XCHANOBIL 47
KʼEJOJ 103 Li moletik ta tsobobbaile jaʼ matanal
Ermanoetik, ¿mi oy ta avoʼonton chatunik kʼuchaʼal mol ta tsobobbail?
«Mi oy junuk vinik chakʼ persa sventa xkʼot ta jkʼelvaneje, jaʼ jun lekil abtelal li kʼusi oy ta yoʼonton tstae» (1 TIM. 3:1).
LI K’USI CHALBE SKʼOPLALE
Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼelbetik batel skʼoplal li talelaletik chal Vivlia ti skʼan oyuk yuʼun li buchʼu tskʼan chtun ta mol ta tsobobbaile.
1, 2. ¿Kʼusi smakoj li «jun lekil abtelal» tspas li moletik ta tsobobbaile?
MI OY xa kʼuk sjalil chatun ta siervo ministeriale, xuʼ van oy xa jayibuk avuʼun li talel chal Vivlia sventa xakʼot ta mol ta tsobobbaile. ¿Mi xuʼ van mas xavakʼ avipal sventa spas avuʼun li «jun lekil abtelal» taje? (1 Tim. 3:1).
2 ¿Kʼusi tspasik li moletik ta tsobobbaile? Jaʼ chnitvanik ta cholmantal, tsots ch-abtejik sventa svulaʼanik li ermanoetike, chchanubtasvanik xchiʼuk tstsatsubtasbeik yoʼonton yantik ta skʼopojelik xchiʼuk li ta kʼusitik tspasike. Jaʼ yuʼun, oy srasonal ti xi ch-albat skʼoplalik ta Vivliae: «Viniketik jech kʼuchaʼal matanal» (Efes. 4:8).
3. ¿Kʼu yelan skʼan stalelal jun ermano sventa xichʼ biiltasel ta mol ta tsobobbaile? (1 Timoteo 3:1-7; Tito 1:5-9).
3 Sventa xichʼ biiltasel ta mol ta tsobobbail jun ermanoe, mu xkoʼolaj kʼuchaʼal li kʼusitik chichʼ kʼanbel li buchʼu tsaʼ yabtele. Yuʼun kʼalal oy buchʼu tsaʼ yabtele, bal noʼox mi xtojob spasel li kʼusi tskʼan li yajval abtele. Pe sventa xichʼ biiltasel ta mol ta tsobobbail li jun ermanoe, mu baluk noʼox ti xtojob lek ta cholmantal xchiʼuk ta chanubtasvaneje. Yuʼun skʼan spas li kʼusitik chal ta 1 Timoteo 3:1 kʼalal ta 7 xchiʼuk Tito 1:5 kʼalal ta 9 (kʼelo). Jech oxal, ta jkʼelbetik batel skʼoplal oxtos li kʼusi skʼan spas li jun mol ta tsobobbaile: ti lekuk skʼoplal ta tsobobbail xchiʼuk ti lekuk skʼoplal ta stojolal yan krixchanoetike, ti xtojobuk lek ta skʼelel li yutsʼ yalale xchiʼuk ti oyuk ta yoʼonton chtun ta stojolal li tsobobbaile.
LEKUK AKʼOPLAL
4. ¿Kʼusi smakoj ti «lekuk skʼoplal» xi li ta Vivliae?
4 Jtos li kʼusi chichʼ kʼanbel li buchʼu chtun ta mol ta tsobobbaile jaʼ ti lekuk skʼoplale, jaʼ xkaltik, ti lekuk akʼoplal ta stojolal li ermanoetik ta tsobobbaile xchiʼuk ti muʼyukuk buchʼu chopol chal akʼoplale. Jech xtok, «skʼan lekuk skʼoplal ta stojolal li buchʼutik muʼyuk oyik ta tsobobbaile». Li buchʼutik maʼuk jchʼunolajeletike yikʼaluk van oy kʼusitik ti muʼyuk lek chil li kʼusitik achʼunoje, pe li kʼusi muʼyuk leke jaʼ mi chalik ti mu meleluk xanaʼ xakʼopoj xchiʼuk ti muʼyuk lek avoʼontone (Dan. 6:4, 5). Jech oxal, xiuk xajakʼbe abae: «¿Mi lek jkʼoplal li ta tsobobbail xchiʼuk ta stojolal li yan krixchanoetike?».
5. ¿Kʼusi skʼan xal ti «skʼanojuk li kʼusi leke»?
5 Kʼalal chal «skʼanojuk li kʼusi leke», jaʼ skʼan xal ti jaʼuk skʼel li kʼusitik lek tspas li yantike xchiʼuk ti skʼupil kʼoptaan ta skoj ti oy slekil talelalike. Jech xtok, ti xmuyubajuk kʼalal oy kʼusi tspas ta stojolal li yantike xchiʼuk ti xlokʼ ta yoʼonton spasel yan kʼusitik akʼo mi muʼyuk chichʼ kʼanbel ti jech akʼo spase (1 Tes. 2:8). ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal ti jechuk spas li moletik ta tsobobbaile? Yuʼun skʼan ep xchʼak skʼakʼalik sventa svulaʼanik li ermanoetike xchiʼuk ti spasik li kʼusitik yan sbainojike (1 Ped. 5:1-3). Akʼo mi ep chchʼak skʼakʼalik xchiʼuk chakʼ yipalik, xmuyubaj noʼox chtunik ta stojolal li yantike (Ech. 20:35).
6. ¿Kʼuxitik xuʼ xakʼ ta ilel ti lek snaʼ xchʼamvan li jun ermanoe? (Ebreos 13:2, 16; kʼelo xtok li lokʼole).
6 Li buchʼu lek snaʼ xchʼamvane maʼuk noʼox jech tspas ta stojolal li yamigotake (1 Ped. 4:9). Xi chal jlik diksionario ta sventa Vivliae: «Ta sjambe stiʼ sna xchiʼuk chakʼ ta ilel slekil yoʼonton ta stojolal li yan krixchanoetike». Xiuk xanopbe skʼoplale: «¿Mi ojtikinbilun ti lek jnaʼ xichʼamvane?» (kʼelo Ebreos 13:2, 16). Li buchʼu lek snaʼ xchʼamvane chakʼbe kʼusitik x-ayan yuʼun li buchʼutik chkʼot vulaʼajikuke. Taje te skʼoplal li buchʼutik mu masuk kʼusi x-ayan yuʼunike xchiʼuk li ermanoetik ti tsots ch-abtejik ta stojolal yantike, jech kʼuchaʼal li jkʼelvanejetik ta sirkuitoe xchiʼuk li buchʼutik chkʼot sjelubtasik mantale (Jen. 18:2-8; Prov. 3:27; Luk. 14:13, 14; Ech. 16:15; Rom. 12:13).
7. ¿Kʼuxi chakʼ ta ilel jun mol ta tsobobbail ti maʼuk batem yoʼonton ta saʼel takʼine?
7 «Maʼukuk batem yoʼonton ta takʼin». Taje jaʼ skʼan xal ti maʼuk chbat ta yoʼonton saʼel li kʼusitik x-ayane. Mu ventauk mi jkʼulej o mi muʼyuk kʼusi mas x-ayan yuʼun, skʼan jaʼ baʼyeluk xakʼ ta xkuxlejal li kʼusitik sventa Ajvalilal yuʼun Diose (Mat. 6:33). Skʼan stunes skʼakʼal, yipal xchiʼuk kʼusitik x-ayan yuʼun sventa xichʼ ta mukʼ Jeova, ti xchabi li yutsʼ yalale xchiʼuk ti xkoltavan li ta tsobobbaile (Mat. 6:24; 1 Juan 2:15-17). Xiuk xajakʼbe abae: «¿Mi toj tsots skʼoplal chkil li takʼine? ¿Mi jun noʼox koʼonton yuʼun li kʼusitik x-ayan kuʼune? O ¿mi jaʼ mas chbat ta koʼonton spasel kanal takʼin xchiʼuk ti masuk to ep kʼusi x-ayan kuʼune?» (1 Tim. 6:6, 17-19).
8. ¿Kʼutik yelan chakʼ ta ilel jun mol ta tsobobbail ti oy noʼox spʼisol li kʼusi nopem xaʼi spasele xchiʼuk ti snaʼuk spajesel sbae?
8 Li jun ermano ti tskʼan chkʼot ta mol ta tsobobbaile skʼan «oyuk spʼisol li kʼusi nopem xaʼi spasele» xchiʼuk «snaʼuk spajesel [sbae]». Te me smakojbe skʼoplal ti mu x-echʼ ta mas ti kʼu yelan chveʼ xchiʼuk kʼu yelan ch-uchʼbolaje, ti ta smeloluk slap li skʼuʼ spokʼe, ti lekuk smeltsan sbae xchiʼuk ti xtojobuk stʼujel lek li kʼusi chchʼay-o yoʼontone. Jech xtok, ti muuk chchanbe stalel xkuxlejal li buchʼutik muʼyuk chtunik ta stojolal Diose (Luk. 21:34; Sant. 4:4). Taje te smakojbe skʼoplal ti muʼyuk chkap sjol kʼalal tsabat sjole. Li mol ta tsobobbaile «maʼukuk jyakubel» o ti ojtikinbil ti lek xuchʼ poxe. Xiuk xajakʼbe abae: «¿Mi chkakʼ ta ilel ta jkuxlejal ti oy noʼox spʼisol li kʼusitik ta jpase xchiʼuk ti jnaʼ jpajes jbae?».
9. ¿Kʼusi smakoj ti «oyuk lek xchʼulel» xchiʼuk ti xchapet lek li kʼusi tspase?
9 Li mol ta tsobobbail ti oy lek xchʼulele tstsak ta venta li beiltaseletik ta Vivlia kʼalal oy kʼusi tskʼelbe skʼoplale. Kʼalal tsnopbe skʼoplal butik xuʼ stunes li kʼusi chchan ta Vivliae, mas to lek chaʼibe smelolal li kʼusitik chkʼotanuk ta pasele xchiʼuk lek kʼusi chkʼot ta nopel yuʼun o muʼyuk kʼusi tsnop tspas ta anil, yuʼun baʼyel tskʼelbe lek skʼoplal (Prov. 18:13). Jaʼ yuʼun, li kʼusi chkʼot ta nopel yuʼune jaʼ chakʼ ta ilel ti jaʼ jech tsnop kʼuchaʼal li Jeovae. Jech xtok, xchapet lek li kʼusi tspase, jaʼ xkaltik, ti ta yorail noʼox tspas skotole. Snaʼojik skotolik ti xuʼ spat yoʼontonik ta stojolale xchiʼuk ti tspas li kʼusi chal li mantaletike. Ti jech stalelalike, lek skʼoplalik. Avie, jaʼ xa kalbetik skʼoplal li talelaletik ti skʼan oyuk yuʼunik li ermanoetik sventa lekuk xkʼel yuʼun li yutsʼ yalalik jech kʼuchaʼal chal li Vivliae.
XTOJOBUK SKʼELEL LI YUTSʼ YALALE
10. ¿Kʼusi skʼan xal ti xtojobuk lek ta skʼelel li yutsʼ yalale?
10 Li kʼusi chichʼ kʼanbel li jun ermano ti nupunem sventa xkʼot ta mol ta tsobobbaile jaʼ ti lekuk skʼoplal li yutsʼ yalale. Jaʼ yuʼun, skʼan xtojobuk lek ta skʼelel li yutsʼ yalale. Skʼan ti skʼanojuk li yutsʼ yalale xchiʼuk ti lekuk sbeiltase, ti spasuk li yichʼel ta mukʼ Dios ta yutsʼ yalale, ti xbatik ta tsobajeletike xchiʼuk ti skoltaan sventa xlokʼilanik ta cholmantale. ¿Kʼu yuʼun ti toj tsots skʼoplal taje? Yuʼun jech kʼuchaʼal laj yal li jtakbol Pabloe, «mi oy jun vinik ti mu xtojob ta skʼelel stuk li yutsʼ yalale, ¿kʼuxi xa noʼox tskʼelbe li stsobobbail Diose?» (1 Tim. 3:5).
11, 12. ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal ti lekuk stalelal xnichʼnab li jun ermano sventa xichʼ biiltasel ta mol ta tsobobbaile? (Kʼelo xtok li lokʼole).
11 Mi oy to kʼoxik xnichʼnab li jun ermanoe, skʼan «jchʼunej mantaluk li xnichʼnabe xchiʼuk lekuk stalelalik». Jaʼ yuʼun, skʼan xchanubtas xchiʼuk ti xalanbe mantal ta slekil yoʼontone. Melel onoʼox, skotol li ololetike lek chaʼiik stseʼinik xchiʼuk chtajinik. Pe mi lek laj yichʼik chanubtasele, lek chchʼunik mantal, ch-ichʼvanik ta mukʼ xchiʼuk lek stalelalik. Jech xtok, li totile skʼan skolta xnichʼnab sventa lekuk xamigoin sbaik xchiʼuk Jeova, ti stsakik ta venta li beiltaseletik ta Vivliae xchiʼuk ti xchʼiik ta mantal sventa xichʼik voʼe.
12 «Xuʼ xichʼ vaʼanel ta mol […] mi jchʼunolajeletik xnichʼnab xchiʼuk mi muʼyuk pakʼtabilik ta skoj li kʼusi muʼyuk smelolale xchiʼuk mi maʼuk jtoybailetike». Mi oy junuk ermano ti te xchiʼuk ta naklej junuk xnichʼon ti yichʼoj xa voʼ o ti yakal xa chchʼi ta mantal sventa xichʼ voʼe, pe mi la spas jtosuk tsatsal mulile, li moletike tskʼelik lek mi sta-o to ti xichʼ biiltasel ta mol ta tsobobbail o ta siervo ministerial li ermanoe. Mi muʼyuk chchanubtas xchiʼuk mi muʼyuk chalbe mantal li xnichʼone, yikʼaluk van mu xa sta-o ti xichʼ biiltasel ta mol ta tsobobbaile (kʼelo li revista La Atalaya 15 yuʼun oktuvre ta 1996, pajina 21, parafo 6, 7).
TI OYUK TA YOʼONTON CHTUN TA STOJOLAL LI TSOBOBBAILE
13. ¿Kʼuxi chakʼ ta ilel ti xtojob lek ta snopel xchiʼuk ti maʼuk jtoyba li jun ermanoe?
13 Li ermanoetik ti lek stalelalike jtunelik tajek li ta tsobobbaile. Li jun ermano ti xtojob lek snopele chakʼ persa ti oyuk jun oʼontonale. Mi chakʼan ojtikinel ti lek xanaʼ snopele, skʼan xachikinta li kʼusi chal yantike xchiʼuk ti xatsak ta venta li kʼusi tsnopike. Jnoptik noʼox ti te tsobolot xchiʼuk li yan moletike. Vaʼun, oy kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunik ti mu xkoʼolaj ti kʼu yelan chanope, pe ti muʼyuk tskontrain junuk beiltasel o junuk mantal ta Vivliae, ¿mi ta sjunul van avoʼonton chapas li kʼusi chalike? Li mol ta tsobobbaile skʼan «ti maʼukuk jtoybae», jaʼ xkaltik, ti jaʼuk xichʼ pasel ti kʼu yelan tskʼane. Taje mu jechuk tsnop, yuʼun snaʼoj ti ep sbalil kʼalal ep buchʼutik chtojobtasvane (Jen. 13:8, 9; Prov. 15:22). «Maʼukuk jsaʼkʼop» xchiʼuk mu aniluk ch-ilin. Maʼuk ti kʼokʼik xa chkʼopoj o ti tsots xa stalelal tspase, ti kʼusie, ta slekil yoʼonton chchiʼinvan ta loʼil. Ta skoj ti muʼyuk ta yoʼonton kʼope, oy kʼusitik tspas sventa mu xlik kʼop o ti junuk noʼox yoʼonton xchiʼuk yantik akʼo mi tsots kʼusi xkʼot ta pasel (Sant. 3:17, 18). Xlamet chkʼopoj sventa mu xlik kʼop akʼo mi jaʼ ta stojolal li buchʼutik kontra chil li kʼusi jchʼunojtike (Jues. 8:1-3; Prov. 20:3; 25:15; Mat. 5:23, 24).
14. Li jun mol ta tsobobbaile, ¿kʼu yuʼun skʼan ti maʼukuk «jun vinik ti achʼ to sjeloj xkuxlejale», xchiʼuk kʼuxi chakʼ ta ilel ti tukʼ chakʼ sbae?
14 Li jun mol ta tsobobbaile maʼukuk «jun vinik ti achʼ to sjeloj xkuxlejale». Akʼo mi muʼyuk to jal yichʼoj voʼ, skʼan onoʼox xjelav jayibuk jabil sventa xyijub ta mantal. Kʼalal muʼyuk to chichʼ biiltasel ta mol ta tsobobbaile, skʼan xa onoʼox xakʼ ta ilel ti bikʼit yakʼoj sba jech kʼuchaʼal la spas Jesuse xchiʼuk ti oyuk ta yoʼonton chtun ta stojolal Jeova mu ventauk ti kʼusi x-akʼbat sbaine (Mat. 20:23; Filip. 2:5-8). Jech xtok, skʼan xakʼ ta ilel ti tukʼ yakʼoj sba ta stojolal Jeovae, ti chchʼunbe li smantaltake xchiʼuk ti tstsak ta venta skotol li mantaletik chakʼ talel li s-organisasione (1 Tim. 4:15).
15. ¿Mi tsots skʼoplal ti xtojobuk lek ta sjelubtasel mantal li jun mol ta tsobobbaile?
15 Li Chʼul Tsʼibetike jamal chal ti jun jkʼelvaneje skʼan xtojobuk ta chanubtasvanej. Pe ¿mi jaʼ van skʼan xal ti xtojobuk lek ta sjelubtasel mantale? Moʼoj, yuʼun oy ep moletik ta tsobobbail ti mu xtojobik lek ta sjelubtasel mantale, pe jaʼ xtojobik lek li ta cholmantale xchiʼuk snaʼik lek kʼuxi tspatbeik yoʼonton ermanoetik kʼalal chbat svulaʼanike (koʼoltaso xchiʼuk 1 Korintios 12:28, 29 xchiʼuk Efesios 4:11). Akʼo mi jech, li jun ermano ti tskʼan chtun ta mol ta tsobobbaile skʼan jech-o xakʼ persa ti xlekubuk ti kʼu yelan chchanubtasvane. ¿Kʼuxi xuʼ spas yuʼun taje?
16. Li jun ermanoe, ¿kʼusi xuʼ spas sventa xtojobuk mas ta chanubtasvanej? (Kʼelo xtok li lokʼole).
16 «Skʼan lek snapʼan sba ta stojolal li tukʼil [kʼope]». Sventa xtojob lek ta chanubtasvanej li jun mol ta tsobobbaile, skʼan ti slokʼes ta Vivlia skotol li kʼusi chakʼ ta chanel ta yeloval yantik o kʼalal tstukʼibtas junuk ermanoe. Skʼan nopemuk xaʼi xchanel Vivlia xchiʼuk li vunetik tslokʼes j-organisasiontike (Prov. 15:28; 16:23). Kʼalal chchanunaje, tskʼel lek kʼuxi chchapbe smelolal jvuntik li versikuloetik ta Vivlia sventa snaʼ kʼuxi xuʼ xakʼ ta xkuxlejale. Jech xtok, chakʼ persa ti xkʼotuk ta yoʼonton yantik li kʼusi chakʼ ta chanele. Jtos ti kʼusi chkoltaat-o sventa xtojob lek ta chanubtasvaneje jaʼ ti skʼanbe koltael yan moletik ti xtojobik xa leke, vaʼun ti spas li kʼusi ch-albate (1 Tim. 5:17). Li moletik ta tsobobbaile skʼan xtojobikuk lek ta spatbel yoʼonton li ermanoetik xchiʼuk ermanaetike akʼo mi oy bateltik ti skʼan xalbe mantal o stukʼibtas junuke. Pe skʼan me ta slekil yoʼonton spas. Mi oy slekil yoʼonton, mi chkʼuxubinvan xchiʼuk mi te tslokʼes ta Vivlia li kʼusi chakʼ ta chanele, mas me xtojob ta chanubtasvanej. Yuʼun yakal chchanbe li Mukʼta Jchanubtasvanej ti jaʼ li Jesuse (Mat. 11:28-30; 2 Tim. 2:24).
JECHUK-O XAVAKʼ PERSA
17. 1) ¿Kʼusi xuʼ xtijbat yoʼontonik li siervo ministerialetik yoʼ xakʼik persa xlik tunikuk ta moletike? 2) Li moletik ta tsobobbaile, ¿kʼusi skʼan teuk ta sjolik kʼalal tskʼelik mi xuʼ xa xichʼ biiltasel ta mol junuk ermanoe? (Kʼelo li rekuadro « Oyuk noʼox smelolal li kʼusi chakʼanbeik li buchʼu chakʼan chabiiltasike»).
17 Li jun siervo ministeriale xuʼ van snop ti mu onoʼox xuʼ yuʼun xlik tunuk ta mol ta tsobobbail kʼalal chil ti ep kʼusitik skʼan spase. Pe skʼan teuk ta sjolik ti muʼyuk onoʼox chkʼanbatik yuʼun Jeova mi jaʼuk li s-organisasion ti tukʼ xa xbat ta pasel yuʼunik skotole (1 Ped. 2:21). Jech xtok, ta me skoltaot li xchʼul espiritu Jeova sventa xata li kʼusi oy ta avoʼontone (Filip. 2:13). Li voʼot une, ¿mi oy ta avoʼonton ti xlekubuk jtosuk atalelal ti laj xa kalbetik skʼoplale? Mi jeche, albo Jeova, sabo mas smelolal kʼusi xuʼ xapas xchiʼuk albo moletik kʼusi xuʼ xapas sventa xlekub batel li atalelale.
18. ¿Kʼusi skʼan spasik skotol li siervo ministerialetike?
18 Ermanoetik, mu ventauk mi chatunik xa ta mol ta tsobobbail, lek onoʼox me ti xachʼiesik batel li talelaletik ti laj kalbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe (Filip. 3:16). Mi chatun xa ta siervo ministeriale, jechuk-o me xavakʼ batel persa sventa xlik tunan ta mol ta tsobobbail. Albo Jeova ti akʼo xchanubtasot xchiʼuk ti akʼo spatot sventa jtunelukot yuʼun xchiʼuk ti jtunelukot li ta stsobobbaile (Is. 64:8). Jpʼeluk ta avoʼonton ti chakʼbot bendision Jeova ta skotol li kʼusitik chapas sventa xata li kʼusi oy ta avoʼontone.
KʼEJOJ 101 Jmoj chijtun ta stojol Dios