Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

¿Mi jech cha pas orasion kʼuchaʼal laj yakʼ ta chanel Jesuse?

¿Mi jech cha pas orasion kʼuchaʼal laj yakʼ ta chanel Jesuse?

¿Mi jech cha pas orasion kʼuchaʼal laj yakʼ ta chanel Jesuse?

«Cʼalal ilaj yoʼnton ta loʼil li Jesuse, ichʼay yoʼnton li cristianoetique, yuʼun laj yaʼyic cʼu xʼelan ichanubtasvan li Jesuse.» (MAT. 7:28)

1, 2. ¿Kʼu yuʼun chʼayal to kom yoʼonton li krixchanoetik ta skoj ti kʼu yelan chanubtasvan li Jesuse?

 JKOTOLTIK skʼan jtsʼetanbetik lek xchikinal xchiʼuk ti xkakʼ ta jkuxlejaltik li chanubtaseletik laj yakʼ Jesuse, li jun noʼox xNichʼon Diose. Muʼyuk yan krixchano ti jech chanubtasvan kʼuchaʼal stuke. Jaʼ yuʼun mu labaluk ta alel un chaʼa, ti chʼayal to kom yoʼontonik li krixchanoetik kʼalal laj yoʼonton ta yalel li Mantaletik ta Vitse (kʼelo Mateo 7:28, 29).

2 Li xNichʼon Diose mu jechuk chchanubtasvan kʼuchaʼal li jchanubtasvanejetike ti jaʼ noʼox chakʼik ta chanel li kʼusi nopem xaʼi tspas krixchanoetik ti muʼyuk stukʼilike; moʼoj, yuʼun li stuke «jaʼ jech ichanubtasvan jech chac cʼu chaʼal li bochʼo tsots yabtele», yuʼun te likem tal ta stojolal Dios li kʼusitik laj yakʼ ta chanele (Juan 12:50). Jchanbetik to skʼoplal un chaʼa li chanubtaseletik ta jtatik li ta Mantaletik ta Vitse xchiʼuk jkʼeltik kʼuxi xuʼ chtun kuʼuntik ta spasel li orasione.

Mu me jechuk jpastik orasion kʼuchaʼal li jloʼlavanejetike

3. Alo ta jaypʼeluk noʼox kʼop li kʼusi laj yal Jesús ta Mateo 6:5.

3 Li orasione jaʼ me jtos kʼusi toj tsots skʼoplal li ta yichʼel ta mukʼ Diose, jaʼ yuʼun skʼan me nopajtik noʼox jpastik orasion. Pe skʼan me jvules ta joltik li kʼusi laj yakʼ ta chanel Jesús ta sventa li orasion li ta Mantaletik ta Vitse. Jtos ti kʼusi laj yale, jaʼ liʼe: «Cʼalal chacʼopanic Diose, mu me jechuc xapasic jech chac cʼu chaʼal tspasic li jloʼlavanejetique. Yuʼun li stuquique jaʼ lec chaʼyic ti vaʼajtic ta nail tsobobbail xchiʼuc ta chiquin xoraltic cʼalal tscʼopanic Diose yuʼun jech acʼo ilaticuc yuʼun li cristianoetique. Melel chacalboxuc, leʼe yichʼoj xa o smotonic ti jech tspasique» (Mat. 6:5).

4-6. 1) ¿Kʼu yuʼun «lec chaʼyic ti vaʼajtic ta nail tsobobbail xchiʼuc ta chiquin xoraltic» tspasik orasion li fariseoetike? 2) ¿Kʼusi jaʼ li «smotonic» ti laj yichʼik li jloʼlavanejetik taje?

4 Li yajtsʼaklomtak Cristoe mu me stakʼ jech spasik orasion kʼuchaʼal li fariseoetike. Li jloʼlavanejetik taje mas xa tukʼ yalojik ti jaʼ la muʼyuk li yantike, pe bu cha ta, jaʼ noʼox loʼlael ti tskʼanbeik vokol Dios yileluk ta sat li krixchanoetike (Mat. 23:13-32). Jech kʼuchaʼal liʼe, «li stuquique jaʼ lec chaʼyic ti vaʼajtic ta nail tsobobbail xchiʼuc ta chiquin xoraltic» tskʼoponik Diose. ¿Kʼu yuʼun? Sventa «acʼo ilaticuc» yuʼun li krixchanoetike. Li judioetik ti yichʼojik tajek ta mukʼ Dios li ta baʼyel sigloe, nopem xaʼiik ta stsob sbaik ta spasel orasion kʼalal jaʼo chichʼ akʼel li chikʼbil matanal ta chʼulnae (te van ta baluneb ora ta sob xchiʼuk ta oxib ora ta mal kʼakʼal). Ep jnaklejetik ta Jerusalene te tstsob sbaik ta chʼulna sventa tspasik orasion, pe li ta yan lumetike nopem xaʼi tspasik orasion chib velta ta kʼakʼal ti te tsvaʼan sbaik ta snail tsobobbail ti bu slumalike (koʼoltaso xchiʼuk Lucas 18:11, 13).

5 Ta skoj ti ep buchʼutik muʼyuk te oyik ta chʼulna o ta snail tsobobbail kʼalal yorail li spasel orasione, ep buchʼutik ti ta buyuk noʼox tspasik orasion li vaʼ ora taje. Pe li buchʼutik tukʼ xa chaʼi sbaike chbatik «ta chiquin xoraltic» sventa tsmalabeik li yorail orasione, yoʼ x-ilatik yuʼun li krixchanoetik ti te ch-echʼike. Jech xtok, sventa «jal ta scʼopanic Dios[e]» tsaʼ kʼusi spak-o skʼoplalik xchiʼuk ti labal xa x-ilatik yuʼun li yantike (Luc. 20:47). Taje mu me stakʼ jech jpastik li yajtsʼaklomutik Cristoe.

6 Li Jesuse laj yal ti «yichʼoj xa o smotonic» li jloʼlavanejetik taje. Yuʼun li kʼusi oy ta yoʼontonike jaʼ ti akʼo lek x-ilatik yuʼun li krixchanoetike, jaʼ noʼox smotonik taje, yuʼun muʼyuk chtakʼbatik yuʼun Jeova li kʼusi tskʼan ta s-orasionike. Yan li s-orasionik yajtsʼaklomtak Cristoe chtakʼbatik, jech kʼuchaʼal chakʼ kiltik li kʼusi laj yal echʼel Jesuse.

7. ¿Kʼu yelan skʼan xkaʼibetik smelolal li mantal «ochan ta yut anaic», xie?

7 «Cʼalal chacʼopanic Dios li voʼoxuque, ochan ta yut anaic, maquic li tiʼnae, cʼopanic li Jtotic Diose. Li Jtotique chil li cʼusi mucul chapasique, jech chayacʼboxuc amotonic.» (Mat. 6:6.) Li mantal laj yal Jesús ti skʼan xi j-och ta yut jnatik xchiʼuk ti jmak li stiʼ jnatik ti kʼalal ta jpastik orasione maʼuk me skʼan xal ti mu stakʼ jpastik orasion ta sat krixchanoetike. Moʼoj, yuʼun ti kʼusi oy ta yoʼonton chalbe smelolale jaʼ ti muʼyuk lek ti yolbaj xa chkakʼ jbatik ta ilel o ti ta jkʼantik ti labal xa sba xilutik li krixchanoetik kʼalal ta jpastik orasione. Taje skʼan me te oyuk-o ta joltik kʼalal ta jta jmotontik ta spasel orasion ta sventa li kermanotaktike. Jchʼunbetik li mantal laj yal Jesús xtok liʼe.

8. ¿Kʼusi ti mu stakʼ jpastik kʼalal ta jpastik orasion kʼuchaʼal chal Mateo 6:7?

8 «Cʼalal chacʼopanic Diose, mu me teuc noʼox liquel-liquel avuʼun cʼusi chavalic jech chac cʼu chaʼal tspas li yanlum cristianoetic ti mu xotquinic Diose. Yuʼun tsnopic ti jaʼ to jech ch-aʼibat o scʼopic me ep ta velta chalilanique.» (Mat. 6:7.) Liʼe yan-o xa kʼusi chalbe skʼoplal Jesús ti mu xtun ta pasele: jaʼ ti ta jchaʼalilantike. Maʼuk la skʼan laj yal ti mu jsetʼuk stakʼ jchaʼaltik li kʼusi ta sjunul koʼonton chkaltik kʼalal ta jtojtik ta vokol o kʼalal ta jkʼantik koltaele, yuʼun kʼalal jun xaʼox akʼobal skʼan xchame ep ta velta la spas orasion li ta tsʼunobaltik Getsemaní ti «jaʼ noʼox jech laj yal jech chac cʼu chaʼal laj yal ta baʼyuque» (Mar. 14:32-39).

9, 10. ¿Kʼusi ti mu stakʼ jchaʼalilantik kʼalal ta jpastik orasione?

9 Li kʼusi chopole jaʼ ti jchanbetik ti kʼuyelan chchaʼalilan s-orasionik «li yanlum cristianoeti[ke]», jaʼ xkaltik, li buchʼutik muʼyuk chichʼik ta mukʼ Jeovae. Li stukike jaʼ noʼox «liquel-liquel» ta yalel li kʼusi skomesoj ta sjolike. Jaʼ jech la spasik ta voʼne li buchʼutik chichʼik ta mukʼ li Baale, pe jecheʼ ti la staik ta kʼoponel «ta sob cʼalal to oʼlol cʼacʼal [ti xi] laj yali[ke]: “¡Baal, tacʼbun li jcʼopcutique!”» (1 Rey. 18:26). Li avi kʼakʼale ta smiyonal noʼox krixchanoetik ti jaʼ noʼox chchaʼalilanik li orasion tspasike, yuʼun tsnopik ti jaʼ «jech ch-aʼibat o scʼopi[ke]». Pe li Jesuse chakʼ ta ilel ti mu lekuk chil Jeova ti «me ep ta velta chalilanique» xchiʼuk mi jaʼuk lek chil xtok ti jal tspasik orasione xchiʼuk li kʼusi jech xa onoʼox nopemik-oe. Jkʼeltik kʼusi ta xal echʼel mas li Jesuse.

10 «Mu me jechuc xapasic li voʼoxuque. Yuʼun li Jtotique snaʼoj xa onoʼox cʼusitic chtun avuʼunic ti cʼalal muʼyuc toʼox chacʼanbeique.» (Mat. 6:8.) Epal jbabeetik li ta srelijion judioetike jaʼ chchanbeik ti toj jal tspasik orasion «li yanlum cristianoeti[ke]». Jech onoʼox ta melel ti jaʼ te smakoj li melel yichʼel ta mukʼ Dios li stojel ta vokol ti ta sjunul koʼontontik chlokʼe, li skʼupil kʼoptaele xchiʼuk li koltael ta jkʼanbetike (Fili. 4:6). Pe muʼyuk me lek mi jaʼ chkalilantik-oe, ti yuʼun ta jnoptik ti jaʼ jech mu xchʼay ta sjol Dios ti ep ta velta chkalilanbetike. Jvules ta joltik ti jaʼ me ta jkʼopontik li Buchʼu «snaʼoj xa onoʼox cʼusitic chtun [kuʼuntik] ti cʼalal muʼyuc toʼox [ta jkʼanbetike]».

11. ¿Kʼusi skʼan jvules ta joltik kʼalal ta jta jmotontik ta spasel orasion ta stojolal epal krixchanoetike?

11 Li kʼusi laj yal Jesús ta sventa li matanal jtaojtik ti jaʼ li spasel orasione, skʼan me svules ta joltik ti muʼyuk bu labal sba chil Dios li kʼusi chkaltik ti chʼabal sbalile o ti toj labalik xa sba ta aʼyele. Li kʼusi skʼan te oyuk ta joltik xtoke, jaʼ ti maʼuk me sventa labal xa xaʼiik li buchʼutik chaʼiik j-orasiontike. Mu me stakʼ ti toj jal jpastik xtoke, ti xuʼ van chlik sjakʼbe sbaik ti kʼusi to ora chalik «jechuk» li ermanoetike. Jech xtok, mu me lekuk ti jaʼ xa xichʼ tunesel orasion sventa chichʼ alel aʼyejetik o sventa xichʼ akʼbel tojobtasel li buchʼutik te oyike, yuʼun mu jechuk chchanubtasvan li Mantaletik ta Vitse.

Chanubtasvan ta spasel orasion li Jesuse

12. ¿Kʼuxi van cha chapbe smelolal ti «ichʼbiluc ta mucʼ [o chʼultajesbiluk] abi» xkutik li Jeovae?

12 Li Jesuse maʼuk noʼox laj yalbe yajtsʼaklomtak li kʼusi mu stakʼ spasik kʼalal tspasik orasione; la xchanubtas xtok ti kʼusi skʼan spasike (kʼelo Mateo 6:9-13). Ti laj yalbe skʼoplal li orasion padrenuestro sbie, maʼuk sventa tskomes ta sjolik xchiʼuk ti jech chalilanike. Moʼoj, ti jaʼ jech laj yale jaʼ noʼox sventa snaʼik kʼuxi ta pasel orasion kʼalal tspas stukike. Jech kʼuchaʼal chvinaj ta slikeb li orasione, chakʼ kiltik ti jaʼ baʼyel skʼan xkalbetik skʼoplal li Diose: «Jtotic Dios, te oyot ta vinajel, ichʼbiluc ta mucʼ [o chʼultajesbiluk] abi» (Mat. 6:9). «Jtotic Dios» chkalbetik li Jeovae yuʼun jaʼ la spasutik ti «te [oy] ta vinajel[e]», ti ta yakʼol to tajek li Balumile (Deu. 32:6; 2 Cró. 6:21; Hech. 17:24, 28). Jech xtok, li jpʼel kʼop «Jtotic», xie tsvules ta joltik ti jaʼ jech lek tskʼupin kermanotaktik ti lek chil sbaik xchiʼuk Dios kʼuchaʼal ta jkʼupintik eke. Kʼalal «ichʼbiluc ta mucʼ [o chʼultajesbiluk] abi» xkutik li Jeovae, li kʼusi ta jkʼantike jaʼ ti akʼo oyuk kʼusi spas sventa tsakubtas li sbi ta skoj ti yichʼoj kʼexlaltasel ti te lik tal kʼalal lik toybail ta nichimaltik Edene. Ta melel, ta me xchʼultajes sbi Jeova kʼalal mi kʼot yorail tslajes li choplejal ta Balumile (Eze. 36:23).

13. 1) ¿Kʼuxi chkʼot ta pasel kʼalal xi ta jkʼantike: «Acʼo sta yorail chapas mantal», ti xi jchie? 2) ¿Kʼusi chkʼot ta pasel kʼalal mi kʼot yorail tspas Dios li kʼusi tskʼan yoʼonton ta Balumile?

13 «Acʼo sta yorail chapas mantal, acʼo pasuc cʼusi tscʼan avoʼnton liʼ ta banamil jech chac cʼu chaʼal te ta vinajele.» (Mat. 6:10.) ¿Kʼusi jaʼ li pas mantal o Ajvalilal ta jkʼantik ta orasion padrenuestroe? Jaʼ li ajvalilal yuʼun Mesías ta vinajel ti oy ta skʼob Jesús xchiʼuk li buchʼutik chʼulik ti tstsob sbaik xchiʼuk Cristo kʼalal mi laj yichʼik chaʼkuxesele (Dan. 7:13, 14, 18; Isa. 9:6, 7). Kʼalal chkal ta j-orasiontik ti «acʼo sta yorail» chventainvan li Ajvalilal yuʼun Diose, yakal ta jkʼantik ti akʼo yichʼ slajeb li yajkontratak ta Balumil li mukʼul pas mantal yuʼun Jeovae. Kʼalal mi kʼot ta pasel taje —ti toj jutuk xa tajek skʼane—, li Balumile ta me spas ta jun nichimaltik ti chnoj ta tukʼilale, ta lekilal xchiʼuk ti ep kʼusitik x-ayan kuʼuntike (Sal. 72:1-15; Dan. 2:44; 2 Ped. 3:13). Li kʼusi tskʼan yoʼonton Jeovae yakal xa chkʼot ta pasel li ta vinajele. Li avi une, ta jkʼanbetik vokol ti akʼo xa xkʼot ta pasel yuʼun ta Balumile, jaʼ xkaltik, ti akʼo xkʼot ta pasel li kʼusi tskʼan tspas ta sventa li jBalumiltike. Ep kʼusitik tskʼan tspas, june jaʼ ti tslajes skotol li yajkontratak jech kʼuchaʼal la spas ta voʼnee (kʼelo Salmo 83:1, 2, 13-18).

14. ¿Kʼu yuʼun lek ti xi jkʼan ta j-orasiontike: «Acʼbun jveʼelcutic ta sventa li jun cʼacʼal liʼi»?

14 «Acʼbun jveʼelcutic ta sventa li jun cʼacʼal liʼi.» (Mat. 6:11; Luc. 11:3.) Liʼe jaʼ ti ta jkʼanbetik Dios ti akʼo smakʼlinutik «li jun cʼacʼal liʼi». Ta sventa ti jpatoj koʼontontik ti xuʼ yuʼun chakʼ li kʼusitik chtun kuʼuntik jujun kʼakʼale mu persauk jkʼanbetik mas. Li kʼusi ta jkʼantik taje, tsvules ta joltik li kʼusi xi albatik yuʼun Jeova li j-israeletik ta taki xokol balumile: «Ti cʼu yepal chtun yuʼunic [li mana] ta jujun cʼacʼale» akʼo stsobik (Éxo. 16:4).

15. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa spasbutik perton li Jeovae?

15 Li kʼusi yan chichʼ kʼanel ta orasion ti laj yakʼ jchantik Jesuse, tsvules ta joltik ti oy kʼusi skʼan jpastik li voʼotike. Xi laj yal li Jesuse: «Pasbuncutic perdón yuʼun jmulcutic jech chac cʼu chaʼal jpasojbecutic perdón li bochʼotic oy smul cuʼuncutique» (Mat. 6:12). Jaʼ noʼox me xuʼ jpat koʼontontik ti tspasutik ta perton Jeova mi «jpasojbe[tik] perdón» li buchʼu oy smul ta jtojolaltike (kʼelo Mateo 6:14, 15). Jech oxal, skʼan onoʼox me ta sjunul koʼontontik xi jpasvan ta perton (Efe. 4:32).

16. ¿Kʼusi smelolal ti «mu me xavacʼ stsaluncutic li sujel ta mulile» xchiʼuk ti «coltauncutic loqʼuel ta scʼob li pucuje», ti xi jchie?

16 «Mu me xavacʼ stsaluncutic li sujel ta mulile. Coltauncutic loqʼuel ta scʼob li pucuje.» (Mat. 6:13.) ¿Kʼusi skʼan xal li kʼusi chaʼtos chichʼ kʼanel ta orasion taje? Jaʼ ti kʼalal chkalbetik Dios ti «mu me xavacʼ stsaluncutic li sujel ta mulile», ti xi jchie, yakal me ta jkʼanbetik ti akʼo skoltautik kʼalal oy bakʼintik mu jkʼan lek jchʼuntik mantal chkaʼitike. Ta slajebal une, kʼalal chkaltik «coltauncutic loqʼuel ta scʼob li pucuje», ti xi jchie, yakal ta jkʼanbetik ti mu me xi stsalutik li Satanase. Xchiʼuk xuʼ me jpat lek koʼontontik ti «mu xacʼ taluc ta [jtojolaltik Jeova] tsots preva ti me mu xa stsʼic [kuʼuntik] chile» (kʼelo 1 Corintios 10:13).

Kʼanilanik, saʼilanik, kʼopojanik

17, 18. ¿Kʼusi la skʼan laj yal Jesús ti «cʼanilanic», «saʼilanic» xchiʼuk ti «cʼopojanic», xie?

17 Li jtakbol Pabloe xi laj yalbe li yermanotake: «Cʼopanic Dios scotol ora» (Rom. 12:12). Jaʼ jechtik laj yal mantal Jesús ek kʼalal xi tsots laj yale: «Cʼanilanic; chaʼacʼbatic. Saʼilanic, chataic. Cʼopojanic, chajambatic. Yuʼun scotol li bochʼo ta scʼanilane, ta xʼacʼbat. Scotol li bochʼo ta saʼilane, ta sta. Scotol li bochʼo ta xcʼopoje, ta xjambat» (Mat. 7:7, 8). Lek ti ta jkʼanilantik li kʼusitik jech yelan tskʼan yoʼonton Diose. Jaʼ jechtik laj yal jtakbol Juan kʼuchaʼal laj yal Jesuse: «Jtaoj xa spatubil coʼntontic ta stojol li Diose, jech cʼalal oy cʼusi ta jcʼanbetic jech chac cʼu chaʼal tscʼan stuque, ta jnaʼtic ti ta xaʼay jcʼoptique» (1 Juan 5:14).

18 Kʼalal «cʼanilanic» xchiʼuk «saʼilanic» xi li Jesuse, jaʼ la skʼan laj yal ti akʼo mu xi jlubtsaj ta spasel orasione xchiʼuk ti ta sjunul koʼonton jpastike. Jech xtok, skʼan me mu xkikta jbatik ti chi jkʼopoje yoʼ sventainutik li Ajvalilal yuʼun Diose xchiʼuk ti jkʼupintik li bendisionetik chakʼe xchiʼuk li matanaletike. Pe ¿mi tstakʼ van ta melel j-orasiontik li Diose? Xuʼ me jpat koʼontontik ti tstakʼ mi tukʼ chkakʼ jbatike, yuʼun xi laj yal li Cristoe: «Scotol li bochʼo ta scʼanilane, ta xʼacʼbat. Scotol li bochʼo ta saʼilane, ta sta. Scotol li bochʼo ta xcʼopoje, ta xjambat». Ep yajtuneltak Jeova ti jech vinajem ta xkuxlejalik ti chaʼi jkʼoptik li Diose (Sal. 65:2).

19, 20. ¿Kʼuxi ti xkoʼolaj kʼuchaʼal jun totil ti lek yoʼonton li Jeova kʼuchaʼal chal Mateo 7:9-11?

19 Li Jesuse la skoʼoltas ta jun totil li Diose, ti toj lek yoʼonton chakʼbe kʼusitik lek li xnichʼnabtake. Nopo noʼox avaʼi ti yakal chavaʼi li kʼusi chal Jesús liʼe: «Li voʼoxuque, me oy ta scʼanboxuc vaj anichʼnabique, muc tonuc chavacʼbeic. Me ta scʼanboxuc choye, muc chonuc chavacʼbeic. Li voʼoxuque chopoloxuc, pero xanaʼic cʼusi lec chavacʼbeic li anichʼnabique. ¡Buuc xa li Jtotic te oy ta vinajele, lec cʼusi chacʼbe li bochʼotic ta scʼane!» (Mat. 7:9-11).

20 Akʼo mi chopolik onoʼox ta melel li totil-meʼiletik ta skoj ti xkuchojik li mulile, li kʼusi onoʼox chkʼot ta pasele jaʼ ti chkʼuxubin li yalab xnichʼnabike. Li jun lekil totile muʼyuk bu tsloʼla li xnichʼone, moʼoj, yuʼun «[snaʼ] lec stʼujel cʼusi ta xa[kʼbe]». Jaʼ jech stalelal li Jeova eke, yuʼun kʼuchaʼal jTotik ta vinajele «lec [snaʼ] stʼujel cʼusi» chakʼbutik, jech kʼuchaʼal li xchʼul espiritue (Luc. 11:13). Koliyal li chʼul espiritu taje, xuʼ chi jtun ta stojolal li Buchʼu chakʼ «scotol li cʼusi leque xchiʼuc li cʼusitic lec tu[kʼe]» (Sant. 1:17).

Jsabetik-o me sbalil li chanubtasel laj yakʼ Jesuse

21, 22. 1) ¿Kʼu yuʼun ti toj labal sba li Mantaletik ta Vitse? 2) ¿Kʼu yelan chavaʼi li chanubtaseletik laj yakʼ Jesuse?

21 Ta melel: li Mantaletik ta Vitse jaʼ me li mantal ti toj yan sba yutsil ti muʼyuk jech xkaʼitik-oe. Toj labal xa noʼox li kʼusitik smakoj ta mantale xchiʼuk ti toj lek jamal ta aʼyele. Kʼuchaʼal laj xa kiltik li ta yoxibal xchanobile, toj ep me sbalil ta jtatik mi chkakʼ ta jkuxlejaltik li tojobtaseletik tee. Chlekub jkuxlejaltik yuʼun li chanubtasel laj yakʼ Jesuse xchiʼuk chakʼbutik spatobil koʼontontik ti toj yan sba yutsil kʼusi xuʼ jtatike.

22 Li ta xchanobiltak liʼe, kʼajomal noʼox la jkʼelbetik skʼoplal jayibuk li yan sba yutsil chanubtaseletik li ta Mantaletik ta Vitse. ¡Jaʼ yuʼun «ichʼay yoʼnton li cristianoetique, yuʼun laj yaʼyic cʼu xʼelan ichanubtasvan li Jesuse»! (Mat. 7:28.) Jaʼ me jech chchʼay koʼontontik ek mi ta jnojes ta jol koʼontontik li chanubtaseletik ti toj ep sbalil laj yakʼ li Mukʼta Jchanubtasvaneje, li Jesucristoe.

¿Kʼusi cha takʼ?

• ¿Kʼusi laj yal Jesús ta sventa s-orasionik li jloʼlavanejetike?

• ¿Kʼu yuʼun mu stakʼ jchaʼalilantik ti kʼalal ta jpastik orasione?

• ¿Kʼusitik chichʼ kʼanel li ta orasion padrenuestroe?

• ¿Kʼusi la skʼan laj yal Jesús ti «cʼanilanic», «saʼilanic» xchiʼuk ti «cʼopojanic», xie?

[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]

[Lokʼol ta pajina 15]

Li Jesuse laj yal ti chopol ti jaʼ noʼox tspasik orasion sventa x-ilatik yuʼun krixchanoetik li jloʼlavanejetike

[Lokʼol ta pajina 17]

¿Mi xa naʼ kʼu yuʼun ti lek ti ta jkʼanbe jveʼeltik jujun kʼakʼal li Jeovae?