1. ¿Kʼusi oy ta yoʼonton Jeova ti jpastike?

 LI JUN nupultsʼakale xmuyubajik tajek kʼalal chvokʼ sneneʼike. Akʼo mi skʼanojik tajek kʼalal neneʼ toʼoxe, mu skʼanik ti jech-o neneʼ xkome, yuʼun mi mu xchʼie chat-o van yoʼontonik. Jaʼ jech li Jeova eke, xmuyubaj tajek kʼalal chilutik ti oy kʼusi ta jpastik sventa xijchʼi ta mantale. Pe mu skʼan ti jech-o xijkom kʼuchaʼal jun olole (1 Kor. 3:1). Yuʼun li kʼusi oy ta yoʼontone jaʼ ti yijubemuk xa lek jnopbentik jkotoltike (1 Kor. 14:20).

2. ¿Kʼusitik sjakʼobiltak ta jkʼelbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe?

² Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel li sjakʼobiltak liʼe: ¿kʼu yelan stalelal xchiʼuk kʼu yelan tsnop li buchʼu yij ta mantale? ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xijyijub ta mantale? ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti jlajestik li tsatsal veʼlil ta mantale? Xchiʼuk ¿kʼu yuʼun muʼyuk lek ti jpat koʼonton ta jtuktik noʼoxe?

¿KʼU YELAN STALELAL XCHIʼUK KʼU YELAN TSNOP LI BUCHʼU YIJ TA MANTALE?

3. ¿Kʼu yelan stalelal xchiʼuk kʼu yelan tsnop li buchʼu yij ta mantale?

³ Kʼalal chal Vivlia ti lek yij ta mantal li jun krixchanoe, mu jaʼuk noʼox chalbe skʼoplal li sjabilale. Kʼalal «oy xa sjabilal» xi li ta griego kʼope, xuʼ jaʼ chalbe skʼoplal xtok «yij», «tukʼ» xchiʼuk «lek tsʼakal» (1 Kor. 2:6). Kʼalal chijchʼi ta mantal xchiʼuk ti mu xa jechuk jtalelaltik kʼuchaʼal junuk olole, jaʼ skʼan xal ti yijutik xa ta mantale. ¿Mi jaʼ van skʼan xal ti mu xa persauk oy kʼusi spas li buchʼu yij ta mantale? Moʼoj, yuʼun skʼan jech-o chyijub batel (1 Tim. 4:15). Pe ¿kʼuxi xuʼ jnaʼtik mi yij xa ta mantal jun yajtsʼaklom Kristo akʼo mi kerem to o mi oy xa sjabilal?

4. ¿Kʼu van yelan stalelal jun yajtsʼaklom Kristo ti yij ta mantale?

⁴ Li yajtsʼaklomtak Kristo ti yijik ta mantale chchʼunbeik skotol li smantaltak Jeovae, maʼuk noʼox ti bu lek chaʼi stukike.  Akʼo mi jsaʼ muliletik xchiʼuk oy kʼusitik muʼyuk lek chbat ta pasel yuʼunik, chakʼ yipalik sventa jechuk snopik xchiʼuk spas stalelalik jech kʼuchaʼal tskʼan Jeovae. Slapojik li achʼ talelale xchiʼuk chakʼ yipalik jujun kʼakʼal sventa jechuk snopik kʼuchaʼal li Jeovae (Efes. 4:​22-24). Lek kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunik ta skoj ti tstsakik ta venta li smantaltak xchiʼuk li beiltaseletik yuʼun Jeovae. Jaʼ yuʼun, mu persauk oyuk slistail yuʼunik li kʼusitik skʼan spasik xchiʼuk li kʼusitik mu stakʼ spasike. Jech xtok, chakʼik persa ti jechuk spasik li kʼusi kʼot ta nopel yuʼunike (1 Kor. 9:​26, 27).

5. ¿Kʼusi xuʼ xkʼot ta stojolalik li buchʼutik muʼyuk yijik ta mantale? (Efesios 4:​14, 15).

⁵ Li buchʼutik mu xyijubik ta mantale xuʼ me anil chlajik ta loʼlael ta skoj li spetsʼ viniketike ti toj manya kʼu yelan chloʼlavanike. Xuʼ van chchʼunik jecheʼ loʼiletik ti chichʼ pukbel skʼoplale xchiʼuk li kʼusi chal jvalopatinej mantaletike (kʼelo Efesios 4:​14, 15). a Xuʼ van chpichʼ oʼontaik li kʼusitik oy yuʼun yantike, tsaʼik kʼop, chkapik ta anil o chpʼajik ta anil ta spasel li kʼusi chopole (1 Kor. 3:3).

6. ¿Kʼuxi xuʼ jkoʼoltajestik-o ti kʼu yelan chijchʼi ta mantale? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

⁶ Jech kʼuchaʼal laj xa kiltik tale, li Vivliae chal ti xkoʼolaj kʼuchaʼal chchʼi talel jun krixchano kʼalal chijchʼi ta mantale. Li jun olole ep kʼusitik mu snaʼ. Jaʼ yuʼun, skʼan oyuk buchʼu xchabiat xchiʼuk xchanubtasat. Jech kʼuchaʼal kʼalal chtuchʼ be karro li jun uni tsebe, yikʼaluk van chnitbat skʼob yuʼun li smeʼe. Pe kʼalal chchʼi batel li tsebe, xuʼ van stuk xa chtuchʼ jelavel li bee, jaʼ noʼox chvulesbat ta sjol ti akʼo skʼel ta jujujot mi muʼyuk chtal karroe. Kʼalal staoj xa ox svaʼleje, snaʼoj xa kʼuxi chchabi sba. Jaʼ jech li ta mantal eke, yuʼun li buchʼutik muʼyuk yijik ta mantale ep ta velta tskʼanbeik koltael li buchʼutik yijik ta mantal sventa mu spasik li kʼusi chopol chil Jeovae xchiʼuk sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel yuʼunik. Jaʼuk li yajtsʼaklomtak Kristo ti yijik ta mantale xtojobik lek snopbel skʼoplal li beiltaseletik ta Vivlia sventa snaʼik kʼusi tsnop Jeova kʼalal oy kʼusi tspasike. Vaʼun, lek kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunik.

7. ¿Mi ta to van skʼanik koltael li buchʼutik yijik ta mantale?

 ⁷ ¿Mi jaʼ van skʼan xal ti muʼyuk xa tskʼanik koltael li buchʼutik yijik ta mantale? Moʼoj, bakʼintike chtun onoʼox yuʼunik ti oyuk buchʼu xkoltaatike. Li buchʼu muʼyuk yij ta mantale jaʼ noʼox van tsmala ti akʼo x-albat li kʼusi skʼan spase. Jaʼuk li buchʼutik yij ta mantale tskʼanbe onoʼox koltael li buchʼutik pʼije xchiʼuk li buchʼutik oy xa lek kʼusi snaʼe, pe snaʼoj ti jaʼ tsbain stuk li kʼusi chkʼot ta nopel yuʼune (Gal. 6:5).

8. ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti mu koʼoluk stalelalik li buchʼutik yijik ta mantale?

⁸ Li krixchanoetike jelajtik ti kʼu yelan xvinajike. Jaʼ jech li yajtsʼaklomtak Kristo ti yijik ta mantal eke, mu koʼoluk stalelalik. Junantike oy spʼijilik, jlome lek tsots yoʼontonik, yantike lek snaʼ xakʼ kʼusi oy yuʼunik xchiʼuk junantik xtoke xaʼibeik xkʼuxul svokol li yantike. Jnoptik noʼox ti oy chaʼvoʼ ermanoetik ti yijik ta mantal ti koʼol kʼusi skʼan snopbeik skʼoplale akʼo mi tstsakik ta venta li beiltaseletik ta Vivliae, xuʼ jelel li kʼusi xkʼot ta nopel yuʼunike. Pe muʼyuk bu chalbe sbaik ti chopol li kʼusi kʼot ta nopel yuʼunik ta jujuntale, yuʼun chakʼ yipalik sventa jmoj oyikuk (Rom. 14:10; 1 Kor. 1:10).

¿KʼUSI SKʼAN JPASTIK SVENTA XIJYIJUB TA MANTALE?

9. ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti mu ta jechuk noʼox chyijub ta mantal li jun yajtsʼaklom Kristoe?

⁹ Li jun olole stalel onoʼox ti kʼunkʼun chchʼi batel stuke. Pe li jun yajtsʼaklom Kristoe mu ta jechuk noʼox chchʼi batel ta mantal. Jech kʼuchaʼal li ermanoetik ta Korintoe la xchʼamik li lekil aʼyejetike, laj yichʼik voʼ, akʼbatik chʼul espiritu xchiʼuk ep kʼusitik la xchanik ta stojolal li jtakbol Pabloe (Ech. 18:​8-11). Pe kʼalal oy xa ox jayibuk jabil yichʼojik voʼe, ep buchʼutik ti muʼyuk yijubemik ta mantale (1 Kor. 3:2). ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa mu jechuk xkʼot ta jtojolaltik eke?

10. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xijyijub ta mantale? (Judas 20).

¹⁰ Sventa xijyijub ta mantale, tsots skʼoplal ti jechuk oy ta koʼontontike. Li buchʼutik lek noʼox chaʼi stalelalik kʼuchaʼal jun olol ti mu epuk kʼusi xojtikine, muʼyuk me chchʼi-o ta mantal (Prov. 1:22). Mu jkʼantik ti jechutik kʼuchaʼal junantik vinik antsetik ti mu kʼusi skʼan sbainike xchiʼuk ti jaʼ noʼox tskʼanik ti jechuk-o x-albatik yuʼun stot smeʼik li kʼusi skʼan spasike. Moʼoj, yuʼun ta jkʼan chkakʼ kipaltik sventa lekuk xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae (kʼelo Judas 20). Mi muʼyuk to yijot ta mantal chavaʼie, kʼanbo Jeova ti oyuk ta avoʼonton spasel xchiʼuk ti xuʼuk avuʼun spasele (Filip. 2:13).

11. ¿Kʼutik yelan tskoltautik Jeova sventa xijyijub ta mantale? (Efesios 4:​11-13).

¹¹ Li Jeovae ta onoʼox skoltautik, yuʼun yakʼojbutik moletik ta tsobobbail xchiʼuk jchanubtasvanejetik ti tskoltautik «sventa chijyijub ta mantal jaʼ to mi lek xa tsʼakal la jtabetik staylej li Kristoe» (kʼelo Efesios 4:​11-13). Chakʼbutik xchʼul espiritu xtok sventa jechuk jnopbentik kʼuchaʼal li Kristoe (1 Kor. 2:​14-16). Jech xtok, laj yakʼ ti xichʼ tsʼibael li chanib Evanjelioe, ti jaʼ tskoltautik sventa xkojtikintik lek li kʼusi la spas Jesus kʼalal ay ta balumile. Ta me xijyijub ta mantal mi jaʼ jech ta jnoptik, chijkʼopoj xchiʼuk mi jech jtalelaltik kʼuchaʼal li Kristoe.

TSOTS SKʼOPLAL LI TSATSAL VEʼLILE

12. ¿Kʼusi smakojbe skʼoplal «li kʼusitik kʼun ta chanel ta sventa li Kristoe»?

¹² Sventa xijchʼi ta mantale, mu me baluk noʼox ti jchʼuntik «li kʼusitik kʼun ta chanel ta sventa li Kristoe». Junantik li chanubtaseletik  ti tsots skʼoplal taje jaʼ li sutesel oʼontonale, li xchʼunel oʼontonale, li ichʼvoʼe xchiʼuk li chaʼkuxesele (Ebr. 6:​1, 2). Taje skʼan xojtikinik skotol li yajtsʼaklomtak Kristoe. Jech oxal, li jtakbol Pedroe laj yalbe skʼoplal kʼalal la xcholbe mantal epal krixchanoetik li ta skʼakʼalil Pentekostese (Ech. 2:​32-35, 38). Sventa xijkʼot ta yajtsʼaklom Kristoe, tsots skʼoplal ti jchʼuntik li chanubtaseletik taje. Jun veltae, li Pabloe laj yal ti mi muʼyuk jchʼunojtik li chaʼkuxesele, xkoʼolaj ti ta jpʼajtik skotol li chanubtaseletik ta Vivliae (1 Kor. 15:​12-14). Akʼo mi jech, mi ta jkʼan chijyijub ta mantale, mu me jaʼuk noʼox jchantik «li kʼusitik kʼun ta chanel ta sventa li Kristoe».

13. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jtabetik sbalil li tsatsal veʼlil ta mantal chal ta Ebreos 5:14? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹³ Maʼuk noʼox oy kuʼuntik li chanubtaseletik ti kʼunik ta aʼiele, yuʼun oy kuʼuntik tsatsal veʼlil ta mantal xtok. Taje maʼuk noʼox te tsakal skʼoplal li smantaltak Jeovae, yuʼun te tsakal skʼoplal li beiltaseletik ti tskoltautik sventa jnaʼtik li kʼusi tsnop Jeovae. Sventa jtabetik sbalile, skʼan jchantik li Vivliae, jnopbetik skʼoplal xchiʼuk xkakʼ kipaltik sventa xkakʼ ta jkuxlejaltik li kʼusi ta jchantike. Mi jech ta jpastike, lek me chil Jeova li kʼusitik chkʼot ta nopel kuʼuntike (kʼelo Ebreos 5:14). b

14. Li Pabloe, ¿kʼuxi la skolta jkorintoetik sventa xyijubik ta mantale?

¹⁴ Li yajtsʼaklomtak Kristo ti muʼyuk yijik ta mantale vokol chaʼiik ti lekuk kʼusi xkʼot ta nopel yuʼunik kʼalal muʼyuk tstaik junuk mantal ta Vivlia ti chal li kʼusi skʼan spasike. Jaʼ yuʼun, oy junantik tsnopik ti jaʼ mas lek ti spasik li kʼusi tskʼan yoʼonton stukike. Oy junantik xtoke tskʼanik ti xichʼ tsʼibael junuk mantal akʼo mi mu persauk. Taje jech kʼot ta stojolalik li jchʼunolajeletik ta Korintoe, yuʼun laj yalbeik Pablo ti akʼo stsʼiba junuk mantal ti bu chal mi stakʼ o mu stakʼ slajesik li veʼlil akʼbil ta smoton santoetike. Li Pabloe muʼyuk laj yalanbe li kʼusi skʼan spasike jaʼ noʼox laj yal ti xuʼ snop stukik li kʼusi skʼan spasik jech kʼuchaʼal ch-albat li sjol yoʼontonike. Laj yalbe skʼoplal junantik beiltaseletik ta Vivlia sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel yuʼunik xchiʼuk sventa mu smakbeik yok li yantike (1 Kor. 8:​4, 7-9). Li  Pabloe la xchanubtas jkorintoetik ta stunesel lek li Tsʼibetik sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel yuʼunike. Ti mu jaʼuk noʼox x-albatik li kʼusi skʼan spasike o ti stsʼibabatik mantaletike. Kʼalal jech la spase, jaʼ jech la skoltaan sventa xyijubik ta mantal.

15. Li Pabloe, ¿kʼuxi la skolta j-ebreoetik sventa jechuk-o xchʼiik ta mantal?

¹⁵ Oy kʼusi yan chakʼ jchantik li kʼusi laj yalbe batel j-ebreoetik li jtakbol Pabloe. Junantike muʼyuk xa ox chakʼ yipalik sventa xchʼiik ta mantal. Jaʼ yuʼun, xi laj yalanbee: «Yaʼlel chuʼil to chakʼanik yan velta, maʼuk chakʼanik li tsatsal veʼlile» (Ebr. 5:12). Muʼyuk laj yakʼ ta yoʼontonik li kʼusitik achʼ laj yakʼ ta chanel Jeova li ta stsobobbaile (Prov. 4:18). Kalbetik junuk skʼelobil. Ep yajtsʼaklomtak Kristo ti jaʼik judaetike jech-o chalik ti skʼan xchʼunik li Smantaltak Moises akʼo mi echʼem xa ox 30 jabil slajesojbe skʼoplal Kristo kʼalal laj yakʼ ta matanal xkuxlejale (Rom. 10:4; Tito 1:10). Ti melel xkaltike, laj xa ox yaʼibeik smelolal jechuk li kʼusi laj yichʼ jelele, yuʼun echʼem xa ox epal jabil. Ti jech la stsʼibabe batel karta judaetik li Pabloe, jaʼ sventa skoltaan yoʼ xchʼamik li chanubtaseletik ti tsotsik skʼoplale. Li karta tsʼibabatik batele koltaatik-o sventa xilik ti mas xa lek ti kʼu yelan chichʼik ta mukʼ Jeova jech kʼuchaʼal laj yakʼ ta chanel li Jesuse. Jech xtok, jaʼ tsatsubtasbat-o yoʼontonik xchiʼuk koltaatik sventa jechuk-o xcholik mantal akʼo mi chichʼik kontrainel yuʼun li judaetike (Ebr. 10:​19-23).

MU JPAT KOʼONTONTIK TA JTUKTIK NOʼOX

16. Akʼo mi yijutik xa ta mantal, ¿kʼusi to skʼan jpastik batel?

¹⁶ Mi yijutik xa ox ta mantale, mu me jpat koʼontontik, skʼan me jechuk-o jpastik batel (1 Kor. 10:12). Tsots skʼoplal ti nopolik noʼox jkʼeltik mi jech-o yakal chijchʼi ta mantal (2 Kor. 13:5).

17. Li karta laj yichʼik tsʼibabel batel li ermanoetik ta Kolosae, ¿kʼusi chakʼ jchantik ta sventa ti kʼu yelan chijyijub ta mantale?

¹⁷ Li ta karta laj yichʼik tsʼibabel batel li ermanoetik ta Kolosae, li Pabloe te laj yalbe skʼoplal xtok ti tsots skʼoplal ti xyijubik ta mantal xchiʼuk ti jech-o spasik batele. Akʼo mi yijik xa ox ta mantal li jchʼunolajeletik taje, albatik ti akʼo skʼel sbaik sventa mu xlajik ta  loʼlael yuʼun li kʼusi tsnopik li buchʼutik muʼyuk chtunik ta stojolal Diose (Kol. 2:​6-10). Li Epafras ti xojtikin lek li ermanoetike nopem xaʼi tspas orasion ta stojolalik sventa lek vaʼalikuk o ti yijikuk ta mantale (Kol. 4:12). ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje? Li Pablo xchiʼuk Epafrase snaʼojik ti skʼan xakʼ yipalik xchiʼuk ti xkoltaatik yuʼun Jeova sventa jechuk-o yijik ta mantale. Oy ta yoʼontonik ti jech-o tsotsikuk ta mantal li jkolosaetik manchuk mi xil svokolik.

18. ¿Kʼusi xuʼ xkʼot ta stojolal jun yajtsʼaklom Kristo ti yij ta mantale? (Kʼelo xtok li lokʼole).

¹⁸ Li Pabloe laj yal ti mi muʼyuk chichʼ spʼijil jun yajtsʼaklom Kristo ti yij ta mantale xuʼ me muʼyuk xa lek ch-ilat-o yuʼun li Diose. Mi yijub li yoʼontone, xuʼ me xnamaj-o ta j-echʼel ta stojolal Jeova, ti muʼyuk xa tsutes yoʼonton xchiʼuk ti muʼyuk xa ch-akʼat-o ta pertone. Bal to ti muʼyuk jech kʼot ta stojolalik li j-ebreoetike (Ebr. 6:​4-9). ¿Kʼusi chkʼot ta stojolal li buchʼutik chikta sbaik ta mantal o lokʼemik ta tsobobbail ti tsutes yoʼontonik ta tsʼakale? Mi bikʼit chakʼ sbaik xchiʼuk mi tsutes yoʼontonike, chakʼik ta ilel ti mu xkoʼolajik kʼuchaʼal li krixchanoetik ti laj yalbe skʼoplal Pabloe. Pe mi sutik talel ta stojolal Jeovae, tsots me skʼoplal ti xkoltaatik yuʼun li Diose (Esek. 34:​15, 16). Jech oxal, li moletik ta tsobobbaile xuʼ van xalbeik junuk ermano o junuk ermana ti yij ta mantal ti skolta li buchʼu jaʼ to tsut tal ta stojolal Jeovae.

19. ¿Kʼusi skʼan oyuk ta koʼontontik stael?

¹⁹ Mi yantik xa chayijub batel ta mantale, jechuk-o xavakʼ ta avoʼonton spasel. Jechuk-o me xalajes li tsatsal veʼlil ta mantale xchiʼuk jechuk-o me xavakʼ avipal jujun kʼakʼal sventa jechuk xanop kʼuchaʼal li Jeovae. Mi yijot xa ta mantale, jechuk-o me xapas ti kʼu sjalil kuxulote.