Chlaj skʼoplal ta melel li ajvalilal tspas Satanase
Chlaj skʼoplal ta melel li ajvalilal tspas Satanase
«Li bochʼo chopolique muʼyuc lec chbatic.» (ECL. 8:13)
1. ¿Kʼu yuʼun chakʼ muyubajel ti poʼot xa xichʼ chapanel li buchʼutik chopole?
TA ONOʼOX xichʼik chapanel li jpas muliletike xchiʼuk jaʼ jech chchapanatik ta skoj li kʼusitik la spasike (Pro. 5:22; Ecl. 8:12, 13). ¡Jaʼ jun lekil aʼyej taje, mas to li ta stojolal buchʼutik skʼanojik li kʼusitik tukʼe xchiʼuk li buchʼutik snuptanojik vokolil xchiʼuk ti ilbajinbilik yuʼun li buchʼutik toj chopole! Li jun buchʼu mas chopol ti chichʼ chapanele jaʼ li Satanase, ti jaʼ totil ta sventa li choplejale (Juan 8:44).
2. ¿Kʼu yuʼun skʼan x-echʼ kʼuk sjalil sventa xichʼ chapanel li kʼusi kʼot ta pasel ta Edene?
2 Kʼalal te nakalik ta nichimaltik Edén li baʼyel jtot jmeʼtike tijbat yoʼontonik ta spʼajel li ajvalilal tspas Dios ta skoj stoyobbail li Diabloe. Pasik ta jmulavil kʼalal la skoʼoltas sjolik ta skontrainel li pas mantal yuʼun Jeovae (Rom. 5:12-14). Akʼo mi snaʼoj onoʼox lek Dios kʼusi chkʼot ta pasel ta skoj li kʼusi la spasik ti maʼuk sventa yichʼobil ta mukʼe xchiʼuk ti jech la stoy sbaike, skʼan xakʼbe yil skotol li pʼijil kuxlejaletik ti akʼo xilik lek li kʼusi chkʼot ta pasele. Jaʼ yuʼun laj yakʼ echʼuk kʼuk sjalil sventa chchapan li kʼope xchiʼuk ti jamal lek xakʼ ta ilel ti chopol kʼusi kʼot ta pasel yuʼun li jpʼaj mantaletik taje.
3. ¿Kʼu yelan skʼan jtalelaltik ta stojolal li ajvaliletike?
3 Kʼalal la spʼajik krixchanoetik li beiltasel chakʼ Jeovae, lik svaʼanik jeltos ajvaliletik. Li ta skarta sventa yajtsʼaklomtak Cristo ta Romae, xi tsbiiltas Pablo taje: «Li ajvaliletique». Jaʼ skʼoplal Ventainel yuʼun Roma li vaʼ kʼakʼal taje, ti jaʼo ch-ajvalilaj li Nerón ta sjabilal 54 kʼalal ta 68. Xi chalbutik li Pabloe: «Li ajvaliletic ti oy yabtelique, Dios laj yacʼbe yabtel» (kʼelo Romanos 13:1, 2). ¿Kʼusi skʼan xal taje? ¿Mi jaʼ la skʼan laj yakʼ ta aʼyel Pablo ti jaʼ mas kajal skʼoplal li ajvalilal yuʼun krixchanoetik ta stojolal Jeovae? Mu jechuk ta melel. Li kʼusi laj yakʼ ta ilele jaʼ ti jaʼ «xchapanoj li Diose», xchiʼuk kʼuchaʼal yajtsʼaklomutik Cristoe skʼan xkichʼtik ta mukʼ ti jech to yakʼoje.
Jun be sventa chʼayel
4. ¿Kʼu yuʼun muʼyuk kʼusi lek chkʼot ta pasel yuʼun li ajvaliletike?
4 Pe li kʼusitik ta sventa politika ti ventainbil yuʼun Satanase muʼyuk kʼusi lek chkʼot ta pasel yuʼun ta melel. ¿Kʼu yuʼun? Jun srasonale jaʼ ti maʼuk jech tspasik kʼuchaʼal li tukʼil pʼijilal ti stuk noʼox jeche: li spʼijil Jeovae. Jech, jaʼ noʼox stuk Jeova xuʼ xal kʼuyelan li tukʼil ventainele (Jer. 8:9; Rom. 16:27). Mu xkoʼolaj kʼuchaʼal krixchanoetik li Dios ti snaʼoj lek kʼuyelan skʼan jpastike, yuʼun li stukike jaʼ to chchanik kʼalal oy kʼusi chopol chbat yuʼunik ta pasele. Jaʼ yuʼun chaʼa, skotol li ajvalilal ti mu jechuk tspasik kʼuchaʼal chal smantal Diose, muʼyuk lek chventainvanik. Veno, pe maʼuk noʼox me maʼ taje, yuʼun li Satanase naka chopol kʼusi oy ta yoʼonton. Jaʼ yuʼun chaʼa, ¿kʼusi ta jnoptik ta skoj taje? Ti kʼusie jaʼ ti muʼyuk kʼusi lek chkʼot ta pasel yuʼun li kʼusi lik spas Diabloe: li ajvalilal yuʼun krixchanoetike.
5, 6. ¿Kʼu yuʼun la skontrain Jeova li Satanás kʼuchaʼal chakʼ kiltik li kʼusitik kʼotem ta pasele?
5 Pe li pʼijil krixchanoetike muʼyuk chakʼ yipalik ta spasel li kʼusi chchʼayvane. Yan mi jaʼ laj yakʼ ta yoʼontonik ta spasele, chakʼik venta ta melel ti muʼyuk lek li kʼusi la spasike. Veno, ti kʼu xa sjalil tal li kuxlejale yakʼoj ta ilel ti toj chopol kʼalal ta jkontraintik li Dios ti skotol xuʼ yuʼune (kʼelo Proverbios 21:30). Akʼo mi jech, jaʼ yakʼoj ta yoʼonton spasel Satanás taje. Ta skoj li stoyobbaile, la svalopatin li Jeovae xchiʼuk jaʼ lik spas batel li kʼusi tsta-o svokole.
6 Kʼalal oy xaʼox ta sjayibal siglo ti vaʼ yelan la stoy sbae, oy kʼusi laj yichʼ tsʼibael ta stojolal jun li buchʼu te cholol skʼoplal ch-ajvalilaj ta Babiloniae, oy kʼusi laj yal ti laj yakʼ ta ilel ti jaʼ jech tstoy sba kʼuchaʼal li Diabloe: «Ta ximuy batel cʼalal to ta vinajel, cʼalal to ta toyol; ta xbat cacʼ jchotleb ta sba yacʼol li cʼanaletic yuʼun Diose. Te ta xichoti ta xocon norte ta xchʼul vitsal li tsobobbail yuʼunique. Ta ximuy batel ta sba yacʼol li toquetic ta toyole; coʼol chicʼot jchiʼuc li Bochʼo te nacal ta toyole» (Isa. 14:13-15). Pe chʼay ta be li kʼusi chopol la snope, kʼexlal sba ti kʼuyelan kʼot ta tsutsel li ventainel yuʼunike. Jaʼ jech li Satanás xchiʼuk sbalumil eke, poʼot xa me xichʼik lajesel.
¿Kʼu yuʼun tsʼikem tal yuʼun li Diose?
7, 8. ¿Kʼusitik sbalil tabil ti laj yakʼ Jeova ti akʼo oyuk to kʼuk sjalil li choplejale?
7 Oy buchʼutik tsjakʼbe sba kʼu yuʼun mu oyuk kʼusi la spas Jeova sventa mu xbatik ta stojolal Satanás li krixchanoetike xchiʼuk ti kʼalal la xkʼexta li ajvalil yuʼunik ti muʼyuk kʼusi lek chkʼot ta pasel yuʼune. Pas yuʼun ti jechuke, yuʼun toj echʼem sjuʼel (Éxo. 6:3). Pe mu jechuk la spas, yuʼun la stsak ta venta li sbalil chichʼ tabel ta mas tsʼakal ti kʼalal muʼyuk kʼusi la spas ta ora ta sventa li toybail taje. Chvinaj lek ti jaʼ onoʼox tukʼil Ajvalil li Jeovae, ti oy slekil yoʼontone xchiʼuk ti lek kʼusi chkʼot ta stojolalik li tukʼil krixchanoetik ta sventa ti kʼusi chkʼot ta nopel yuʼune.
8 ¡Toj ep muʼyuk la jnuptantik vokolil jechuk ti muʼyukuk la xchʼunbeik Satanás li Adán xchiʼuk Eva ta sventa ti la xchʼak sbaik ta stojolal li Jpasvaneje! Pe kʼuchaʼal laj xa kaltike, ep sbalil tabil ti laj yakʼ Jeova ti akʼo x-ajvalilaj kʼuk sjalil stuk li krixchanoe. Ep krixchanoetik ti lek yoʼontonike, yakʼojik lek venta ti jaʼ mas toj lek ti jchikintatik li kʼusi chal Diose xchiʼuk ti jpat koʼontontik ta stojolale. Spasojik preva ep ta tos ajvalilal ti jayib xa siglo echʼem tale, pe muʼyuk bu jchopuk ti lek ch-ajvalilaje. Jaʼ yuʼun chchʼunik-o mas yajtuneltak Jeova ti jaʼ noʼox jaʼ lek li ajvalilal yuʼune. Veno, melel onoʼox ti chil svokol li krixchanoetik xchiʼuk ti chil svokolik ek li yajtuneltak Jeova ta skoj ti tsʼikbil to ti kʼuyelan toj simaron snaʼ x-ajvalilaj li Satanase. Pe li tukʼil viniketik xchiʼuk antsetik taje, staojbeik sbalil ek.
Jun toybail ti tunem ta skʼupil kʼoptael Jeovae
9, 10. Alo kʼuxi tunem ta skʼupil kʼoptael Jeova li ajvalilal yuʼun Satanase.
9 Maʼuk me skʼan xal ti maʼuk Ajvalil li Jeova kʼalal yakʼoj to ti akʼo xventainatik yuʼun Satanás li krixchanoetike xchiʼuk ti tskʼan tsventain sba stukike. Moʼoj, yuʼun ti kʼusi chakʼ ta ilele jaʼ ti mu xtojob li krixchanoetike, jaʼ jech vinajem tal ti kʼu xa sjalil li kuxlejale xchiʼuk jaʼ jech kʼuchaʼal akʼbat snaʼ yuʼun Dios li Jeremiase (kʼelo Jeremías 10:23). Jech xtok, li stoyobbail Diabloe jaʼ vinajem-o lek li stalelal Jeova ti toj kʼupil sbae. ¿Kʼuxi?
10 Ta sventa ti toj chopol kʼusitik chkʼot ta pasel yuʼun Satanase, jaʼ jamal lek xvinaj-o li stukʼil talelaltak Jeovae. Jaʼ jech chilbeik smukʼulal Jeova li buchʼutik skʼanojike. Jaʼ yuʼun chaʼa, akʼo mi labal ta alel, xuʼ xkaltik ti chichʼ kʼupil kʼoptael-o Jeova li ventainel yuʼun Diabloe. Jaʼ te chvinaj ti toj yan sba yutsil kʼuxi tsalem yuʼun ti chibal kʼoptabat li mukʼul pas mantal yuʼune. Sventa xkaʼibetik lek smelolale jkʼelbetik skʼoplal jlomuk stalelal Jeova xchiʼuk ti kʼusitik achʼ spasoj sventa chakʼ ta ilel li stalelal ta skoj ti toj chopol ch-ajvalilaj li Diabloe.
11. ¿Kʼuxi yakʼoj ta ilel ti kʼanvanem li Jeovae?
11 Kʼanelal. Xi jamal chal li Vivliae: «Li Diose jaʼ stalel ta xcʼanvan o» (1 Juan 4:8). Jaʼ jech xvinaj kʼalal la spas li krixchanoetike. Jaʼ jech xuʼ xkaltik xtok ta sventa ti toj yan sba yutsil li sbekʼtal stakopal meltsanbatike xchiʼuk ti te akʼe nakiikuk ti bu oy li kʼusitik chtun yuʼunik sventa xmuyubajike (Gén. 1:29-31; 2:8, 9; Sal. 139:14-16). Pe kʼalal och tal ta balumil li choplejale, la sabe yan smelol ti kʼuyelan chakʼ ta ilel ti chkʼanvan li Jeovae. ¿Kʼusitik taje? Chalbe skʼoplal jun li jtakbol Juan kʼalal xi chal li kʼusi laj yal Jesuse: «Toj ep la xcʼuxubin scotol cristianoetic ta banamil li Diose, jech laj yacʼ li jun noʼox Xnichʼon oye, yuʼun jech mu chʼayeluc chbat li bochʼotic ta xchʼunic ti jaʼ Jcoltavanej yuʼunique; jaʼ ta xcuxiic o sbatel osil» (Juan 3:16). ¿Mi oy to van yan kʼuxi xuʼ xakʼ ta ilel ti kʼuxutik ta yoʼonton ti la stak tal li xNichʼon sventa tspoj li jpas mulil krixchanoetike? (Juan 15:13.) ¡Toj lek ta chanbel ti kʼuyelan chkʼanvane! Ta melel, skʼan me xkakʼbetik yipal kʼuchaʼal Jesús sventa xkakʼtik ta ilel skotol kʼakʼal li stalelal Dios taje (Juan 17:25, 26).
12. ¿Kʼusi svinajeb oy ta sventa li sjuʼel Jeovae?
12 Juʼelal. Xi chal li Vivliae: «Cajvaltic Dios, voʼot ti echʼem avuʼele», jech oxal jaʼ noʼox stuk xuʼ chakʼ kuxlejal (Apo. 11:17; Sal. 36:9). Pe ¿kʼusi chkʼot pasel kʼalal chi jchame? ¿Kʼusi chkʼot ta pasel ta sventa li kʼusitik jnaʼojtik xchiʼuk li jtalelaltik ta sventa li kʼusitik kʼotem ta nopele, li kʼusitik jpasojtik tale xchiʼuk li kʼusitik kiloj tal ta jkuxlejaltike? Tskʼej ta snopben Jeova skotol taje, yuʼun mi kʼot yorail ti chchaʼakʼ li jkuxlejaltike, ta me xakʼbutik ti kʼuyelan jtalelaltik ta jujuntale xchiʼuk ti kʼuyelan jkuxlejaltike (Juan 5:28, 29). Jaʼ yuʼun chaʼa, akʼo mi maʼuk onoʼox oy ta yoʼonton Dios ti chlaj li krixchanoetike, chakʼ ta ilel ti toj echʼ xa noʼox sjuʼel kʼalal chchaʼkuxesvane. Jech ta melel, jaʼ li Dios ti skotol xuʼ yuʼune.
13. ¿Kʼuxi vinaj stukʼilal Jeova ta skoj ti cham li Jesuse?
13 Tukʼilal. Mi jaʼuk snaʼ sjut kʼop li Jeovae xchiʼuk mu snaʼ x-ilbajinvan (Deu. 32:4; Tito 1:2). Muʼyuk bu tsjelilan li smantaltak xchiʼuk li stukʼilale, akʼo mi oy bateltik ti muʼyuk kʼusi lek chkʼot ta pasel ta stojolal yileluke (Rom. 8:32). ¡Kʼux van tajek laj yaʼi kʼalal laj yil ti la smilik ta jtel teʼ li xNichʼon jech kʼuchaʼal jun jmilvaneje! Pe ¿kʼu yuʼun oy ta yoʼonton jech laj yil svokol ti kʼalal toj kʼux laj yaʼi ti cham xNichʼone? Yuʼun tskʼan chakʼ ta ilel li tukʼilal yuʼune, maʼuk noʼox ta skoj ti skʼanoj li krixchanoetike (kʼelo Romanos 5:18-21). Jaʼ yuʼun chaʼa, ti jech oy to li jpas mulil balumil liʼe jaʼ ta skoj ti ch-akʼbat spas preva ti jaʼ onoʼox xchiʼuk jaʼ-o Jeova ti oy stukʼilale.
14, 15. ¿Kʼuxi yakʼoj ta ilel Jeova ti toj echʼ xa noʼox pʼije xchiʼuk ti toj ep smalael yuʼune?
14 Pʼijilal. Kʼalal la spas smulik li Adán xchiʼuk Evae, te laj yal kʼuxi tstukʼibtas Jeova li kʼusitik chopol kʼot ta pasel ta skoj li stoyobbailike (Gén. 3:15, Ch). Ta skoj ti oy kʼusi la spas ta anile —xchiʼuk ti lik sjambe tal smelolal yajtuneltak li kʼusi tskʼan tspase— jaʼ te chvinaj ti toj pʼije (Rom. 11:33). Snaʼoj onoʼox kʼuxi chchapan stekel. Vinajem lek ti kʼuyelan li melel pʼijilal li ta jun balumil ti noj ta pas kʼop, toybail, chʼabal xkʼuxul oʼontonal, ti tʼujbil noʼox yajval buchʼu tskʼanike, ti ep krixchanoetik naka noʼox tskuy sbaike, ti ta sbolil kʼusi tspasike xchiʼuk ti tspas smulik jun vinik xchiʼuk jun antse. Xi laj yal li yajtsʼaklom Cristo Santiagoe: «Li jbijiltic chlic tal ta stojol Diose, lec scotol cʼusitic ta jpastic yuʼun. Jech noxtoc mu jliquestic cʼop, oy ta coʼnton jchiʼiltic, oy slequil coʼntontic; chijcʼuxubinvanutic, muc tʼujbiluc noʼox bochʼo chquichʼtic ta mucʼ, xchiʼuc muc jaʼuc noʼox ta jmactic satil» (Sant. 3:17).
15 Smukʼul oʼontonal. Muʼyuk bu vinajem ep sprevail jechuk li smukʼul yoʼonton Jeova ti manchukuk stsʼikojbe tal smul li krixchanoetike xchiʼuk ti chʼabal stukʼilike. Ta smilal xa noʼox jabil tsʼikem tal yuʼun, jaʼ yuʼun jnaʼojtik lek ti toj echʼem smukʼul yoʼonton o smalael yuʼune. Ta melel, toj lek me ti jtojbetik ta vokole xchiʼuk ti jechuk jchʼuntik kʼuchaʼal laj yal Pedro liʼe: «Naʼic me ti ep smucʼul yoʼnton li Cajvaltique, yuʼun tscʼan chijcolutic» (2 Ped. 3:9, 15).
16. ¿Kʼu yuʼun xkuxet noʼox koʼontontik yuʼun li xkʼuxul yoʼonton Jeovae?
16 Xkʼuxul oʼontonal. Jkotoltik jpas mulilutik, jech oxal ep ta velta ta jpas jmultik (Sant. 3:2; 1 Juan 1:8, 9). ¡Skʼan me jtojbetik ta vokol Jeova ti «toj ep perdón yuʼun[e]»! (Isa. 55:7.) Akʼo mi chakʼ tajek at-oʼonton yaʼel ti muʼyuk jtukʼiltik chi jvokʼe, xkuxet noʼox me koʼontontik kʼalal chkil tspasutik ta perton li Jeovae (Sal. 51:5, 9, 17). Jech xtok, kʼalal chkilbetik xkʼuxul yoʼonton Jeova li ta jkuxlejaltike, jaʼ tstij koʼontontik ti akʼo jkʼantike xchiʼuk ti jaʼuk jech ta xkʼuxul koʼontontik jtsaktik ta venta li jchiʼiltaktike (kʼelo Efesios 4:32).
¿Kʼu yuʼun ip li balumile?
17, 18. ¿Kʼusitik muʼyuk lek kʼotem ta pasel yuʼun li ajvalilal tspas Satanase?
17 Li sbalumil Satanase —ti jaʼ ta skoj ti kʼuyelan ch-ajvalilaje— nopajtik noʼox ti muʼyuk kʼusi lek chkʼot ta pasel yuʼun ti kʼu xa sjalil tal li kuxlejale. Xi laj yal jun jtsʼibajom sventa periodiko li ta 1991: «¿Mi ip li balumile? Ip kʼuxi un, pe maʼuk ta smul Dios, jaʼ ta smul li jnaklejetike» (The European). ¡Melel li kʼusi chal taje! Ta skoj ti tijbat yoʼontonik yuʼun Diablo li baʼyel jtot jmeʼtike jaʼ la stʼujik li ajvalilal yuʼun krixchanoetike maʼuk li yuʼun Diose. Jaʼ jech te lik talel jeltos ajvaliletik ti muʼyuk kʼusi lek chkʼot ta pasel yuʼunike. Ta melel, ti ep kʼusi kʼux chaʼi xchiʼuk ti chil svokol li jnaklejetik ta spʼejel balumile jaʼ svinajeb ta melel ti poʼot xa xlaj li ajvalilal tspas krixchanoetike.
18 Ti kʼuyelan snaʼ x-ajvalilaj li Satanase jaʼ ti akʼo saʼ slekilal stuk li krixchanoetike xchiʼuk ti mu stsakik ta mukʼ li yantike. Pe li saʼel kʼusi noʼox tskʼan oʼontonale mu me stsal yuʼun li kʼanelale, ti jaʼ jech snaʼ x-ajvalilaj li Jeovae. Li Satanase muʼyuk bu yakʼojbe lekilal, muyubajel xchiʼuk chabiel li buchʼutik tsventaine. Ta melel, jaʼ toj lek ti kʼuyelan tspas mantal li Jeovae. ¿Kʼuxi xkiltik avi kʼakʼal taje? Jaʼ ta jkʼelbetik skʼoplal ta yan xchanobil.
¿Kʼusi chchanubtasutik ta sventa ajvalilal li versikuloetik liʼe?
[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]
[Lokʼol ta pajina 25]
Muʼyuk bu staojbeik sbalil ta jyalel krixchanoetik ti kʼuyelan ch-ajvalilaj li Satanase
[Lokʼol ta pajina 25]
U.S. Army photo
[Lokʼol ta pajina 25]
Slokʼtaoj OMS yuʼun P. Almasy
[Lokʼol ta pajina 26]
Li Jeovae ta me xakʼ ta ilel ti toj echʼem sjuʼel kʼalal chchaʼkuxes li animaetike
[Lokʼol ta pajina 27]
Kʼalal laj yakʼ ta matanal xNichʼon li Jeovae laj yakʼ ta ilel kʼanelal xchiʼuk tukʼilal