smeʼ Jesuse oy ta yoʼontonik ti skolta yalab xnichʼnabik yoʼ xtunik ta stojolal Jeova. Li kʼusitik la spasike laj yakʼik ta ilel ti jaʼ li kʼusi mas tsots skʼoplal chilike (Luk. 2:40, 41, 52). Li Jesus eke oy kʼusitik lekik kʼot ta nopel yuʼun ti jaʼ koltaat sventa spas li kʼusi oy ta yoʼonton Stote (Mat. 4:1-10). Toj lek yoʼonton kʼalal chʼi li Jesuse, tukʼ laj yakʼ sba xchiʼuk tsots yoʼonton. Li totil meʼiletik ti skʼanojik Jeovae xmuyubajik van tajek ti jechuk stalelal li yalab xnichʼnabik eke.
3. ¿Kʼusi ta jkʼeltik li ta xchanobil liʼe?
3 Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼelbetik skʼoplal oxib sjakʼobil: ¿Kʼusitik lek la spas Jeova ta stojolal li Xnichʼone? Li kʼusitik la spas Jose xchiʼuk Mariae, ¿kʼusi xuʼ xchanik li totil meʼiletike? Li kʼusitik lek kʼot ta nopel yuʼun Jesuse, ¿kʼusitik xuʼ xchanik li kerem tsebetike?
LI KʼUSI LA SPAS JEOVAE
4. ¿Kʼusi la spas Jeova ta stojolal li Xnichʼone?
4 Li Jeovae la stʼuj lek buchʼu xuʼ stsʼitesbat li Xnichʼone (Mat. 1:18-23; Luk. 1:26-38). Li kʼusi ta sjunul yoʼonton laj yal Maria ti te tsakal kom ta Vivliae chakʼ ta ilel ti skʼanoj tajek li Jeovae xchiʼuk ti skʼanojbe li Skʼope (Luk. 1:46-55). Ti kʼu yelan la xchʼunbe smantal Jeova li Josee chakʼ ta ilel ti skʼanoj tajeke xchiʼuk ti tskʼan tsmuyubtabe yoʼontone (Mat. 1:24).
5, 6. Li Jeovae, ¿kʼusitik laj yakʼ ti akʼo snuptan li Xnichʼone?
5 Li Jeovae maʼuk la stʼuj jkʼulej krixchanoetik sventa stsʼitesik li Jesuse. Li milbil matanal laj yakʼik Jose xchiʼuk Maria kʼalal vokʼ li Jesuse chakʼ ta ilel ti abol noʼox sbaike (Luk. 2:24). Li Josee oy van yuni karpinteria li ta xokon sna ta Nasarete. Xuʼ xkaltik ti lek noʼox sba xkuxlejalike, yuʼun ta tsʼakale, laj yil van vukub yalab xnichʼnabik o mas (Mat. 13:55, 56).
6 Li Jeovae mu skotoluk velta la xchabi li Xnichʼone, yuʼun laj yakʼ ti oyuk kʼusitik snuptane (Mat. 2:13-15). Jech kʼuchaʼal liʼe, oy yutsʼ yalaltak ti muʼyuk laj yakʼ xchʼunel yoʼontonik ta stojolale. Chopol van tajek laj yaʼi ti oy buchʼutik te noʼox ta sna ti mu xchʼunik toʼox ti jaʼ li Mesiase (Mar. 3:21; Juan 7:5). Jech xtok, kʼux van tajek laj yaʼi kʼalal cham li Josee. Ta skoj ti jaʼ bankilal kereme, xuʼ van jaʼ la sbain komel li yabtel stote (Mar. 6:3). Ta mas tsʼakale, jaʼ xa lik saʼ li kʼusitik chtun ta yutsʼ yalale. Xuʼ van tsots tajek abtej sventa xkʼel yuʼune. Ta melel, xaʼibe lek smelolal kʼalal lubem chijkom ta abtele.
Akʼbo yil avalab anichʼnabik kʼuxi xuʼ saʼik beiltasel ta Vivlia sventa stsal yuʼun li svokolike. (Kʼelo parafo 7). *
7. 1) ¿Kʼusi skʼan sjakʼbe sbaik li buchʼutik oy yalab xnichʼnabike? 2) Jech kʼuchaʼal chal Proverbios 2:1 kʼalal ta 6, ¿kʼusi skʼan xkakʼbetik yil li kalab jnichʼnabtike?
7 Xiuk xajakʼbe aba xchiʼuk anup achiʼil mi chakʼan chavil avalab anichʼnabike: «¿Mi tsotsutik ta mantal xchiʼuk mi bikʼit kakʼoj jbatik chilutik Jeova sventa xakʼ jtsʼitestik jun uni olol?» (Sal. 127:3, 4). Pe mi oy xa avalab anichʼnabike, xiuk xajakʼbe abaike: «¿Mi chkakʼbe yil kalab jnichʼnab ti skʼan tsots xij-abteje?» (Ekl. 3:12, 13). «¿Mi chkakʼ persa sventa mu chopoluk kʼusi snuptanik?» (Prov. 22:3). Melel onoʼox ti mu kʼusi stakʼ jpastik sventa jchabitik skotol veltae. Pe xuʼ jchanubtastik sventa stsal batel yuʼunik. ¿Kʼuxi? Kakʼbetik yilik kʼuxi xuʼ saʼik beiltaseletik ta Vivlia (kʼelo Proverbios 2:1-6). Kalbetik junchibuk skʼelobil. Mi oy junuk kutsʼ kalaltik ti chikta komel mantale, kakʼbetik yil ta Vivlia kalab jnichʼnabtik kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal ti tukʼuk xkakʼ jbatike (Sal. 31:23). O mi oy buchʼu cham kuʼuntike, kakʼbetik yil junantik teksto ta Vivlia sventa stsal yuʼunik li at-oʼontone xchiʼuk ti junuk noʼox yoʼontonike (2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16).
LI KʼUSI LA SPAS JOSE XCHIʼUK MARIA
8. ¿Kʼuxi la xchʼunik Jose xchiʼuk Maria li kʼusi chal Deuteronomio 6:6 xchiʼuk 7?
8 Li Jose xchiʼuk Mariae la skoltaik Jesus yoʼ lekuk x-ilat yuʼun li Stot ta vinajele. ¿Kʼuxi pas yuʼunik? La xchʼunik li kʼusi laj yal Jeova ta sventa li totil meʼiletike (kʼelo Deuteronomio 6:6, 7). Skʼanojik tajek Jeova xchiʼuk jaʼ mas tsots skʼoplal chilik ti jechuk spas li yalab xnichʼnabik eke.
9. ¿Kʼusitik la spasik li Jose xchiʼuk Mariae?
9 Li Jose xchiʼuk Mariae ep kʼusitik la spasik sventa tsotsikuk ta mantal li yutsʼ yalalike. Chkʼotik jujun xemana li ta snail tsobobbail ta Nasarete xchiʼuk «nopem xaʼi chbatik jujun jabil ta Kʼin Koltael ta Jerusalen» (Luk. 2:41; 4:16). Kʼalal chbatik ta Jerusalene, jaʼo van chalbeik Jesus xchiʼuk yan xchiʼiltak ta vokʼel li kʼusitik snuptanoj li steklumal Diose. Li ta bebetike, xuʼ van ch-echʼ skʼelik osiletik ti te chalbe skʼoplal ta Vivliae. Pe kʼalal laj yil mas yalab xnichʼnabik li Jose xchiʼuk Mariae, mas van vokol laj yaʼiik ti oyuk kʼusitik spasik ta mantale. Pe mu jecheʼuk laj yakʼ svokolik, yuʼun lek tsotsik ta mantal yutsʼ yalalik ta skoj ti jaʼ mas tsots skʼoplal laj yilik li yichʼel ta mukʼ Jeovae.
10. ¿Kʼusi xuʼ xchanbeik Jose xchiʼuk Maria li totil meʼiletike?
10 ¿Kʼusi xuʼ xchanbeik Jose xchiʼuk Maria li totil meʼiletike? Kʼuksiuk noʼox chapasik o chavalik, akʼbeik yil avalab anichʼnabik ti akʼanojik ta sjunul avoʼontonik li Jeovae. Li kʼusi mas lek xuʼ xapasik ta stojolalike jaʼ ti xakoltaik yoʼ skʼanik li Jeovae. ¿Kʼusitik xuʼ xavakʼbeik yil? Jaʼ ti tsots skʼoplal ti xchanunajik leke, ti spasik orasione, ti xbatik ta tsobajeletike xchiʼuk ti xcholik mantale (1 Tim. 6:6). Skʼan onoʼox xavakʼbeik xtok li kʼusitik chtun yuʼunike (1 Tim. 5:8). Pe sventa kuxul xkomik mi laj yichʼ lajesel li chopol balumil liʼe xchiʼuk ti xkuxiik ta Paraisoe, skʼan lek tajek xil sbaik xchiʼuk li Jeovae, maʼuk ti epuk kʼusi x-ayan yuʼunike (Esek. 7:19; 1 Tim. 4:8). *
Toj kʼupil sba ta kʼelel ti lek kʼusi tspas totil meʼiletik yoʼ xchabi ta mantal li yutsʼ yalalike. (Kʼelo parafo 11). *
11. 1) ¿Kʼuxi xuʼ xkoltaat totil meʼiletik li kʼusi chal 1 Timoteo 6:17 kʼalal ta 19 yoʼ lekuk kʼusi spasike? 2) ¿Kʼusi xuʼ xavakʼ ta avoʼontonik stael ta avutsʼ avalalik, xchiʼuk kʼusi sbalil chataik? (Kʼelo li rekuadro « ¿Kʼusitik xuʼ xavakʼ ta avoʼontonik stael?»).
11 Toj kʼupil sba ta kʼelel ti ep totil meʼiletik lek kʼusi tspasik sventa xchabi ta mantal li yutsʼ yalalike. Jmoj chichʼik ta mukʼ li Jeovae, muʼyuk chchʼay sbaik ta tsobajeletik, ta asambleaetik mi jaʼuk li ta cholmantale. Junantik utsʼ alaliletike chbat koltavanikuk ti bu jutuk tajek chichʼ cholel mantale. Yantike chbat svulaʼanik li Ofisina ti bu chichʼ Jelubtasel Kʼope o li Betele. Jlom xtoke chlokʼ ta yoʼonton chkoltavanik ta svaʼanel naetik ti bu chichʼ ichʼel ta mukʼ Diose. Akʼo mi tslajes stakʼinik o mi oy kʼusi yan tsnuptanik, toj ep tstabeik sbalil ta mantal (kʼelo 1 Timoteo 6:17-19). Jutuk mu skotoluk li buchʼutik jech laj yichʼik tsʼitesel tale muʼyuk chchʼay ta sjolik li kʼusi la xchanike xchiʼuk toj ep sbalil chilik (Prov. 10:22). *
LI KʼUSI LA SPAS JESUSE
12. ¿Kʼusi la spas Jesus kʼalal la sta svaʼleje?
12 Naka lek kʼusitik tspas li Jeovae. Lek kʼusitik la spas li Jose xchiʼuk Maria eke. Pe kʼalal la sta talel svaʼlej li Jesuse, oy kʼusitik la snop stuk (Gal. 6:5). Li voʼotike xuʼ jnop jtuktik li kʼusi ta jpastike, jaʼ jech li Jesus eke. Akʼo mi jech, jaʼ mas tsots skʼoplal laj yil ti lekuk tajek xil sba xchiʼuk li Jeovae (Juan 8:29). Xuʼ jech spasik ek li kerem tsebetik avie.
Kerem tsebetik, chanik li kʼusi tspas atot ameʼike. (Kʼelo parafo 13). *
13. ¿Kʼusi la spas Jesus kʼalal kʼox toʼoxe?
13 Kʼalal kʼox toʼox li Jesuse, la xchʼunbe smantal li stot smeʼe. Muʼyuk la stoy sba mi jaʼuk la snop ti mas xa ep kʼusi snaʼ kʼuchaʼal li Jose xchiʼuk Mariae. Moʼoj, yuʼun «lek snaʼ xchʼunbe smantal li stot smeʼe» (Luk. 2:51). Ta sjunul yoʼonton la spas li kʼusi sbainoj ta skoj ti jaʼ bankilal keremile. Sventa skolta li yutsʼ yalale, laj yakʼ ta yoʼonton xchanel li yabtel stote.
14. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti la xchan lek Skʼop Dios li Jesuse?
14 Li Jose xchiʼuk Mariae xuʼ van laj yalbeik Jesus ti ta skʼelobil juʼelal ayane xchiʼuk ti oy kʼusitik laj yal anjeletik ta stojolale (Luk. 2:8-19, 25-38). Pe mu baluk noʼox laj yaʼi li Jesuse, yuʼun laj yakʼ ta yoʼonton xchanel stuk li Tsʼibetike. ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike? Yuʼun kʼalal chex kerem toʼox li Jesuse, li jchanubtasvanejetik ta Jerusalene «toj labal sba chaʼiik [...] ta skoj ti lek xaʼibe smelolale xchiʼuk ti kʼu yelan tstakʼe» (Luk. 2:46, 47). Akʼo mi kʼajomal toʼox 12 sjabilal, snaʼoj xa onoʼox lek ti jaʼ Stot li Jeovae (Luk. 2:42, 43, 49).
15. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesus ti oy ta yoʼonton tspas li kʼusi tskʼan Stote?
15 Kʼalal laj yaʼibe smelolal Jesus li kʼusi oy ta yoʼonton Stot ti akʼo spase, ta sjunul yoʼonton la spas (Juan 6:38). Snaʼoj ti chpʼajat yuʼun epal krixchanoetike. Mu onoʼox skʼupin ti jech xichʼ pasbele, akʼo mi jech, la xchʼunbe smantal li Jeovae. Kʼalal laj yichʼ voʼ ta sjabilal 29, jaʼ xa lik yakʼ ta yoʼonton spasel li kʼusi tskʼan Stote (Ebr. 10:5-7). Jech-o laj yakʼ ta ilel kʼalal te xa ox jokʼol ta jtel teʼe (Juan 19:30).
16. ¿Kʼusi xuʼ xchanbeik Jesus li alab nichʼnabiletike?
16 Chʼunbo smantal atot ameʼ. Li Jose xchiʼuk Mariae maʼuk tukʼil krixchanoetik, jaʼ jech li atot ameʼ eke. Pe vaʼanbilik yuʼun Jeova sventa xchabioxuk, xchanubtasoxuk xchiʼuk ti sbeiltasoxuke. Tsako ta venta li kʼusi chalboxuke xchiʼuk ichʼo ta mukʼ sventa lekuk xbat akuxlejal (Efes. 6:1-4).
17. Jech kʼuchaʼal chal Josue 24:15, ¿kʼusi skʼan snop stukik li kerem tsebetike?
17 Nopo buchʼu chatun ta stojolal. Skʼan xavakʼ venta atuk buchʼu jaʼ li Jeovae, li kʼusi oy ta yoʼontone xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ spas avuʼune (Rom. 12:2). Vaʼun, chnop avuʼun atuk li kʼusi mas tsots skʼoplale: ti xatun ta stojolal Jeovae (kʼelo Josue 24:15; Ekl. 12:1). Mas to chlik akʼan Jeova xchiʼuk tstsatsub xchʼunel avoʼonton mi nopolik noʼox chachan lek li Vivliae.
18. ¿Kʼusi skʼan snop stukik li kerem tsebetike, xchiʼuk kʼusitik tskʼupinik mi jech la spasike?
18 Akʼo ta avoʼonton spasel li kʼusi tskʼan Jeovae. Li sbalumil Satanase chal ti chijmuyubaj mi ta jtunestik li kʼusi xijtojob spasel sventa x-epaj li kʼusi oy kuʼuntike. Pe li buchʼutik jech spasojike «ep tajek staoj svokolik ti toj kʼuxe» (1 Tim. 6:9, 10). Yan mi chachikinta li kʼusi chal Jeovae xchiʼuk mi jaʼ mas tsots skʼoplal chavaʼi spasbel li kʼusi tskʼan yoʼontone, lek chbat akuxlejal xchiʼuk lek li kʼusitik chapase (Jos. 1:8).
¿KʼUSI ANOPOJ CHAPAS?
19. ¿Kʼusi skʼan teuk ta sjolik li totil meʼiletike?
19 Totil meʼiletik, pasik ti bu kʼalal xuʼ avuʼunik yoʼ xtunik ta stojolal Jeova li avalab anichʼnabike. Pato avoʼontonik ta stojolal, vaʼun tskoltaoxuk sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel avuʼunik (Prov. 3:5, 6). Teuk ta ajolik liʼe: li kʼusi chapasike jaʼ mas ep sbalil, jaʼ mu sta li kʼusi chavalike. Jaʼ yuʼun, li kʼusitik chapasike jaʼuk sventa lekuk x-ilatik yuʼun Jeova li avalab anichʼnabike.
20. ¿Kʼusitik tskʼupin kerem tsebetik mi chtunik ta stojolal Jeovae?
20 Kerem tsebetik, li atot ameʼike xuʼ skoltaoxuk sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel avuʼunik. Pe jaʼ oy ta aba atukik sventa lekuk xiloxuk li Jeovae. Jaʼ yuʼun, chanbeik stalelal li Jesuse xchiʼuk tunanik ta stojolal li Jtotik Jeovae. Vaʼun, ep kʼusitik chapasik batel, oy smelolal chavaʼi li akuxlejalike xchiʼuk xamuyubajik noʼox (1 Tim. 4:16). Xchiʼuk li ta jelavele, stuk xa noʼox jech li kuxlejal chataike.
KʼEJOJ 133 Tunan ta stojol Dios ta akerem atsebal
^ par. 5 Li totil meʼiletike oy ta yoʼontonik ti xmuyubajikuk noʼox li yalab xnichʼnabike xchiʼuk ti xlik tunikuk ta stojolal Jeova mi la sta svaʼlejike. ¿Kʼusi skʼan spasik sventa skolta li yalab xnichʼnabike? ¿Kʼusi skʼan spas kerem tsebetik sventa lekuk xbat xkuxlejalik? Jaʼ chkalbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe.
^ par. 10 Kʼelo li livro ¡Tsta yorail ti jaʼ xa noʼox Jeova chichʼ ichʼel ta mukʼe! ta pajina 69 xchiʼuk 70, parafo 17 xchiʼuk 18.
^ par. 11 Kʼelo li rekuadro ta revista ¡Despertad! ta oktuvre ta 2011, pajina 20 ti bu chal: «No hubiera podido pedir mejores padres» xchiʼuk li mantal lokʼ ta ¡Despertad! ta 8 yuʼun marso ta 1999, pajina 25 ti xi sbie: «Una carta especial a sus padres».
^ par. 66 LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLE: Li Mariae ta sbikʼtal onoʼox la skolta Jesus yoʼ xlik skʼan li Jeovae. Li meʼiletik avie xuʼ jech spas ta stojolal li yalabik eke.
^ par. 68 LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLE: Li Josee toj tsots skʼoplal laj yil ti xikʼ batel ta snail tsobobbail li Maria xchiʼuk xnichʼnabtake. Li totiletik avie tsots skʼoplal chilik ek ti jmojuk xbatik ta tsobajel xchiʼuk li yutsʼ yalalike.
^ par. 70 LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLE: Li Jesuse la xchan spasel li yabtel stote. Li kerem tsebetik avi eke xuʼ xchanik li kʼusi xtojob spasel stotike.
