Junantike yilojik ti kʼalal jaʼ batem tajek ta yoʼontonik selular, tavleta o komputadora li chex kerem tsebetike, xuʼ snuptanik li kʼusitik liʼe:

• Mu xa xkom yuʼunik li selularik o li kʼusi yan tstunesike.

• Ch-ilbajinvanik o ch-ilbajinatik ta Internet.

• Mas xuʼ staik ta ilel pornografia.

MU XA XKOM YUʼUNIK

Oy kʼusitik chichʼ pasel o tajimoletik ta Internet ti xuʼ xmeʼin tajek ta koʼontontike. Xi chal li livro En defensa de la conversación: «Ti kʼu yelan pasbil li aplikasionetike jaʼ sventa xnopuk tajek xkaʼitik stunesel». Kʼalal mas to ta jkʼeltik li anunsioetik chlokʼ tal li ta aplikasionetike, mas to tspasik kanal li empresaetik ti jaʼ chakʼik li anunsioetik taje.

NOPO TA SVENTA LIʼE: ¿Mi te pakʼal-o avalab anichʼnab li ta selularik o li ta yan kʼusitik tstunesike? ¿Kʼuxi xuʼ xakolta sventa lekuk stunes li skʼakʼalike? (EFESIOS 5:15, 16).

ILBAJINEL

Jlom li buchʼutik tstunesik Internete tspasik ta simaron, mu xa stsakvanik ta venta xchiʼuk muʼyuk xkʼuxul yoʼontonik. Jech oxal, xuʼ van xlik yilbajinik yantik ta Internet.

Junantik buchʼutik jech tspasike jaʼ ta skoj ti tskʼanik ojtikinele. Oy junantike tsnopik ti xkoʼolaj kʼuchaʼal chichʼik ilbajinel kʼalal muʼyuk ch-ikʼatik ta junuk kʼine.

NOPO TA SVENTA LIʼE: ¿Mi tstsakvan to ta venta avalab anichʼnab kʼalal tstunesik Internete? (Efesios 4:31). ¿Kʼu yelan chaʼi sbaik kʼalal muʼyuk chtakatik ta ikʼel kʼalal oy kʼusi chichʼ pasele?

PORNOGRAFIA

Li avie, pukem xa tajek ta Internet li pornografiae. Akʼo mi xichʼ pasel bloquear sventa mu xlokʼ tal kʼusi chopol li ta selular avalab anichʼnabe, bakʼintike mu baluk-o.

Kʼalal chichʼ takel batel ta selular junuk mensaje, foto o junuk video ti jaʼ sventa chiʼinejbail ta vayele, jaʼ jun mulil ta stojolal ajvaliletik. Kʼalal tskʼelik o tstakik batel junuk foto o video li kerem tsebetik ti jaʼ sventa chiʼinejbail ta vayele, xkoʼolaj ti jaʼ tspukbeik skʼoplal li pornografiae, taje xuʼ xkʼot ta jun mulil ta stojolal li ajvaliletike.

NOPO TA SVENTA LIʼE: ¿Kʼuxi xuʼ xakolta avalab anichʼnab yoʼ mu skʼel o stak batel junuk lokʼol sventa chiʼinejbail ta vayele? (EFESIOS 5:3, 4).

CHANUBTASO AVALAB ANICHʼNAB

Akʼo mi xtojobik lek ta stunesel selular, tavleta o komputadora, pe skʼan onoʼox me oy buchʼu xbeiltasatik. Li livro Indistractable (Indistraíble) chal ti toj xibal la sba kʼalal chichʼ akʼbel selular jun olol mi mu to snaʼ stunesele.

Akʼbo senyail li kʼusi chakʼan chapase o tsʼibao mi oy kʼusi yan chakʼan chapase:

• Ti jchiʼin ta loʼil kalab jnichʼnab yoʼ xichʼ spʼijil kʼalal tstunes Internete.

• Ti jkolta yoʼ mu chopoluk xaʼi sba mi muʼyuk xichʼ ikʼel ta junuk kʼine.

• Ti jpasbe bloquear selular sventa mu xlokʼ talel li kʼusitik chopole.

• Ti nopolik noʼox jkʼelbe li kʼusitik oy ta selular li kalab jnichʼnabe.

• Ti xkakʼbe yorail ti kʼu sjalil skʼan stunesik li selulare. 

• Ti mu xkakʼbe echʼel selularik kʼalal chbat xa vayikuk ta skuartoike.

• Muʼyuk chkakʼbe stunes selularik kʼalal chiveʼkutike.