1. ¿Kʼu yelan chil yajtuneltak li Jeovae?

 LI Jeovae yakʼoj lek venta li kʼusitik ta jnuptantike. Yiloj kʼalal xijmuyubajutike xchiʼuk kʼalal ta jvul koʼontontike (Sal. 37:18). Jech xtok, xmuyubaj tajek ta jtojolaltik kʼalal chil ti chkakʼtik persa chijtun ta stojolal akʼo mi jaʼo chkil jvokoltik. Pe maʼuk noʼox, yuʼun oy ta yoʼonton tskoltautik xchiʼuk tspat koʼontontik.

2. ¿Kʼusi tspas Jeova ta stojolal li buchʼutik vochʼem yoʼontonike, xchiʼuk kʼusi skʼan jpastik sventa jtabetik sbalil ti kʼu yelan chchabiutike?

² Li ta Salmo 147:3 te chal ti chpixbat syayijemalik yuʼun Jeova li buchʼutik yayijem yoʼontonike. Li ta teksto liʼe, chal kʼu yelan ta xkʼuxul yoʼonton chchabiatik yuʼun Jeova li buchʼutik chat yoʼontonike. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jtabetik sbalil ti kʼu yelan chchabivan li Jeovae? Kalbetik junuk skʼelobil. Mi oy buchʼu yayije, chbat ta jun lekil doktor. Pe sventa xkole, skʼan xchʼun li kʼusi ch-albate. Li ta mantal liʼe, te chkiltik kʼusi ch-albatik yuʼun Jeova ta Skʼop li buchʼutik yayijem yoʼontonike xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ xakʼ ta xkuxlejalik li tojobtaseletik ti ta slekil yoʼonton chakʼe.

EP JBALIL CHILUTIK LI JEOVAE

3. ¿Kʼu yuʼun oy junantik ti chʼabal sbalil chaʼi sbaike?

³ Kʼux ta alel, pe muʼyuk xa kʼanbail li ta sba balumile. Oy epal krixchanoetike chopol kʼusi tspasbeik yantik xchiʼuk chalbeik ti mu kʼusi xtunik-oe. Xi chal jun ermana ti Jelen a  sbie: «Kʼalal lichʼikutik talele, muʼyuk kʼanbilunkutik. Li jtote toj chopol stalelal xchiʼuk jujun kʼakʼal chalbunkutik ti mu kʼusi xitunkutik-oe». ¿Mi oy jech anuptanoj ek? Yikʼaluk van oy buchʼu chopol kʼusi la spasbot, laj avichʼ loʼiltael xchiʼuk yikʼaluk van la-albat ti chʼabal buchʼu skʼanojote. Kʼalal jech chanuptan taje, yikʼaluk van vokol chavaʼi chachʼun ti oy buchʼu skʼanojot ta melele.

4. ¿Kʼusi jamal chalbutik Jeova li ta Salmo 34:18?

⁴ Akʼo mi oy buchʼutik ti chopol kʼusi la spasbote, teuk ta ajol ti skʼanojot tajek li Jeovae xchiʼuk ti ep abalil chilote. Yuʼun li Jeovae nopol oy ta stojolal li buchʼutik muʼyuk xa te tsakal chaʼi li yoʼontonike (kʼelo Salmo 34:18). Mi chavat avoʼontone, teuk me ta ajol ti jaʼ la skʼel alekil talel li Jeovae xchiʼuk ti xakʼot ta yajtunele (Juan 6:44). Li Jeovae tskʼan tskoltaot-o, yuʼun skʼanojot tajek.

5. ¿Kʼusi chak’ jchantik ta stojolal Jesus ti k’u yelan laj yil li buchʼutik pʼajbilike?

⁵ Li kʼusitik la spas Jesuse jaʼ tskoltautik ta yaʼibel smelolal ti kʼu yelan chaʼi sba li Jeovae. Kʼalal ay ta balumile, laj yakʼ venta ti kʼu yelan pʼajbilik li krixchanoetike, vaʼun la xkʼuxubinan (Mat. 9:​9-12). Kalbetik skʼoplal jun ants ti tsots ip ti mu xmak xchamele. Nopaj batel ta stojolal Jesus xchiʼuk la spikbe skʼuʼ sventa xpoxtaj, vaʼun patbat yoʼonton yuʼun li Jesuse xchiʼuk kʼupil kʼoptaat ta skoj ti oy xchʼunel yoʼontone (Mar. 5:​25-34). Ti kʼu yelan stalelal li Jesuse jaʼ me jech stalelal li Stot eke (Juan 14:9). Jaʼ yuʼun, jpʼeluk me ta avoʼonton ti ep abalil chilot li Jeovae xchiʼuk ti chil li alekil talelale, jech kʼuchaʼal ti oy xchʼunel avoʼonton ta stojolale xchiʼuk ti akʼanoje.

6. ¿Kʼusi xuʼ jpastik mi chʼabal jbalil chkaʼi jbatike?

⁶ Kʼalal te xanopnun-o ti chʼabal abalil chavaʼi abae, kʼelo li tekstoetik ta Vivlia ti te  chal ta jamal Jeova ti oy abalile xchiʼuk nopbo skʼoplal kʼuxi xuʼ xavakʼ ta akuxlejal (Sal. 94:19). b Mi muʼyuk xata li kʼusi oy ta avoʼonton staele o ti mu spas avuʼun jech kʼuchaʼal tspas li yantike, mu me xachibaj xchiʼuk mu xasuj aba mi mu spas avuʼune. Li Jeovae xaʼibe smelolal xchiʼuk muʼyuk tskʼan ti akʼo xapas li kʼusi mu spas avuʼune (Sal. 103:​13, 14). Mi oy kʼusi toj chopol lapasbat o la-albate, mu me xanop ti jaʼ ta amule. Maʼuk ta amul ti jech la anuptane. Teuk ta ajol ti ta onoʼox xchapanatik yuʼun Jeova li buchʼutik chopol kʼusitik tspasike, maʼuk li buchʼu oy kʼusi chopol pasbate (1 Ped. 3:12). Li Sandra ti laj yichʼ tajek majel yuʼun stot smeʼ kʼalal bikʼit toʼoxe, xi chale: «Jech-o ta jkʼanbe Jeova ti skoltaun sventa jaʼuk jkʼel li kʼusi lek chil ta jtojolale».

7. Li kʼusitik jnuptanojtik tale, ¿kʼuxi xuʼ skoltautik sventa jechuk-o xijtun ta stojolal Jeova?

⁷ Bateltike, mu chʼunbajuk chavaʼi ti tstunesot Jeova sventa xuʼ xakolta li yantike. Pe jaʼ jun mukʼta matanal yakʼojbot ti xuʼ xachiʼin ta cholmantal li Jeovae (1 Kor. 3:9). Ta skoj li kʼusitik tsots anuptanoj talele, mas xa xavaʼibe smelolal ti kʼu yelan chaʼi sbaik li yantike xchiʼuk mas xa xanaʼ kʼu yelan xuʼ chakolta. Li Jelen ti laj kalbetik skʼoplal ta parafo 3 laj yichʼ koltael xchiʼuk snaʼoj xa kʼuxi xuʼ skolta li yantike. Xi chale: «Solel chʼabal toʼox tajek jbalil chkaʼi jba, pe li Jeovae laj yakʼbun kil ti skʼanojune xchiʼuk ti ep tajek jbalile». Li Jelene xmuyubaj chtun ta prekursora regular.

JCHʼUNTIK TI YAKʼOJUTIK XA TA PERTON LI JEOVAE

8. ¿Kʼusi jamal chalbutik Jeova li ta Isaias 1:18?

⁸ Junantik yajtuneltak Jeovae chopol-o tajek chaʼi sbaik ta skoj li smul la spasik ta voʼnee, akʼo mi muʼyuk toʼox yichʼojik voʼ o mi yichʼojik xa ox. Pe teuk ta joltik ti toj echʼ xa noʼox skʼanojutik li Jeovae, yuʼun la spojutik ta mulil. Jaʼ yuʼun, tskʼan ti akʼo jchʼamtik li matanal taje. Xi chalbutik li Jeovae: «Laʼik, jchapantik li jkʼoptike». c Mi jech la jpastike, chchʼay-o ta j-echʼel li jmultike (kʼelo Isaias 1:18). Ta jtojbetik tajek ta vokol Jeova ti chchʼay ta sjol skotol li jmultike, pe ti jaʼ muʼyuk chchʼay ta sjol li kʼusi lekik ta jpastike (Sal. 103:​9, 12; Ebr. 6:10).

9. ¿Kʼusi xuʼ skoltautik sventa mu jaʼuk xbat ta koʼontontik li kʼusi la jpastik ta voʼnee?

⁹ Sventa mu jaʼuk xavakʼ ta avoʼonton li kʼusi chopol apasoj ta voʼnee, jaʼ akʼo ta avoʼonton li kʼusi chapas avie xchiʼuk li ta jelavele. Jnopbetik skʼoplal li jtakbol Pabloe. Li stuke snaʼoj xa onoʼox ti akʼbil ta perton yuʼun li Jeovae, akʼo mi jech, xlaj to snaʼ ti tsots la skontrain li yajtsʼaklomtak Kristoe (1 Tim. 1:​12-15). Pe maʼuk xa la snopilanbe skʼoplal li kʼusi chopol la spase, jech kʼuchaʼal muʼyuk xa la snopilanbe skʼoplal li kʼusi toʼox la spas li ta srelijion judaetike (Filip. 3:​4-8, 13-15). Li kʼusi la spase, jaʼ ti laj yakʼ ta yoʼonton li cholmantale xchiʼuk la snopbe skʼoplal li kʼusi tsta ta jelavele. Li voʼotik eke mu xa stakʼ jeltik li kʼusi la jpastik ta voʼnee. Pe li kʼusi stakʼ jpastike jaʼ ti xkakʼ ta koʼontontik xkichʼtik ta mukʼ Jeova ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntik li avie xchiʼuk ti jmalatik li kʼusi kʼupil sba chakʼ ta jelavele.

10. ¿Kʼusi xuʼ jpastik mi oy kʼusi chopol la jpasbetik li yantike?

¹⁰ Mi chopol chavaʼi aba ta skoj li kʼusi la apas ti laj yil-o svokol avuʼun li yantike, ¿kʼusi stakʼ xapas? Kʼanbo perton ta sjunul avoʼonton xchiʼuk kʼelo kʼusi xuʼ xapas sventa lekuk xavil aba xchiʼuk yan velta (2 Kor.  7:11). Albo Jeova ti akʼo skolta li buchʼutik laj yil svokol ta skoj li kʼusi la apase. Li Jeovae xuʼ skoltaoxuk sventa mu xalubtsajik xchiʼuk ti junuk avoʼontonik yan veltae.

11. ¿Kʼusi chak’ jchantik li kʼusi la spas Jonase? (Kʼelo xtok li lok’ol ta pajina 1).

¹¹ Oyuk kʼusi xakʼ achan li kʼusitik muʼyuk lek bat ta pasel avuʼune xchiʼuk akʼo stunesot Jeova ti kʼu yelan lek chile. Kalbetik skʼoplal li j-alkʼop Jonase. Albat yuʼun Dios ti akʼo xbat ta Ninivee, pe yan-o bu jatav batel. Laje, tukʼibtasat yuʼun Jeova xchiʼuk la xchʼun li kʼusi albate (Jon. 1:​1-4, 15-17; 2:​7-10). Li Jeovae jech-o la stunes li Jonase, yuʼun la stak batel yan velta ta Ninive. Pe muʼyuk xa la stoy sba, la xchʼun xa mantal. Li Jonase chopol laj yaʼi sba ti muʼyuk la xchʼun mantal ta anile, pe muʼyuk xchibaj. Yuʼun laj onoʼox xchʼun li kʼusi albat yuʼun Jeova yan veltae (Jon. 3:​1-3).

LI JEOVAE TSTUNES XCHʼUL ESPIRITU SVENTA SPAT KOʼONTONTIK

12. ¿Kʼuxi chakʼbutik jun oʼontonal Jeova kʼalal tsots kʼusi ta jnuptantik o xiʼem chijkom ta skoj li kʼusi kʼot ta jtojolaltike? (Filipenses 4:​6, 7).

¹² Kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantik o ti xiʼem chijkom ta skoj li kʼusi kʼot ta jtojolaltike, xuʼ me stunes xchʼul espiritu Jeova sventa spat koʼontontik. Taje jaʼ jech kʼot ta stojolalik li Ron xchiʼuk Carol kʼalal la smil sba li skeremike. Xi chalike: «Maʼuk to sba velta ti jech tsots ta jnuptan jvokolkutike, pe kʼalal la smil sba li jkeremkutike, jaʼ li kʼusi mas kʼux tajek laj kaʼikutike. Ep ta veltae, mu x-och jvayelkutik, vaʼun ta jkʼoponkutik Jeova xchiʼuk chkaʼikutik ti jun xa koʼonton chikomkutik jech kʼuchaʼal chal ta Filipenses 4:6 xchiʼuk 7» (kʼelo). Mi oy kʼusi tsots chanuptan xchiʼuk ti vochʼem chavaʼi li avoʼontone, albo Jeova ti kʼu yelan chavaʼi abae. Yuʼun xuʼ xavalilanbe ti kʼu yelan chavaʼi abae xchiʼuk ti jal xakʼopone (Sal. 86:3; 88:1). Mu xalubtsaj ta skʼanbel xchʼul espiritu li Jeovae. Teuk ta ajol ti ta onoʼox xchikinta a-orasione (Luk. 11:​9-13).

13. ¿Kʼuxi tskoltautik li xchʼul espiritu Jeova sventa jechuk-o tukʼ xijtun ta stojolale? (Efesios 3:16).

¹³ Mi oy anuptanoj tsatsal preva xchiʼuk mi chʼabal xa avip chavaʼi abae, li xchʼul espiritu Jeovae jaʼ me xuʼ xakʼbot avipal sventa jechuk-o tukʼ xatun ta stojolal (kʼelo Efesios 3:16). Kalbetik skʼoplal kʼusi la snuptan li ermana Florae. Li Flora xchiʼuk smalale jaʼik toʼox misioneroetik, pe mukul satiat yuʼun li smalale. Vaʼun, la xtuchʼ snupunelik, xi chale: «Kʼux tajek laj kaʼi ti la smukul satiun li jmalale xchiʼuk mu xa jnaʼ kʼusi ta jpas. Jaʼ yuʼun, laj kalbe Jeova ti akʼo xakʼbun xchʼul espiritu sventa mu xilubtsaje, vaʼun la spatbun koʼonton xchiʼuk la skoltaun akʼo mi vokol tajek laj kaʼi li ta slikebale». Li Florae chal ti koltaat yuʼun Jeova sventa masuk to spat yoʼonton ta stojolale xchiʼuk ti ta onoʼox xkoltaat kʼuksiuk ti snuptane. Xi to chale: «Li Jeovae la skoltaun sventa jchʼunbe smantal jech kʼuchaʼal chal ta Salmo 119:32: ‹Oy tajek ta koʼonton chibat li ta sbelel amantaltake, yuʼun chavakʼ ti jchʼunej mantaluk li koʼontone›».

14. ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa xakʼbutik xchʼul espiritu li Diose?

¹⁴ ¿Kʼusi skʼan xapas mi laj xa ox akʼanbe li xchʼul espiritu Jeovae? Jaʼ ti oyuk kʼusitik xapas ta mantal sventa xatae, jech kʼuchaʼal ti xabat ta tsobajeletik xchiʼuk ta cholmantale. Jech xtok, kʼelo skotol kʼakʼal li Vivliae, vaʼun jaʼ jech chanaʼ li kʼusi tsnop Jeovae (Filip. 4:​8, 9). Kʼalal chachan batele, akʼo avil venta kʼusitik vokolil la snuptan li buchʼutik te chalbe skʼoplale xchiʼuk kʼuxi koltaatik yuʼun Jeova sventa xkuch yuʼunike. Li Sandra laj kalbetik skʼoplal ta parafo 6 ep kʼusitik la snuptan, xi chale: «Jaʼ la  skoltaun li sloʼilal Josee, yuʼun muʼyuk xnamaj ta stojolal Jeova akʼo mi la snuptan prevaetik xchiʼuk ti oy kʼusitik chopol pasbate» (Jen. 39:​21-23).

LI JEOVAE TSTUNES KERMANOTAKTIK SVENTA SPAT KOʼONTONTIK

15. ¿Buchʼutik xuʼ spat koʼontontik, xchiʼuk kʼuxi tspasik? (Kʼelo xtok li lokʼole).

¹⁵ Kʼalal chkil jvokoltike, li kutsʼ kalaltik ta mantale jaʼ xuʼ spat koʼontontik (Kol. 4:11). Li Jeovae tstunes ermanoetik sventa xakʼbutik ta ilel ti skʼanojutike. Kʼalal chaʼibutik smelolal kʼu yelan chkaʼi jbatik o kʼalal te xchiʼinojutike, jaʼ jech tspat koʼontontik. Jech xtok, xuʼ van spatbutik koʼontontik kʼalal tskʼelbutik junuk teksto ta Vivlia o ti spasik orasion ta jtojolaltike (Rom. 15:4). d Yikʼaluk van oy junuk ermano o ermana ti tsvules ta joltik ti kʼu yelan chil Jeova li kʼusi ta jnuptantike, vaʼun jaʼ tskoltautik ti junuk noʼox koʼontontike. Li kermanotaktik xtoke xuʼ skoltautik kʼalal oy kʼusitik tspas ta jtojolaltike, jech kʼuchaʼal ti chichʼik batel jveʼeltike.

16. ¿Kʼusi van skʼan jpastik sventa skoltautik li yantike?

¹⁶ Sventa xavichʼ koltaele, yikʼaluk van skʼan xaval ti chakʼan koltaele. Li ermanoetike skʼanojoxuk tajek xchiʼuk tskʼan tskoltaoxuk (Prov. 17:17). Pe yikʼaluk van mu  onoʼox snaʼik ti kʼu yelan chavaʼi abae o li kʼusitik chtun avuʼune (Prov. 14:10). Mi chavul avoʼontone, albo kʼu yelan chavaʼi aba li avamigotak ti yijik ta mantale. Lek me ti xavalbe ti kʼusi xuʼ spasik ta atojolale. Jech xtok, xuʼ xachiʼin ta loʼil junuk o chaʼvoʼuk moletik ta tsobobbail ti apatoj avoʼonton ta stojolale. Junantik ermanaetike mas lek chaʼiik ti jaʼ xchiʼinik ta loʼil li ermanaetik ti oy xa sjabilalik xchiʼuk ti yijik ta mantale.

17. ¿Kʼusitik xuʼ xmakvan yoʼ spat koʼontontik li ermanoetike, xchiʼuk kʼusi xuʼ skoltautik?

¹⁷ Mu xachʼak aba ta stojolal li yantike. Mi chavul avoʼontone, chakʼan van ti atuk noʼox oyote. Li ermanoetike yikʼaluk van mu xaʼibeik smelolal ti kʼu yelan chavaʼi abae o yikʼaluk van oy kʼusi xalboxuk ti chopol chavaʼie (Sant. 3:2). Akʼo mi jech spasboxuk, chʼamo li koltael chakʼboxuke, yuʼun chtun tajek avuʼun. Jun mol ta tsobobbail ti Gavin sbie ip ta at-oʼonton (depresión), xi chale: «Ep ta veltae, mu jkʼan jchiʼinan li kamigotake». Akʼo mi jech, li ermanoe laj yakʼ persa xchiʼinan li yantike, vaʼun mas xa jun yoʼonton laj yaʼi sba. Jun ermana ti Amy sbie xi chal eke: «Ta skoj li kʼusi la jnuptan talele, vokol chkaʼi ti jpat koʼonton ta stojolal li krixchanoetike. Pe yakal ta jchan ti jkʼan li kermanotake xchiʼuk ti jpat koʼonton ta stojolalike, jech kʼuchaʼal tspas Jeovae. Ti jech ta jpase xmuyubaj-o kuʼun li Jeovae xchiʼuk ximuyubaj-o ek».

TSPAT KOʼONTONTIK LI KʼUSI TSPAS TA JELAVEL LI JEOVAE

18. ¿Kʼusi kʼupil sba jmalaojtik chtal, xchiʼuk kʼusi xuʼ jpastik avie?

¹⁸ Xijmuyubajutik tajek ti jutuk xa skʼan xpoxtautik Jeova ta skotol li jvokoltike xchiʼuk ti tslajesbe-o skʼoplal li kʼusi chakʼ jvokoltike (Apok. 21:​3, 4). Li ta achʼ balumile, muʼyuk xa chvul ta joltik skotol li kʼusi laj yakʼ jvokoltike (Is. 65:17). Jech kʼuchaʼal laj kiltik xa talele, li Jeovae chpix li jyayijemaltik avie. Yuʼun ep kʼusitik yakʼojbutik sventa spat koʼontontik xchiʼuk ti lekuk xkaʼi jbatike. Jaʼ yuʼun, ¡chʼamo li kʼusi tspas ta atojolale! Mu me xchʼay ta ajol liʼe: skʼanojot tajek li Jeovae (1 Ped. 5:7).