1. ¿Kʼusi ti chakʼbutik tajek muyubajele?

 LI Jeovae tskʼan ti xijmuyubajutike. Jnaʼojtik ti jeche, yuʼun li muyubajele jaʼ jtos talelal ti chakʼ li chʼul espiritue (Gal. 5:22). Ta skoj ti mas xijmuyubajutik kʼalal oy kʼusi chkakʼtik ti jaʼ mu sta kʼalal oy kʼusi chkichʼtike, xijmuyubaj tajek kʼalal jaʼ mas chkakʼ ta koʼontontik li cholmantale xchiʼuk ti ta jkoltatik li kermanotaktike (Ech. 20:35).

2, 3. 1) Jech kʼuchaʼal chal Galatas 6:4, ¿kʼusi tskoltautik sventa mu xchʼay kuʼuntik li muyubajele? 2) ¿Kʼusi ta jkʼeltik batel li ta xchanobil liʼe?

² ¿Kʼusi xuʼ skoltautik sventa mu xchʼay kuʼuntik li muyubajele? Li jtakbol Pabloe laj yal ti oy chaʼtos kʼusi xuʼ skoltautik ti te ta jtatik ta Galatas 6:4 (k’elo). Baʼyel, ta me xijmuyubaj˗o li kʼusi ta jpastik ta stojolal Jeova mi chkakʼtik ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike. Taje jaʼ li kʼusi skʼan jpas jkotoltike (Mat. 22:36-38). Xchibal, mu jkoʼoltajes jbatik xchiʼuk li yantike. Mi oy kʼusi xuʼ kuʼuntik spasel ta skoj ti muʼyuk iputike, ti kichʼojtik chanubtasele o ti oy kʼusi jnaʼtik spasele, jtojbetik ta vokol Jeova, yuʼun jaʼ yakʼojbutik skotol li kʼusitik taje. Mi oy junantik ermanoetik ti oy kʼusi mas xtojobik˗o li ta cholmantale, muyubajkutik ta stojolalik. Yuʼun jaʼ tstunesik li kʼusi xtojobik spasel sventa xichʼik ta mukʼ li Jeovae, maʼuk sventa lek xa skʼoplal xkomik o sventa stabeik sbalil stukik. Jaʼ yuʼun, mu me jtsal jbatik xchiʼukik, mas lek ti oyuk kʼusi jchantik ta stojolalike.

³ Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel kʼusi tskoltautik sventa mu xijchibajutik mi mu spas kuʼuntik li kʼusi ta jkʼan ta jpastik ta sventa mantale. Jech xtok, ta jkʼeltik batel kʼuxi xuʼ jtunestik lek li kʼusi xijtojob spasele xchiʼuk li kʼusi xuʼ jchanbetik li yantike.

4. ¿Kʼusi xuʼ xchibajesutik? Albo skʼoplal li Carole.

⁴ Junantik ermanoetike chchibajik˗o ta skoj ti oy xa sjabilalike o ta skoj ti ip noʼox chaʼiike, yuʼun mu spas yuʼunik li kʼusi tskʼan tspasik ta mantale. Jaʼ jech kʼot ta stojolal jun ermana ti Carol sbie, te toʼox chtun ti bu tskʼanik koltael ta cholmantale. Oy toʼox laj yakʼ 35 estudio xchiʼuk la skolta jayvoʼuk krixchanoetik sventa xichʼik voʼ. ¡Toj lek xa noʼox taje! Pe ipaj xchiʼuk mu xa stakʼ lek xlokʼ ta sna. Xi chale: «Jnaʼoj lek ti mu spas kuʼun jech kʼuchaʼal yantik ta skoj ti ipune. Akʼo mi jech, muʼyuk lek chitun ta stojolal Jeova chkaʼi jech kʼuchaʼal li yantike. Mu xuʼ kuʼun jpas li kʼusi oy ta koʼonton spasele. Jaʼ yuʼun, chichibaj˗o». Toj ep sbalil ti oy ta yoʼonton Carol ti chtun ta stojolal Jeova ti bu kʼalal xuʼ yuʼune. Ta skoj ti toj ep xkʼuxul yoʼonton li Jeovae, jnaʼojtik lek ti ep sbalil chil li kʼusi tspase.

5. 1) ¿Kʼusi tskoltautik sventa mu xijchibajutik mi mu spas kuʼuntik li kʼusi ta jkʼantike? 2) Li ermano te xvinaj ta lokʼole, ¿kʼuxi chvinaj ti tunem˗o talel ta stojolal Jeova ti bu kʼalal xuʼ yuʼune?

⁵ Mi chijchibaj bakʼintik ta skoj ti mu spas kuʼuntik li kʼusi oy ta koʼontontik spasele, jnopbetik skʼoplal liʼe: «¿Kʼusi tskʼan Jeova ti akʼo jpase?». Jaʼ ti xkakʼbetik ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike. Jnopbetik skʼoplal liʼe. Jun ermana ti 80 sjabilale chibajem ta skoj ti mu xa spas yuʼun li kʼusi toʼox spas yuʼun ta cholmantal kʼalal yichʼoj toʼox 40 jabile. Tsnop ti muʼyuk xmuyubaj˗o yuʼun Jeova akʼo mi xakʼ ti bu kʼalal xuʼ yuʼune. Pe ¿mi melel van taje? Jkʼeltik batel. Li ermana taje laj yakʼbe Jeova ti bu kʼalal xuʼ yuʼun kʼalal yichʼoj toʼox 40 jabile xchiʼuk jech˗o tspas avi ti 80 xa sjabilale. Ti melel xkaltike, muʼyuk bu yiktaoj sba spasel ti bu kʼalal xuʼ yuʼune. Mi chlik jnoptik ti muʼyuk xmuyubaj˗o Jeova li kʼusi ta jpastike, jvules ta joltik ti jaʼ tsnop stuk li kʼusi lek chile xchiʼuk li kʼusi muʼyuke. Xi chalbutik mi chijtun ta stojolal ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike: «Lek ti jech la apase» (koʼoltaso xchiʼuk Mateo 25:20-23).

6. ¿Kʼusi chchanubtasutik li kʼusi la spas Maríae?

⁶ Jtos kʼusi tskoltautik sventa jechuk˗o xijmuyubaje jaʼ mi chkakʼ ta koʼontontik li kʼusi spas kuʼuntike. Kalbetik skʼoplal jun ermana ti María sbie. Mu xa kʼusi mas spas yuʼun ta cholmantal ta skoj ti ip noʼox chaʼie. Ta slikebale, laj yat˗o yoʼonton xchiʼuk la snop ti mu kʼusi xtun˗oe. Pe laj yakʼ venta ti oy jun ermana ta stsobobbail ti mu stots ta steme, jaʼ yuʼun oy kʼusi la spas sventa skolta. Xi chale: «Libatilan ta sna sventa jmojuk jcholkutik mantal ta telefono xchiʼuk ta karta. Ximuyubaj chisut tal ta skoj ti ta jkolta li kuni ermanae». Mi jaʼ chkakʼ ta koʼontontik li kʼusi spas kuʼuntik eke, mas me xijmuyubajutik. Pe mi oy kʼusi mas xijtojobutik spasel ta sventa mantale o mi xuʼ kuʼuntik spasel mase, ¿kʼusi xuʼ jpastik?

7. ¿Kʼusi lekil tojobtasel laj yakʼbe yajtsʼaklomtak Kristo li jtakbol Pedroe?

⁷ Li ta baʼyel karta la stsʼiba li jtakbol Pedroe, laj yalbe li ermanoetik sventa stunesik li kʼusi xtojobik spasel o li matanal staojik sventa spatbeik yoʼonton li yantik ermanoetike. Xi laj yale: «Ti kʼu yelan ataojik ta jujuntal li matanale, tunesik me sventa xakolta abaik ta jujuntal, yuʼun jaʼoxuk lekil jchabina ta sventa li slekil yutsil yoʼonton [Diose]» (1 Ped. 4:10). Mu jnoptik ti skʼan mu jtunestik li kʼusitik xijtojob spasel ta skoj ti xuʼ van x˗itʼixaj˗o o  xchibajik˗o li yantike. Mi jech la jpastike, muʼyuk me chkakʼbetik Jeova skotol ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike.

8. Jech kʼuchaʼal chal 1 Korintios 4:6 xchiʼuk 7, ¿kʼu yuʼun skʼan mu jtoy˗o jbatik li kʼusi xijtojob spasele?

⁸ Melel onoʼox ti skʼan jtunestik li kʼusitik xijtojob spasel ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike, pe skʼan jkʼel jbatik ti mu xlik jtoy˗o jbatike (k’elo 1 Korintios 4:6, 7). Jech kʼuchaʼal liʼe, mi lek xatojob ta slikesel estudioetike, ¡jechuk˗o me xapas! Pe kʼalal ta jtunestik lek li kʼusi xijtojob spasele, maʼuk me skʼan xal ti chlik xa jtoy˗o jbatike. Nopo ti jaʼtik to la alikes jun estudioe, vaʼun chakʼan xa tajek chavalbe li agrupo sventa cholmantale. Pe kʼalal te xa oyot xchiʼuk li agrupoe, jun ermana chlik yal ti laj xa yiktabe komel jlik revista jun krixchanoe. Li stuke laj yikta komel jlik revista, pe li voʼote la alikes jun estudio. ¿Kʼusi van chapas? Anaʼoj ti xuʼ spatbe yoʼonton agrupo li kʼusi kʼot ta pasel avuʼune, pe yikʼaluk van chanop ti ta yan to kʼakʼal chaval sventa xmuyubajuk˗o chal sloʼil li ermanae. ¡Chavakʼ ta ilel slekil avoʼonton mi jech la apase! Akʼo mi jech, mu me xavikta aba ta slikesel estudio, yuʼun skʼan xatunes˗o li matanal ataoje.

9. ¿Kʼu yelan skʼan jtunestik li kʼusi xijtojob spasele?

⁹ Li kʼusitik xijtojobutik spasele jaʼ yakʼojbutik Dios. Jaʼ yuʼun, jtunestik sventa jtsatsubtastik li ermanoetike, maʼuk ti jtoy˗o jbatike (Filip. 2:3). Kʼalal ta jtunes kipaltik xchiʼuk li kʼusi xijtojob spasel sventa jpastik li kʼusi oy ta yoʼonton Diose, ta me xijmuyubajutik˗o. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun yakal ta jtunestik li kʼusi xuʼ kuʼuntik spasel sventa xkichʼtik ta mukʼ li Jeovae, maʼuk ti mas xa tsots jkʼoplal chkaʼi jbatike xchiʼuk ti jaʼ xa muʼyuk tsots skʼoplal chkiltik li yantike.

10. ¿Kʼu yuʼun muʼyuk lek ti jkoʼoltajes jbatik xchiʼuk li yantike?

¹⁰ Mi muʼyuk la jkʼel jbatike, xuʼ van jkoʼoltastik li kʼusi xijtojobutik spasel xchiʼuk li kʼusi mu xtojobik spasel li yantike. Kalbetik junuk skʼelobil. Xuʼ van oy junuk ermano ti lek xtojob ta yetʼesel mantale, pe li ta yoʼontone chal ti jaʼ mu jechuk li yan ermano ti vokol chaʼi sjelubtasel mantale. Akʼo mi jech, li vaʼ ermanoe xuʼ van oy yan kʼusitik spas yuʼun, xuʼ van lek snaʼ xchʼamvan ta sna, lek tstsʼites li xnichʼnabe o toj lek baxbol ta cholmantal. Xijmuyubajutik ti oy ermanoetik xchiʼuk ermanaetik ti tstunesik li kʼusi  xtojobik spasel sventa xtunik ta stojolal Jeova xchiʼuk ti skoltaik li yantike.

11. ¿Kʼu yuʼun skʼan xkakʼtik persa jchanbetik stalelal li Jesuse?

¹¹ Akʼo mi muʼyuk lek ti ta jkoʼoltajes jbatik xchiʼuk yantike, ep me kʼusi xuʼ jchanbetik mi ta jkʼelbetik stalelalik li yan yajtuneltak Jeovae. Jnopbetik skʼoplal li Jesus ti jaʼ li buchʼu xuʼ lek jchanbetik stalelale. Akʼo mi maʼuk tukʼil krixchanoutik jech kʼuchaʼal li stuke, pe xuʼ jchanbetik li slekil talelaltake xchiʼuk li kʼusitik la spase (1 Ped. 2:21). Mi chkakʼtik persa xchanbel stalelal Jesus ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike, ta me xijkʼot ta lekil yajtunel Jeova xchiʼuk lek kʼusi chkʼot ta pasel kuʼuntik li ta cholmantale.

12, 13. ¿Kʼusi xuʼ jchanbetik li ajvalil Davide?

¹² Li Vivliae chalbe skʼoplal viniketik xchiʼuk antsetik ti lek ta chanbel stalelalik akʼo mi maʼuk tukʼil krixchanoetik (Ebr. 6:12). Jun skʼelobile jaʼ li ajvalil Davide. Xi laj yal Jeova ta stojolale: «Laj xa jta [...] jun vinik ti kʼu yelan tskʼan koʼontone» (Ech. 13:22). Li Davide maʼuk tukʼil krixchano, yuʼun ep ta velta tsots la saʼ smul. Akʼo mi jech, oy kʼusi xuʼ lek jchanbetik. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun kʼalal laj yichʼ tukʼibtasele, muʼyuk la spak skʼoplal, la xchʼam li tukʼibtasel akʼbate xchiʼuk la sutes yoʼonton ta skoj li kʼusitik chopol spasoje. Jaʼ yuʼun, li Jeovae laj yakʼbe perton (Sal. 51:3, 4, 10-12).

¹³ Li kʼusi la snuptan Davide xuʼ me skoltautik mi xi la jnoptike: «¿Kʼu yelan chkaʼi jba kʼalal oy buchʼu tstojobtasune? ¿Mi chkakʼ venta ti oy kʼusi muʼyuk lek la jpase o mi ta jpak jkʼoplal? ¿Mi ta ora noʼox chkakʼbe smulin yantik? ¿Mi chkakʼ persa ti mu xa jechuk jpas yan veltae?». Jechuk jnoptik kʼalal ta jchanbetik xkuxlejalik li tukʼil viniketik xchiʼuk antsetik ti chalbe skʼoplal ta Vivliae. ¿Mi jaʼ van jech la snuptan svokolik kʼuchaʼal li voʼotike? ¿Kʼu yelan laj yakʼ ta ilel stalelalik? Kʼusiuk ti jnuptantike, xiuk jnoptike: «¿Kʼuxi xuʼ jechuk jtalelal kʼuchaʼal li tukʼil yajtunel Jeova liʼe?».

14. ¿Kʼusi sbalil ta jtatik kʼalal ta jkʼeltik kʼusi spasojik tal li yan yajtuneltak Diose?

¹⁴ Oy me kʼusi xuʼ jchanbetik xtok li kermanotaktik ti kerem tsebik toe o ti oy xa sjabilalike. Xuʼ van oy junuk ermano ta jtsobobbailtik ti yakal chkuch batel yuʼun li prevaetik tsnuptan jech kʼuchaʼal  ti chichʼ sujel yuʼun yan kerem tsebetike, chichʼ kontrainel yuʼun yutsʼ yalal o ti ip noʼox chaʼie. ¿Mi oy jtosuk stalelal ti skʼan jechuk jchʼiestik eke? Mi ta jkʼeltik li kʼusi tspase, oy me kʼusi chakʼ jchantik ti jaʼ tskoltautik sventa xkuch batel kuʼuntik li kʼusitik ta jnuptantike. ¿Mi mu jechuk ti ep sbalil chkiltik li buchʼutik jech tsots chakʼ ta ilel xchʼunel yoʼontonike? Jaʼ yuʼun, oy srasonal kuʼuntik sventa xijmuyubajutik noʼoxe (Ebr. 13:7; Sant. 1:2, 3).

15. ¿Kʼusi tojobtasel laj yal Pablo ti xuʼ skoltautik sventa xijmuyubaj noʼox xijtun ta stojolal Jeovae?

¹⁵ Mi jkotoltik chkakʼbetik Jeova ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike, ta jkolta jbatik sventa junuk noʼox koʼontontik xchiʼuk ti jmojuk oy li ermanoetik ta tsobobbaile. Taje jaʼ jech la spasik li yajtsʼaklomtak Kristo ta baʼyel sigloe. Jelajtik li matanaletik staojik xchiʼuk li kʼusi sbainojik spasele (1 Kor. 12:4, 7-11). Pe taje maʼuk sventa stsal˗o sbaik o ti xchʼak sbaike. Li Pabloe jaʼ noʼox laj yalbe batel j˗efesoetik ti akʼo xakʼik persa ta jujuntal sventa stsatsubtasbeik li sbekʼtal Kristoe. Xi to laj yale: «Kʼalal lek ch˗abtej ta jujutos li stsʼakalul jbekʼtaltike, tskolta sbaik sventa xchʼi˗o batel li bekʼtalile sventa tstsatsubtas sba stukik ta sventa li kʼanelale» (Efes. 4:1-3, 11, 12, 16). Li buchʼutik la xchʼunik li tojobtasel taje jun noʼox yoʼontonik xchiʼuk jmoj tsobolik. Taje jaʼ jech xvinaj li ta tsobobbailetik avie.

16. ¿Kʼusi skʼan xavakʼ persa spasel? (Ebreos 6:10).

¹⁶ Akʼo persa ti mu xakoʼoltas aba xchiʼuk li yantike. Mas lek chanbo stalelal li Jesuse. Chanbo li xchʼunel yoʼontonik li yajtuneltak Dios ta voʼne xchiʼuk avie. Jechuk˗o xatun ta stojolal Jeova ti bu kʼalal xuʼ avuʼune. Teuk ta ajol ti tukʼ li stuke xchiʼuk ti mu xchʼay ta sjol li kʼusi chapase (kʼelo Ebreos 6:10). Ta muyubajeluk xatun ta stojolal Jeova, yuʼun ep sbalil chil ti chavakʼ persa chatun ta stojolale.