Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

¿Mi tsots skʼoplal chkiltik li kʼusi spasoj Jeova sventa tspojutike?

¿Mi tsots skʼoplal chkiltik li kʼusi spasoj Jeova sventa tspojutike?

¿Mi tsots skʼoplal chkiltik li kʼusi spasoj Jeova sventa tspojutike?

«Coliyal li Cajvalticʼ Diose, jaʼ li Dios yuʼun Israele, yuʼun tal xa sqʼuelutic, tal xa scolta li steclumale.» (LUC. 1:68)

1, 2. 1) ¿Kʼusi chakʼ ta ilel ti toj tsots ti kʼusi yakal ta jnuptantike? 2) ¿Kʼusitik ta jtakʼtik li ta xchanobil liʼe?

 NOPO avaʼi ti te oyot ta jun ospitale. Ti bu yakal cha mala doktore, te oy yan jchameletik ti jaʼ jech xchamelik kʼuchaʼal voʼote, jun chamel ti chmilvane xchiʼuk ti chʼabal xpoxile. Pe jaʼ to laj avaʼie oy jun doktor ti yakal sabel kʼusi xpoxil li chamele. ¡Cha kʼan tajek cha naʼ ti kʼusi chkʼot ta chanbel skʼoplal yuʼun li doktore! Ta skoj ti tsots tajek laj yakʼ yipale xchiʼuk ti oy kʼusitik la stsʼik sba ta spasel li doktore, la stabe un li xpoxile. ¿Kʼu van yelan chavaʼi taje? Cha toj van tajek ta vokol xchiʼuk chavichʼ van tajek ta mukʼ li doktor ti la skoltaot xchiʼuk epal jchameletik ti cha chamik xaʼox skʼoplale.

2 Toj mas xa noʼox tsots yaʼeluk li kʼusi laj kaltike, pe ti kʼusi ta melele yuʼun jaʼ mas to toj tsots maʼ li jvokoltike, jaʼ yuʼun ta jkʼantik ta anil ti oyuk buchʼu xi spojutike (kʼelo Romanos 7:24). Li buchʼu xuʼ spojutik taje jaʼ li Jeovae, jaʼ yuʼun toj ep yiloj svokol xchiʼuk li xNichʼon sventa tspojutike. Li ta xchanobil liʼe bikʼitik xa ta jkʼelbetik skʼoplal li chanib sjakʼobil liʼe: ¿Kʼu yuʼun ti persa skʼan xkichʼtik pojele? ¿Kʼuxi la stoj sventa tspojutik li Jesuse? ¿Kʼuxi la stoj sventa tspojutik li Jeovae? ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti toj ep sbalil chkiltik ti la spojutik Dios xchiʼuk li Jesuse?

¿Kʼu yuʼun ti persa skʼan xkichʼtik pojele?

3. ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti xkoʼolaj kʼuchaʼal chamel li mulile?

3 Jun aʼyej ti achʼtik to lokʼe laj yal ti chamel ti toj echʼ xa noʼox chopol echʼeme jaʼ la gripe española ti lik ta 1918 xchiʼuk ti ta sienal noʼox miyon krixchanoetik la smile. Jech xtok, oy chameletik ti mu epuk chpuk batel ta stojolal krixchanoetike, pe ep tsmil krixchanoetik, jaʼ yuʼun xuʼ xkaltik ti jaʼ mas jmilvaneje. a Li mulile xkoʼolaj kʼuchaʼal li chamel naka to laj kaltike. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun li Romanos 5:12 xi chale: «Ta sventa jun vinic iʼoch li mulil liʼ ta banamile, xchiʼuc ti jaʼ ta sventa mulil iʼoch li lajele, jech scotol cristiano chchamic, yuʼun scotol cristiano jpasmulil icʼotic». Xkaltikuke skotol krixchanoetik chkuchinik li chamel taje, yuʼun jkotoltik jpas mulilutik (kʼelo Romanos 3:23). ¿Kʼu yepal chcham yuʼun krixchanoetik li mulile? Li Pabloe laj yal ti «scotol cristiano chchamic» ta skoj li mulile.

4. ¿Kʼu yelan chil krixchanoetik ti kʼu sjalil chi jkuxie, pe kʼu yelan chil li Jeovae?

4 Li avie toj jutuk krixchanoetik ti tsnopik ti toj chopol kʼusi chkʼot ta pasel yuʼun li mulil xchiʼuk li lajelale. Jech onoʼox, chopol chaʼiik kʼalal oy buchʼu kerem o tseb to chchame, pe kʼalal chcham li buchʼu mol-meʼelik xae stalelal xa chilik. Muʼyuk bu chakʼik venta kʼusi tsnop li Jpasvanej ta sventa taje. Ta batsʼi melel, ti kʼu sjalil chi jkuxie solel toj echʼ noʼox komkom chil, yuʼun mas jal snopoj chi jkuxi. Jech, ta sate mi jaʼuk sta jun kʼakʼal chkuxi li jun krixchanoe (2 Ped. 3:8). Jaʼ yuʼun li sKʼop Diose chal ti jaʼ jech kʼuchaʼal nichim li jkuxlejaltik ti muʼyuk bu jal chbate, xkoʼolaj kʼuchaʼal jmakʼel noʼox ta satil (Sal. 39:5; 1 Ped. 1:24). ¿Kʼu yuʼun skʼan teuk ta joltik taje? Yuʼun kʼalal chkaʼibetik lek smelolal ti toj tsots li jchameltik xkaltike (li mulile), jaʼ me tskoltautik ta xkʼuxubinel mas li xpoxil xkaltike: jaʼ li kʼusitik spasoj Jeova sventa tspojutike.

5. ¿Kʼusi chʼay kuʼuntik ta skoj li mulile?

5 Sventa xkaʼibetik lek smelolal ti toj tsots li jvokoltike, jkʼeltik avil kʼusitik la spojbutik li mulile. Liʼe yikʼaluk tsots ta aʼibel smelolal li kʼusi chʼayem kuʼuntike, yuʼun muʼyuk bu kiloj ta jkuxlejaltik. ¿Kʼusi jaʼ taje? Veno, li ta slikebale lek tukʼ snopbenik xchiʼuk sbekʼtal stakopalik li Adán xchiʼuk Evae. Ta skoj ti tukʼike xuʼ me spasik ta mantal li snopbenike, li kʼusi oy ta yoʼontonike xchiʼuk ti skʼelik lek li kʼusi tspasike, jaʼ yuʼun xuʼ xlekubik echʼel jechuk kʼuchaʼal yajtunel Jeovae xchiʼuk ti xuʼ to slekubtas batel mas stalelalik ti kʼupil xa sba tajeke. Pe mu jechuk la spasik, kʼajomal noʼox la spʼajik li alakʼ sba matanal staojik taje. Kʼalal jaʼ lek laj yaʼiik ti muʼyuk xa bu chchʼunbeik smantal li Jeovae, maʼuk noʼox la xchʼayik li kuxlejal ti akʼbatik yuʼun Diose, moʼoj, yuʼun ti kʼusie muʼyuk bu xakʼ jkʼupintik li yalab xnichʼnabutik li kuxlejal ti xuʼ ox ta jtatike (Gén. 3:16-19). Jech xtok, la xkuchik xkaltik li tsatsal chamel ti yakal chkalbetik skʼoplale xchiʼuk ti laj yakʼbeik xkuchin li yalab xnichʼnabike. Ta skoj ti tukʼ chchapanvan li Jeovae, laj yal ti chchamike, yan li voʼotike yakʼoj spatobil koʼontontik ti xuʼ jta jkolebaltike (Sal. 103:10).

Ti kʼuyepal la stoj Jesuse

6, 7. 1) ¿Kʼusi ora ti laj yal ta sba velta Jeova ti kʼuxi tstojutik sventa tspojutike? 2) ¿Kʼusi chakʼ jchantik ti laj yakʼik matanal li Abel xchiʼuk li moltotiletik ta voʼnee?

6 Li Jeovae snaʼoj lek ti toj toyol skʼan tojel sventa xichʼ manel lokʼel li yalab xnichʼnabtak Adán xchiʼuk Evae. Li albil kʼop ta Génesis 3:15 ta Xchʼul Cʼop ti Jtotic Diose, ta skʼop Chamula, tskoltautik ta snaʼel kʼusi ti laj yichʼ-o tojel taje. Li Jeovae chakʼ jun nitilulal, jun jpojvanej ti tslajesbe skʼoplal ta jyalel li Satanase. Pe kʼalal yakal chkʼot ta pasel yuʼun li jpojvanej taje chil svokol ti toj kʼux chaʼie, ti chyayij xchak yakan xkaltike. ¿Kʼusi skʼoplal ti chyayij taje? ¿Kʼusi vokolal tsnuptan li buchʼu Tʼujbil yuʼun Jeovae?

7 Sventa spojutik li jpojvaneje, oy me kʼusi skʼan spas sventa xichʼ pasel ta perton li jmultike, ti xchʼay ta be li kʼusi chkʼot ta pasel yuʼune xchiʼuk ti lekuk xkil jbatik yan velta xchiʼuk Diose. ¿Kʼusi skʼan spas? Ta slikebal onoʼox vinaj tal ti skʼan xichʼ akʼel matanale. Li Abel ti jaʼ li baʼyel vinik ti tukʼ laj yakʼ sbae, lek ilat yuʼun Dios kʼalal laj yakʼbe ta smoton jlom chonbolometike. Jaʼ jech li Noé, Abraham, Jacob, Job xchiʼuk yan tukʼil moltotiletik laj yakʼbeik ta smoton Dios li chonbolometike, vaʼun jaʼ jech toj lek laj yil xtok (Gén. 4:4; 8:20, 21; 22:13; 31:54; Job 1:5). Li ta sMantal Moisese, te laj yalbe lek skʼoplal kʼuxi chtun li matanaletike.

8. ¿Kʼusi tspas li mero bankilal pale ta sKʼakʼalil Chʼayob mulile?

8 Li matanaletik ti mas tsots skʼoplal ti skʼan pasel chal Mantale jaʼ li chichʼ akʼel ta sKʼakʼalil Chʼayob mulile. Li ta sKʼakʼalil Chʼayob mulile, li mero bankilal palee oy kʼusitik tspas ti jaʼ svinajeb kʼusitike. Chakʼbe matanal Jeova sventa xchʼayobil muliletik, baʼyele jaʼ sventa li buchʼu jaʼ yabtelik paleal ta xchʼulna Jeovae, laje jaʼ sventa li buchʼutik ta yan nitilulal ti maʼuk te skʼoplalik ta paleale. Mi laje ch-och batel li ta Batsʼi Lekil Chʼul Kuarto li ta chʼulna pasbil ta nukule o li ta chʼulnae. Jaʼ noʼox stuk xuʼ te x-och xchiʼuk jaʼ noʼox xuʼ jech spas li kʼakʼal taje. Te tsvijbe li xchʼichʼel matanaletik ta yeloval xkaxail smantal Diose. Bateltike te chvinaj jvol tok ti oy xojobal li ta sba xkaxail smantal Diose, ti jaʼ skʼan xal ti te oy xkaltik li Jeovae (Éxo. 25:22; Lev. 16:1-30).

9. 1) ¿Buchʼu skʼoplal li mero bankilal pale ta sKʼakʼalil Chʼayob mulile, xchiʼuk kʼusi skʼoplal li matanaletike? 2) ¿Kʼusi skʼoplal ti ch-och ta Batsʼi Lekil Chʼul Kuarto li mero bankilal palee?

9 Li jtakbol Pabloe laj yakʼ ta ilel li kʼusi akʼbat snaʼ yuʼun Dios ti kʼusi skʼan xal li kʼusitik chichʼ pasele. Li mero bankilal palee jaʼ la skʼoplal li Mesiase, li Jesucristoe, li matanaletike jaʼ la skʼoplal li slajele (Heb. 9:11-14). Koliyal li tukʼil matanal taje chichʼ pasbel perton smul chaʼvokʼ krixchanoetik: li buchʼutik te skʼoplal ta paleal li ta 144,000 tʼujbil chbatik ta vinajel ti jaʼik yermanotak Cristoe xchiʼuk li yan chijetike (Juan 10:16). Ti kʼalal ch-och ta Batsʼi Lekil Chʼul Kuarto li mero bankilal palee jaʼ laj yakʼ ta ilel ti och ta vinajel li Jesuse, jaʼ ti bu kʼot yakʼ ta stojolal Jeova li sbalil matanal laj yakʼe (Heb. 9:24, 25).

10. ¿Kʼusi la chkʼot ta pasel ta stojolal Mesías jech kʼuchaʼal chal albil kʼopetik ta Vivliae?

10 Jech kʼuchaʼal chkiltike, toj toyol chichʼ tojel sventa chichʼ pojel li snitilultak Adán xchiʼuk Evae: skʼan xakʼ ta matanal xkuxlejal li Mesiase. Li j-alkʼopetik ta Tsʼibetik ta Hebreo Kʼope toj labal sba kʼuyelan laj yalbeik skʼoplal taje. Jech kʼuchaʼal liʼe, li Daniele laj yal ti ta «smilic» «li Bochʼo tʼujbil yuʼun Diose, jaʼ li banquilal jpasmantale» sventa «jech chʼaybil chcom o li cʼusitic muʼyuc lec pasbile» (Dan. 9:24-26). Li Isaías eke laj yal ti chichʼ pʼajel li Mesiase, chichʼ ilbajinel xchiʼuk ti ep chyayije o ti chichʼ milele, xchiʼuk ti chkuchbe skotol smul krixchanoetike (Isa. 53:4, 5, 7).

11. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel li xNichʼon Dios ti ta sjunul yoʼonton laj yakʼ xkuxlejal ta jtojolaltike?

11 Kʼalal skʼan toʼox xtal ta Balumil li jun noʼox xNichʼon Diose, snaʼoj xa onoʼox ti toj toyol chlokʼ stojol sventa tspoj li krixchanoetike: ti chil ta jyalel svokole xchiʼuk ti chichʼ milele. ¿Mi la van stoy sba o mi xiʼ van ti kʼalal akʼbat snaʼ yuʼun sTot taje? Moʼoj kʼuxi un. Ta sjunul yoʼonton la xchʼam li kʼusi albat yuʼun sTote (Isa. 50:4-6). Kʼalal ay ta Balumil xtoke ta sjunul yoʼonton la xchʼunbe smantal. ¿Kʼu yuʼun? Xi chalbe kaʼitik jun srasonale: «Lec jcʼanoj ti Jtote». Xchiʼuk xi to laj yale: «Muʼyuc bochʼo jech toj ep cʼanel yuʼun, muʼyuc bochʼo xuʼ ta xacʼ sba ta milel ta scoj li bochʼo lec scʼopan sba xchiʼuque» (Juan 14:31; 15:13). Jaʼ yuʼun chaʼa, li pojelal jtaojtike xuʼ xkaltik ti jaʼ ta skoj ti skʼanojutik ek li xNichʼon Diose. Akʼo mi laj yakʼ li stukʼil kuxlejal ti kʼalal kuxi kʼuchaʼal jun krixchanoe, lokʼ ta yoʼonton sventa tspojutik.

Ti kʼuyepal la stoj Jeovae

12. ¿Buchʼu lokʼ ta yoʼonton ti jech laj kichʼtik pojele, xchiʼuk kʼu yuʼun ti laj kichʼtik pojele?

12 Skʼan me oyuk ta joltik ti maʼuk la snop Jesús ti akʼo xichʼ akʼel jun matanal sventa jpojeltike. Ti buchʼu kʼot ta nopel yuʼun jeche jaʼ li Jeovae, yuʼun sventa xkʼot ta pasel li kʼusi tskʼane tsots me skʼoplal ti xichʼ akʼel li matanal taje. Li jtakbol Pabloe laj yal ti jaʼ svinajeb kʼusi tskʼan yoʼonton Dios li skajleb matanal ta chʼulnae (Heb. 10:10). Jaʼ yuʼun jaʼ skʼan jtojbetik ta vokol Jeova ta sventa li jpojeltike, yuʼun jaʼ ta skoj kʼusi tskʼan yoʼonton ti jech laj kichʼtik pojele (Luc. 1:68). Jech xtok, jaʼ jtos svinajeb ti skʼanoj tajek li krixchanoetike (kʼelo Juan 3:16).

13, 14. ¿Kʼuxi tskoltautik li kʼusi la spas Abraham ti toj epuk sbalil xkiltik li kʼusi la spas Jeova ta jtojolaltike?

13 ¿Kʼu to xkʼuxul laj yaʼi Jeova ti vaʼ yelan laj yakʼ ta ilel ti skʼanojutik tajeke? Mu jnaʼtik lek, pe jtos ti kʼusi tskoltautik ta snaʼel jutuke jaʼ jun loʼil ti te ta jtatik ta Vivliae. Li Jeovae laj yalbe tukʼil yajtunel ti Abraham sbie, ti akʼo yakʼ ta matanal li xnichʼon ti Isaac sbie. Taje toj tsots laj yaʼi Abraham, yuʼun skʼanoj tajek li skereme. Jech onoʼox, li Jeovae laj yalbe Abraham «ti cʼajumal jun [x]nichʼone, ti lec cʼux ta [y]oʼntone» (Gén. 22:2). Pe li Abrahame laj yaʼibe smelolal ti jaʼ mas tsots skʼoplal li kʼusi tskʼan yoʼonton Diose, ti jaʼ mu sta ti skʼanoj li Isaaque, jaʼ yuʼun ta sjunul yoʼonton la xchʼunbe li smantale. Veno, pe li Jeovae muʼyuk laj yakʼ akʼo spas Abraham li kʼusi tspas stuk ta tsʼakale, moʼoj, yuʼun ti kʼusie la stak tal jun anjel sventa tspajes ta ora kʼalal mu to chichʼ akʼel li matanale. Ta sjunul yoʼonton la xchʼunbe smantal Dios li Abrahame xchiʼuk snaʼoj ti jaʼ to chilbe sat skerem mi chaʼkuxi tale. Pe spatoj lek yoʼonton ta stojolal Dios ti chchaʼkuxesbat li skereme. Jech onoʼox laj yal li Pabloe, jaʼ la «senyail cʼop icom» ti chaʼkuxi tal skerem xkaltik li Abrahame (Heb. 11:19).

14 ¿Mi xnop xa noʼox kuʼuntik ti kʼu to xkʼuxul laj yaʼi Abraham kʼalal la xchapan sba sventa chakʼ ta matanal li xnichʼone? Xkaltikuke jaʼ laj yakʼ ta ilel ti kʼu to xkʼuxul chaʼi Jeova kʼalal chakʼ ta matanal li xNichʼon ti lek skʼanoje (Mat. 3:17). Pe jaʼ mas toj kʼux laj yaʼi li Jeovae. Yuʼun ta smiyonal xa noʼox o ta sjaymilal xa noʼox miyon jabil ti jmoj xchiʼuk sbaik ta vinajel ta voʼne xchiʼuk li xNichʼone. Xmuyubaj noʼox ch-abtej li «pʼijil j-abtel, [NM]» ta xokon li sTote xchiʼuk tun ta jkʼopojel; jaʼ yuʼun xi chichʼ alel ta stojolale: «Li Cʼope» (Pro. 8:22, 30, 31; Juan 1:1). Mu xa noʼox xnop kuʼuntik ti kʼu to noʼox xkʼuxul laj yaʼi Jeova kʼalal laj yil ti toj echʼem ch-ilbajinbat li xNichʼone, la slabanik xchiʼuk ti xkoʼolaj kʼuchaʼal jpas tsatsal mulil ti kʼuyelan la smilike. ¡Toj echʼ xa noʼox toyol la stojutik sventa tspojutik! ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti toj ep sbalil chkiltik li kʼusi la spase?

¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti ep sbalil chkiltik ti la spojutik Diose?

15. 1) ¿Kʼuxi la stsutses lek jpojeltik ta mulil li Jesuse? 2) ¿Kʼusi bendisional laj yichʼ tael tal ta skoj ti jech laj yichʼ pasele?

15 Li Jesuse la stsutses lek jpojeltik ta mulil kʼalal chaʼkuxiem xaʼoxe xchiʼuk ti kʼalal sutem xaʼox batel ta vinajele. Kʼalal bat xchiʼin sTot yan veltae te laj yakʼbe sbalil li matanal laj yakʼe. ¿Kʼusi bendisional xuʼ jtatik ta skoj? Jaʼ ti xi jpasbat perton skotol li jmultike, baʼyuke jaʼ li yermanotak Cristo ti chbatik ta vinajele, laje jaʼ li «cristianoetic ta sbejel banamil[e]». Koliyal li matanal taje, skotol li buchʼutik tsutes yoʼontonik ta melele xchiʼuk ti tspasik ta yajtsʼaklom Cristoe xuʼ skʼupinik ti lek xil sbaik xchiʼuk Diose (1 Juan 2:2). ¿Kʼusi skʼan jpastik ta jujuntal ta skoj taje?

16. ¿Kʼusi chakʼ kiltik ti skʼan jtojbetik tajek ta vokol Jeova ta skoj ti la spojutike?

16 Jchaʼalbetik skʼoplal li kʼusi laj kaltik ta slikebale. Nopo avaʼi ti laj xa stabe xpoxil chamel li doktore xchiʼuk ti te xa chbat yoʼ bu yakal cha malae, vaʼun cha yalbeik xchiʼuk li buchʼutik oy achamelik ti mu stselpʼuj skʼop li poxile, pe sventa xa poxtajike skʼan jech xa pasik ti kʼuyelan skʼan pasele. Pe jaʼ mas ep ti mu skʼan spasike, yuʼun la toj tsots chaʼiik ta pasel. ¿Kʼusi van cha pas li voʼote? ¿Mi mu van xa kʼan ek akʼo mi lek nabil ti chpoxtavane? ¡Ta melel mu jechuk cha pas! Ta batsʼi melel ta van xa tojbe ta vokol li doktore xchiʼuk jech tajek cha pas ti kʼuyelan chalbote. Jech xtok ta van xavalbe ti akʼo jechuk spasik li yan jchameletik sventa xchʼamik li poxile. Jaʼ jech li voʼotike ta jkʼan tajek ta jtojbetik ta vokol ta sjunul koʼontontik li kʼusi spasoj Jeova sventa la spojutik ti kʼalal laj yakʼ ta matanal li xNichʼone (kʼelo Romanos 6:17, 18).

17. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti ta jtojtik ta vokol li kʼusi spasoj Jeova sventa la spojutike?

17 Mi ta jtojbetik ta vokol li kʼusi spasojik Jeova xchiʼuk xNichʼon ti la spojutik ta mulil xchiʼuk li ta lajelale, ta me xkakʼtik ta ilel ta jkuxlejaltik (1 Juan 5:3). Ta me jtsaltik li kʼusi chopol ta jkʼan ta jpastike, muʼyuk me yalel xa ta jpas jmultik, muʼyuk me chi jloʼlavan ta jtalelaltik xchiʼuk muʼyuk me chaʼtos kʼusi ta jpas ta jkuxlejaltik. Mi mu jechuk ta jpastike, jaʼ noʼox me chkakʼtik ta ilel ti muʼyuk ta jtojtik ta vokol li pojel laj kichʼtik xchiʼuk ti muʼyuk sbalil chkiltike. Moʼoj, yuʼun chkakʼtik ta ilel ti ta jtojtik ta vokol ti kʼalal ta jpastik persa ti tukʼukutik-o ta sat Diose (2 Ped. 3:14). Jech xtok, chkalbetik batel krixchanoetik li kʼusi yan sba yutsil spatobil koʼontontik ta jelavele, ti lekuk xil sbaik xchiʼuk Jeovae xchiʼuk ti xkuxiik sbatel osile (1 Tim. 4:16). ¿Mi mu jechuk xa naʼ ti skʼan jchʼakbetik yorail xchiʼuk ti xkakʼ kipaltik ta skʼupil kʼoptael li Jeova xchiʼuk Jesuse? (Mar. 12:28-30.) Jkotoltik ta jkʼantik ti akʼo xkʼot li skʼakʼalil ti kolemutik xa ta j-echʼel li ta mulile xchiʼuk ti xi jkuxiutik ti kʼuchaʼal oy ta yoʼonton li Diose: ta tukʼilal xchiʼuk sbatel osil. ¡Taje ta me xkʼot ta pasel ta skoj li kʼusi la spas Jeova sventa la spojutike! (Rom. 8:21.)

[Tsʼib ta yok vun]

a Chichʼ alel ti te van 20% kʼalal ta 50% lumetik ta spʼejel Balumile tsakeik li ta chamel ti gripe española sbie xchiʼuk ti chamik 1% kʼalal ta 10% ti buchʼutik la xkuchik li chamel taje. Jech xtok, oy jun chamel ti ébola sbie, taje mu toj masuk ojtikinbil, pe kʼalal oy jech vulem ta lokʼele te van 90% la smil krixchanoetik ti la xkuchik li chamel taje.

¿Kʼusi cha takʼ?

• ¿Kʼu yuʼun ti persa skʼan xkichʼtik pojele?

• ¿Kʼuxi chvinaj ta atojolal ti laj yil svokol Jesús kʼalal laj yakʼ xkuxlejale?

• ¿Kʼu yelan chavaʼi aba kʼalal cha nopbe skʼoplal li matanal laj yakʼ Jeova sventa tspojutike?

• ¿Kʼuxi cha nop cha tojbe ta vokol Jeova ta skoj li kʼusi la spas sventa la spojutike?

[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]

[Lokʼol ta pajina 27]

Li mero bankilal pale ti tun ta Israel ta sKʼakʼalil Chʼayob mulile jaʼ skʼoplal li Mesiase

[Lokʼol ta pajina 28]

Ti ta sjunul yoʼonton ox laj yakʼ ta matanal xnichʼon li Abrahame ep kʼusi chakʼ jchantik ta sventa li mukʼta matanal laj yakʼ Jeovae