1. ¿Kʼusi labal sba chil ep krixchanoetik kʼalal chbatik ta tsobajel ta sba veltae? (Kʼelo xtok li lokʼole).

 JNOPBETIK skʼoplal jun nupultsʼakal ti sba to velta chbatik ta tsobajel ta salone. Labal sba laj yilik ti kʼu yelan chʼamatik yuʼun li ermanoetike xchiʼuk kʼalal laj yilik ti kʼu yelan skʼanoj sbaike. Xi laj yalbe smalal kʼalal sut bal ta snaike: «Jelel tajek stalelal li stestigotak Jeovae xchiʼuk lek chkil ti kʼu yelanike».

2. ¿Kʼu yuʼun mu xa skʼan xtunik ta stojolal Jeova junantik?

² Stuk noʼox jech kʼu yelan jkʼanoj jbatik li ta steklumal Jeovae. Pe li stestigoutik Jeovae, maʼuk tukʼil krixchanoutik (1 Juan 1:8). Kʼalal mas chkojtikintik batel li ermanoetike, mas to chkilbetik li spaltailike (Rom. 3:23). Kʼux ta alel, pe oy junantike, mu xa skʼan xtunik ta stojolal Jeova ta skoj ti laj yilbeik spaltail li yantike.

3. ¿Kʼuxi chichʼik ojtikinel li melel yajtsʼaklomtak Kristoe? (Juan 13:34, 35).

³ Jchaʼkʼeltik li teksto ti bu lokʼem tal li xchanobil liʼe (kʼelo Juan 13:34, 35). ¿Kʼuxi chkojtikintik li melel yajtsʼaklomtak Kristoe? Jaʼ ti skʼanoj sbaike, maʼuk ti tukʼil krixchanoetike. Kakʼtik venta avilik ti mu xiuk laj yal li Jesuse: «Jaʼ jech chanaʼik ti voʼoxuk kajchankʼopoxuke», yuʼun xi laj yale: «Jaʼ jech tsnaʼ skotolik ti voʼoxuk kajchankʼopoxuke». Jtos ti kʼu yelan  xuʼ xkojtikintik li melel yajtsʼaklomtak Kristoe, jaʼ ti kʼu yelan skʼanoj sbaik ta jujuntale.

4. ¿Kʼusi van tsjakʼbe sbaik junantik?

⁴ Li buchʼutik maʼuk stestigotak Jeovae xuʼ van xi tsjakʼbe sbaike: «¿Kʼu yuʼun jaʼ ch-ojtikinatik-o melel yajtsʼaklomtak Kristo ti skʼanoj sbaike? ¿Kʼu yelan laj yakʼ ta ilel Jesus ti skʼanoj tajek li yajtakboltake? ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelal li Jesus eke?». Lek me ti jech jakʼbe jbatik ek ti jaʼutik xa stestigo Jeovae, yuʼun jaʼ tskoltautik sventa xkakʼtik ta ilel ti kʼanvanemutike. Mas to jech skʼan jpastik kʼalal oy kʼusi muʼyuk lek chbat ta pasel yuʼunik li yantike (Efes. 5:2).

5. ¿Kʼu yelan li kʼanelal chalbe skʼoplal Jesus ta Juan 15:12 xchiʼuk 13?

⁵ Jamal laj yal Jesus ti stuk noʼox jech ti kʼu yelan skʼanoj sbaik li yajtsʼaklomtake (kʼelo Juan 15:12, 13). Xi laj yalbe mantal li yajchankʼoptake: «Jech xakʼan abaik ta jujuntal kʼuchaʼal jkʼanojoxuke». ¿Kʼu yelan li kʼanelal taje? Jaʼ ti xuʼ xakʼ xkuxlejal ta stojolal yermano li jun yajtsʼaklom Kristoe. Taje jaʼ jech laj yal stuk li Jesuse. b

6. ¿Kʼu yuʼun chal Skʼop Dios ti toj tsots skʼoplal li kʼanelale?

⁶ Li Skʼop Diose chal ti toj tsots skʼoplal li kʼanelale. Ep buchʼutik jaʼ skʼupil tekstoik liʼe: «Jaʼ kʼanelal li Diose» (1 Juan 4:8); «Skʼan me xakʼan achiʼil jech kʼuchaʼal akʼanoj aba atuke» (Mat. 22:39); «Chpix epal mulil li kʼanelale» (1 Ped. 4:8) xchiʼuk «Li kʼanelale mu xlaj-o skʼoplal» (1 Kor. 13:8). Li versikuloetik taje xchiʼuk li yan tekstoetike chakʼ ta ilel ti toj tsots skʼoplal ti jechuk jtalelaltike.

7. ¿Kʼu yuʼun mu spas yuʼun Satanas ti skʼan sbaik li krixchanoetike?

 ⁷ Ep krixchanoetike xi tsjakʼbe sbaike: «¿Kʼuxi xuʼ jnaʼ bu li melel relijione? Yuʼun skotol relijionetik chalik ti jaʼ chakʼik ta chanel li kʼusi melele, pe jelel kʼusi chakʼik ta chanel ta sventa li Diose». Li Satanase slikesoj epal jecheʼ relijionetik. Vaʼun, mu xa snaʼ kʼusi tspas yuʼun li krixchanoetike. Pe li kʼusi mu spas yuʼun ta jyalele, jaʼ ti skʼan sbaik li krixchanoetik ta spʼejel balumile, yuʼun jaʼ noʼox Jeova spas yuʼun taje. Ti kʼu yuʼun jech chkaltike, jaʼ ti ta stojolal Jeova likem talel li kʼanelale. Jaʼ noʼox xuʼ skʼan sbaik ta melel li buchʼutik akʼbilik bendision xchiʼuk li buchʼutik akʼbilik chʼul espiritu yuʼun li Jeovae (1 Juan 4:7). Jech oxal, laj yal Jesus ti jaʼ ch-ojtikinatik-o melel yajchankʼoptak ti skʼanoj sbaik ta jujuntale.

8, 9. ¿Kʼuxi jelbat-o xkuxlejalik junantik krixchanoetik ta skoj ti skʼanoj sbaik tajek li stestigotak Jeovae?

⁸ Jech kʼuchaʼal yaloj xa onoʼox Jesuse epal krixchanoetik yakʼojik venta buchʼu jaʼ li melel yajtsʼaklomtak Kristo ta skoj ti skʼanoj sbaike. Oy jun ermano ti Ian sbie xvul ta sjol kʼalal ay ta sba velta ta asamblea ti te echʼ ta jun estadio ti te nopol xil snae. Kʼalal skʼan toʼox jun chibuk u xbat li ta asambleae, ay xa onoʼox skʼel jun tajimol te. Xi chale: «Jelel tajek laj kil. Mu xkoʼolaj kʼalal ay jkʼel tajimole, yuʼun li stestigotak Jeovae lek tajek yoʼontonik xchiʼuk lek slapoj batel skʼuʼ spokʼik. Jech xtok, li yalab xnichʼnabike, lek stalelalik». Xi to chale: «Li kʼusi toj labal sba laj kile jaʼ ti xmuyubajik noʼoxe xchiʼuk ti jun noʼox yoʼontonike. Jaʼ onoʼox li kʼusi oy tajek ta koʼonton eke. Mu xvul ta jol junuk li diskurso la sjelubtasike, pe li stalelaltak stestigotak Jeovae mi jsetʼ xchʼay ta jol». c Ti jech jtalelaltik laj yile, jaʼ ta skoj ti jkʼanoj jbatik ta melele. Ta skoj ti jkʼanojtik tajek li kermanotaktike, lek koʼontontik ta stojolalik xchiʼuk ta jtsaktik ta venta.

⁹ Oy jun ermano ti John sbie labal sba tajek laj yil kʼalal ay ta sba velta li ta salone. Lek tajek laj yil ti toj lek yoʼontonike xchiʼuk ti toj lek stalelalike, jaʼ yuʼun xi laj yale: «Ta skoj ti skʼanoj sbaik ta melel laj kile, jaʼ laj yakʼ jchʼun ti jaʼ melel relijion li stestigotak Jeovae». d Pe oy to yan kʼusitik lek kʼotemik ta pasel ti jaʼ chakʼ ta ilel ti jaʼik yajtsʼaklomtak Kristo li stestigotak Jeovae.

10. ¿Butik chichʼ akʼel ta preva ti kʼu yelan jkʼanoj jbatike? (Kʼelo xtok li tsʼib ta yok vune).

¹⁰ Jech kʼuchaʼal laj kaltik ta slikebale, skotol li kermanotaktike naka jpasmuliletik, yuʼun ta onoʼox xkʼot yorail ti oy kʼusi tspasik o xalik ti chopol-o chkaʼi jbatik yuʼunike (Sant. 3:2). e Ta skoj taje, jaʼ chakʼ ta preva ti kʼu yelan jkʼanoj jbatike. ¿Kʼusi tskoltautik sventa mu jtikʼ ta koʼontontik li kʼusi chkichʼtik pasbele? Jaʼ li kʼanelale. Jkʼeltik kʼusi la spas li Jesuse (Juan 13:15).

11. ¿Kʼusi laj yakʼik ta ilel jun velta li Santiago xchiʼuk Juane? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹¹ Li Jesuse snaʼoj ti jpasmulil skotol li yajtsʼaklomtake. Jaʼ yuʼun, ta slekil yoʼonton la stukʼibtasan sventa lekuk x-ilatik yuʼun li Jeovae. Jun veltae, li jtakbol Santiago xchiʼuk Juane laj yalbe smeʼik ti akʼo yalbe Jesus ti akʼo x-akʼbat lek yabtelik li ta Ajvalilal  yuʼun Diose (Mat. 20:20, 21). Xchaʼvoʼal li jtakboletik taje laj yakʼik ta ilel ti jtoybaetike xchiʼuk ti jaʼ noʼox oy ta yoʼontonik li kʼusi tskʼan stukike (Prov. 16:18).

12. ¿Kʼu yuʼun jnaʼojtik ti mu stukikuk noʼox li Santiago xchiʼuk Juan ti muʼyuk lek laj yakʼ ta ilel stalelalike?

¹² Maʼuk noʼox Santiago xchiʼuk Juan ti muʼyuk lek laj yakʼ ta ilel stalelalik li vaʼ orae. Jkʼeltik avilik kʼu yelan laj yaʼi sbaik li yantik jtakboletik eke: «Kʼalal laj yaʼiik li lajunvoʼike, ilinik ta stojolal li chaʼvoʼ ti sbankil yitsʼin sbaike» (Mat. 20:24). ¿Mi xnop xa noʼox kuʼuntik kʼu to stsatsal bat li skʼopike? Yikʼaluk van xi laj yalbeik Santiago xchiʼuk Juan li yan jtakboletike: «¿Mi yuʼun toj tsots akʼoplal chavaʼi abaik ti chakʼan tsots avabtelik li ta Ajvalilal yuʼun Diose? Mu atukikuk noʼox ti tsots abtejemoxuk xchiʼuk li Jesuse, jaʼ jechunkutik ek jtakutik-o ti xkichʼkutik akʼbel tsots kabtelkutike». Ta skoj taje muʼyuk xa bu la skʼan sbaik li jtakboletike.

13. ¿Kʼu yelan laj yil Jesus kʼalal oy kʼusi muʼyuk lek xbat ta pasel yuʼunik li yajtakboltake? (Mateo 20:25-28).

¹³ ¿Kʼu yelan laj yil li Jesuse? Muʼyuk x-ilin. Muʼyuk laj yal ti tsabat xkʼexolike, ti jaʼ tstʼuj li buchʼutik mas bikʼit chakʼ sbaik, ti mas skʼanoj sbaike xchiʼuk ti buchʼutik mas lek xtojobike. Moʼoj, rasonaj xchiʼuk, yuʼun snaʼoj ti jaʼ oy ta yoʼontonik spasel li kʼusi leke (kʼelo Mateo 20:25-28). Akʼo mi mu junuk noʼox velta la svulilan sbaik li jtakboletik ta  sventa ti buchʼu mas tsots skʼoplal yuʼunike, li Jesuse skotol ora laj yakʼ ta ilel slekil yoʼonton ta stojolalik (Mar. 9:34; Luk. 22:24).

14. ¿Kʼu yelan kuxlejal kʼalal chʼiik tal li jtakboletike?

¹⁴ Li Jesuse la stsak ta venta kʼu yelan kuxlejal kʼalal chʼiik tal li jtakboletike (Juan 2:24, 25). Li vaʼ kʼakʼale, li jnitvanejetik ta relijione tsots tajek skʼoplal chilik ti lekuk ojtikinbilike xchiʼuk ti tsotsuk yabtelike (Mat. 23:6; koʼoltaso xchiʼuk li mantal Li nail tsobobbailetik ta skʼakʼalil Jesús xchiʼuk li yajtsʼaklomtake, li ta revista Li Jkʼel osil ta toyole, ta 1 yuʼun avril ta 2010, pajina 16 kʼalal ta 18). Li jnitvanejetik ta relijion yuʼun judaetike jaʼ mas to toj mukʼ skʼoplal chaʼi sbaik (Luk. 18:9-12). f Li Jesuse snaʼoj ti xuʼ jech xlik snopik ek li jtakboletike (Prov. 19:11). Muʼyuk oy ta yoʼonton ti tukʼuk xa tajek stalelalik li yajtakboltake xchiʼuk muʼyuk bu x-ilin ta stojolalik kʼalal oy kʼusi muʼyuk lek xbat ta pasel yuʼunike, snaʼoj ti oy ta yoʼontonik spasel li kʼusitik leke. Jaʼ yuʼun, ta slekil yoʼonton la skoltaan sventa mu xtoyetuk xaʼi sbaik xchiʼuk ti maʼuk skʼanik li kʼusi oy ta yoʼonton stukike, ti kʼusi tskʼane jaʼ ti bikʼituk xakʼ sbaike xchiʼuk ti skʼanojuk sbaike.

15. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi la spasik Santiago xchiʼuk Juane?

¹⁵ Ep kʼusi chakʼ jchantik ta sventa li kʼusi la spasik Santiago xchiʼuk Juane. Muʼyuk lek ti tskʼan mukʼ skʼoplalik li ta Ajvalilal yuʼun Diose. Jech xtok, muʼyuk lek ti chopol laj yaʼiik li yantik jtakboletike, yuʼun muʼyuk xa jun yoʼontonik. Akʼo mi jech, li Jesuse laj yakʼ ta ilel ti skʼanoj skotol li yajtakboltake. ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje? Jaʼ ti jkʼel jbatik lek kʼu yelan chkaʼi jbatik kʼalal oy kʼusitik chopol tspasbutik li yantike. Jaʼ yuʼun, xiuk jakʼbe jbatik mi chopol laj kaʼi jbatike: «¿Kʼu yuʼun li-ilin-o yuʼun ta skoj li kʼusi la spasbune? ¿Mi voʼon van skʼan jlekubtas jtalelal? ¿Mi yuʼun van oy kʼusi yakal tsnuptan li jun ermanoe? ¿Mi mu masuk van lek ti xkakʼ ta ilel ti jkʼanoje xchiʼuk ti mu jtsak ta ventae?». Mi skotol ora chkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik li yantike, yakal me chkakʼtik ta ilel ti voʼotik li melel yajtsʼaklomutik Kristoe.

16. ¿Kʼusi mas chakʼ jchantik li kʼusi la spas Jesuse?

¹⁶ Li kʼusi la spas Jesuse chakʼ kiltik ti mu stakʼ chopoluk kʼusi jnoptik ta anil ta stojolal li kermanotaktike (Prov. 20:5). Melel onoʼox chaʼa, li Jesuse xil li koʼontontike, yan li voʼotike muʼyuk. Pe li kʼusi stakʼ jpastike, jaʼ ti mu xij-ilin ta anil kʼalal oy kʼusi muʼyuk lek chbat ta pasel yuʼun li kermanotaktike (Efes. 4:1, 2; 1 Ped. 3:8). Li kʼusi tskoltautike jaʼ ti xkojtikintik lek li kermanotaktike. Jkʼeltik kʼusi kʼot ta stojolal jun ermano.

17. ¿Kʼusi kʼot ta pasel kʼalal laj yojtikin mas jun ermano li jun jkʼelvanej ta sirkuitoe?

¹⁷ Jun jkʼelvanej ta sirkuito ti te tun ta África orientale laj yojtikin jun ermano ti tsots tajek stalelale. ¿Mi chopol van kʼusi la snop ta anil ta stojolal? Xi chal stuke: «Li kʼusi la jpase jaʼ ti laj kojtikin mase maʼuk ti mu xa jkʼan jkʼopone». Ti jech la spase jaʼ te laj yil kʼu yuʼun tsots stalelal li ermanoe. Xi chale:  «Kʼalal laj kil ti kʼu yuʼun toj vokol chaʼi ti lekuk xil sba xchiʼuk yantike xchiʼuk ti sjeloj xa talel stalelale, toj labal sba laj kil. Vaʼun, lik kamigoin jbakutik». Mi chkakʼtik persa sventa xkojtikintik mas xchiʼuk ti xkaʼibetik smelolal kʼu yelan chaʼi sbaik li kermanotaktike, mas me kʼun chkaʼitik sventa jkʼantik.

18. ¿Kʼusitik van xuʼ jakʼbe jbatik mi oy kʼusitik chopol la spasbutik junuk ermanoe? (Proverbios 26:20).

¹⁸ Bateltike xuʼ van skʼan jchiʼintik ta loʼil li jun ermano ti oy kʼusi la spasbutike. Pe yoʼ to mu jchiʼintik ta loʼile xi jakʼbe jbatike: «Mi jnaʼoj ti kʼu yuʼun jech la spasbune?» (Prov. 18:13). «¿Mi yolbaj van jech la spas?» (Ekl. 7:20). «¿Mi oy van jech jpasoj ek?» (Ekl. 7:21, 22). «Mi bat jchiʼin ta loʼil li ermanoe, ¿mi mas to van tstsatsaj batel li kʼope?» (kʼelo Proverbios 26:20). Mi la jchʼakbetik yorail sventa jnopbetik skʼoplal taje, yikʼaluk van te chkakʼtik venta ti jaʼ mas lek ti xkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtike xchiʼuk ti jchʼay ta joltik li kʼusi kʼot ta pasele.

19. ¿Kʼusi oy ta koʼontontik spasel?

¹⁹ Li stestigotak Jeovae chakʼik ta ilel ti jaʼik li melel yajtsʼaklomtak Kristoe. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ta jujuntal? Jaʼ ti jkʼantik ta melel li kermanotaktik akʼo mi oy spaltailike. Mi jech ta jpastike, xuʼ van xakʼik venta yantik bu jaʼ li melel relijione. Vaʼun, xuʼ van xlik yichʼik ta mukʼ li Jeovae, ti jaʼ jun Dios ti toj lek xkʼanvane. Jech oxal, oyuk-o me ta koʼontontik xkakʼtik ta ilel ti jkʼanoj jbatik tajeke, ti jaʼ svinajeb ti melel yajtsʼaklomutik Kristoe.