1. ¿Kʼusi sbalil ta jtabetik ti ta jvules ta joltik li Snaʼobil slajel Jesus jujun jabile?

 ¿MI MU jechuk ti jaʼ jun mukʼta matanal li pojelale? (2 Kor. 9:15). Koliyal ti laj yakʼ xkuxlejal li Jesuse, xuʼ lek xkil jbatik xchiʼuk Jeova xchiʼuk ti xijkuxi ta sbatel osile. Oy ep srasonal kuʼuntik sventa jtojbetik ta vokol Jeova ti laj yakʼbutik li matanal taje, yuʼun skʼanojutik tajek (Rom. 5:8). Sventa jechuk-o jtojtik ta vokol xchiʼuk ti jechuk-o ep sbalil xkiltik li pojelale, li Jesuse laj yal mantal ti jechuk-o jvules ta joltik li Snaʼobil slajel jujun jabile (Luk. 22:​19, 20).

2. ¿Kʼusi ta jkʼeltik batel li ta xchanobil liʼe?

² Li avi jabile, li Konmemorasione chjelav ta savado 12 yuʼun avril ta 2025. Jkotoltik oy xa ta koʼontontik jchapan jbatik sventa jtsob jbatik. Lek onoʼox ti jchʼakbetik yorail snopbel skʼoplal skotol li kʼusitik spasoj Jeova xchiʼuk Xnichʼon ta jtojolaltik kʼalal skʼan toʼox jayibuk xemana li Konmemorasione xchiʼuk kʼalal echʼem xa oxe. Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel kʼusi chakʼ jchantik ta stojolal Jeova xchiʼuk Jesus ti laj yakʼik li pojelale. Li ta yan xchanobile, ta jkʼeltik batel kʼusi sbalil ta jtabetik li pojelale xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti ta jtojtik ta vokole.

¿KʼUSI CHAKʼ JCHANTIK TA STOJOLAL JEOVA LI POJELALE?

3. ¿Kʼuxi ti la spoj lokʼel ta lajelal xchiʼuk ta mulil epal miyon krixchanoetik li jun noʼox vinike? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

³ Li pojelale chakʼ ta ilel ti skʼanoj tukʼilal li Jeovae (Deut. 32:4). ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike? Ta skoj ti muʼyuk la xchʼunbe smantal Dios li Adane, skotol li snitilulaltake la xkuchinik li mulile xchiʼuk li lajelale (Rom. 5:12). Li Jeovae la stak talel Jesus  sventa spojutik lokʼel ta lajelal xchiʼuk ta mulil. Pe ¿kʼuxi ti la spoj lokʼel ta smiyonal noʼox krixchanoetik ti laj yakʼ xkuxlejal li jun noʼox tukʼil vinike? Li jtakbol Pabloe xi la xchapbe smelolale: «Jech kʼuchaʼal ep kʼotik ta jpasmulil ta skoj noʼox jun vinik [Adan] ti muʼyuk bu la xchʼun mantale, jaʼ jech ep tukʼ chkʼotik ek ta stojolal noʼox jun vinik [Jesus] ti la xchʼun mantale» (Rom. 5:19; 1 Tim. 2:6). Kʼuchaʼal chkakʼtik ventae, skotol li krixchanoetike kʼotik ta smoso mulil xchiʼuk lajelal ta skoj noʼox jun tukʼil vinik ti muʼyuk la xchʼunbe smantal Diose. Jech oxal, sventa xkichʼtik pojel lokʼel li ta lajelal xchiʼuk li ta mulile, jaʼ noʼox skʼan ti oyuk jun tukʼil vinik ti xchʼunbe li smantaltak Diose.

4. Li Jeovae, ¿kʼu yuʼun mu jaʼuk noʼox laj yakʼbe kuxlejal sbatel osil li snitilulaltak Adan ti chchʼunik mantale?

⁴ Pe ¿mi persa van skʼan xcham Jesus sventa spojutik lokʼel li ta lajelal xchiʼuk ta mulile? Li Jeovae, ¿mi mu jaʼuk mas lek ti jaʼuk noʼox xakʼbe xkuxlejal sbatel osil li snitilulaltak Adan ti chchʼunik mantale? Yikʼaluk van li voʼotike ta jnoptik ti jaʼ mas lek ti jechuk la spase, pe teuk ta joltik ti tukʼ snaʼ xchapanvan li Jeovae. Jaʼ yuʼun, mu teuk noʼox skʼeloj ti la stoy sba Adan ti xkoʼolaj muʼyuk kʼusi xkʼot ta pasele.

5. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jchʼuntik lek ti tukʼ onoʼox li kʼusitik tspas Jeovae?

⁵ Jnoptik noʼox ti muʼyukuk la spojutik li Jeovae, ti lajuk yakʼ ti xkuxiik-o ta sbatel osil li snitilulaltak Adan ti maʼuk xa tukʼil krixchanoetike. ¿Kʼusi van kʼot ta pasel jechuke? Ti muʼyukuk la stsak ta venta li mantaletik yakʼoj ta sventa li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole, xuʼ van oy buchʼu tsvul yoʼonton mi oy to van jech tspas Jeova ti muʼyuk tstsak ta venta li mantaletik yakʼoje xchiʼuk ti muʼyuk chkʼot ta pasel yuʼun li kʼusitik yaloj tspas ta jelavele. Pe muʼyuk srasonal sventa jvul koʼontontik, yuʼun li Jeovae tukʼ kʼusi la spas akʼo mi persa laj yakʼ ta milel li Xnichʼon ti skʼanoj tajeke. Jaʼ yuʼun, jchʼunojtik lek ti jech-o tukʼ kʼusitik tspase.

6. Li pojelale, ¿kʼuxi tskoltautik sventa xkaʼibetik smelolal ti skʼanojutik tajek li Jeovae? (1 Juan 4:​9, 10).

⁶ Li pojelale chakʼ ta ilel ti tukʼ li Jeovae, pe jaʼ mas chakʼ ta ilel ti kʼu to yepal skʼanojutike (Juan 3:16; kʼelo 1 Juan 4:​9, 10). Li Jeovae la stak tal Xnichʼon sventa xcham ta jtojolaltik, yuʼun oy ta yoʼonton ti xijkuxi ta sbatel osil xchiʼuk ti xijkʼot ta yutsʼ yalale. Nopbo avaʼi skʼoplal liʼe: kʼalal la stoy sba li Adane, maʼuk xa yutsʼ yalal kom li Jeovae. Jaʼ yuʼun, jkotoltik kʼalal chijvokʼ o chij-ayane maʼuk yutsʼ yalalutik li Diose. Pe koliyal li pojelale, buchʼuuk noʼox ti chakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolal Dios xchiʼuk ti ta xchʼunbe smantale, xuʼ me xkʼot ta yutsʼ yalal ta tsʼakal. Li avi xtoke, li Jeovae xuʼ xa onoʼox xchʼay li jmultike xchiʼuk ti xijkʼot ta yamigoe. Jech xtok, ti lekuk xkil jbatik xchiʼuk li kermanotaktike. ¡Skʼanojutik tajek li Jeovae! (Rom. 5:​10, 11).

7. Kʼalal ta jnopbetik skʼoplal kʼu yelan laj yil svokol li Jesuse, ¿kʼuxi tskoltautik sventa jnaʼtik kʼu to yepal skʼanojutik li Jeovae?

 ⁷ Xuʼ xkaʼibetik smelolal kʼu to yepal skʼanojutik Jeova mi la jnopbetik skʼoplal ti kʼu to yepal laj yil svokol Xnichʼon sventa spojutike. Li Satanase jamal laj yal ti mi junuk yajtunel Dios xuʼ tukʼ xakʼ sba kʼalal oy kʼusitik tsots tsnuptane. Sventa xakʼ ta ilel Jeova ti mu meleluk taje, laj yakʼ permiso ti xil svokol Jesus kʼalal mu to chichʼ milele (Job 2:​1-5; 1 Ped. 2:21). Kʼalal la slabanik Jesus li krixchanoetike, ti tsitsvanik li soltaroetik xchiʼuk ti la sjokʼanik ta jtel teʼe, li Jeovae yiloj talel ta vinajel skotol. Jech xtok, laj yil kʼu to yelan laj yil svokol skʼanbil Nichʼon kʼalal laj yichʼ milele (Mat. 27:​28-31, 39). Li Jeovae xuʼ ox la smak ta be ti jechuke. Xuʼ ox jech la spas kʼalal xi laj yal li krixchanoetike: «Akʼo koltaatuk mi kʼanbile» (Mat. 27:​42, 43). Pe ti jechuk la spase, li Jesuse muʼyuk bu vuʼ yuʼun spojutik lokʼel ta lajelal xchiʼuk ta mulil ti jechuke xchiʼuk chʼabal-o spatobil koʼontontik avi jechuke. Jech oxal, li Jeovae laj yakʼ permiso ti xil svokol Xnichʼon jaʼ to ti kʼuxi cham-oe.

8. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti kʼux laj yaʼi Jeova kʼalal laj yil ti chil svokol li Xnichʼone? (Kʼelo xtok li lokʼole).

⁸ Li Jeovae muʼyuk la stunes sjuʼel sventa skolta Xnichʼon yoʼ mu xil svokole, pe taje maʼuk skʼan xal ti muʼyuk xkʼuxul yoʼontone. Kʼalal la spasutik li Jeovae, jaʼ jech la spasutik kʼuchaʼal slokʼol stuk, jaʼ xkaltik, laj yakʼ jtalelaltik kʼuchaʼal stuke. Taje chakʼ ta ilel ti xaʼibe xkʼuxul svokol li yantike. Li Vivliae chal onoʼox ti oy krixchanoetik ti «la syayijesbeik yoʼonton» xchiʼuk ti laj yakʼbeik yatel yoʼontone (Sal. 78:​40, 41). Kalbetik skʼoplal li Abraan xchiʼuk Isaake, li Jeovae laj yalbe Abraan ti akʼo xakʼ ta matanal li xnichʼone (Jen. 22:​9-12; Ebr. 11:​17-19). Nopo xa noʼox avaʼi kʼu to yelan la svul yoʼonton Abraan kʼalal chapal xa ox sventa smil li xnichʼone. Li Jeova ek une, ¿kʼu yelan laj yaʼi sba kʼalal laj yil ti toj echʼ xa noʼox laj yichʼ utilanel li Xnichʼone xchiʼuk ti la smilik-oe? Mu xa noʼox xnop kuʼuntik ti kʼu to yelan la svul yoʼontone xchiʼuk ti kʼu to xkʼuxul laj yaʼie. (Kʼelo ta jw.org li video Jchanbetik li xchʼunel yoʼontonike: Abraan [xchaʼvokʼal]).

9. Li ta Romanos 8:​32, 38 xchiʼuk 39, ¿kʼuxi chakʼ ta ilel kʼu to yepal skʼanojutik Jeova xchiʼuk skʼanoj skotol li yajtuneltake?

⁹ Li pojelale chakʼ ta ilel ti chʼabal buchʼu yan ti toj echʼ xa noʼox skʼanojutik kʼuchaʼal li Jeovae, mi jaʼuk jech spas yuʼun li jlekil amigotik o junuk kutsʼ kalaltik ti skʼanojutik tajeke (kʼelo Romanos 8:​32, 38, 39). Li Jeovae mas to ep skʼanojutik ti jaʼ mu sta kʼuchaʼal jkʼanoj jba jtuktike. Nopbo skʼoplal liʼe: ¿mi oy ta avoʼonton chakuxi ta sbatel osil? Li Jeovae mas to oy ta yoʼonton ti xakuxi ta sbatel osile. ¿Mi chakʼan ti xavichʼ tupʼbel skotol li amultake? Li Jeovae mas to oy ta yoʼonton jech tspas.  Li kʼusi noʼox skʼan jpastike jaʼ ti epuk sbalil xkiltik li pojelale, ti xkakʼ xchʼunel koʼontontik ta stojolale xchiʼuk ti jchʼunbetik smantaltake. Ta melel, li pojelale jamal chakʼ ta ilel ti kʼu to yepal skʼanojutik li Jeovae. Li ta achʼ balumile mas to chkaʼibetik smelolal ti kʼu to yepal skʼanojutik li Jeovae (Ekl. 3:11).

¿KʼUSI CHAKʼ JCHANTIK TA STOJOLAL JESUS LI POJELALE?

10. 1) ¿Kʼusi ti mas la svul-o yoʼonton Jesus kʼalal jutuk xa ox skʼan xchame? 2) Li Jesuse, ¿kʼutik yelan la spakbe skʼoplal sbi Jeova? (Kʼelo xtok li rekuadro « Ti tukʼ laj yakʼ sba li Jesuse, la spakbe-o skʼoplal li sbi Jeovae»).

¹⁰ Li Jesuse la svul tajek yoʼonton ti chopol skʼoplal xkom yuʼun li Stote (Juan 14:31). La svul tajek yoʼonton ta skoj ti tikʼbat smul ti jaʼ la jun chopol vinik xchiʼuk ti chchopol kʼopta Diose. Ta skoj taje, laj van snop mi chopol chkom yuʼun skʼoplal li sbi stote. Jech oxal, xi laj yale: «Kuni Tot, mi xuʼe, lokʼesbun ta jtojolal li kopa liʼe» (Mat. 26:39). Ta skoj ti tukʼ laj yakʼ sba ta stojolal Jeova jaʼ to ti kʼuxi chame, jamal laj yakʼ ta ilel ti naka jutbil kʼop li kʼusi laj yal Satanas ta stojolal li Stote.

11. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesus ti skʼanoj tajek li krixchanoetike? (Juan 13:1).

¹¹ Li pojelale chakʼ ta ilel xtok ti la svul tajek yoʼonton ta stojolal krixchanoetik li Jesuse, pe jaʼ mas ta stojolal li yajchankʼoptake (Prov. 8:31; kʼelo Juan 13:1). Li Jesuse snaʼoj onoʼox ti ep chil svokol xchiʼuk ti toj kʼux tajek ti kʼu yelan chichʼ milele. Akʼo mi jech, ti kʼu yelan la spas li yabtele laj yakʼ ta ilel ti maʼuk noʼox ta skoj ti jech albil akʼo spase, yuʼun ta sjunul yoʼonton la xchol mantal, chanubtasvan xchiʼuk la skolta li yantike. Akʼo mi jun xa ox akʼobal skʼan xcham li Jesuse, la xchʼakbe yorail sventa spatbe yoʼonton li yajtakboltake, ti spokanbe yakane xchiʼuk ti oy kʼusitik xakʼbe xchane (Juan 13:​12-15). Laje, kʼalal te xa ox jokʼol ta jtel teʼe, laj yakʼbe spatobil yoʼonton jun vinik ti  toj chopol kʼusi spasoj ti te jokʼol ta xokone. Jech tok, laj yalbe Juan ti akʼo xchabibat li smeʼe (Luk. 23:​42, 43; Juan 19:​26, 27). Li Jesuse laj yakʼ ta ilel ti skʼanoj tajek krixchanoetik kʼalal la xchol mantal xchiʼuk ti laj yakʼ xkuxlejal ta stojolalike.

12. ¿Kʼusitik spasoj-o talel ta jtojolaltik li Jesuse?

¹² Li Kristoe ta jun noʼox velta ta j-echʼel cham, pe jech-o oy kʼusi tspas ta jtojolaltik (Rom. 6:10). Koliyal li pojelale, jech-o tsots ch-abtej sventa xakʼbutik kʼusitik lekik. Nopbo avaʼi skʼoplal li kʼusitik tspas ta skoj ti jaʼ Ajvalil, mero Bankilal Pale xchiʼuk ti jaʼ jolil ta tsobobbaile (1 Kor. 15:25; Efes. 5:23; Ebr. 2:17). Jaʼ oy ta sba stsobel li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele xchiʼuk li epal krixchanoetike. Taje skʼan me stsobojuk xa ox skotol kʼalal skʼan toʼox stsuts li mukʼta tsatsal vokolile (Mat. 25:32; Mar. 13:27). a Jech xtok, jaʼ oy ta sba skʼelel ti oyuk sveʼelik ta mantal li yajtuneltak ti tukʼ yakʼoj sbaik li ta slajebal kʼakʼale (Mat. 24:45). Li ta Ajvalilal ta Jmil Jabile, jech-o me oy kʼusi tspas ta jtojolaltik. Jech kʼuchaʼal chkiltike, kʼalaluk laj yakʼ Jeova li Xnichʼone, maʼuk noʼox ti laj yakʼ xkuxlejale, yuʼun oy to kʼusitik yan tspas ta jtojolaltik.

JECHUK-O ME OY KʼUSI ACHʼ XACHAN

13. Mi la anopbe skʼoplal li kʼusi la achane, ¿kʼuxi xuʼ skoltaot sventa x-ayan mas ta avoʼonton xchanel ti kʼu yelan skʼanojot li Dios xchiʼuk li Kristoe?

¹³ Mi la anopbe skʼoplale, tskoltaot sventa oyuk to kʼusi xachan ta sventa ti kʼu yelan skʼanojot li Jeova xchiʼuk li Jesukristoe. Xuʼ van xakʼel jayibuk Evanjelioetik li ta yorail Konmemorasion li jabil liʼe. Mu me toj epuk kapituloetik xakʼel ta jun noʼox velta, jaʼ mas lek kʼunkʼun xasabe srasonaltak sventa xavakʼ venta kʼu yuʼun skʼan mas xakʼan li Jeovae xchiʼuk li Jesuse. Mu me xchʼay xavaʼi yalbel yantik li kʼusi chachan batele.

14. Jech kʼuchaʼal chal Salmo 119:97 xchiʼuk li tsʼib ta yok vune, ¿kʼusi skʼan jpastik sventa jechuk-o oy kʼusi jchantik ta sventa li pojelale xchiʼuk ta sventa li yan chanubtaseletike? (Kʼelo xtok li lokʼole).

¹⁴ Mi voʼne xa ochemot ta mantale, xuʼ van xajakʼbe aba mi xuʼ to van oy kʼusitik achʼ xlik achan, jech kʼuchaʼal li tukʼilal yuʼun Diose, ti kʼu yelan chkʼanvane xchiʼuk li pojelale. Pe  ti melel xkaltike, kʼalaluk ta jkʼelbetik skʼoplal taje oy onoʼox kʼusitik ta jchantik. ¿Kʼusi van xuʼ skoltaot sventa jechuk-o xachan batele? Kʼelo xchiʼuk chanbo skʼoplal li kʼupil sba vunetik lokʼemik talel ta Vivliae. Mi la ata junuk teksto ta Vivlia ti mu xavaʼibe smelolale, sabo skʼoplal. Laje, nopilanbo skʼoplal li kʼusi la achan jujun kʼakʼal ta stojolal Jeova, ta stojolal Xnichʼon xchiʼuk ti kʼu yelan skʼanojote (kʼelo Salmo 119:97 xchiʼuk li tsʼib ta yok vune).

15. ¿Kʼusitik skʼan jpastik sventa jechuk-o jsaʼtik li kʼusitik kʼupilik sba ta Vivliae?

¹⁵ Mu me xachibaj mi muʼyuk kʼusi achʼ la achane o mi muʼyuk toj labal sba li kʼusi chachane. Kʼalal ta jchantik li Vivliae, xkoʼolaj kʼuchaʼal ta jsaʼtik oro. Epal krixchanoetike epal ora xchiʼuk epal kʼakʼal chichʼ yuʼunik sventa saʼik li oroe. Oy smalael yuʼunik xchiʼuk jech-o tsaʼik akʼo mi yuni chʼuchʼulil noʼox tstaik, pe ep sbalil chilik. Li kʼusitik kʼupilik sba ta jtatik ta Vivliae, mas to ep sbalil kʼuchaʼal li oroe (Sal. 119:127; Prov. 8:10). Jaʼ yuʼun chaʼa, oyuk me smalael avuʼun xchiʼuk mu me xavikta aba ta skʼelel xchiʼuk ta xchanel li Avivliae (Sal. 1:2).

16. ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelal li Jeova xchiʼuk Jesuse?

¹⁶ Kʼalal chachanunaje, kʼelo kʼuxi xuʼ xavakʼ ta akuxlejal. Jech kʼuchaʼal liʼe, mi parejo chatsak ta venta li krixchanoetike, jaʼ jech chavakʼ ta ilel ti chachanbe stukʼilal li Diose. Xuʼ xachanbe Jesus ti kʼu yelan skʼanoj Stot xchiʼuk ti kʼu yelan skʼanoj li krixchanoetike. Taje jaʼ jech chavakʼ ta ilel kʼalal chapas li kʼusi oy ta yoʼonton Jeova xchiʼuk ti xakolta avermanotak manchuk mi xavil-o avokol ta skoj taje. Jech xtok, mi ta jcholbetik mantal li yantike, jaʼ jech ta jkoltatik sventa stabeik sbalil li pojelale ti jaʼ jun mukʼta matanale.

17. ¿Kʼusi ta jkʼeltik li ta yan xchanobile?

¹⁷ Kʼalal mas chkaʼibetik smelolal xchiʼuk kʼalal mas ep sbalil chkiltik li pojelale, mas me ta jkʼantik li Jeova xchiʼuk Jesuse. Vaʼun, mas to ta skʼanutik ek (Juan 14:21; Sant. 4:8). Jech oxal, kakʼtik persa sventa jtunestik skotol li kʼusi yakʼojbutik Jeova sventa jchantik mas ta sventa li pojelale. Li ta yan xchanobile, ta jkʼeltik batel kʼusi sbalil ta jtabetik li pojelale xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti ta jtojtik ta vokol ti jech la skʼanutik li Jeovae.