XCHANOBIL 28
KʼEJOJ 123 Kichʼtik ta mukʼ kʼusi xchapanoj Dios
¿Mi xavojtikin li kʼusi melel xchiʼuk li kʼusi mu meleluke?
«Tsotsanik-o me, teuk me lek chukul ta achʼutik jech kʼuchaʼal jun chukil li kʼusi melele» (EFES. 6:14).
LI KʼUSI CHALBE SKʼOPLALE
Li ta xchanobil liʼe, tskoltautik ta yojtikinel li kʼusi melel ti chlik talel ta stojolal Jeovae xchiʼuk li jutbil kʼopetik ti chlik talel ta stojolal Satanas xchiʼuk li kajkontrataktike.
1. ¿Kʼu yelan chavil li kʼusi melel chal Vivliae?
LI YAJTUNELUTIK Jeovae oy tajek ta koʼontontik li kʼusi melel chal ta Skʼop Diose, yuʼun kʼalal ta jchantike tstsatsub-o li xchʼunel koʼontontike (Rom. 10:17). Jech xtok, jnaʼojtik lek ti Jeovae jaʼ laj yakʼ li stsobobbail yajtsʼaklomtak Kristo ti xkoʼolaj ta yoyal xchiʼuk ta yik li kʼusi melele (1 Tim. 3:15). Jech oxal, ta sjunul koʼontontik ta jchʼunbetik li buchʼutik tsbeiltasutike, yuʼun ta xalbutik lek smelolal li kʼusi chal ta melel li Vivliae xchiʼuk chalbutik mantaletik sventa jaʼuk jpastik li kʼusi oy ta yoʼonton Diose (Ebr. 13:17).
2. Jech kʼuchaʼal chal Santiago 5:19, ¿kʼusi van xuʼ xkʼot ta jtojolaltik li yajtunelutik Jeovae?
2 Akʼo mi jchanojtik xa ti melel kʼusi chal li Vivliae xchiʼuk jnaʼojtik ti skʼan jchʼuntik li kʼusi chal s-organisasion Jeovae, yikʼaluk me xuʼ xijkʼejpʼuj ta stojolal li kʼusi melele (kʼelo Santiago 5:19). Li Satanase oy tajek ta yoʼonton ti mu xa jpat koʼontontik li ta Vivliae o li beiltaseletik chakʼbutik tal li s-organisasion Jeovae (Efes. 4:14).
3. ¿Kʼu yuʼun skʼan jpʼel ta koʼontontik ti melel li kʼusi chal Vivliae? (Efesios 6:13, 14).
3 (Kʼelo Efesios 6:13, 14). Li Diabloe poʼot xa xlik yal jutbil kʼopetik sventa skontrainik Jeova li jteklumetike (Apok. 16:13, 14). Jech xtok, jnaʼojtik ti Satanase mas xa chakʼ yipal sventa sloʼla li yajtuneltak Jeovae (Apok. 12:9). Jaʼ yuʼun, tsots skʼoplal ti xkakʼtik venta li kʼusi melele xchiʼuk li kʼusi mu jaʼuke, vaʼun jaʼuk jchʼuntik li kʼusi melele (Rom. 6:17; 1 Ped. 1:22). Mi jech ta jpastike, tskoltautik sventa kuxul xijkom mi tal li mukʼta tsatsal vokolile.
4. ¿Kʼusi chkalbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe?
4 Li ta xchanobil liʼe, chkalbetik skʼoplal chaʼtos talelal ti jaʼ tskoltautik sventa xkakʼtik venta ti te likem talel ta Vivlia li kʼusi melele xchiʼuk ti jchʼuntik li beiltasel chakʼ s-organisasion Jeovae. Jech xtok, ta jkʼeltik oxtos kʼusi skʼan jpastik sventa mu xkiktatik li kʼusi melele.
CHAʼTOS TALELAL TI TSKOLTAUTIK YOʼ XKOJTIKINTIK LI KʼUSI MELELE
5. ¿Kʼuxi te snitojbe sba skʼoplal li xiʼtael Jeova xchiʼuk ti xkojtikintik lek li kʼusi melele?
5 Xiʼtael Jeova. Li xiʼtael Jeovae jaʼ skʼan xal ti jkʼanojtik tajeke xchiʼuk ti muʼyuk ta jpastik li kʼusi xuʼ chopol-o xaʼi sba kuʼuntike. Oy ta koʼontontik ti xkakʼtik venta li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole, li kʼusi melele xchiʼuk li kʼusi mu meleluke. Mi jech la jpastike, lek chilutik li Jeovae (Prov. 2:3-6; Ebr. 5:14). Jaʼuk me mas jkʼantik li Jeovae mu jaʼuk jxiʼtatik li krixchanoetike, yuʼun mi jaʼ la jxiʼtatik li krixchanoetik xchiʼuk mi jaʼ la jpastik li kʼusi tskʼanike, jaʼ xa me yakal ta jpastik li kʼusi chopol chil Jeovae.
6. ¿Kʼusi kʼot ta stojolalik li lajunvoʼ jpaʼivanejetik kʼalal och xiʼel ta yoʼontonike?
6 Mi jaʼ xa mas ta jxiʼtatik li krixchanoetik ti jaʼ mu xa masuk li Diose, xuʼ me xlik jnoptik ti mu xa xuʼ yuʼun skoltautik li Jeovae. Kalbetik skʼoplal li 12 ta voʼ viniketik ti ay spaʼiik li Albil Balumil ti yaloj Jeova chakʼbe j-israeletike. Li lajunvoʼ jpaʼivanejetike mu xa masuk skʼanojik li Jeovae, yuʼun jaʼ mas la xiʼtaik li jkanaanetike. Jaʼ yuʼun, xi laj yalike: «Mu xuʼ xbat jtsaktik ta kʼop li krixchanoetike, yuʼun jaʼ mas xuʼ yuʼunik» (Num. 13:27-31). Yileluke, mas onoʼox tsots li jkanaanetike. Pe kʼalal laj yalik ti mu stsal yuʼun li yajkontraike, te laj yakʼik ta ilel ti muʼyuk xa tstsakik ta venta li Jeovae. Jechuke jaʼ la snopbeik skʼoplal li kʼusi oy ta yoʼonton Jeova ti akʼo spas li j-israeletike xchiʼuk la snopbeik skʼoplal jechuk ti kʼu yelan koltabilik talele. Ti jechuk la spasike, te laj yakʼik venta ti mu kʼusi spas yuʼunik li jkanaanetike, yuʼun jaʼ noʼox stuk Jeova skotol xuʼ yuʼun. Pe li Josue xchiʼuk Kalebe jelelik tajek: li stukike oy xchʼunel yoʼontonik xchiʼuk tskʼanik ti lekuk x-ilatik yuʼun li Diose. Jaʼ yuʼun, xi laj yalbeik li jteklume: «Mi xmuyubaj yoʼonton kuʼuntik li Jeovae, te chikʼutik batel li ta balumil taje» (Num. 14:6-9).
7. ¿Kʼusi tskoltautik sventa masuk to jxiʼtatik li Jeovae? (Kʼelo xtok li lokʼole).
7 Li kʼusi tskoltautik sventa masuk to jxiʼtatik li Jeovae jaʼ ti teuk ta joltik li kʼusi lek chil kʼalal oy kʼusi ta jnop ta jpastike (Sal. 16:8). Kʼalal chachan junuk loʼil ta Vivliae, xiuk xajakʼbe abae: «Ti teuk oyune, ¿kʼusi van kʼot ta nopel kuʼun?». Nopo ti te yakal chachikinta li kʼusi muʼyuk lek laj yalik li lajunvoʼ jpaʼivanejetike. ¿Mi ta van xachʼunbe li kʼusi laj yalike xchiʼuk mi ta van x-och xiʼel ta avoʼonton? ¿O mi ta van xavakʼ ta ilel ti mas akʼanoj Jeova xchiʼuk ti oy ta avoʼonton chapas li kʼusi lek chile? Li j-israeletike muʼyuk laj yakʼik venta ti melel li kʼusi laj yalik li Josue xchiʼuk Kalebe. Ta skoj taje, muʼyuk ochik li ta Albil Balumile (Num. 14:10, 22, 23).
8. ¿Kʼusi talelal skʼan oyuk kuʼuntik, xchiʼuk kʼu yuʼun?
8 Bikʼituk xkakʼ jbatik. Li Jeovae jaʼ noʼox chakʼbe yojtikin kʼusi melel li buchʼutik bikʼit chakʼ sbaike (Mat. 11:25). Kʼalal laj kojtikintik li kʼusi melele, bikʼit laj kakʼ jbatik xchiʼuk la jchʼamtik koltael (Ech. 8:30, 31). Akʼo mi jech, skʼan jkʼel jbatik sventa mu xlik jtoy jbatik. Yuʼun mi lik jtoy jbatike, xuʼ van xlik jnoptik ti mas lek li kʼusi ta jnoptike ti jaʼ mu sta li beiltaseletik ta Vivlia xchiʼuk li kʼusitik chal s-organisasion Jeovae.
9. ¿Kʼusi tskoltautik sventa jechuk-o bikʼit xkakʼ jbatike?
9 Sventa jechuk-o bikʼit xkakʼ jbatike, teuk ta joltik ti toj bikʼitutik ta sat li Jeovae (Sal. 8:3, 4). Xuʼ jkʼanbetik Jeova xtok ti akʼo skoltautik sventa bikʼituk xkakʼ jbatik xchiʼuk ti xkakʼ jbatik ta chanubtasele. Li Jeovae tskoltautik sventa jechuk jnoptik kʼuchaʼal li stuke, jaʼ xkaltik, li kʼusi chakʼ jchantik li ta Skʼope xchiʼuk li ta s-organisasione. Kʼalal ta jchantik li Vivliae, jsaʼtik loʼiletik ti chakʼ ta ilel ti lek chil Jeova li buchʼutik bikʼit chakʼ sbaike xchiʼuk ti jaʼ skontrainoj li buchʼutik jtoyba xchiʼuk jpʼel xalike. Mi oy kʼusi la akʼbat abain ti tsots skʼoplale, pʼijan me sventa mu xlik atoy aba.
LI KʼUSI XUʼ JPASTIK SVENTA MU XIJKʼEJPʼUJ LOKʼEL LI TA KʼUSI MELELE
10. ¿Buchʼutik stunesoj talel Jeova sventa sbeiltas xchiʼuk xakʼbe mantaletik li yajtuneltake?
10 Jechuk-o xapat avoʼonton ti kʼu yelan chbeiltasvan li s-organisasion Jeovae. Li ta skʼakʼalil Israele, li Jeovae la stunes Moises sventa xalbe mantal li steklumale. Ta tsʼakale, jaʼ xa la stunes li Josuee (Jos. 1:16, 17). Kʼalal la xchʼunbeik smantal li buchʼutik svaʼanoj Jeovae, jun yoʼontonik li j-israeletike. Kʼalal echʼem xa ox epal jabiletike xchiʼuk kʼalal likem xa ox li stsobobbail yajtsʼaklomtak Kristoe, jaʼ xa beiltasvanik li 12 ta voʼ jtakboletike (Ech. 8:14, 15). Ta mas tsʼakale, lik koltavanikuk ek li yan moletik ta tsobobbail ta Jerusalene. Kʼalal la xchʼunbeik smantal li buchʼutik vaʼanbilik yuʼun Jeova li yajtsʼaklomtak Kristoe, «mas tsatsub batel xchʼunel yoʼontonik li tsobobbailetike xchiʼuk epajik batel jujun kʼakʼal» (Ech. 16:4, 5). Li avie, li Jeovae chakʼbutik bendision kʼalal ta jchʼuntik ti kʼu yelan tsbeiltasutik li s-organisasione. Pe ¿kʼu yelan chaʼi sba Jeova kʼalal muʼyuk ta jchʼunbetik smantal li ermanoetik ti jaʼ stʼujoj sventa sbeiltas li abtelale? Sventa jnaʼtike, jkʼeltik kʼusi kʼot ta pasel kʼalal jaʼo chbatik ta Albil Balumil li j-israeletike.
11. ¿Kʼusi kʼot ta stojolalik li buchʼutik la stoy sbaik ta stojolal li buchʼu stʼujoj Jeovae? (Kʼelo xtok li lokʼole).
11 Kʼalal jaʼo yakal chanavik batel ta Albil Balumil li j-israeletike, junantik viniketik ti tsots yabtel yichʼojike lik bikʼtal kʼopojikuk ta stojolal Moises xchiʼuk ta skoj li kʼusi akʼbil sbain yuʼun Jeovae. Xi laj yalike: «Chʼul sjunul li tsobobbaile, [maʼuk noʼox li Moisese] chʼul skotolik xchiʼuk te oy ta stojolalik li Jeovae» (Num. 16:1-3). Melel onoʼox ti chʼul chil sjunul tsobobbail li Jeovae, pe jaʼ la stʼuj Moises sventa xbeiltasvan (Num. 16:28). Jaʼ yuʼun, kʼalal bikʼtal kʼopojik ta stojolal li Moisese, jaʼ bikʼtal kʼopojik ta stojolal li Jeovae. Maʼuk la spasik li kʼusi oy ta yoʼonton li Diose, yuʼun jaʼ la spasik li kʼusi tskʼan stukike, jaʼ xkaltik, ti lekuk ojtikinbilik xchiʼuk ti tsotsuk yabtelike. Li Jeovae la slajes li jtoyba viniketik taje xchiʼuk ta smilal xa noʼox j-israeletik te kapal lajik ta skoj ti la spas ta jmoj sjolik xchiʼukike (Num. 16:30-35, 41, 49). Li avi eke jamal xvinaj ti muʼyuk lek chil Jeova li buchʼu muʼyuk tstsakik ta venta ti kʼu yelan chbeiltasvan li s-organisasione.
12. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jpat-o koʼontontik li ta s-organisasion Jeovae?
12 Oy lek srasonal kuʼuntik sventa jechuk-o jpat koʼontontik li ta s-organisasion Jeovae. Kalbetik junuk skʼelobil. Kʼalal chakʼ venta Jtsop Jbeiltasvanej ti skʼan xichʼ jelel ti kʼu toʼox yelan kaʼiojbetik smelolal jtosuk chanubtasel ta Vivlia o ti kʼu toʼox yelan ta jpasbetik yabtel li Jeovae, ta onoʼox sjelik (Prov. 4:18). Ti jech tspasike, jaʼ ta skoj ti oy ta yoʼontonik ti xmuyubaj yuʼunik li Jeovae. Jech xtok, chakʼ yipalik ti teuk slokʼesik ta Vivlia li kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunike. Taje jaʼ li kʼusi skʼan jpastik skotol li yajtunelutik Jeovae.
13. ¿Kʼusi skʼan xal li «splanoal li lekil chanubtasele», xchiʼuk kʼusi skʼan jpastik mi ta jkʼan ta jtabetik sbalile?
13 «Mu me xchʼay xavaʼi [li splanoal] li lekil chanubtasele» (2 Tim. 1:13, tsʼib ta yok vun). ¿Kʼusi jaʼ li «splanoal li lekil chanubtasele»? Jaʼ li chanubtaseletik sventa yajtsʼaklomtak Kristo ti te oy ta Vivliae (Juan 17:17). Skotol li kʼusi jchʼunojtike jaʼ te likem talel li ta chanubtaseletik taje. Li s-organisasion Jeovae skoltaojutik talel sventa jechuk jpastik kʼuchaʼal li splanoal xkaltik akʼbile. Mi jech ta jpastike, jun noʼox me koʼontontik.
14. Li yajtsʼaklomtak Kristo ta voʼnee, ¿kʼu yelan chʼay xaʼiik splanoal li lekil chanubtasele?
14 ¿Kʼusi van xuʼ xkʼot ta pasel mi chʼay xkaʼitik li splanoal lekil chanubtasele? Sventa xkaʼibetik batel smelolale, kalbetik skʼoplal li kʼusi kʼot ta pasel li ta baʼyel sigloe. Junantik yajtsʼaklom Kristoe la spukik batel jecheʼ loʼil ti vulem xa la li skʼakʼalil Jeovae. Yikʼaluk van oy onoʼox jlik karta ti jaʼ jech chale ti jaʼ xa la stsʼiba yilel li jtakbol Pabloe. Pe muʼyuk la sabeik skʼoplal mi melel taje, yuʼun junantik yajtsʼaklomtak Kristo ta Tesalonikae la xchʼunik li jecheʼ loʼile xchiʼuk la spukik batel. Muʼyuk lajik ta loʼlael jechuk ti lajuk svules ta sjolik li kʼusi laj yakʼ ta chanel Pablo kʼalal te toʼox xchiʼukike (2 Tes. 2:1-5). Li jtakbole laj yalanbe ti mu xchʼunik ta anil skotol li kʼusi chaʼiike. Sventa mu jechuk xkʼot ta pasel yan veltae, xi la stsutses li xchibal karta la stsʼibabe batel li tsobobbail ta Tesalonikae: «Voʼon Pabloun, chabanukoxuk, voʼon la jtsʼiba ta jkʼob jtuk ti jech chkalboxuke ti jaʼ jech senyail skotol li jkartae; jaʼ jech chitsʼibaj» (2 Tes. 3:17).
15. ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa mu xijlaj ta loʼlael manchuk mi melel xa yilel li kʼusi chalike? Albo junuk skʼelobil. (Kʼelo xtok li lokʼoletike).
15 ¿Kʼusi chakʼ jchantik li karta la stsʼibabe batel li tsobobbail ta Tesalonika li Pabloe? Mi laj kaʼitik jun loʼil ti toj labal sbae, pe ti mu jechuk kʼuchaʼal jchanojtik li ta Vivliae, kichʼ me jpʼijiltik. Li ta voʼneal Union Sovieticae, li jkontrainvanejetike la spukik jlik karta, ta alele jaʼ la stak talel li smeʼ nail abtelale. Li karta taje jaʼ sventa stijbe yoʼonton junantik ermanoetik sventa spas s-organisasion stukik. Akʼo mi melel xa yileluk kʼusi chal li kartae, li ermanoetik ti tukʼ laj yakʼ sbaike muʼyuk xlajik ta loʼlael. Laj yakʼik venta ti kʼusi chale muʼyuk snitojbe sba skʼoplal li kʼusi xchanojik xa onoʼoxe. Li avi kʼakʼale, li kajkontrataktike oy kʼusitik tspukbeik skʼoplal ta internet sventa sloʼlautik xchiʼuk sventa xchʼakutik. Jaʼ yuʼun, sventa mu xijlaj ta loʼlaele, skʼan jkʼeltik lek mi melel li kʼusi chkaʼitik xchiʼuk li kʼusi ta jchantike (2 Tes. 2:2; 1 Juan 4:1).
16. Jech kʼuchaʼal chal Romanos 16:17 xchiʼuk 18, ¿kʼusi skʼan jpastik mi oy buchʼu kʼejpʼuj lokʼel ta sventa li kʼusi melele?
16 Jmojuk tsobolutik xchiʼuk li buchʼutik tukʼ yakʼoj sbaik ta stojolal Jeovae. Li Diose oy ta yoʼonton ti koʼoluk xkichʼtik ta mukʼ xchiʼuk li kermanotaktike. Sventa spas kuʼuntik taje, skʼan xkakʼ ta koʼontontik li kʼusi melele. Li buchʼutik chkʼejpʼujik lokʼel ta sventa li kʼusi melele chchʼak li tsobobbaile. Jaʼ yuʼun, li Diose chalbutik ti mu jchiʼinantik sventa mu snamajesutik ta sventa li kʼusi melele (kʼelo Romanos 16:17, 18).
17. ¿Kʼusi sbalil ta jtabetik mi jnaʼojtik li kʼusi melele xchiʼuk mi chkakʼ ta koʼontontike?
17 Lek me oyutik ta mantal mi jnaʼojtik li kʼusi melele xchiʼuk mi kakʼoj lek ta koʼontontike (Efes. 4:15, 16). Mi jech ta jpastike, muʼyuk me chijlaj ta loʼlael xchiʼuk muʼyuk me ta jchʼuntik li kʼusi chakʼ ta chanel li Satanase. Jech xtok, mi lik li mukʼta tsatsal vokolile, ta me xchabiutik li Jeovae. Jaʼ yuʼun, mi chkakʼ ta koʼontontik li kʼusi melele, te me xchiʼukutik-o «li Dios ti chakʼ jun oʼontonale» (Filip. 4:8, 9).
KʼEJOJ 122 Skʼan me tukʼ-o xkakʼ jbatik
a LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLETIKE: Skʼelobil noʼox. Li ta voʼnee, li jkontrainvanejetike laj yakʼbeik jlik karta li ermanoetik ta voʼneal Unión Soviética ti jaʼ xa stakoj talel yilel li smeʼ nail abtelale. Li avi eke li kajkontratike xuʼ me spukik ta internet li kʼusitik mu meleluk ta stojolal li j-organisasiontik sventa sloʼlautike.