Li kʼusitik tsjakʼ jkʼelvunetike

Li Vivliae jamal chal ta sventa li chʼichʼe, jaʼ yuʼun chaʼa, ¿kʼusi tsnopik li stestigotak Jeova ti chtikʼbat sutel xchʼichʼelik sventa xpoxtaatike?

Li jun yajtsʼaklom Kristoe skʼan stsak ta venta kʼusi chal Vivlia ta sventa li chʼichʼe. Maʼuk li kʼusi tskʼan yoʼontone o li kʼusi ch˗albat yuʼun doktoretike. Jaʼ me oy ta sba stuk snopel xchiʼuk skʼan stsak ta venta kʼu yelan chil li Jeovae.

Li Jeovae jaʼ Jpasvanej kuʼuntik xchiʼuk jamal laj yal ti mu stakʼ jtiʼtik li chʼichʼe (Jenesis 9:3, 4). Li mantal laj yakʼbe j˗israeletik li Diose laj yal ti kʼusi noʼox chtun˗o li chʼichʼ ti jaʼ jkuxlejaltike, xi laj yale: «Yuʼun li xkuxlejal li kʼusi kuxajtike te oy ta xchʼichʼel xchiʼuk voʼon kakʼoj ta skajleb matanal sventa xataik perton, yuʼun li chʼichʼe jaʼ chataik˗o perton». ¿Kʼusi skʼan spasbeik li chonbolom ti tskʼan tsmil stiʼike? Xi laj yale: «Skʼan me slokʼesbe li xchʼichʼele xchiʼuk skʼan smukbe ta lum» * (Levitiko 17:11, 13). Li mantal taje oy to jaykojuk laj yichʼ alel (Deuteronomio 12:16, 24; 15:23). Li livro judía The Soncino Chumash xi chale: «Li chʼichʼe mu stakʼ kʼejel, yuʼun skʼan malel ta lumtik sventa muuk xichʼ lajesel». Mi junuk j˗israel stakʼ skʼej o slajes li xchʼichʼel chonbolometike, yuʼun jaʼ kuxlejal ti jaʼ yuʼun li Diose.

Kʼalal cham li Mesiase, jaʼ te laj skʼoplal li mantal akʼbat yuʼun Dios li Moisese. Akʼo mi jech, jech˗o chʼul chil chʼichʼ li Diose. Li jtakboletike tijbat yoʼontonik yuʼun xchʼul espiritu Dios sventa xalbeik li yajtsʼaklomtak Kristo ti akʼo stsʼik sbaik li ta chʼichʼe. Li mantal taje toj tsots skʼoplal, jech kʼuchaʼal tsots skʼoplal ti akʼo jtsʼik jbatik li ta mulivajel o li ta yichʼel ta mukʼ jecheʼ diosetike (Echos 15:28, 29; 21:25). Kʼalal echʼ xa ox li Xchibal Mukʼta Paskʼop ta spʼejel Balumile, jaʼ te puk ti lik skʼelan li xchʼichʼelike xchiʼuk ti lik yichʼik chʼichʼe, pe li stestigotak Jeovae laj yaʼibeik smelolal ti kontra chil li Diose. *

Bateltik li doktore chalbe li buchʼu chichʼ operasion ti kak xa noʼox yakʼ jutebuk li xchʼichʼel junchibuk xemana yoʼ to mu xichʼ li operasione, ti mi tune ta stikʼbe. Li kʼusi chal ta Levitiko xchiʼuk ta Deuteronomioe chakʼ ta ilel ti chopol mi chichʼ lokʼesel, mi chichʼ kʼejel xchiʼuk mi chichʼ tikʼel yan velta ta jbekʼtaltik li chʼichʼe. Li chʼichʼe skʼan mu xichʼ kʼejel, skʼan xichʼ malel sventa jaʼ jech chichʼ sutesbel xkaltik li Diose. Avie, muʼyuk xa ta jchʼuntik li mantal akʼbat Moisese. Akʼo mi jech, li stestigoutik Jeovae ta jchʼuntik li beiltaseletik ta Vivlia ti skʼan akʼo jtsʼik jbatik li ta chʼichʼe. Jaʼ yuʼun chaʼa, muʼyuk ta jkʼelan li jchʼichʼeltike mi jaʼuk ta jkʼejtik sventa xkichʼtik tikʼbel yan velta ta jelavel, yuʼun jaʼ sventa xichʼ malel ta balumil. Mi muʼyuk la jtsʼik jbatik ta yichʼel chʼichʼe, muʼyuk lek chil li Diose.

Oy junantik doktoretike oy kʼusitik tspasik xchiʼuk li jchʼichʼeltik ti muʼyuk te jamal chalbe skʼoplal ta Vivliae. Jech kʼuchaʼal liʼe, ep yajtsʼaklomtak Kristo chakʼik ti akʼo xlokʼesbat xchʼichʼelik sventa xkʼelbatik yuʼun li doktore (análisis de sangre), laje chchʼayik batel. Pe oy yan poxtael ti skʼan snopik lek mi ta xichʼik o mi moʼoj.

Jech kʼuchaʼal liʼe, oy jtos poxtael ti hemodilución sbie. Kʼalal xyaket chichʼ operasion li jun jchamele, li xchʼichʼele ch˗echʼ ta jun makina xchiʼuk chkapbat ta jtos suero ti jaʼ chepajesbe li xchʼichʼele, laje chichʼ tikʼbel sutel li xchʼichʼel ti echʼ ta jun makinae. Li yan poxtaele jaʼ li recuperación de sangre sbie. Taje jaʼ kʼalal chichʼ tsobbel xchʼichʼel kʼalal jaʼo yakal chichʼ operasion li jun krixchanoe, chichʼ chijel, vaʼun tsut yan velta ta sbekʼtal. Ta yan xtoke, li chʼichʼe chichʼ takel batel ta jun makina kʼuk sjalil sventa jaʼ spasbe yabtel li koʼontontike, li jsotʼotʼtike o li jrinyontike, ta tsʼakale chichʼ sutesbel ta sbekʼtal li jchamele. Oy yan makina xtok ti centrifugadora sbie, li ta makina taje te chjelav li jchʼichʼeltike, te chichʼ chijel li kʼusitik chopole xchiʼuk li kʼusi chikʼubtas jchʼichʼeltike. O moʼoj xtoke, chtun sventa xichʼ chʼakel komel li kʼusi jaʼ xa noʼox chtun yuʼun jbekʼtaltike. Bateltik xtoke, li doktoretike tstunesik kʼuk yepal chʼichʼ sventa skapik ta poxiletik, vaʼun chchaʼsutesik li ta sbekʼtal jchamele.

Ep ta tos li poxiletik xchiʼuk poxtaeletike. Li doktoretike achʼtik noʼox kʼusitik ta slokʼesik. Maʼuk oy ta jbatik yalbel kʼusi skʼan spas li yantike. Jujun yajtsʼaklom Kristo ta snop stuk kʼu yelan ta xichʼ tunesbel xchʼichʼel kʼalal chichʼ junuk operasion o ti kʼu yelan ta xichʼ poxtaele. Kʼalal skʼan to xkʼot li skʼakʼalile, skʼan baʼyel sjakʼbe doktor kʼusi ta xichʼ pasbel xchʼichʼel kʼalal jaʼo xyaket chichʼ operasion o jtosuk poxtaele. Ta tsʼakale, ta snop stuk ti kʼu yelan chaʼi sjol yoʼontone (kʼelo li rekuadroe).

Li yajtsʼaklomtak Kristoe skʼan te oyuk ta sjolik ti laj yakʼ xkuxlejalik ta stojolal li Diose xchiʼuk ti skʼan xakʼik ta ilel ti skʼan ta sjunul yoʼontonik li Jeovae, ta sjunul xkuxlejalik, ta sjunul yipalik xchiʼuk ta sjunul snopbenik (Lukas 10:27). Li stestigotak Jeovae mu xkoʼolajik xchiʼuk li yan krixchanoetike, yuʼun tsots skʼoplal chilik ti chchʼunbeik li smantal Diose xchiʼuk ti jech˗o yamigo sbaike. Li Jpasvanej kuʼuntike chalbutik ti akʼo kakʼ xchʼunel koʼontontik ta stojolal li xchʼichʼel la smal Jesuse, xi chal li ta Skʼope: «La skoltautik Dios yoʼ jtatik pojelal ta sventa li xchʼichʼel Xnichʼone, jech, la jtatik perton ta skoj li jmultike» (Efesios 1:7).

[Tsʼib ta yok vun]

[Rekuadro/Lokʼol]

LI KʼUSITIK XUʼ JAKʼBE JBATIKE

Kʼalal oy doktoretik ti tsbeiltasik batel ta makina o ta yan kʼusi li jchʼichʼele o ti te tsʼanal chkom jlikeluke, ¿mi jech to te tikʼil ta jbekʼtal chkil li chʼichʼe o mi jaʼ lek ti smalik batele?

Ta skoj li kʼusi jchanoj tal ta Vivliae, ¿mi chopol van chkaʼi ti slokʼesik jchʼichʼel sventa xakʼbeik skap xchiʼuk ti stikʼbeikun sutel ta tsʼakale?