1. ¿Kʼu yuʼun chatoj ta vokol ti yakʼojbutik Vivlia li Diose?

 ¡TA JTOJBETIK tajek ta vokol Jeova ti yakʼojbutik li Vivliae! Yuʼun te ta jtatik lekil tojobtaseletik ti tskoltautik kʼalal oy jvokoltike. Jech xtok, chalbutik ti oy kʼusi lek jmalaojtik ta jelavele. Li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti xuʼ te xkojtikinbetik li stalelaltak Jeovae. Kʼalal ta jnopbetik skʼoplal li stalelaltak Jeova ti kʼupilik sba tajeke, tstij koʼontontik sventa xijnopaj ta stojolal xchiʼuk ti xijkʼot ta yamigoe (Sal. 25:14).

2. ¿Kʼutik yelan yakʼoj sba ta ojtikinel li Jeovae?

² Li Jeovae oy ta yoʼonton ti x-ojtikinat yuʼun li krixchanoetike. Li ta voʼnee, oy buchʼutik laj yakʼ vaychinajuk, oy buchʼutik oy kʼusi laj yakʼbe yil xchiʼuk la stunes anjeletik sventa xakʼ sba ta ojtikinel (Num. 12:6; Ech. 10:3, 4). Ti manchukuk laj yichʼ tsʼibael taje, mu xuʼ jchanbetik skʼoplal jechuke. Jaʼ yuʼun, li Jeovae laj yalbe junantik viniketik ti stsʼibaik ta «jlik livro» li kʼusi oy ta yoʼonton chakʼ jnaʼtike (Jer. 30:2). Ta skoj ti «tukʼ kʼusi tspas li melel Diose», xuʼ jchʼuntik ti jaʼ yakʼoj ta naʼel li aʼyej ta Vivlia ti ep sbalile (Sal. 18:30).

3. ¿Kʼusi la spas Jeova sventa mu xchʼay skʼoplal li Vivliae? (Isaias 40:8).

³ (Kʼelo Isaias 40:8). Ta smilal xa noʼox jabiletik, li Vivliae toj lek sbeiltasoj talel li yajtuneltak Diose. Li Vivliae voʼne xa tajek laj yichʼ tsʼibael xchiʼuk jaʼ laj yichʼ tunesel li kʼusitik ti  snaʼ soke. Jech xtok, li avie chʼabal xa kuʼuntik li orijinale. Akʼo mi jech, li Jeovae laj yakʼ ti xichʼuk pasbel skopiailtak li Chʼul Tsʼibetike. Li buchʼutik la spasbeik skopiailtake jpasmuliletik, pe la skʼelik ti lekuk xichʼ pasele. Jun ti buchʼu chchanbe skʼoplal Vivliae, xi laj yal ta sventa li Tsʼibetik ta Ebreo Kʼope: «Xuʼ xichʼ alel ta jamal ti muʼyuk yan voʼneal tsʼibetik ti toj lek yichʼoj jelubtasele». Akʼo mi jpasmuliletik li buchʼutik la stsʼibaike, ti voʼne xa laj yichʼ tsʼibaele xchiʼuk ti jaʼ laj yichʼ tunesel li kʼusitik ti snaʼ soke, jamal xvinaj ti jaʼ snopben Jeova li kʼusitik te ta jtatik ta Vivlia avie, yuʼun jaʼ laj yakʼ ta naʼel.

4. ¿Kʼusi chkalbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe?

⁴ Te likem tal ta stojolal Jeova «skotol li lekil matanal xchiʼuk li tukʼil matanale» (Sant. 1:17). Li Vivliae jaʼ jun kʼupil sba matanal akʼbilutik. Kʼalal chakʼbutik matanal jun krixchanoe, te chkakʼtik venta kʼu yelan stalelal. Te chvinaj mi ta melel xojtikinutik xchiʼuk mi snaʼoj li kʼusi chtun kuʼuntike. Jaʼ jech li ta Vivlia eke. Kʼalal ta jkʼeltike, ep kʼusi te ta jchantik ta stojolal Jeova. Te chkakʼtik venta ti xojtikinutik leke xchiʼuk ti snaʼoj li kʼusi chtun kuʼuntike. Li ta xchanobil liʼe ta jchantik batel oxtos stalelal Jeova ti jamal xvinaj li ta Vivliae: li spʼijile, li stukʼilale xchiʼuk li kʼanelal yuʼune. Baʼyuk kalbetik skʼoplal kʼusi chal Vivlia ta sventa li spʼijil Diose.

5. ¿Kʼuxi chvinaj spʼijil Dios li ta Vivliae?

⁵ Li Jeovae snaʼoj ti chtun kuʼuntik lekil tojobtaseletike. Jaʼ yuʼun, laj yakʼbutik li Vivlia ti te ta jtatik li spʼijil Diose. Li tojobtaseletik ta Vivliae skoltaoj li krixchanoetike. Yuʼun li Vivliae xuʼ sjel jkuxlejaltik. Kʼalal la stsʼiba Moises li baʼyel livroetik ta Vivliae, xi laj yalbe li j-israeletike: «Yuʼun maʼuk me ti muʼyuk stu li kʼusi chkale, jaʼ sventa xakuxiik» (Deut. 32:47). Lek kʼusi chbat ta pasel yuʼunik xchiʼuk xmuyubajik noʼox me li buchʼutik chchʼunik li kʼusi chal Tsʼibetike (Sal. 1:2, 3). Akʼo mi voʼne xa tajek laj yichʼ tsʼibael li Vivliae, jech-o tsjelbe xkuxlejal li krixchanoetik avie. Jech kʼuchaʼal liʼe, li ta mantaletik chlokʼ ta jw.org ti bu chal: «Jelbat-o xkuxlejalik yuʼun li Vivliae», te ta jtatik mas ta 20 sloʼil xkuxlejal krixchanoetik ti ep kʼusitik la sjel ta stalelalik xchiʼuk ti mas lekub xkuxlejalik kʼalal la xchʼunik li tojobtaseletik chal Vivliae (1 Tes. 2:13).

6. ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti mu xkoʼolaj ta yan livro li Vivliae?

⁶ ¿Kʼu yuʼun mu xkoʼolaj ta yan livroetik li Vivliae? Yuʼun li buchʼu laj yakʼ ta naʼele jaʼ li Jeovae, ti Skotol xuʼ yuʼune, ti te oy-o sbatel osile xchiʼuk ti mu kʼusi xkoʼolaj-o li spʼijile. Ep livroetik ti jech-o chichʼ chanel avi akʼo mi chamemik xa li buchʼutik la stsʼibaike. Pe jutuk mu skotoluk veltae, li kʼusitik te chale muʼyuk xa sbalil li avie. Pe jaʼuk li lekil tojobtaseletik chal Vivliae jtunel-o kuʼuntik li avie, yuʼun skoltaoj tal epal krixchanoetik. Kʼalal ta jkʼeltik xchiʼuk ta jnopbetik skʼoplal li tojobtaseletik tee, li buchʼu laj yakʼ ta naʼele chakʼbutik xchʼul espiritu sventa xkakʼ ta jkuxlejaltik (Sal. 119:27; Mal. 3:16; Ebr. 4:12). Li Jeova ti jaʼ laj yakʼ ta naʼel li Vivliae oy tajek ta yoʼonton tskoltaot. ¿Mi mu tstijuk avoʼonton sventa jechuk-o xachan li Vivliae?

7. Li Vivliae, ¿kʼuxi la skolta steklumal Dios sventa jmojuk noʼox oyike?

⁷ Oy to kʼusi yan ti chakʼ ta ilel ti te oy spʼijil Dios li ta Vivliae, jaʼ ti tsobol yuʼun li steklumal Diose. Kʼalal ochik ta Albil Balumil li j-israeletike, jelajtik ti bu batik ta nakleje. Junantike abtejik ta jtsakchoyetik, yantike ta skʼelel tsʼunbal chonbolometik xchiʼuk li yantike abtejik ta osiltik. Ta skoj ti nom to  nakalik li j-israeletike, xuʼ van muʼyuk xa mas xil sbaik sventa xchiʼin sbaik ta loʼil. Pe li Jeovae laj yakʼ ti nopajtikuk noʼox stsob sbaik sventa xchikintabat li Skʼope xchiʼuk ti oyuk kʼusi mas xchanike (Deut. 31:10-13; Neem. 8:2, 8, 18). Nopbo avaʼi skʼoplal kʼu van yelan chaʼi sba jun j-israel kʼalal chkʼot ta Jerusalen xchiʼuk ti te tsta ta smiyonal xa noʼox j-israeletik ti jeltos bu likemik talel sventa tal yichʼik ta mukʼ li Diose. Li Jeovae jaʼ jech la skoltaan sventa jmojuk tsobolikuk-o. Li ta baʼyel sigloe, li jchʼunolajeletike jaʼik antsetik xchiʼuk viniketik ti jelajtik xkuxlejalike, oy jkʼulejik, oy povreik xchiʼuk jeltos skʼopik. Pe ta skoj ti tsots skʼoplal chaʼiik li kʼusi chal Vivliae, jmoj tsobol chtunik ta stojolal Jeova. Li buchʼutik jaʼ to chkʼotik ta yajtsʼaklom Kristoe laj yaʼibeik smelolal li kʼusi chal Skʼop Dios ta skoj ti koltaatik yuʼun li yan yajtsʼaklomtak Kristoe xchiʼuk ti tstsob sbaike (Ech. 2:42; 8:30, 31).

8. ¿Kʼuxi tstunes Vivlia li Jeova sventa jmojuk tsobol li steklumal avie?

⁸ Li Jeovae jech-o tstunes Vivlia sventa xchanubtas xchiʼuk ti jmojuk tsobol li steklumale. Ta Vivlia chichʼ lokʼesel tal skotol li jveʼeltik ta mantale. Li yajtunelutik Jeovae chijbatilan ta tsobajeletik xchiʼuk ta asambleaetik ti te ta jchantik li Vivliae, ta jkʼelbetik lek skʼoplal xchiʼuk ep kʼusitik chakʼ jchantik. Jaʼ yuʼun, jamal xvinaj ti yakal tstunes Vivlia «sventa jmoj xtunik ta stojolal» li yajtuneltake (Sof. 3:9).

9. ¿Kʼusi talelal skʼan oyuk kuʼuntik sventa xkaʼibetik smelolal li Vivliae? (Lukas 10:21).

 ⁹ Jkʼelbetik yan sprevail li spʼijil Jeovae. Kʼalal laj yakʼ ta tsʼibael li Vivliae, la skʼel ti xaʼibeikuk smelolal li buchʼutik bikʼit chakʼ sbaike (kʼelo Lukas 10:21). Li Vivliae ta skʼelik epal krixchanoetik ta spʼejel balumil. Jun vinik ti chchanbe skʼoplal Vivliae, xi laj yale: «Li livro taje maʼuk noʼox ti mas ep chichʼ kʼelele, yuʼun chchanbeik lek skʼoplal xtok». Pe jaʼ noʼox xuʼ xaʼibeik smelolal kʼusi chal Vivlia xchiʼuk xakʼ ta xkuxlejalik li buchʼutik bikʼit chakʼ sbaike (2 Kor. 3:15, 16).

10. ¿Kʼuxi yan chkilbetik spʼijil Jeova li ta Vivliae?

¹⁰ Jkʼeltik kʼuxi yan chvinaj spʼijil Jeova li ta Vivliae. Li stuke tstunes sventa xchanubtasutik ta jujuntal xchiʼuk sventa spat koʼontontik. Kʼalal ta jkʼelbetik li Skʼope, chkakʼtik venta ti oyutik tajek ta yoʼonton ta jujuntale (Is. 30:21). Kʼalal jaʼo oy jvokoltike, ¿mi oy jtaojtik junuk teksto ta Vivlia ti sta-o tajek li kʼusi ta jnuptantike xchiʼuk ti la spat koʼontontike? Ep van ta velta jech jtaojtik. Li Vivliae laj yichʼ tsʼibael sventa stabe sbalil ta smiyonal xa noʼox krixchanoetik, pe ¿kʼuxi xa noʼox ti jtunel-o kuʼuntik li kʼusi chale xchiʼuk ti xkoltaj yuʼun ta jujuntal li krixchanoetike? Taje jaʼ ta skoj ti toj echʼ xa noʼox pʼij li buchʼu laj yakʼ ta naʼele (2 Tim. 3:16, 17).

11. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Dios ti mu snaʼ xtʼujvan kʼalal laj yakʼ ta tsʼibael li Vivliae?

¹¹ Li tukʼilale jaʼ yan stalelal Jeova ti mas tsots skʼoplale (Deut. 32:4). Li buchʼu tukʼe mu snaʼ xtʼujvan, taje jaʼ jech stalelal li Jeovae (Ech. 10:34, 35; Rom. 2:11). Jaʼ jech laj yakʼ ta ilel kʼalal la stʼuj kʼusi kʼopal chichʼ tsʼibael li Vivliae. Li baʼyel 39 livroetik ta Vivliae laj yichʼ tsʼibael jutuk mu skotoluk ta ebreo kʼop, ti jaʼ jech chkʼopojik li steklumal Dios vaʼ kʼakʼale. Pe li ta skʼakʼalil li baʼyel yajtsʼaklomtak Kristoe, ep buchʼutik chkʼopojik ta griego kʼop, jaʼ yuʼun li slajeb 27 livroetik ta Vivliae laj yichʼ tsʼibael li ta kʼop taje. Li Jeovae laj yakʼ ta ilel ti mu snaʼ xtʼujvan kʼalal maʼuk noʼox ta jun kʼop laj yakʼ ta tsʼibael li Vivliae. Avie jutuk mu vaxakmil miyon krixchanoutik ti jeltos jkʼoptike, ¿kʼuxi xa noʼox ti xuʼ xkojtikintik Jeova jkotoltike?

12. ¿Kʼuxi kʼotem ta pasel li kʼusi chal Daniel 12:4 li ta slajebal kʼakʼale?

¹² Li Jeovae laj yal ta stojolal j-alkʼop Daniel ti ch-epaj li melel yojtikinobil li ta slajebal kʼakʼale, jaʼ xkaltik, ti epal krixchanoetik chaʼibeik smelolal li kʼusi chal Vivliae (kʼelo Daniel 12:4). ¿Kʼuxi kʼotem ta pasel taje? Jaʼ ti yichʼoj jelubtasel ta jeltos kʼopetik, yichʼoj pasel imprimir xchiʼuk ep yichʼoj pukel li Vivliae xchiʼuk li yan vunetik ti lokʼem ta Vivliae. Jaʼ li livro ti mas ep jelubtasbil ta yantik kʼop xchiʼuk ti mas pukbile. Epal Vivliae toyolik tajek stojol chakʼik. Li steklumal Jeovae sjelubtasojik li Vivliae, ta sliklej o ta jvokʼ noʼox ta mas ta 240 jeltos kʼopetik, jaʼ yuʼun buchʼuuk noʼox xuʼ sta ta moton li Vivliae. ¿Kʼusi lek kʼotem ta pasel yuʼun taje? Jaʼ ti ta smiyonal xa noʼox krixchanoetik ta jeltos lumetik yakal chchʼamik «li lekil aʼyejetik ta sventa li Ajvalilale» yoʼ to mu xtal slajeb li kʼusitik chopole (Mat. 24:14). Li Jeovae jaʼ jun tukʼil Dios ti tskʼan ti x-ojtikinat yuʼun epal krixchanoetik kʼalal chchanbat li Skʼope. ¿Kʼusi chtijbat-o yoʼonton? Jaʼ ti skʼanojutik tajeke.

13. ¿Kʼuxi chakʼ ta ilel Vivlia ti kʼanvanem li Diose? (Juan 21:25).

¹³ Li Vivlia xtoke chakʼ ta ilel li stalelal Jeova ti mas tsots skʼoplale, jaʼ li kʼanelale  (1 Juan 4:8). Jnopbetik skʼoplal li kʼusitik laj yakʼ ta tsʼibael Dios li ta Vivliae xchiʼuk li kʼusitik muʼyuke. Yuʼun te chalbutik li kʼusi skʼan jpastik sventa xijkʼot ta yamigoe, sventa xijmuyubajuk noʼoxe xchiʼuk ti xijkuxi sbatel osile. Pe ta skoj ti skʼanojutik tajek li Jeovae, muʼyuk laj yakʼ ta tsʼibael li kʼusi muʼyuk chtun kuʼuntike (kʼelo Juan 21:25).

14. ¿Kʼuxi yan chakʼ ta ilel Vivlia ti skʼanojutik li Diose?

¹⁴ Li Jeovae tstsakutik ta venta kʼalal oy kʼusi chalbutike, jaʼ jech chakʼ ta ilel ti skʼanojutike. Muʼyuk yakʼojbutik junuk slistail ta Vivlia li kʼusitik stakʼ jpastik xchiʼuk li kʼusitik mu xuʼ jpastike. Moʼoj, yuʼun yakʼoj ta naʼel sloʼil xkuxlejal krixchanoetik, albil kʼopetik xchiʼuk beiltaseletik ti tskoltautik sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel kuʼuntike. Li kʼusi chal Vivliae tstij koʼontontik sventa jkʼantik li Diose xchiʼuk ti jchʼunbetik smantal ta sjunul koʼontontike.

15. 1) ¿Kʼuxi chakʼ ta ilel Vivlia ti oyutik tajek ta yoʼonton li Jeovae? 2) Li tseb xvinaj ta lokʼole, li kereme xchiʼuk li ermana ti oy xa sjabilale, ¿kʼusi loʼilal ta Vivlia yakal tsnopbeik skʼoplal? (Jen. 39:1, 10-12; 2 Rey. 5:1-3; Luk. 2:25-38).

¹⁵ Li Vivliae chakʼ ta ilel ti oyutik tajek ta yoʼonton li Jeovae. Li ta Skʼope te ta jtatik sloʼil yajtuneltak ti jaʼ jech laj yaʼi sbaik jech kʼuchaʼal chkaʼi jbatike (Sant. 5:17). Li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti kʼalal ta jchantik ti kʼu yelan la stsak ta venta yajtuneltak ta voʼne ti jaʼik krixchanoetik kʼuchaʼal voʼotike, te chkiltik ti «toj echʼ xa noʼox snaʼ xkʼanvan xchiʼuk chkʼuxubinvan li Jeovae» (Sant. 5:11).

16. Li loʼiletik ta Vivlia ta sventa li buchʼutik la saʼ smulike, ¿kʼusi chchanubtasutik ta stojolal Jeova? (Isaias 55:7).

¹⁶ Oy to yan kʼuxi chakʼ ta ilel Vivlia ti skʼanojutik li Jeovae. Li Vivliae chakʼ ta ilel ti  muʼyuk chiktautik Dios kʼalal oy kʼusi chopol chbat ta pasel kuʼuntike. Ep ta velta la saʼ smulik ta stojolal Jeova li j-israeletike, pe chʼaybat smulik yuʼun Jeova kʼalal la sutes yoʼontonik ta melele (kʼelo Isaias 55:7). Li yajtsʼaklomtak Kristo ta baʼyel siglo eke snaʼojik ti kʼanbilik tajek yuʼun li Jeovae. Jech kʼuchaʼal liʼe, li Diose laj yakʼbe snaʼ jtakbol Pablo ti akʼo xalbe li yermanotak ti xakʼikuk ta perton xchiʼuk stsatsubtasbeik yoʼonton li buchʼu mulivaje, pe ti sutesoj xa yoʼontone (1 Kor. 5:1-5; 2 Kor. 2:6, 7). Toj labal sba chkiltik ti muʼyuk chikta yajtuneltak Jeova ta skoj ti oy kʼusi chopol chbat ta pasel yuʼunike, moʼoj, yuʼun ta slekil yoʼonton ta skolta, ta stukʼibtas xchiʼuk chalbe ti akʼo sutuk tal ta stojolale. Taje jaʼ jech tspas ta stojolal li buchʼu oy kʼusi muʼyuk lek chbat ta pasel yuʼunike, pe ti tsutes yoʼontonike (Sant. 4:8-10).

17. ¿Kʼu yuʼun jaʼ jun matanal ti mu kʼusi xkoʼolaj-o li Vivliae?

¹⁷ Li Jeovae yakʼojbutik jun kʼupil sba matanal. ¿Kʼu yuʼun mu kʼusi xkoʼolaj-o li Vivliae? Jech kʼuchaʼal laj xa kiltike, li Vivliae chchanubtasutik ti lek tukʼ li Diose, ti pʼije xchiʼuk ti skʼanojutik tajeke. Jech xtok, li Vivliae chakʼ ta ilel ti oy ta yoʼonton Jeova ti xkojtikintike xchiʼuk ti xijkʼot ta yamigoe.

18. ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti ta jtojtik ta vokol li Vivliae?

¹⁸ Skʼan me ep sbalil xkiltik li Skʼop Diose. Jaʼ jtos «lekil matanal» yakʼojbutik li Jeovae (Sant. 1:17). Kʼalal ta jchantik mi laj xa ox jpastik orasion xchiʼuk kʼalal ta jnopbetik skʼoplale, jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti ta jtojbetik ta vokol li matanal yakʼojbutike. Vaʼun, chakʼbutik me bendision ta skoj ti chkakʼ kipaltike xchiʼuk ta me xkojtikintik lek (Prov. 2:5).