Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

XCHANOBIL 39

¿Mi te tsʼibabil abi li ta «livro sventa kuxlejale»?

¿Mi te tsʼibabil abi li ta «livro sventa kuxlejale»?

«Te ta yeloval lik yichʼ tsʼibael jlik livro sventa svulesobil ta jolil, te tsʼibabil sbiik li buchʼutik xiʼtaojik li Jeovae» (MAL. 3:16).

KʼEJOJ 61 Mu me xijlubtsaj stestigotak Jeova

LI KʼUSI TA JCHANTIKE a

Li Jeovae ta voʼne xa onoʼox yakal tstsʼiba tal biiletik li ta «livro sventa kuxlejale». (Kʼelo parafo 1, 2).

1. Jech kʼuchaʼal chal Malakias 3:16, ¿kʼusi livroal yakal tstsʼiba li Jeovae, xchiʼuk kʼusi te tstsʼiba?

 TA SMILAL xa noʼox jabil li Jeovae yakal tstsʼiba tal biiletik ta jlik livro. Li buchʼu baʼyel la stsʼibabe sbie jaʼ li tukʼil Abele (Luk. 11:50, 51). b Ti kʼu xa sjalil echʼem talel li kuxlejale, li Jeovae ta smiyonal xa noʼox biiletik te stsʼibaoj. Li Vivliae oy jaytos kʼu yelan tsbiiltas li livro taje: «livro sventa svulesobil ta jolil», «livro sventa [kuxlejal]» xchiʼuk «balbalvun sventa kuxlejal». Li ta xchanobil liʼe jaʼ chkalbetik skʼoplal li «livro sventa kuxlejale» (kʼelo Malakias 3:16; Apok. 3:5; 17:8).

2. ¿Buchʼutik te tsakal sbi li ta livro sventa kuxlejale, xchiʼuk kʼusi xuʼ jpastik sventa teuk tsakal li jbitik eke?

2 Li ta livro sventa kuxlejale te tsakal sbi skotol li buchʼutik ta sjunul yoʼonton chichʼik ta mukʼ Jeova xchiʼuk skʼanojbeik li sbie. Jaʼ li buchʼu spatoj yoʼonton chkuxiik sbatel osil ta vinajel o ta balumile. Xuʼ me te tsakal jbitik mi chkakʼtik persa ti masuk to lek xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae xchiʼuk mi chkakʼ xchʼunel koʼontontik ti ay spojutik li Jesukristoe (Juan 3:16, 36). ¿Mi mu jechuk ti ta jkʼantik ti teuk tsakal jbitik li ta livro taje?

3, 4. 1) ¿Mi jaʼ skʼan xal ti chijkuxi sbatel osil mi te tsakal jbitik li ta livro sventa kuxlejale? 2) ¿Kʼusi ta jkʼelbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe xchiʼuk li ta yane?

3 ¿Mi jaʼ skʼan xal ti chijkuxi sbatel osil mi te xa tsʼibabil jbitik li ta livro sventa kuxlejale? Te ta jtabetik stakʼobil ta Eksodo 32:33 ti bu xi laj yalbe Moises li Jeovae: «Jaʼ noʼox ta jtupʼbe sbi ta jlivro li buchʼu la saʼ smul ta jtojolale». Taje jaʼ skʼan xal ti xuʼ to xichʼ tupʼel li biiletike, xkoʼolaj kʼuchaʼal ta teʼ lapis to stsʼibaoj li Jeovae (Apok. 3:5). Skʼan xkakʼ ta koʼontontik ti teuk tsʼibabil-o ta slivro Jeova li jbitike, yuʼun ta jkʼantik ti xkʼot yorail ti stsʼiba ta lapisero xkaltike.

4 Xuʼ van xi jnoptike: «¿Kʼusi chal Vivlia ta sventa li buchʼutik te tsʼibabil sbi li ta livro sventa kuxlejale xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk te tsʼibabil sbie? ¿Kʼusi ora tstaik kuxlejal sbatel osil li buchʼutik te tsakajtik sbiike? ¿Kʼusi chkʼot ta stojolalik li buchʼutik muʼyuk laj yojtikinik Jeova kʼalal chamike? ¿Mi te van tsakal sbiik li ta livro taje?». Jkʼelbetik batel stakʼobil li ta xchanobil liʼe xchiʼuk li ta yan xchanobile.

¿BUCHʼUTIK TE TSʼIBABIL SBI LI TA LIVROE?

5, 6. 1) Jech kʼuchaʼal chal Filipenses 4:3, ¿buchʼutik te tsʼibabil sbiik li ta livro sventa kuxlejale? 2) ¿Bakʼin ti te xa tsʼibabil chkom-o li sbiike?

5 ¿Buchʼutik te tsakal sbi li ta livro xkaltike? Sventa jnaʼtike, jkʼelbetik batel skʼoplal voʼchop krixchanoetik. Junantike te tsakal sbiik li ta livro sventa kuxlejale, yantike muʼyuk.

6 Li baʼyel jtsope jaʼ li buchʼutik tʼujbilik sventa x-ajvalilajik xchiʼuk Kristo ta vinajele. ¿Mi te xa tsʼibabil sbiik li ta livro sventa kuxlejale? Tey. Li jtakbol Pabloe laj yalbe li xchiʼiltak ta Filipos ti te xa tsʼibabil sbiik li ta livro sventa kuxlejal li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele, jaʼ xkaltik, li buchʼutik ch-ajvalilajik xchiʼuk Kristoe (kʼelo Filipenses 4:3). Pe sventa mu xichʼ tupʼbel li sbiike, skʼan jech-o tukʼ xakʼ sbaik. Jech xtok, te xa me tsakal chkom-o sbiik mi laj yichʼ seyoalik kʼalal skʼan toʼox xchamik o kʼalal skʼan toʼox xlik li mukʼta tsatsal vokolile (Apok. 7:3).

7. ¿Kʼuxi tskoltautik Apokalipsis 7:16 xchiʼuk 17 ta snaʼel bakʼin te xa tsʼibabil chkom-o sbiik li epal krixchanoetike?

7 Li xchaʼtsopale jaʼ li epal krixchanoetike. ¿Mi tey tsʼibabil sbiik li ta livro sventa kuxlejale? Tey. ¿Mi tey tsʼibabil-o sbiik kʼalal mi echʼ li Armajedone? Tey (Apok. 7:14). Li Jesuse laj yal ti jaʼ skʼoplalik li yan chijetik ti «tsta xkuxlejalik sbatel [osile]» (Mat. 25:46). Pe li buchʼutik kuxul ch-echʼik li ta Armajedone muʼyuk ch-akʼbatik ta anil li kuxlejal sbatel osile. Ta teʼ lapis noʼox tstsʼibabatik xkaltik li sbiike. Kʼalal jaʼo ch-ajvalilaj Jesus li ta Jmil Jabile, «chkʼot kʼuchaʼal jchabichij yuʼunik xchiʼuk chbeiltasatik batel ta nioʼ ti chakʼ kuxlejale». Li buchʼutik chchʼunik li beiltasel yuʼun Kristoe xchiʼuk ti tukʼ chakʼ sbaik-o ta stojolal Jeovae te me tsʼibabil chkom-o sbiik li ta livro sventa kuxlejale (kʼelo Apokalipsis 7:16, 17).

8. ¿Buchʼutik muʼyuk te tsakal sbiik li ta livro sventa kuxlejale, xchiʼuk kʼusi chkʼot ta stojolalik?

8 Li yoxtsopale jaʼik li buchʼutik xkoʼolajik ta tentsunetik ti chichʼik lajesel ta Armajedone. Muʼyuk te tsakal sbiik li ta livro sventa kuxlejale. Jaʼ yuʼun, li Jesuse xi laj yale: «Ta xichʼik lajesel ta sbatel osil» (Mat. 25:46). Li Pabloe xi akʼbat snaʼ yuʼun Diose: «Li kastigo chichʼike jaʼ li lajelal sbatel osile» (2 Tes. 1:9; 2 Ped. 2:9). Taje jaʼ jech chkʼot ta stojolalik ek li buchʼutik yolbaj saʼoj smulik ta stojolal li chʼul espiritue. Jamal xvinaj ti muʼyuk chichʼik chaʼkuxesele, yuʼun chichʼik lajesel ta sbatel osil (Mat. 12:32; Mar. 3:28, 29; Ebr. 6:4-6). Avie, jaʼ xa kalbetik skʼoplal li chaʼtsop krixchanoetik ti chchaʼkuxiik ta balumile.

LI BUCHʼUTIK CHCHAʼKUXIIKE

9. ¿Buchʼutik li chaʼtsop krixchanoetik ti chchaʼkuxiik ta balumile, xchiʼuk kʼusi ti mu xkoʼolajik-oe? (Echos 24:15).

9 Li Vivliae chalbe skʼoplal chaʼtsop krixchanoetik ti chchaʼkuxiike xchiʼuk ti xuʼ xkuxiik sbatel osil liʼ ta balumile: jaʼik «li buchʼutik tukʼike xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk tukʼike» (kʼelo Echos 24:15). «Li buchʼutik tukʼike» jaʼik li buchʼutik tukʼ tunik ta stojolal Jeova kʼalal kuxulik toʼoxe. «Li buchʼutik muʼyuk tukʼike» jaʼik li buchʼutik muʼyuk tunik ta stojolal Jeova kʼalal skʼan toʼox xchamike. Yuʼun jutuk mu skotolikuke muʼyuk la spasik li kʼusi chal li stukʼil mantaltake. Ta skoj ti chchaʼkuxi xchaʼtsopalike, ¿mi jaʼ van skʼan xal ti te xa tsʼibabil sbiik li ta livro sventa kuxlejale? Sventa xkaʼibetik smelolale, jkʼelbetik echʼel skʼoplal ta jujutsop.

10. ¿Kʼu yuʼun chchaʼkuxiik «li buchʼutik tukʼike», xchiʼuk kʼusi abtelal tspasik junantik? (Li ta revista liʼe kʼelo xtok li jvokʼ mantal ti xi sbie: «Li kʼusitik tsjakʼ jkʼelvunetike» ti chalbe skʼoplal li chaʼkuxesel ta balumile).

10 Li xchantsopale jaʼik «li buchʼutik tukʼike». Kʼalal skʼan toʼox xchamike, tey xa onoʼox sbiik li ta livro sventa kuxlejale. ¿Mi tupʼbat van sbiik kʼalal chamike? Moʼoj, yuʼun kuxul ch-ilatik-o yuʼun li Jeovae. Li Vivliae chal ti «jaʼ li Dios yuʼun li buchʼutik kuxulike, maʼuk li buchʼutik chamemike, yuʼun kuxul chil skotolik» (Luk. 20:38). Taje jaʼ skʼan xal ti te xa onoʼox oy sbiik li ta livro sventa kuxlejal kʼalal chchaʼkuxiik tale. Jaʼ noʼoxe ta teʼ lapis to tsʼibabil li sbiike (Luk. 14:14). Junantike chkʼotik ta «bankilal j-abteletik ta spʼejel balumil» (Sal. 45:16).

11. ¿Kʼusi skʼan xchanik li buchʼutik muʼyuk tukʼik sventa tey xichʼ tsʼibabel sbiik li ta livro sventa kuxlejale?

11 Jaʼ xa kalbetik skʼoplal li svoʼtsopale: «li buchʼutik muʼyuk tukʼike». Ta skoj ti muʼyuk van laj yojtikinik li smantaltak Jeovae, muʼyuk lek kʼusitik la spasik kʼalal skʼan toʼox xchamike. Jaʼ yuʼun, muʼyuk te tsakal sbiik li ta livro sventa kuxlejale. Pe mi chaʼkuxesatik yuʼun Diose, xuʼ jaʼ to te xichʼ tsʼibabel sbiik li ta livroe. Skʼan me xichʼik koltael. Junantike oy van kʼusi chopol tajek la spasik kʼalal skʼan toʼox xchamike. Jaʼ yuʼun, skʼan xichʼik chanubtasel sventa xakʼ ta xkuxlejalik li smantaltak Jeovae. Sventa xichʼ koltael li krixchanoetik taje, li Ajvalilal yuʼun Diose tsbeiltas jun chanubtasel ta spʼejel balumil ti muʼyuk bu jech pasbil-oe.

12. 1) ¿Buchʼutik chchanubtasatik li buchʼutik muʼyuk tukʼike? 2) ¿Kʼusi chkʼot ta stojolalik li buchʼutik mu skʼan xakʼ ta xkuxlejalik li kʼusi la xchanike?

12 Li epal krixchanoetik xchiʼuk li buchʼutik tukʼik ti chchaʼkuxiike jaʼ chchanubtasik li buchʼutik muʼyuk tukʼike. ¿Kʼusi skʼan spasik li buchʼutik muʼyuk tukʼik sventa stsʼibabat sbiik li ta livro sventa kuxlejale? Skʼan xamigoinik li Jeovae xchiʼuk ti xakʼ xkuxlejalik ta stojolale. Ta skoj ti chchapanvanik li Jesus xchiʼuk li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele, jaʼ tskʼelik mi chakʼ ta yoʼontonik mantal li buchʼutik muʼyuk tukʼike (Apok. 20:4). Li buchʼu mu xchʼam koltaele ta me xichʼ lajesel akʼo mi sien xa ox jabil yichʼoj (Is. 65:20). Li Jeova xchiʼuk Jesuse xilik li kʼusi oy ta yoʼonton li jun krixchanoe xchiʼuk tskʼelik ti muʼyukuk buchʼu xakʼ vokolil li ta achʼ balumile (Is. 11:9; 60:18; 65:25; Juan 2:25).

CHAʼKUXESEL SVENTA KUXLEJAL XCHIʼUK CHAʼKUXESEL SVENTA CHAPANEL

13, 14. 1) ¿Kʼu toʼox yelan chkaʼibetik smelolal li kʼusi laj yal Jesus ta Juan 5:29? 2) ¿Kʼusi skʼan jtsaktik ta venta kʼalal ta jchantik li teksto taje?

13 Li Jesuse laj yalbe skʼoplal ti oy buchʼutik chchaʼkuxiik li ta balumile. Xi laj yale: «Chkʼot yorail ti skotol li buchʼutik oy ta smukinalike chaʼibeik yechʼomal ye, vaʼun chlokʼik tal, chchaʼkuxiik sventa kuxlejal li buchʼutik lek kʼusitik la spasike xchiʼuk chchaʼkuxiik sventa chapanel li buchʼutik toj chopol kʼusitik la spasike» (Juan 5:28, 29). ¿Kʼusi la skʼan laj yal li Jesuse?

14 Jchʼunojtik toʼox ti jaʼ laj yalbe skʼoplal Jesus li kʼusitik tspasik kʼalal chaʼkuxiemik xa oxe. Jaʼ xkaltik, junantike lek kʼusitik tspasik, pe yantike chopol kʼusi tspasik. Pe mu jechuk laj yal li Jesuse, yuʼun xi laj yale: «Li buchʼutik lek kʼusitik la spasike» xchiʼuk «li buchʼutik toj chopol kʼusitik la spasike». Taje jaʼ skʼoplal li kʼusitik la spasik kʼalal skʼan toʼox xchamike. Sta-o ti jech laj yale, yuʼun li ta achʼ balumile muʼyuk xa buchʼu chopol kʼusitik tspas. Li buchʼutik muʼyuk tukʼike chopol kʼusitik la spasik, pe jaʼo kʼalal skʼan toʼox xchamike. Vaʼun chaʼa, ¿kʼusi la skʼan laj yal Jesus kʼalal laj yal ti «chchaʼkuxiik sventa kuxlejal» xchiʼuk «chchaʼkuxiik sventa [chapanele]»?

15. ¿Buchʼutik «chchaʼkuxiik sventa kuxlejal», xchiʼuk kʼu yuʼun?

15 Li buchʼutik tukʼike, jaʼ xkaltik, li buchʼutik lek kʼusitik la spasik kʼalal skʼan toʼox xchamike, «chchaʼkuxiik sventa kuxlejal». Yuʼun te xa tsʼibabil sbiik li ta livro sventa kuxlejale. Jaʼ yuʼun, kʼalal chal ta Juan 5:29 ti chchaʼkuxiik «li buchʼutik lek kʼusitik la spasike», jaʼ onoʼox skʼoplal li buchʼutik tukʼik ti chchaʼkuxiik ti chal ta Echos 24:15. Li kʼusi laj yichʼ chapbel smelolal liʼe lek tajek snit-o sba xchiʼuk li kʼusi chal ta Romanos 6:7 ti xi chale: «Tupʼbil xa smul li buchʼu chamem xae». Kʼalal chcham li buchʼutik tukʼike, li Jeovae chchʼaybe skʼoplal li smulike, pe te-o ta sjol li kʼusitik lek la spasike (Ebr. 6:10). Kʼalal mi chaʼkuxiike, skʼan jech-o tukʼ xakʼ sbaik sventa mu xichʼ tupʼbel sbiik li ta livro sventa kuxlejale.

16. ¿Kʼusi skʼan xal ti chchaʼkuxiik sventa chapanele?

16 ¿Kʼusi chkʼot ta stojolalik li buchʼutik chopol kʼusi la spasik kʼalal skʼan toʼox xchamike? Akʼo mi laj yichʼ tupʼbel smulik kʼalal chamike, muʼyuk tukʼ tunik ta stojolal Jeova. Jaʼ yuʼun, muʼyuk te tsakal sbiik li ta livro sventa kuxlejale. Kʼalal chchaʼkuxiik «li buchʼutik toj chopol kʼusitik la spasike», jaʼ onoʼox skʼoplal li buchʼutik muʼyuk tukʼik ti chchaʼkuxiik ti chal ta Echos 24:15. Taje «chchaʼkuxiik sventa chapanel». c ¿Kʼusi skʼan xal taje? Jaʼ ti chkʼelbat kʼu yelan stalelalik yuʼun li Jesuse (Luk. 22:30). Sventa xvinaj buchʼutik staik-o ti xichʼ tsʼibabel sbiik li ta livro sventa kuxlejale, skʼan x-echʼ kʼuk sjaliluk. Jaʼ yuʼun, li buchʼutik muʼyuk tukʼike skʼan xiktaik spasel li kʼusitik chopole xchiʼuk ti xakʼbe xkuxlejalik li Jeovae.

17, 18. 1) ¿Kʼusi skʼan spasik li buchʼutik chchaʼkuxiik ta balumile? 2) ¿Kʼusi skʼan xal kʼalal xi chal ta Apokalipsis 20:12 xchiʼuk 13 «ti kʼu yelan la spasike»?

17 Kʼalal mi laj yichʼik chaʼkuxesel li buchʼutik tukʼik xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk tukʼike, skʼan xchʼunik li kʼusitik chal li ta achʼ balbalvunetike, ti jaʼo chlik yichʼ tunesel li ta Jmil Jabile. Li jtakbol Juane oy kʼusi akʼbat yil yuʼun li Diose, xi laj yale: «Laj kil li buchʼutik chamemik ti tsots skʼoplalik xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk tsots skʼoplalik ti te vaʼajtik ta yeloval li chotlebal sventa ajvalile xchiʼuk lik jamuk balbalvunetik. Pe jam yan balbalvun; jaʼ li sbalbalvunal kuxlejale. Li buchʼutik chamemike laj yichʼik chapanel jech kʼuchaʼal li kʼusi te tsʼibabil ta balbalvunetike, jaʼ ti kʼu yelan la spasike» (Apok. 20:12, 13).

18 Kʼalal chal ti chichʼik chapanel «ti kʼu yelan la spasike», ¿mi jaʼ skʼoplal li kʼusitik la spasik kʼalal skʼan toʼox xchamike? Moʼoj. Jvules ta joltik ti chʼaybat smulik kʼalal chamike. Jaʼ yuʼun, maʼuk skʼoplal li kʼusitik la spasik kʼalal skʼan toʼox xchamike. Li kʼusi chichʼ tsakel ta venta kʼalal chichʼik chapanele jaʼ mi chakʼ ta xkuxlejalik li chanubtasel chichʼik li ta achʼ balumile. Akʼo mi tukʼ laj yakʼ sbaik ta stojolal Dios li Noe, Samuel, David xchiʼuk Daniele, skʼan onoʼox xojtikinik li Jesukristoe xchiʼuk ti xakʼ xchʼunel yoʼontonik ti ay chamuk ta jtojolaltike. Mi jech chichʼik kʼanbel li tukʼil viniketik taje, ¡mas to jech skʼan spasik li buchʼutik muʼyuk tukʼ echʼike!

19. ¿Kʼusi chkʼot ta stojolalik li buchʼutik tspʼajik li chanubtasele?

19 ¿Kʼusi chkʼot ta stojolalik li buchʼutik mu skʼan xchʼamik li chanubtasel taje? Xi chal Apokalipsis 20:15: «Li buchʼutik muʼyuk te tsʼibabil skʼoplalik li ta slivroal kuxlejale laj yichʼik jipel ochel ta nab ti oy skʼakʼale». Taje jaʼ skʼan xal ti chichʼik lajesel ta sbatel osile. Jaʼ yuʼun, ¡toj tsots skʼoplal ti jkʼeltik ti teuk-o tsakal jbitik li ta livro sventa kuxlejale!

Jun ermano tskolta sba li ta chanubtasel chichʼ akʼel li ta Jmil Jabile (kʼelo parafo 20).

20. ¿Kʼusi labal sba chichʼ pasel li ta Jmil Jabile? (Kʼelo li lokʼol ta pajina 1).

20 Li ta Ajvalilal ta Jmil Jabile ep kʼusitik labal sba chkʼot ta pasel. Ep buchʼutik chichʼ chanubtasel ti muʼyuk bu jech ilbil-oe. Jech xtok, te chichʼ kʼelel kʼu yelan stalelalik li buchʼutik tukʼike xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk tukʼike (Is. 26:9; Ech. 17:31). ¿Kʼu yelan chichʼik chanubtasel? Li ta yan xchanobile te chalbe smelolal xchiʼuk tskoltautik sventa oyuk sbalil xkiltik.

KʼEJOJ 147 Li Diose chakʼ kuxlejal sbatel osil

a Li ta xchanobil liʼe chichʼ jambel smelolal li kʼusi la skʼan laj yal Jesus ta Juan 5:28 xchiʼuk 29 kʼalal laj yal ti oy buchʼu «chchaʼkuxiik sventa kuxlejal» xchiʼuk ti oy buchʼu «chchaʼkuxiik sventa [chapanele]». Ta jkʼeltik kʼusi skʼan xal li chaʼkuxeseletik taje xchiʼuk li buchʼutik te skʼoplale.

b Li livro taje jaʼo lik yichʼ tsʼibael «kʼalal lik tal stsʼunbal li krixchanoetike». Taje jaʼ li buchʼutik tstaik perton ta sventa li smulike (Mat. 25:34; Apok. 17:8). Yileluke, li tukʼil Abele jaʼ li buchʼu baʼyel laj yichʼ tsʼibabel sbi li ta livro sventa kuxlejale.

c Kʼalal «chapanel» xie, chkaltik toʼox ti jaʼ skʼoplal kʼalal chichʼik chapanel sventa xichʼik lajesele. Xuʼ onoʼox van jech smelolal li jpʼel kʼop chapanele. Pe maʼuk li kʼusi la skʼan laj yal Jesus liʼe. Li kʼusi la skʼan laj yale jaʼ ti chichʼ kʼelbel ti kʼu yelan stalelalike. Jlik diksionario ti chalbe skʼoplal li Vivlia ta griego kʼope chal ti jaʼ skʼan xal «kʼalal oy buchʼu chichʼ kʼelbel ti kʼu yelan stalelale».