Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

Ichʼo ta mukʼ li kuxlejale

Ichʼo ta mukʼ li kuxlejale

¿K’U YU’UN TSOTS SKʼOPLAL TI XKICH’TIK TA MUK’ LI KUXLEJALE?

Kʼalal oy kʼusi chopol ta jlajestik xchiʼuk ta jpastik ti xuʼ xijcham-o yuʼune, jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti muʼyuk chkichʼtik ta mukʼ li jkuxlejaltike xchiʼuk li xkuxlejal yantike.

  • Li buchʼutik tsikʼolajike ta stsakatik ta kanser. Pe mi mu xikta sbaik ta sikʼolajel li buchʼutik tsakbilik xa onoʼox ta kansere, mas to tstsatsaj li xchamelike. Jutuk mu skotoluk li buchʼutik chchamik ta kanser ta pulmone jaʼ ta skoj ti tsikʼolajik o ti tstabeik ta jikʼel li xchʼailale.

  • Jujun jabile, epal krixchanoetike xiʼem chkomik ta skoj li balacerae. Xi laj yal li Universidad Stanford ta Estados Unidose: «Li buchʼutik laj yilik ti tslilinik bala ta eskuelaetike, jal tajek chkom xiʼelal yuʼunik akʼo mi muʼyuk xtaatik ta bala».

  • Li buchʼutik tstsʼotik karro kʼalal jaʼo chyakubik o kʼalal jaʼo tslajesik drogae, xibal me sba kʼusi xuʼ snuptan yuʼunik li yan jtsʼot karroetike o li jxanviletike. Li buchʼutik jech yolbaj tspasike muʼyuk yichʼojik ta mukʼ li kuxlejale. Jaʼ yuʼun, ep buchʼu yakʼojbeik svokol.

LI K’USI XU’ XAPASE

Kʼelo me aba. Jaʼ to me yorail ti xkiktatik slajesel li kʼusitik chij-ipaj-o yuʼune. Jech kʼuchaʼal li sikʼolajele, li slajesel drogae o ti chbat ta mas yuchʼel poxe. Li kʼusitik taje, ta me xavil-o avokol yuʼun xchiʼuk chavakʼ ta ilel ti muʼyuk chatsakbe ta mukʼ xkuxlejal li avutsʼ avalale xchiʼuk li yantike.

«Jsakubtas jbatik ta sventa li kʼusi tsokes jbekʼtaltike» (2 Korintios 7:1).

Kʼelo mi oy kʼusi xibal sba. Kʼelo lek ti lekuk no’ox oy li ana sventa mu kʼusi xanuptanike, ich’o amelol k’alal chatsʼot akarroe xchiʼuk kʼelo ti lekuk no’ox oye. Mu me xachʼun mi oy buchʼu chalbot ti akʼo xapas li kʼusi xibal sba ti xuʼ xayayij-o o ti xacham-oe.

«Mi chavaʼan jpʼejuk anae, pasbo smak ta sjoyobal li sjol anae sventa maʼuk ta smul chkom avutsʼ avalal mi mal chʼichʼ ta skoj ti oy buchʼu pʼaj yalele» (Deuteronomio 22:8). a

Oyuk slekil avoʼonton ta stojolal yantik. Ti kʼu yelan ta xkichʼtik ta mukʼ li kuxlejale, jaʼ me te chvinaj ti kʼu yelan ta jtsaktik ta venta li yantike. Mu ventauk bu likemik tal, kʼu yepal chanunajemik, mi jkʼulejik o mi povreik. Yuʼun li pʼajbail xchiʼuk li kʼusi chopol ta jnoptik ta stojolal yantike jaʼ likem-o yuʼun li milbaile xchiʼuk li paskʼop ta spʼejel balumile.

«Jipik lokʼel skotol li kʼusi toj chopol oy ta avoʼontonike, li skʼakʼal avoʼontonike, ti chavilta abaike, ti tsotsik xa aveik chakʼopon abaike, ti chachopol kʼopta abaike xchiʼuk skotol li kʼusitik tsokesvane. Jaʼ mas lek ti oyuk slekil avoʼontonik ta jujuntale» (Efesios 4:​31, 32).

¿KʼUSI TA JPASKUTIK LI STESTIGOUNKUTIK JEOVAE?

Ta jtijbekutik yoʼonton yantik sventa xlekub li xkuxlejalike. Ta skoj li chanubtasel ta Vivlia chkakʼkutike, ep xa buchʼu sjeloj xkuxlejal, yuʼun yiktaojik xa li kʼusi meʼinem toʼox ta yoʼontonike.

Kʼalal oy kʼusi ta jvaʼankutike, ta jchʼunkutik li mantaletik sventa jchabi jbakutike. Li buchʼutik chkoltavanik ta svaʼanel ti bu ta jtsob jbakutik xchiʼuk li yan naetike, baʼyuk ta xichʼik chanubtasel sventa mu kʼusi snuptanik. Jech xtok, nopajtik noʼox ta jkʼelkutik li kʼusi jvaʼanojkutik sventa xichʼ kʼelel mi stakʼ to tunesel jech kʼuchaʼal chal li mantaletik yakʼoj j-abteletik ti bu nakalunkutike.

Ta jkoltakutik li buchʼutik chil svokolike. Ta spʼejel balumile, te van chib sien tsatsal mukʼtik vokoliletik echʼ ta jun noʼox jabil, pe li j-organisasionkutike la skolta li buchʼutik laj yil svokolike. Jech xtok, laj yichʼ tunesel te van 12 miyon dolar matanal takʼin sventa xichʼ koltael li buchʼutik laj yil svokolike.

Kʼalal puk li chamel Ébola ta 2014 li ta África Occidentale xchiʼuk li ta República Democrática del Congo ta 2018, li stestigounkutik Jeovae ep buchʼutik la jchanubtaskutik kʼuxi xuʼ xchabi sbaik sventa mu xkuchinik li tsatsal chamele. Oy buchʼutik la jtakkutik batel sventa xbat sjelubtasik mantal ta stojolal epal krixchanoetik, xi sbi li mantale: «Muʼyuk chkil jvokoltik mi ta jchʼuntik mantale». Ti bu chkichʼkutik ta mukʼ Diose te la jvuchankutik jun pokob kʼobal sventa spok skʼobik li buchʼutik chkʼotike. Jech xtok, laj kalbekutik ti tsots skʼoplal ti akʼo spok skʼobike xchiʼuk ti akʼo skʼel sbaik sventa mu xkuchinik li chamele.

Jun estasion ta radio li ta Sierra Leonae la sjelubtas jun aʼyej ti bu tskʼupil kʼopta li stestigotak Jeova ta skoj ti la skolta yermanotakik xchiʼuk li yantik sventa mu xkuchinik li chamel Ebolae.

Li ta 2014 ta Liberiae, te vuchul jun pokob kʼobal ta xokon salon sventa spok skʼobik kʼalal jaʼo puk li chamel Ebolae.

a Li ta voʼneal Oriente Medioe, tsots skʼoplal chilik li mantal liʼe sventa mu kʼusi snuptan li yutsʼ yalalike xchiʼuk li yantike.