XCHANOBIL 2
Oy kʼusi xuʼ jchanbetik li «jchankʼop ti kʼanbil yuʼun Jesuse»
«Jechuk-o jkʼan jbatik ta jujuntal, yuʼun li kʼanelale jaʼ yuʼun li Diose» (1 JUAN 4:7).
KʼEJOJ 105 «Jaʼ kʼanelal li Diose»
LI KʼUSI TA JCHANTIKE *
1. ¿Kʼu yelan chavaʼi aba ti skʼanojot li Diose?
LI JTAKBOL Juane oy kʼusi la stsʼiba ti kʼun ta aʼiele, pe ti ep kʼusi smakojbe skʼoplale: «Jaʼ kʼanelal li Diose» (1 Juan 4:8). Li Diose jaʼ snioʼal li jkuxlejaltike xchiʼuk jaʼ snioʼal xtok li kʼanelale. Skʼanojutik li Jeovae, jaʼ yuʼun jun noʼox koʼontontik xchiʼuk xijmuyubaj.
2. 1) Jech kʼuchaʼal chal Mateo 22:37 kʼalal ta 40, ¿kʼusi jaʼ li chib mantal mas tsots skʼoplale? 2) ¿Kʼu yuʼun xuʼ van jaʼ vokol ta chʼunel jutuk li ta xchibal mantale?
2 Li yajtsʼaklomutik Kristoe maʼuk ta jnoptik ta jujuntal mi chijkʼanvan, moʼoj, yuʼun jaʼ jun mantal ti skʼan jech jpastike (kʼelo Mateo 22:37-40). Kʼalal mas to chkojtikintik li Jeovae, mas kʼun ta chʼunel chkaʼitik li baʼyel mantale, yuʼun tukʼ li Jeovae, skʼanojutik xchiʼuk oyutik ta yoʼonton. Pe mas van vokol chkaʼitik xchʼunel li xchibal mantale. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun li kermanotaktike xuʼ syayijes koʼontontik li kʼusitik chalik o tspasik ta skoj ti jmulaviletik eke. Jaʼ yuʼun, li Jeovae oy buchʼutik la stunes sventa stsʼibaik komel ta Vivlia ti kʼu yuʼun xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel li kʼanelale. Jun ti buchʼu la stunese jaʼ li Juane (1 Juan 3:11, 12).
3. ¿Kʼusi jamal lek laj yalbe skʼoplal li Juane?
3 Li livroetik ta Vivlia ti jaʼ la stsʼiba Juane jamal lek laj yalbe skʼoplal ti skʼan xkakʼtik ta ilel li kʼanelale. Li ta S-evanjelio Juane mas ep chalbe skʼoplal li kʼanelale, jaʼ mu sta li yan oxib Evanjelioetik yuʼun Mateo, Markos xchiʼuk Lukase. Li Juane te xa ox van sien sjabilal kʼalal la stsʼiba li S-evanjelioe xchiʼuk li oxib skartae. Li kʼusi la 1 Juan 4:10, 11). Taje vokol ta pasel laj yaʼi li Juan eke.
stsʼiba komele jamal xvinaj ti skʼan jaʼuk stij koʼontontik li kʼanelal ta skotol li kʼusi ta jpastike (4. Alo butik muʼyuk laj yakʼ ta ilel kʼanelal li Juane.
4 Kʼalal kerem toʼox li Juane, mu masuk laj yakʼ ta ilel kʼanelal. Jech kʼuchaʼal liʼe, jun velta kʼalal jaʼo te x-echʼik ta Samaria sventa xbatik ta Jerusalen li Jesus xchiʼuk yajtakboltake, oy jun jteklum ti muʼyuk lek chʼamatike. ¿Kʼusi la spas li Juane? Laj yalbe Jesus ti akʼo xyal tal kʼokʼ ta vinajel sventa slajes li jnaklejetik taje (Luk. 9:52-56). Jun velta xtoke, muʼyuk la stsak ta venta li yan jtakboletike. Yuʼun li Juan xchiʼuk li xchiʼil ta vokʼel ti jaʼ li Santiagoe laj yalbe smeʼik ti akʼo xbat skʼanbe vokol Jesus sventa x-akʼbat tsots yabtelik li ta Ajvalilal yuʼun Diose. Kʼalal laj yaʼiik li yan jtakboletike, kap tajek sjolik (Mat. 20:20, 21, 24). Manchuk mi ep kʼusitik muʼyuk lek la spas li Juane, laj yichʼ kʼanel yuʼun li Jesuse (Juan 21:7).
5. ¿Kʼusi ta jchantik batel li ta xchanobil liʼe?
5 Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼelbetik batel skʼoplal li kʼusi la spas Juane xchiʼuk li kʼusitik la stsʼiba ta sventa li kʼanelale. Ta jchantik batel kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik li kermanotaktike xchiʼuk ta jchantik batel xtok kʼuxi xuʼ xakʼ ta ilel jun totil ti skʼanoj yutsʼ yalale.
KAKʼTIK TA ILEL TI CHIJKʼANVANE
6. ¿Kʼuxi yakʼoj ta ilel Jeova ti skʼanojutike?
6 Mu me baluk noʼox ti oy buchʼu chkalbetik ti jkʼanojtike, skʼan xkakʼbetik yil xtok. Yuʼun kʼalal oy buchʼu jkʼanojtike, skʼan oy kʼusitik jpastik sventa chkakʼtik ta ilel (koʼoltaso xchiʼuk Santiago 2:17, 26). Jech kʼuchaʼal liʼe, li Jeovae skʼanojutik (1 Juan 4:19). Li ta Vivliae toj kʼupil sba kʼu yelan chalbutik ti skʼanojutike (Sal. 25:10; Rom. 8:38, 39). Pe jchʼunojtik ti maʼuk noʼox chal ti skʼanojutike, yuʼun yakʼojbutik ta ilel. Xi la stsʼiba li Juane: «Laj yichʼ akʼel ta ilel ta jtojolaltik li kʼanelal yuʼun Diose, yuʼun la stak talel ta balumil li jun noʼox Xnichʼon sventa jtatik li kuxlejal ta stojolale» (1 Juan 4:9). Li Jeovae laj yakʼ ti akʼo xil svokol li Xnichʼone xchiʼuk ti xcham ta jtojolaltike (Juan 3:16). Jaʼ yuʼun, jchʼunojtik ta melel ti skʼanojutike.
7. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesus ti skʼanojutike?
7 Li Jesus eke laj yalbe yajchankʼoptak ti skʼanojane (Juan 13:1; 15:15). Pe maʼuk noʼox laj yal ti skʼanojane, yuʼun laj yakʼ ta ilel xtok. Taje jaʼ jech tspas ta jtojolaltik ek, yuʼun xi jamal laj yale: «Muʼyuk buchʼu yan ti toj echʼ noʼox snaʼ xkʼanvane, jaʼ noʼox li buchʼu chakʼ xkuxlejal ta stojolal li yamigotake» (Juan 15:13). Kʼalaluk ta jnopbetik skʼoplal li kʼusi spasojik Jeova xchiʼuk Jesus ta jtojolaltike, ¿kʼusi skʼan jpastik ek?
8. Jech kʼuchaʼal chal 1 Juan 3:18, ¿kʼusi skʼan jpastik?
8 Mi ta jchʼunbetik smantal li Jeova xchiʼuk Jesuse, jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti jkʼanojantike (Juan 14:15; 1 Juan 5:3). Li Jesuse laj yal ti skʼan jkʼantik li yantik xtoke (Juan 13:34, 35). Li kʼanelal taje maʼuk noʼox skʼan xlokʼ ta ketik, skʼan xkakʼtik ta ilel (kʼelo 1 Juan 3:18). ¿Kʼusitik xuʼ jpastik sventa xkakʼtik ta ilele?
JKʼANTIK LI KERMANOTAKTIKE
9. ¿Kʼusi la spas Juan ta skoj ti kʼanvaneme?
9 Li Juane xuʼ ox van te kom xchiʼin ta abtel li stote xchiʼuk ti spas kanal takʼin li ta tsakchoye. Pe mu jechuk la spas, yuʼun ta skeremal noʼox lik skolta tal yantik sventa xojtikinik li Jeova xchiʼuk Jesuse. Li kʼusi la spase mu kʼunuk, yuʼun laj yichʼ nutsel xchiʼuk laj yichʼ chukel kʼalal mol xa oxe, ta slajebaltik li baʼyel sigloe (Ech. 3:1; 4:1-3; 5:18; Apok. 1:9). Manchuk mi tikʼil ta chukel ta skoj ti chalbe skʼoplal Jesuse, laj yakʼ ta ilel ti oy ta yoʼonton li yantike. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal jaʼo te oy ta lum ti joyol ta nab ta Patmose, la stsʼiba li kʼusi akʼbat yile xchiʼuk la stakbe batel tsobobbailetik sventa snaʼik «li kʼusitik poʼot xa xkʼot ta pasele» (Apok. 1:1). Ta mas tsʼakal kʼalal lokʼem xa ox ta chukele, la stsʼiba ta S-evanjelio li kʼusitik la spas Jesus xchiʼuk li cholmantal la spase. Jech xtok, la stsʼiba yan oxib karta sventa spatbe yoʼonton xchiʼuk stsatsubtas li yermanotake. ¿Kʼuxi xuʼ jchantik li kʼusitik la spas Juane?
10. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik li yantike?
10 Li kʼusi ta jnop ta jpas ta jkuxlejaltike jaʼ te chvinaj mi jkʼanojtik li yantike. Li krixchanoetik ti jaʼ pasbilik ta mantal yuʼun li Satanase tskʼanik ti jaʼuk xbat ta koʼontontik saʼel jkʼulejaltik li ta sba balumile. Akʼo mi jech, oy yajtsʼaklomtak Kristo ta spʼejel balumil ti xchʼakoj skʼakʼalik ta cholmantal yoʼ skoltaik li krixchanoetik yoʼ xojtikinik li Jeovae. Yantike ta tsʼakal ora jech tspasik.
11. ¿Kʼuxi yakʼojik ta ilel ermanoetik ti skʼanojik Jeova xchiʼuk li yermanotakike?
11 Oy ep ermanoetik ch-abtejik skotol kʼakʼal sventa xakʼbeik kʼusi chtun yuʼun li yutsʼ yalalike. Pe yakʼojik persa sventa skolta sbaik li ta s-organisasion Diose. Jlome chkoltavanik kʼalal oy chil svokolik ermanoetik ta nikel o yan kʼusitike, chkoltavanik ta svaʼanel salonetik xchiʼuk jkotoltik xuʼ xkakʼtik matanal takʼin sventa li abtelal ta spʼejel balumile. Jaʼ jech chakʼik ta ilel ti skʼanojik li Diose xchiʼuk li yantike. Jech xtok, manchuk mi lubemutik bakʼintik, pe skotol xemana chijbat ta tsobajel sventa xkakʼbetik yil ti jkʼanojtik li kermanotaktike xchiʼuk chkakʼ jloʼiltik manchuk mi chijxiʼ xtok. Akʼo mi oy jvokoltik, chkakʼtik persa ta jpatbetik yoʼonton yantik kʼalal skʼan toʼox xlik xchiʼuk kʼalal mi laj xa ox li tsobajele (Ebr. 10:24, 25). Ta jtojtik ta vokol skotol li kʼusi tspasik kermanotaktike.
12. ¿Kʼuxi to laj yakʼ ta ilel ti skʼanojan yermanotak li Juane?
12 Li Juane maʼuk noʼox laj yakʼ ta ilel ti skʼanoj yermanotak kʼalal la skʼupil kʼoptaane, 1 Juan 1:8–2:1, 13, 14). Jaʼ jech skʼan jpatbetik yoʼonton li kermanotaktik ta skoj li kʼusi lek tspasike. Pe mi laj kakʼtik venta ti oy buchʼu muʼyuk xa lek stalelale, skʼan me xkalbetik, vaʼun jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtike. Skʼan oyuk stsatsal koʼontontik, yuʼun li Vivliae ta xal ti melel amigoile ta skolta o ta stukʼibtas li yamigoe (Prov. 27:17).
yuʼun la stojobtasan xtok. Jech kʼuchaʼal liʼe, li ta skartatak Juane la skʼupil kʼopta li ermanoetik ta skoj ti lek tsots xchʼunel yoʼontonike xchiʼuk ti lek kʼusi tspasike, pe jamal laj yalbe xtok ti skʼan skʼel sbaik li ta mulile (13. ¿Kʼusi ti skʼan mu jpastike?
13 Xuʼ van xkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik xtok li kermanotaktik kʼalaluk oy kʼusi muʼyuk ta jpastike. Jech kʼuchaʼal liʼe, skʼan mu chopoluk xkaʼitik ta anil mi oy kʼusi laj yalike. Jnopbetik skʼoplal li kʼusi kʼot ta pasel kʼalal jutuk xa ox skʼan xcham li Jesuse. Laj yalbe yajchankʼoptak ti skʼan slajesbeik sbekʼtal xchiʼuk xuchʼbeik xchʼichʼel sventa staik li kuxlejal sbatel osile (Juan 6:53-57). Ep buchʼutik muʼyuk lek laj yaʼiik li kʼusi laj yale, jaʼ yuʼun laj yiktaik komel. Pe li melel yamigotake ti te skʼoplal li Juane tukʼ laj yakʼ sbaik xchiʼuk muʼyuk laj yiktaik. Akʼo mi muʼyuk laj yaʼibeik smelolal xchiʼuk te xnopnun komik, muʼyuk chopol laj yaʼiik xchiʼuk muʼyuk la snopik ti chopol li kʼusi chale. Moʼoj, la spat yoʼontonik ta stojolal ta skoj ti snaʼojik ti melel onoʼox snaʼ xkʼopoje (Juan 6:60, 66-69). Toj tsots me skʼoplal ti mu chopoluk xkaʼitik ta anil li kʼusi chal kermanotaktike, mas lek kakʼtik akʼo xchapbutik smelolal li kʼusi tskʼan chalike (Prov. 18:13; Ekl. 7:9).
14. ¿Kʼu yuʼun skʼan mu jpʼajtik li kermanotaktike?
14 Li Juan xtoke laj yalbutik ti skʼan mu jpʼajtik li kermanotaktike. Mi mu la jchʼuntik li mantal taje, xkoʼolaj ti chkakʼtik akʼo spasutik ta mantal li Satanase (1 Juan 2:11; 3:15). Jaʼ jech kʼot ta pasel li ta slajebtik baʼyel sigloe, yuʼun li Satanase laj yakʼ ti akʼo spʼaj sbaik xchiʼuk ti xchʼak sbaik li yajtuneltak Diose. Kʼalal la stsʼibabe batel tsobobbailetik li Juane, oy xa ox buchʼutik jech stalelal kʼuchaʼal tskʼan li Satanase. Li buchʼu jech stalelale jaʼ li Diotrefese, yuʼun yakal xa ox chchʼak li ermanoetik ta tsobobbaile. Muʼyuk chichʼ ta mukʼ jsetʼuk li jkʼelvanejetik ti tstak batel li jtsop jbeiltasvaneje. Ta skoj ti chopol chil li buchʼutik lek chchʼamik li ermanoetike, laj yakʼ persa ti tsnuts ox lokʼel ta tsobobbail li ermanoetik taje (3 Juan 9, 10). Li Satanase oy tajek ta yoʼonton ti xchʼak li steklumal Dios avie. Pe mu xkakʼtik ti jech xkʼot ta pasele.
JKʼANTIK LI KUTSʼ KALALTIKE
15. ¿Kʼusi skʼan teuk ta sjol li jun totile?
15 Jtos ti kʼu yelan xuʼ xakʼ ta ilel ti skʼanoj yutsʼ yalal li jun totile jaʼ ti xakʼbe li kʼusi chtun yuʼunik jujun kʼakʼale (1 Tim. 5:8). Pe li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti xakʼbe li kʼusi chtun yuʼunik ta mantale (Mat. 5:3). Kalbetik skʼoplal li Jesuse. Jech kʼuchaʼal chal li S-evanjelio Juane, kʼalal te jokʼol ta jtel teʼ li Jesuse, te xnopnun-o ta stojolal li yutsʼ yalale. Li Juan xchiʼuk Maria ti jaʼ smeʼ Jesuse te oyik ti bu chichʼ milel li Jesuse. Akʼo mi jaʼo tsots yakal chil svokol, laj yalbe Juan ti akʼo xchabibat li smeʼe (Juan 19:26, 27). Li Mariae oy to yan yalabtak ti ch-akʼbat onoʼox li kʼusi chtun yuʼune, pe yaʼeluke maʼukik toʼox yajtsʼaklom Kristo. Jaʼ yuʼun, li Jesuse oy ta yoʼonton ti oyuk yuʼun smeʼ li kʼusi chtun yuʼun jujun kʼakʼale xchiʼuk ti lekuk ta mantale.
16. ¿Kʼusitik toʼox sbainoj spasel li Juane?
16 Li Juane ep kʼusitik sbainoj spasel. Ta skoj ti jaʼ jun jtakbole, skʼan xakʼ ta ilel ti oy ta yoʼonton li cholmantale. Jech noxtok, xuʼ van oy snup xchiʼil. Mi jaʼ jeche, skʼan skʼel ti oyuk yuʼun yutsʼ yalal li kʼusi chtun yuʼunik jujun kʼakʼale xchiʼuk ti lekikuk ta mantale (1 Kor. 9:5). ¿Kʼusi xuʼ xchanbeik Juan li joliletik ta utsʼ alalile?
17. ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti xakʼbeik li kʼusi chtun yuʼun ta mantal yutsʼ yalalik li joliletik ta utsʼ alalile?
17 Li joliletik ta utsʼ alalile xuʼ van ep kʼusitik sbainojik spasel ti tsotsik skʼoplale. Jech kʼuchaʼal liʼe, skʼan lek baxbolikuk ta abtel sventa lek xbat skʼoplal li Jeovae (Efes. 6:5, 6; Tito 2:9, 10). Xuʼ van oy kʼusi sbainojik spasel li ta stsobobbailike, jech kʼuchaʼal ti jaʼ moletik ta tsobobbaile xchiʼuk ti skʼan lekuk ta chanbel stalelalik li ta cholmantale. Jech xtok, skʼan ti jmojuk xchan Vivlia jujun kʼakʼal xchiʼuk li yajnile xchiʼuk li xnichʼnabtake. Li yutsʼ yalalike ta me stojik ta vokol mi ch-akʼbat li kʼusi chtun yuʼunike, mi ch-aʼibat ti kʼu yelan chaʼi sbaike xchiʼuk mi chkʼelatik ta mantale (Efes. 5:28, 29; 6:4).
«JKʼANOJOXUK-O ME»
18. ¿Kʼusi spatoj-o yoʼonton li Juane?
18 Li Juane jal kuxi xchiʼuk ep kʼusitik tsots la snuptan ti xuʼ ox van kʼunib-o li xchʼunel yoʼontone. Pe laj onoʼox yakʼ persa xchʼun li kʼusi laj yal Jesuse ti te skʼoplal ti akʼo skʼan li yermanotake. Jaʼ yuʼun, li Juane spatoj yoʼonton ti kʼanbil yuʼun Jeova xchiʼuk Jesuse xchiʼuk ti ch-akʼbat yipal sventa xkuch yuʼun li vokoliletike (Juan 14:15-17; 15:10; 1 Juan 4:16). Li Satanas xchiʼuk sbalumile muʼyuk pajtsaj yuʼunik li Juan sventa mu xakʼ ta ilel li kʼanelale, yuʼun jech-o laj yakʼ ta ilel ta skʼopojel xchiʼuk ta stalelal ti skʼanojan li yermanotake.
19. ¿Kʼusi tstij koʼontontik spasel li 1 Juan 4:7, xchiʼuk kʼu yuʼun?
19 Jech kʼuchaʼal ta skʼakʼalil Juane, li voʼotike kuxulutik li ta sbalumil Satanas ti noj ta pʼajbaile (1 Juan 3:1, 10). Li stuke oy ta yoʼonton ti mu xa jkʼantik li kermanotaktike, pe muʼyuk tspas yuʼun mi muʼyuk jech oy ta koʼontontike. Jaʼ yuʼun, jpʼeluk ta koʼontontik jkʼantik li kermanotaktike, kakʼtik ta ilel ta jkʼopojeltik xchiʼuk li ta kʼusitik ta jpastike. Mi jech la jpastike, ta me xijmuyubaj ti teutik ta yutsʼ yalal Jeovae xchiʼuk ta jkʼupintik ta melel li jkuxlejaltike (kʼelo 1 Juan 4:7).
KʼEJOJ 88 «Akʼbun kil li abetake, Kajval Jeova»
^ par. 5 Yaʼeluke, li jtakbol Juane jaʼ «li jchankʼop ti kʼanbil yuʼun Jesuse» (Juan 21:7). Ta skeremal onoʼox laj yakʼ ta ilel ti lek stalelale. Kʼalal mol xa oxe, tunesat yuʼun Jeova sventa stsʼibabe skʼoplal li kʼanelale. Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel li kʼusitik la stsʼibae xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelale.
^ par. 59 LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLE: Jun totil yakal tskolta sba ta abtel ti bu laj yil svokol li ermanoetike, chakʼ matanal takʼin sventa li abtelal ta spʼejel balumile, chetʼes li yichʼel ta mukʼ Jeova ta yutsʼ yalale xchiʼuk la stak ta ikʼel jun nupultsʼakal.