1, 2. ¿Kʼusitik van xuʼ jnuptantik li yajtunelutik Jeovae?

 XUʼ VAN oy kʼusi jnuptantik ta anil. Jkʼeltik batel kʼusitik xuʼ jnuptantik. Jun veltae, jun ermano ti Luis sbie a albat yuʼun doktor ti tsakbil ta jtos kansere xchiʼuk ti jun chib xa noʼox u kuxule. Li Monika ti jun toʼox yoʼonton chtun ta stojolal Jeova xchiʼuk li smalal ti jaʼ mol ta tsobobbaile, laj yaʼi ti ta epal jabil oy kʼusi mukʼul tspas li smalale. Li Olivia ti jaʼ jun tojol tsebe jatav lokʼel ta sna ta skoj tsatsal ikʼaloʼ. Kʼalal sut batele, lilijem kʼot sta li snae. Ta anil noʼox jel li xkuxlejalike. ¿Mi oy jech anuptanoj taje?

² Li yajtunelutik Jeova eke chkil jvokoltik xchiʼuk chij-ipajutik jech kʼuchaʼal li yan krixchanoetike. Jech xtok, tskontrainutik li buchʼutik chopol chilik li steklumal Diose. Melel onoʼox ti muʼyuk tspajes Jeova li kʼusitik chopol chkʼot ta jtojolaltike, pe yalojbutik ti ta onoʼox skoltautike (Is. 41:10). Kʼalal jnaʼojtik ti tskoltautik li Jeovae, xuʼ jun noʼox koʼontontik, lek kʼusi chkʼot ta nopel kuʼuntik xchiʼuk tukʼ chkakʼ jbatik akʼo mi tsots kʼusi yakal ta jnuptantik. Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel chantos kʼusi tspas Jeova sventa skoltautik kʼalal oy kʼusi ta jnuptantik ta anile. Jech xtok, chkalbetik skʼoplal li kʼusi xuʼ jpastik sventa jtabetik sbalile.

CHCHABIUTIK LI JEOVAE

3. ¿Kʼusi van vokol chkaʼitik spasel kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike?

³ Kʼalal oy kʼusi tsots yakal ta jnuptantike, xuʼ van vokol xa chkaʼitik li kʼusi ta jnop ta jpastike. Yuʼun xuʼ van jaʼ xa  chbat ta koʼontontik li jvokoltike, li vul oʼontone, vaʼun mu xa jnaʼ kʼusi ta jpastik. Jaʼ jech laj yaʼi sbaik li ermanaetik ti laj kalbetik skʼoplal ta baʼyel parafoe, xi chal li Oliviae: «Kʼalal laj kil la slilin jna li tsatsal ikʼaloʼe, mu xa jnaʼ kʼusi ta jpas, jecheʼ chʼayemun laj kaʼi». Xi laj yal Monika ta skoj ti mukul satiat yuʼun smalale: «Mu x-al kuʼun ti kʼu yelan laj kaʼi jba ta skoj ti la sloʼlaun jmalale, solel yayijem likom. Muʼyuk xa kipal laj kaʼi sventa jpas li kʼusi skʼan pasel ta jnae. Mi jsetʼuk la jnop ti jech chkʼot ta jtojolale». ¿Kʼusi yaloj Jeova sventa skoltautik kʼalal jech ta jnuptantike?

4. ¿Kʼusi jamal chalbutik Jeova ta Filipenses 4:​6, 7?

⁴ Li kʼusi tspas Jeova ta jtojolaltike. Li Vivliae chalbutik ti chakʼbutik «li jun oʼontonal yuʼun [Diose]» (kʼelo Filipenses 4:​6, 7). Li jun oʼontonal taje jaʼ ti lek noʼox tajek chkaʼi jbatik ta skoj ti lek xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae. Toj kʼupil sba maʼ taje, yuʼun «toj echʼ xa noʼox lek ti jaʼ mu sta li snopben krixchanoetike». ¿Mi oy junuk velta ta sjunul avoʼonton apasoj orasion xchiʼuk ti laj avakʼ venta ti jun xa avoʼonton lakom yuʼune? Taje jaʼ me li jun oʼontonal yuʼun Diose.

5. ¿Kʼuxi ti chchabi jnopbentik xchiʼuk koʼontontik «li jun oʼontonal yuʼun [Diose]»?

⁵ «Li jun oʼontonal yuʼun Dios» chal ta Filipenses 4:7 te chal xtok ti chchabi koʼontontik xchiʼuk jnopbentike. Kʼalal chal ta griego kʼop «chchabi» xie, jaʼ jpʼel kʼop ti tstunesik toʼox li soltaroetik kʼalal chchabiik jun jteklum sventa mu x-och yajkontraike. Li jnaklejetike xuʼ jun yoʼonton xvayik, yuʼun snaʼojik ti chabibil li jteklume. Jaʼtik jech chchabi koʼontontik xchiʼuk jnopbentik «li jun oʼontonal yuʼun [Diose]», yuʼun jun xa noʼox koʼonton chkaʼi jbatik (Sal. 4:8). Akʼo mi mu xchapaj ta anil li jvokoltike, xuʼ jun koʼontontik jech kʼuchaʼal li Anae (1 Sam. 1:​16-18). Vaʼun, mu xa me toj vokoluk chkaʼitik li kʼusi ta jnop ta jpastike.

6. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xakʼbutik «li jun oʼontonal yuʼun [Diose]»? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

⁶ Li kʼusi skʼan jpastike. Jech kʼuchaʼal li jnaklejetik ta jun jteklume xuʼ skʼanbeik junuk soltaro ti akʼo xchabiatike. Li voʼotik eke xuʼ jkʼanbetik Jeova ti akʼo xchabiutike. Jaʼ yuʼun, jpastik orasion sventa xakʼbutik «li jun oʼontonal yuʼun [Diose]» (Luk. 11:9; 1 Tes. 5:17). Taje jaʼ jech la spasik Luis xchiʼuk li yajnil ti Ana sbie. Kʼalal albatik ti jun chib xa noʼox u kuxul li Luise, xi chale: «Kʼalal jaʼo jech yakal ta  jnuptane, vokol tajek laj kaʼi snopel ti kʼu yelan ta jkʼan poxtaele xchiʼuk li kʼusitik yan skʼan jnopbe skʼoplale. Li orasione jaʼ la skoltaunkutik tajek sventa junuk noʼox koʼontonkutik». Xchaʼvoʼalik ep ta velta ta sjunul yoʼonton la spasik orasion, la skʼanbeik Jeova ti junuk yoʼontonike, ti xchabibat li yoʼontonike xchiʼuk ti x-akʼbat spʼijilik sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel yuʼunike. Laj yakʼik venta kʼu yelan takʼbat li s-orasionike. Mi oy jech yakal chanuptane, mu xavikta aba ta spasel orasion. Te chavakʼ venta kʼu yelan chakʼbot jun oʼontonal li Diose, ti chchabi avoʼontone xchiʼuk anopbene (Rom. 12:12).

LI JEOVAE TSKOLTAUTIK SVENTA JUNUK NOʼOX KOʼONTONTIK

7. ¿Kʼu yelan chkaʼi jbatik kʼalal ta jnuptantik tsatsal vokolile?

⁷ K’alal oy k’usi tsots ta jnuptantike, xuʼ van xjel jtalelaltik, li kʼusi ta jnoptike xchiʼuk ti kʼu yelan chijtakʼave. Xuʼ van jaʼ jech chkaʼi jbatik kʼuchaʼal jkot varko ti chmajulanat ta syukʼbenal nabe. Taje jaʼ jech la snuptan Ana kʼalal cham li smalale. Xi laj yale: «Bakʼintike jtuk chkaʼi jba xchiʼuk abol noʼox jba chkaʼi. Pe bakʼintik xtoke jecheʼ noʼox chi-ilin ta skoj ti muʼyuk xa liʼ oy li Luise». Chal xtok ti oy junantik kʼakʼal ti stuk tajek chaʼi sbae xchiʼuk vokol chaʼi ti jaʼ xa tsbain spasel li kʼusi sbainoj toʼox smalale. Tsots tajek laj yaʼi li kʼusi la snuptane. ¿Kʼuxi tskoltautik Jeova kʼalal mu xa jnaʼ kʼusi ta jpastik ta skoj ti tsots chkil jvokoltike?

8. ¿Kʼusi jamal yalojbutik Jeova li ta Isaias 33:6?

⁸ Li kʼusi tspas Jeova ta jtojolaltike. Li Jeovae chal ti jun noʼox koʼontontik yuʼune (kʼelo Isaias 33:6). Kʼalal chtaat ta tsatsal ikʼaloʼ jkot varkoe, tsots chyukʼilanat ta jujujot. Sventa mu toj echʼemuk xyukʼilaje, epal varkoetike yichʼoj yuni kʼobtak ta yolon. Taje jaʼ chkoltavan sventa mu masuk xbakʼ li varkoe xchiʼuk ti junuk yoʼonton li buchʼutik te oyike. Li skʼobtake mas to chtun kʼalal jaʼo chanav li varkoe. Jaʼ jech chkʼot ta jtojolaltik ek. Mi ta jkʼantik tskoltautik Jeova sventa stsal kuʼuntik li kʼusitik tsots ta jnuptantike, skʼan xijxanavutik ek, jaʼ xkaltik, ti jechuk-o tukʼ xijtun a stojolal Jeovae.

9. ¿Kʼuxi tskoltautik li kʼusitik slokʼesoj tal li s-organisasion Jeova sventa junuk noʼox koʼontontike? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

⁹ Li kʼusi skʼan jpastike. Mi jaʼo yakal chkil tsots jvokoltike, oyuk kʼusi jpastik ta mantal. Melel onoʼox ti muʼyuk xa lek kipaltik ta spasel li kʼusi toʼox ta jpastike.  Pe teuk ta joltik ti xaʼibe smelolal li Jeovae (koʼoltaso xchiʼuk Lukas 21:​1-4). Chʼakbo me yorail sventa xachan Avivlia xchiʼuk xanopbe skʼoplal. Li s-organisasion Jeovae slokʼesoj mantaletik xchiʼuk kʼupil sba videoetik ti xuʼ skoltautik sventa mu masuk jvul koʼontontike. Sventa xata li kʼusi chakʼan chachanbe skʼoplale, xuʼ xatunes li aplikasion JW Library^®, li Índice de las publicaciones Watch Tower xchiʼuk li Saʼobil sventa xchanik mas li stestigotak Jeovae. Li Monika ti laj xa kalbetik skʼoplale chal ti kʼalal jaʼo tsvul tajek yoʼontone, jaʼ tstunes li kʼusi laj xa kalbetik skʼoplale. Bakʼintike jaʼ tsaʼ li jpʼelantik kʼop skapemal jolal, mukul satiel o tukʼilal, vaʼun ta xchanbe skʼoplal jaʼ to ti kʼuxi jun xa yoʼonton chaʼi sbae. Xi chale: «Kʼalal jaʼo chlik chanunajkune, ta jvul tajek koʼonton, pe kʼalal mas ta jchan batele ta kʼunkʼun chchʼay batel li vul oʼonton chkaʼie. Xkoʼolaj ti tsmeyun chkaʼi li Jeovae. Kʼalal jaʼo chichanunaje, chkakʼ venta ti xaʼibe smelolal Jeova ti kʼu yelan chkaʼi jbae xchiʼuk ti yakal tskoltaune». Li Jeova eke xuʼ me skoltaot sventa junuk avoʼonton jaʼ to ti kʼuxi x-echʼ li avokole (Sal. 119:​143, 144).

MUʼYUK CHIKTAUTIK LI JEOVAE

10. ¿Kʼu van yelan chkaʼi jbatik kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike?

¹⁰ Kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike, xuʼ van muʼyuk xa kipal chkaʼitik xchiʼuk ta jvul tajek koʼontontik. Yikʼaluk van xijkoʼolaj kʼuchaʼal jun j-anilajel ti yayijeme xchiʼuk ti xkojkun xa chanave. Jech xtok, xuʼ van vokol xa chkaʼitik ta spasel li kʼusi kʼun toʼox chkaʼitik spasele o xuʼ van muʼyuk xa ta koʼontontik spasel li kʼusitik ta jkʼupintik toʼoxe. Jech kʼuchaʼal li Eliase xuʼ van mu xa kʼusi jkʼan jpastik xchiʼuk ti jaʼ xa noʼox ta jkʼan chijvayutike (1 Rey. 19:​5-7). ¿Kʼusi tspas ta jtojolaltik Jeova kʼalal mu xa xuʼ kuʼun chkaʼitike?

11. ¿Kʼusi to yan tspas Jeova sventa skoltautike? (Salmo 94:18).

¹¹ Li kʼusi tspas Jeova ta jtojolaltike. Muʼyuk onoʼox chiktautik (kʼelo Salmo 94:18). Jech kʼuchaʼal jun j-anilajel ti yayijeme skʼan koltael sventa xanav. Li voʼotik eke ta jkʼantik koltael sventa jechuk-o xijtun ta stojolal li Jeovae. Xi chalbutik kʼalal jaʼo chkil jvokoltike: «Jtsakoj lek abatsʼikʼob voʼon ti Jeovaune, voʼon li Adiosune, xi chkalbote:  ‹Mu xaxiʼ. Voʼon ta jkoltaot›» (Is. 41:13). Kʼalal la snuptan ep ta tos prevaetik li ajvalil Davide xchiʼuk ti laj yichʼ kontrainele, laj yakʼ venta ti te chiʼinbil yuʼun li Jeovae. Jaʼ yuʼun, xi laj yale: «Jaʼ tskoltaun li abatsʼikʼobe» (Sal. 18:35). Pe ¿kʼuxi tskoltautik li Jeovae?

12. ¿Buchʼu xuʼ stunes Jeova sventa skoltautik kʼalal chibajemutike?

¹² Li Jeovae tstijbe yoʼonton yantik sventa skoltautik kʼalal jaʼo chibajemutike. Taje jaʼ jech kʼot ta stojolal li Davide. Kʼalal jaʼo chibajeme, ay kʼelatuk yuʼun yamigo Jonatan sventa stsatsubtasbat yoʼonton (1 Sam. 23:​16, 17). Kʼalal chibaj li Elias eke, li Jeovae la stak batel Eliseo sventa skolta (1 Rey. 19:​16, 21; 2 Rey. 2:2). Jaʼ jech tspas Jeova ta jtojolaltik ek, yuʼun xuʼ stunes kutsʼ kalaltik, kamigotaktik o moletik ta tsobobbail sventa spat koʼontontik. Stalel onoʼox ti ta jkʼan jtuk oyutik kʼalal jaʼo chkil jvokoltike. Pe ¿kʼusi skʼan jpastik sventa xuʼ skoltautik li Jeovae?

13. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xuʼ skoltautik li Jeovae? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹³ Li kʼusi skʼan jpastike. Kakʼtik persa ti mu xijnamaj ta stojolal li yantike, yuʼun mi lijnamajutike xuʼ xa muʼyuk ta jtsaktik ta venta li yantike xchiʼuk jaʼ xa chbat ta koʼontontik li jvokoltike. Vaʼun, xuʼ muʼyuk xa lek kʼusi chkʼot ta nopel kuʼuntik (Prov. 18:1). Kʼalal tsots chkil jvokoltike, ta onoʼox jkʼan jtuk oyutik. Pe mi jech-o ta jpastike, yikʼaluk me yakal ta jpʼajtik ti kʼu yelan tskoltautik li Jeovae. Jaʼ yuʼun, akʼo mi chkil tsots jvokoltik, mu me jpʼajtik mi tskʼan tskoltautik li kutsʼ kalaltike, li kamigotaktike xchiʼuk li moletik ta tsobobbaile. Teuk ta joltik ti jaʼ tstunesatik yuʼun Jeova sventa skoltautike (Prov. 17:17; Is. 32:​1, 2).

TSPAT KOʼONTONTIK LI JEOVAE

14. ¿Kʼusi van xuʼ xijxiʼo yuʼun?

¹⁴ Yikʼaluk van oy chijxiʼ bakʼintik. Li ta Vivliae te ta jtabetik sloʼil yajtuneltak Jeova ti xiʼik ta skoj yajkontraik o ta skoj li kʼusi tsots la snuptanike (Sal. 18:4; 55:​1, 5). ¿Mi yakal jech chkʼot ta jtojolaltik ek? ¿Mi yakal chkichʼtik kontrainel yuʼun jchiʼiltik ta chanun, ta abtel, kutsʼ kalaltik o j-abteletik yuʼun ajvalil? ¿Mi laj kichʼtik albel ti xuʼ xijcham ta skoj ti tsots iputike? Kʼalal jech yakal ta jnuptantike, xuʼ van mu xa jnaʼ kʼusi ta jpastik  jech kʼuchaʼal jun olole. ¿Kʼusi tspas Jeova sventa skoltautike?

15. Jech kʼuchaʼal chal Salmo 94:​19, ¿kʼusi tspas ta jtojolaltik li Jeovae?

¹⁵ Li kʼusi tspas Jeova ta jtojolaltike. Tspat koʼontontik xchiʼuk tspas ta jun koʼontontik (kʼelo Salmo 94:19). Kalbetik skʼoplal jun uni kʼox tseb ti chiʼ tajek xchiʼuk ti mu x-och svayel ta skoj ti oy tsatsal ikʼaloʼe xchiʼuk ti xkʼavlajet chauke. Vaʼun, chtal kʼelatuk ta anil yuʼun li stote, chmeyat xchiʼuk chchʼanubtasat jaʼ to ti kʼuxi x-och svayele. Akʼo mi mu xpaj li tsatsal ikʼaloʼe, pe jun xa yoʼonton, yuʼun te chiʼinbil yuʼun li stote. Jaʼ jech ek, kʼalal chijtʼel ta xiʼele, ta van jkʼantik ti smeyotik xkaltik ek li Jtotik ta vinajele, jaʼ to ti kʼuxi jun xa koʼontontike. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa spat koʼontontik li Jeovae?

16. ¿Kʼusi skʼan jpastik mi ta jkʼan tspat koʼontontik li Jeovae? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹⁶ Li kʼusi skʼan jpastike. Tsots me skʼoplal ti nopemuk xkaʼitik ta xchiʼinel ta loʼil Jeova xchiʼuk ti jkʼeltik li Vivliae (Sal. 77:​1, 12-14). Yuʼun mi jech ta jpastike jaʼ me ta jkʼanbetik koltael Jeova kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike. Kalbetik li kʼusi ta jvul-o koʼontontike xchiʼuk li kʼusi chijxiʼo yuʼune, vaʼun jmalatik ti stakʼbutike xchiʼuk ti spat koʼontontik ta Vivliae (Sal. 119:28). Li ta Vivliae xuʼ jtatik loʼiletik ti tspat koʼontontike, jech kʼuchaʼal li slivroal Job, Salmos, Proverbios xchiʼuk li kʼusitik laj yal Jesus ta kapitulo 6 ta Mateoe. Ta me xavil kʼu yelan tspat avoʼonton Jeova mi chapas orasion xchiʼuk mi chachan Avivliae.

17. ¿Kʼusi skʼan mu xchʼay ta joltik?

¹⁷ Mu me xchʼay ta joltik ti ta onoʼox skoltautik Jeova kʼalal tsots chkil jvokoltike. Muʼyuk onoʼox chiktautik jtuktik (Sal. 23:4; 94:14). Teuk ta joltik ti ta onoʼox xchabiutik, ti jun noʼox koʼontontik yuʼune, ti tspat koʼontontike xchiʼuk ti tskoltautike. Jaʼ yuʼun, li Isaiase xi laj yalbe li Jeovae: «Voʼot chachabi li buchʼutik jaʼ noʼox te tsaʼik koltael ta atojolale; chavakʼbe-o jun oʼontonal, yuʼun jaʼ noʼox ta atojolal la spat yoʼontonik» (Is. 26:3). Jaʼ yuʼun, pato avoʼonton ta stojolal Jeova xchiʼuk mu me xapʼaj ti kʼutik yelan tskoltaote. Mi jech chapase, ta me xakʼbot avipal sventa xkuch avuʼun li kʼusitik tsotsik chanuptane.