¿Kʼu yuʼun skʼan stsak ta venta kʼusi chapanbil li antse?

«Li antsetique jaʼ sjolic li viniquetique.» (1 COR. 11:3)

1, 2. 1) ¿Kʼuxi laj yal Pablo li kʼusi xchapanoj Jeova ta sventa li buchʼutik jaʼ joliletike? 2) ¿Kʼusitik ta jtakʼtik li ta xchanobil liʼe?

 LI JTAKBOL Pabloe xi laj yalbe skʼoplal li kʼusi xchapanoj Jeova ta sventa li buchʼutik jaʼ joliletike: «Scotol li viniquetique jaʼ sjolic li Cristoe [...,] li Cristoe jaʼ sjol li Diose» (1 Cor. 11:3). Li ta xchanobil echʼe laj kiltik ti Jesuse jaʼ jun mukʼta matanal laj yaʼi xchiʼuk ti xmuyubaj xchʼunbel smantal li Jolil yuʼune, li Jeovae. Jech noxtok, laj kiltik ti skʼan xchʼunbeik smantal Cristo li viniketike. Xchiʼuk la jchantik ti laj yakʼ ta ilel slekil yoʼonton, la xkʼuxubin, la stsak ta venta xchiʼuk ta sjunul yoʼonton la skʼan krixchanoetik li Jesuse, vaʼun jaʼ jech skʼan spas ta stojolal yantik ek li yajtsʼaklom Cristoe, mas to ta stojolal li yajnile.

² Pe ¿kʼusi xuʼ xkaltik ta sventa li antse? ¿Buchʼu jaʼ li jolil yuʼune? Xi la stsʼiba li Pabloe: «Li antsetique jaʼ sjolic li viniquetique». ¿Kʼu yelan skʼan stsak ta venta li antsetik yajtsʼaklomtak Cristo li kʼusi laj yichʼ alele? ¿Mi skʼan xchʼun akʼo mi maʼuk jchʼunolajel li smalale? Li kʼusi chal Vivlia taje, ¿mi jaʼ skʼan xal ti mu kʼusi xuʼ xal jsetʼuk ta snupunel li ajnilale? ¿Kʼusi skʼan spas li ajnilal sventa chichʼ kʼupil kʼoptaele?

 «Ta jpasbe jun xchiʼil yuʼun jaʼ yajcoltaubbail»

3, 4. ¿Kʼuxi tstabeik sbalil li nupultsʼakaletik ti chichʼik ta mukʼ li kʼusi chapanbil ta sventa li buchʼu jaʼ jolile?

³ Ta melel, jaʼ yaloj Dios ti buchʼutik jaʼ jolil li ta utsʼ-alalile. Kʼalal spasoj xaʼox Adán li Jeovae, xi laj yale: «Mu lecuc ti stuc noʼox li vinique. Jaʼ lec ta jpasbe jun xchiʼil yuʼun jaʼ yajcoltaubbail chcʼot». Vaʼun la spas li Evae. Li Adane xmuyubaj tajek ti jaʼ xchiʼil xchiʼuk ti jaʼ yajkoltaobbae, xi to laj yale: «Liʼi jaʼ jbecʼtal; jaʼ jbaquil» (Gén. 2:18-24). Toj kʼupil li kʼusi xuʼ toʼox sta xchaʼvoʼalike: jaʼ ti xuʼ xkʼotik ta stot smeʼ tukʼil krixchanoetik ti chmuyubaj chkuxiik sbatel osil ta Balumil ti kʼatajem ta jun paraisoe.

⁴ Pe la stoy sbaik, vaʼun ta skoj taje chʼay li jun oʼontonal oy toʼox ta nichimaltik Edene (kʼelo Romanos 5:12). Akʼo mi jech, li kʼusi chapanbil ta sventa buchʼu jaʼ jolile muʼyuk xchʼay-o sbalil. Kʼalal lek chakʼ ta xkuxlejalik li nupultsʼakaletike chmuyubajik xchiʼuk jun yoʼontonik. Li kʼusi chkʼot ta stojolalike jaʼ jech kʼuchaʼal laj yaʼi sba Jesús kʼalal chchʼunbe smantal Jeova kʼalal te toʼox oy ta vinajele, yuʼun «scotol cʼacʼal xcuxet [y]oʼnton ta stojol» (Pro. 8:30). Ta skoj li mulile, li vinike mu xuʼ yuʼun ti tukʼ xa tsbeiltas li yajnile, mi jaʼuk tukʼ xa tajek chchʼun batel ek li ajnilale. Pe kʼalal xchaʼvoʼalik chakʼbeik yipal spasel bu kʼalal xuʼ yuʼunik li kʼusi oy ta sbaike, ta staik li muyubajel ti bu mas lek xuʼ xichʼ tael ta nupunel avie.

5. ¿Kʼu yuʼun skʼan tsots skʼoplal chilik li tojobtasel chal Romanos 12:10 li buchʼutik nupultsʼakalike?

⁵ Sventa xmuyubaj li buchʼutik nupunemike, toj tsots skʼoplal ti chakʼ ta xkuxlejalik li mantal sventa yajtsʼaklomtak Cristo liʼe: «Talbat xacʼan abaic ta sventa ti coʼol achʼunojique. Talbat chavichʼ abaic ta muc» (Rom. 12:10). Jech xtok, skʼan chakʼbe yipal xchaʼvoʼalik ta xchʼunel li mantal liʼe: «Lec xavil abaic, cʼux xavaʼay abaic ta jujuntal. Talbat xapasbeic abaic perdón» (Efe. 4:32).

Kʼalal maʼuk jchʼunolajel li jnup jchiʼiltike

6, 7. Li ajnilal yajtsʼaklom Cristo ti maʼuk jchʼunolajele, ¿kʼusi xuʼ xkʼot ta pasel mi chichʼ ta mukʼ li jolil yuʼune?

⁶ ¿Kʼusi xuʼ xkaltik mi muʼyuk bu chtun ta stojolal Jeova li jnup jchiʼiltike? Jutuk mu skotoluk veltae jaʼ li malalil ti maʼuk jchʼunolajele. ¿Kʼusi skʼan spas li ajnilal ta stojolal li smalal kʼalal jech taje? Xi tstakʼ li Vivliae: «Antsetic ti nupul tsʼacaloxuque, coʼoluc avoʼntonic xchiʼuc ti amalalique. Yuʼun mi oy buchʼutic mu xcʼot ta yoʼnton ta xchʼunel ti lequil achʼ cʼop ti amalalique, cʼalal ta xilic ti oy cʼusi lec ta xapasique, mu xa ta epal cʼopuc ta xcʼot ta yoʼnton ta xchʼunel. Cʼalal ta xilic xaʼacʼvanic ta ventae, ti ta xapasic cʼusi leque, jech ti stuquique, ta xaʼiic ti ichʼbil ta mucʼ avuʼunique» (1 Ped. 3:1, 2, Ch).

⁷ Jech kʼuchaʼal chkiltike, li sKʼop Diose chalbe li ajnilal yajtsʼaklom Cristo ti maʼuk jchʼunolajel li smalale ti akʼo xichʼ ta mukʼ li jolil yuʼune. ¿Kʼusi van xuʼ xkʼot ta pasel? Xuʼ van xlik sjakʼbe sba kʼu yuʼun lek stalelal li yajnile, xuʼ van xkʼot ta yoʼonton li kʼusi xchʼunoj yajnile xchiʼuk ti xchʼam li mantale.

8, 9. ¿Kʼusi skʼan spas li ajnilal yajtsʼaklom Cristo mi mu skʼan mantal smalal akʼo mi lek stalelale?

⁸ Pe ¿kʼusi skʼan pasel mi mu skʼan mantal li malalile? Li Vivliae tstojobtas li ajnilal ti akʼo xakʼik ta ilel lekil talelaletik, kʼuchaʼal li  kʼanelale, akʼo mi toj tsots chaʼi. Ta 1 Corintios 13:4 chalbutik ti «bochʼo chcʼanvane oy smucʼul yoʼnton», jaʼ xkaltik, tstsʼikbe xchopolil li yantike. Jaʼ yuʼun, li ajnilale skʼan chakʼ ta ilel ti chkʼanvane, ti «oyuc smucʼul [yoʼontone]», xchiʼuk ti «biqʼuit [chakʼ] [sba], manso noʼox [tspas sba]» kʼalal tstsʼik batel yuʼun taje (Efe. 4:2). Koliyal li xchʼul espiritu Diose, xuʼ lek spas sba jech kʼuchaʼal skʼan spas jun yajtunel Diose, akʼo mi oy tsots vokolil.

⁹ «Li Cajvaltique [li Jeovae] te onoʼox oy ta jtsʼel. Jaʼ laj yacʼbun jtsatsal», xi la stsʼiba li Pabloe (2 Timoteo 4:17). Jech ek, koliyal li chʼul espiritue, li ajnilal yajtsʼaklom Cristoe xuʼ spas yuʼun li kʼusi mu xuʼ yuʼun ta stuk noʼoxe. Jech kʼuchaʼal liʼe, mi muʼyuk xkʼuxul yoʼonton li smalale, xuʼ van tsots chaʼi ta spajesel sba sventa mu spak skʼoplal. Pe li Vivliae xi tstojobtasutike: «Mu xapacbe abaic sutel ta spasbel ti cʼusi chopole [...,] yuʼun jech tsʼibabil ta scʼop Dios: “Vuʼun oy ta jventa ta xcacʼbe spacol; vuʼun jtuc ta xcacʼbe stoj”, xi li Cajvaltic Diose» (Rom. 12:17-19). Xi chalbutik xtoke: «Qʼuelo me abaic, mu me xapacbe abaic li cʼusi chopol chapasbe abaique. Jaʼ tscʼan lec cʼusi chapasbe abaic scotol cʼacʼal li jujunoxuque. Jech noxtoc lec cʼusi xapasbeic scotol li cristianoetique» (1 Tes. 5:15). Ta melel, li chʼul espiritue jaʼ chakʼ jpastik li kʼusi mu xuʼ kuʼuntike. Jaʼ yuʼun toj tsots skʼoplal ti jkʼanbetik li Diose.

10. ¿Kʼusi la spas Jesús ta stojolal li buchʼutik chopol kʼusi pasbate xchiʼuk kʼalal albat kʼusitik chopole?

¹⁰ Li Jesuse toj lek kʼusi laj yakʼ kiltik. Jkʼeltik kʼusi la spas ta stojolal li buchʼutik chopol kʼusi pasbate xchiʼuk kʼalal albat kʼusitik chopole. Ta 1 Pedro 2:23 xi chale: «Cʼalal laj yichʼ chopolcʼoptaele, muʼyuc xchopolcʼoptavan ec. Cʼalal jaʼo chichʼ tsots vocole, muʼyuc bu isibtasvan. Jaʼ noʼox laj yacʼbe sventain li Dios ti tucʼ chchapanvane». Li Vivliae tstij koʼontontik ta xchanbel stalelal xchiʼuk ti mu me xkʼakʼub joltik ta skoj yantike. Xi to chalbutik xtoke: «Oyuc slequil avoʼntonic; biqʼuit me xavacʼ abaic» xchiʼuk «mu me chopoluc cʼusi xapasbeic ec li bochʼo chopol cʼusi chaspasboxuque. Mu me xachopolcʼoptaic ec li bochʼo ta xchopolcʼoptaoxuque» (1 Ped. 3:8, 9).

¿Mi mu kʼusi xuʼ xal jsetʼuk li antse?

11. ¿Kʼusi mukʼta matanal yichʼojik epal antsetik yajtsʼaklom Cristo?

¹¹ Li kʼusi chapanbil ta sventa ti buchʼu jaʼ jolile, ¿mi jaʼ van skʼan xal ti mu kʼusi xuʼ xal jsetʼuk ta yutsʼ yalal xchiʼuk ta butik yan li antse? Mu jechuk. Li Jeovae koʼol yakʼojbe mukʼta matanaletik li viniketik xchiʼuk li antsetike. Jnopbetik skʼoplal avaʼi li mukʼta matanal yakʼojbe epal antsetik yajtsʼaklom Cristo ti te tsakal skʼoplalik ta 144,000 ajvaliletik xchiʼuk paleetik ti tsventainik tal Balumil ti jaʼ chbeiltasatik yuʼun li Cristoe (Gál. 3:26-29). Jamal ta ilel ti tsots yabtel yakʼojbe ta s-organisasion Jeova li antsetike.

12, 13. Alo junuk skʼelobil ti chakʼ ta ilel ti oy toʼox antsetik ti laj yalik albil kʼopetik ta skʼakʼalil Vivliae.

¹² Jvules ta joltik ti ta skʼakʼalil Vivliae oy toʼox antsetik ti laj yalik albil kʼopetike. Ta Joel 2:28, 29 xi laj yal li Jeovae: «Ta xcacʼ tal espíritu cuʼun ta stojol scotol li cristianoetique. Jech li querem tsebetic avuʼunique chlic yalic cʼusi chcʼot ta pasel [...]. Jech noxtoc li amozoic, li aquiaraique ta xcacʼbe yichʼic espíritu cuʼun cʼalal me la sta li scʼacʼalil leʼe».

¹³ Ta Pentecostés ta sjabilal 33, te van 120 yajtsʼaklomtak Cristo la stsob sbaik ta xchaʼkojal jpʼej na te ta Jerusalén. Te oy antsetik xchiʼuk viniketik, vaʼun li Jeovae la yakʼ tal xchʼul espiritu ta stojolalik. Jaʼ yuʼun, li Pedroe laj yalbe skʼoplal li kʼusi laj yal li j-alkʼop Joele xchiʼuk laj yal ti jaʼ skʼoplal li buchʼutik te tsobolike: «Li cʼusi icʼot ta pasel liʼi, jaʼ icʼot o cʼusi laj yal li jʼalcʼop Joel ta voʼonee. Jech laj yal: “Jech chal li Diose: Cʼalal poʼot xa slajebal cʼacʼale, ta xcacʼ Espíritu cuʼun ta stojol scotol cristianoetic. Jech li querem, tsebetic avuʼunique chlic cʼopojicuc ta jventa [...]. Ta scʼacʼalil leʼe ta xcacʼbe Espíritu cuʼun li jmozotac, li jquiarataque. Ta to xlic cʼopojicuc ta jventa”» (Hech. 2:16-18).

14. ¿Kʼusi yabtel la spasik li antsetik ta baʼyel siglo sventa chpuk batel li chanubtaseletik yuʼun Cristoe?

 ¹⁴ Tsots skʼoplal yabtel la spasik li antsetik ta baʼyel siglo sventa chpuk batel li chanubtaseletik yuʼun Cristoe. La xcholik li lekil aʼyej ta sventa li Ajvalilal yuʼun Diose xchiʼuk la spasik kʼusitik yan ti te tsakal skʼoplal xchiʼuk taje (Luc. 8:1-3). Jech kʼuchaʼal liʼe, li ta karta la stakbe batel jromaetik li jtakbol Pabloe, chalbe skʼoplal Febe xchiʼuk laj yal ti «jaʼ yajcoltaubbail jcholcʼopetic ta stojol li steclumal Cristo ta lum Cencreae». Jech xtok, kʼalal laj yalbe batel chabanuk li buchʼutik tukʼ koltaate, chalbe skʼoplal yan antsetik yajtsʼaklom Cristo, ti te tsakal skʼoplal li «Triféna xchiʼuc Trifosae, jaʼ ti coʼol chtunic yuʼun Cajvaltique». Xchiʼuk xi to laj yale: «Chabanuc xavalbeic noxtoc li jchʼunolajel ants Pérsida ti lec cʼanbil cuʼuntique, ti ep xa itun yuʼun Cajvaltique» (Rom. 16:1, 12).

15. ¿Kʼuxi tskolta sbaik li antsetik ta spukel batel li chanubtaseletik yuʼun Cristo ta jkʼakʼaltike?

¹⁵ Li ta mas ta vukub miyon jcholmantaletik ti chalik batel li lekil aʼyej ta jkʼakʼaliltike, oy epal antsetik ti jeltos sjabilalike (Mat. 24:14). Ep ch-abtejik ta tsʼakal ora, ta misioneroal xchiʼuk chtunik ta Betel. Ta melel, toj lek xkʼot-o li kʼusi laj yal David liʼe: «Jaʼ chal stuk li Jeovae; li antsetik ti chalik batel li lekil aʼyeje jaʼ epal soltaroetik» (Sal. 68:11, NM). Jech kʼuchaʼal chkiltike, li Diose toj ep sbalil chil li yabtel tspasik li antsetik ti chtunik ta stojolal kʼalal chcholik li lekil aʼyeje xchiʼuk ti jech chkʼot ta pasel li kʼusi tskʼan yoʼontone. Jamal ta ilel ti kʼalal chichʼik albel ti akʼo xichʼik ta mukʼ li buchʼu jaʼ jolil yuʼunike, maʼuk skʼan xal ti mu jsetʼuk kʼusi xuʼ xalike.

Chaʼvoʼ antsetik ti laj yalik kʼusi la snopike

16, 17. ¿Kʼuxi chakʼ ta ilel li kʼusi la spas Sara ti xuʼ xal kʼusi tsnopik ta snupunelik li antsetike?

¹⁶ Mi ep matanaletik chakʼbe antsetik li Jeovae, ¿mi mu jaʼuk lek ti tsjakʼbe baʼyel yajnil li kʼusi tsnop tspas li malalile? Jech ta melel. Li sKʼop Diose chalbe skʼoplal jayvoʼuk antsetik ti laj yalik li kʼusi tsnopike o ti oy kʼusi la spasik akʼo mi muʼyuk bu x-albat yuʼun smalalike. Jchanbetik chib skʼelobil.

¹⁷ Li Sarae laj yalilanbe smalal, ti jaʼ li moltotil Abrahame, ti akʼo snuts lokʼel ta skarpanaik li xchibal yajnil xchiʼuk skereme, yuʼun mu x-ichʼvanik ta mukʼ. Akʼo mi «toj chopol laj yaʼay» li Abrahame, jelel kʼusi la snop li Diose; jaʼ yuʼun xi laj yalbee: «Mu xavat avoʼnton ta sventa li aquereme xchiʼuc li aquiarae. Paso scotol cʼusi chascʼanbot li Sarae» (Gén. 21:8-12). La xchʼunbe smantal Jeova li Abrahame xchiʼuk la spas li kʼusi la skʼan Sarae.

18. ¿Kʼusi la spas Abigail ti muʼyuk la sjakʼbe smalale?

¹⁸ Tana un kalbetik skʼoplal Abigail, li yajnil jun jkʼulej vinik ti jtsʼunvakax ti Nabal sbie. Kʼalal yakal xjatav ta stojolal j-itʼixtavanej ajvalil Saúl li David xchiʼuk sviniktake, te la spas skarpanaik yoʼ bu nopol oy xvakaxtak li Nabale, xchiʼuk akʼo mi la xchabibeik li xvakaxtake muʼyuk bu la skʼanbeik mi jkotuk ta skoj taje. Pe «li vinique toj tsots yoʼnton, xchiʼuc toj chopol stalel», jech oxal kʼalal la stak batel sviniktak David sventa tskʼanbeik veʼlile, muʼyuk laj yakʼ xchiʼuk «muʼyuc tucʼ xtacʼov». Ta melel, jaʼ  jun vinik ti mu kʼusi xtun-oe xchiʼuk «jech onoʼox bol yacʼoj sba o». ¿Kʼusi la spas Abigail kʼalal laj yaʼi kʼusi kʼot pasele? Muʼyuk kʼusi laj yalbe li smalale, vaʼun «ta ora la stsac lajunvinic (200) pan, xchiʼuc chib vorxa nucul yaʼlel tsʼusub, xchiʼuc voʼcot vobil chij, xchiʼuc chaʼvinic (40) kilo bacuben becʼ trigo, xchiʼuc voʼvinic (100) pan pasbil ta taqui sat tsʼusub, xchiʼuc lajunvinic (200) pan pasbil ta taqʼui sat higo», vaʼun bat yakʼbe li David xchiʼuk sviniktake. ¿Mi lek li kʼusi la spase? Li kʼusi kʼot ta pasel ta tsʼakale chakʼ ta ilel ti leke. Li Vivliae chal ti «Mucʼul Diose lic yacʼbe yan velta svocol li Nabale, jech te icham o», xchiʼuk ta tsʼakale nupun xchiʼuk David li Abigaile (1 Sam. 25:3, 14-19, 23-25, 38-42).

«Ti ants [...] ti lequil cʼoptabile»

19, 20. ¿Kʼusi srasonal ti sta-o kʼupil kʼoptael ta melel li jun antse?

¹⁹ Li Vivliae chalbe skʼoplal li kʼusi sta-o li ajnilal ti tspas li kʼusi chkʼanbat yuʼun Jeovae. Li slivroal Proverbiose xi tskʼupil kʼopta «li lequil ants[e]»: «Jaʼ toj echʼem slequil jech chac cʼu chaʼal tonetic ti toj cʼupilic sbae. Li smalale lec spatoj yoʼnton yuʼun; scotol noʼox ora tsta lec cʼusitic oy yuʼunic. Scotol cʼacʼal ti jayib cʼacʼal cuxule puru lequic yabtel ta stojol li smalale. [...] Ta stunes lec sbijil cʼalal chcʼopoj; ta slequil yoʼnton ta xchanubtasvan. Tete xchʼulel xchiʼuc me lec chbatic li bochʼotic oy yuʼune; mu jechuc noʼox chlaj vaj yuʼun. Jech ta xliquic li yalabtaque, chalic ti toj leque, xchiʼuc toj lec ch-ilat yuʼun li smalale» (Pro. 31:10-12, 26-28).

²⁰ ¿Kʼusi srasonal ti sta-o kʼupil kʼoptael ta melel li jun antse? Xi tstakʼ li Proverbios 31:30 ta Xchʼul Cʼop ti Jtotic Diose, ta skʼop Chamula: «Ti loʼlajem oʼntonal yuʼun ti yutsiquilique, chʼayel xal o, ti alacʼ sba ta qʼuelele, acʼvanej noʼox ta pichʼ oʼntonal; yan ti ants snaʼ xiʼta ti Diose, scʼotebal o ti lequil cʼoptabile». Li ants yajtsʼaklom Cristo ti chiʼta Diose ta sjunul yoʼonton chchʼun li mantal ta sventa buchʼu jaʼ jolile. Li mantal taje chal ti «antsetique jaʼ sjolic li viniquetique», jaʼ noʼox jech ek «scotol li viniquetique jaʼ sjolic li Cristoe» xchiʼuk ti «Cristoe jaʼ sjol li Diose» (1 Cor. 11:3).

Jtojtik ta vokol li jmotontik yakʼojbutik Diose

21, 22. 1) ¿Kʼusi srasonal oy yuʼunik sventa tstojbeik ta vokol Dios li buchʼutik nupunemike? 2) ¿Kʼu yuʼun skʼan xkichʼtik ta mukʼ li kʼusi xchapanoj Jeova li buchʼutik jaʼ joliletike? (Kʼelo li rekuadro ta pajina 17.)

²¹ Li nupultsʼakaletik yajtsʼaklomtak Cristoe oy ep srasonal yuʼunik sventa tstojbeik ta vokol Jeova li kʼupil sba matanal ta sventa nupunele. June jaʼ ti xuʼ jmoj chanavik batel li ta kuxlejale. Pe li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti koʼol chtunik ta stojolal Jeovae (Rut 1:9; Miq. 6:8). Li buchʼu laj yakʼbe slikeb li nupunele, lek snaʼoj kʼusi chtun yuʼunik sventa lek chbat li snupunelike, jaʼ yuʼun li kʼusi mas lek xuʼ spasike jaʼ ti akʼo spasik li kʼusitik jech kʼuchaʼal tskʼan Jeovae. Jaʼ jech taje «li xcuxetel coʼntontic chacʼ Mucʼul Diose jaʼ stsatsal [yoʼontonik]», akʼo mi noj ta vokolil li balumil liʼe (Neh. 8:10).

²² Li lekil malalile tskʼan yajnil jech kʼuchaʼal tskʼan sba stuke xchiʼuk akʼo mi jaʼ jolil li stuke, kʼux ta yoʼonton xchiʼuk tstsak ta venta li yajnile. Li ajnilal yajtsʼaklom Cristo eke, tskolta xchiʼuk chichʼ ta mukʼ li smalale, jaʼ yuʼun chkʼanat mas. Pe li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti chichʼik ta mukʼ li jchʼul Totik Jeova kʼalal lek stalelalik ta snupunelike.

¿Mi xvul ta ajol?

• ¿Kʼusi smelolal li kʼusi xchapanoj Jeova ta sventa ti buchʼutik jaʼ jolile?

• ¿Kʼu yuʼun skʼan xichʼ sbaik ta mukʼ li nupultsʼakaletike?

• ¿Kʼu yelan skʼan chil smalal ti maʼuk jchʼunolajel li ants yajtsʼaklom Cristoe?

• ¿Kʼu yuʼun skʼan sjakʼbe baʼyel yajnil li kʼusi tsnop tspas li malalil ti tsotsik skʼoplale?

[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]

[Lokʼol ta pajina 13]

Li orasione chkoltaat li ajnilal sventa xakʼ ta ilel li lekil talelaletike

[Lokʼol ta pajina 15]

Li Jeovae toj ep sbalil chil ti tskolta sbaik li antsetik li ta abtelal ta sventa Ajvalilal yuʼune

 [Rekuadro ta pajina 17]

¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal yichʼel ta mukʼ li joliletike?

Li Jeovae lek xchapanoj buchʼutik jaʼ joliletik sventa tstabeik sbalil skotol li spʼijil pasbentake, akʼo mi anjeletik o krixchanoetik. Li kʼusi chapanbil taje jaʼ chkoltaatik sventa lek tstunesik ti xuʼ snop stukik kʼusi tskʼan tspasik kʼalal chichʼik ta mukʼ Dios xchiʼuk ti jmoj xchiʼuk jun yoʼontonik chtunik ta stojolale (Sal. 133:1).

Li tsobobbail yuʼun yajtsʼaklom Cristo ti tʼujbil chbatik ta vinajele stsakojik ta venta ti jaʼ Jolil yuʼunik li Jesucristoe (Efe. 1:22, 23). Li Jesuse lek yichʼoj ta mukʼ li jolil yuʼune, li Jeovae, yuʼun ta tsʼakale «chlic yacʼ sba ta ventainel yuʼun ec li bochʼo iʼacʼbunuc sventain scotole, yuʼun jech jaʼ chlic sventain o scotol li Diose» (1 Cor. 15:27, 28). Jaʼ yuʼun chaʼa, oy srasonal ti buchʼutik yakʼoj xa sbaik ta stojolal Diose chakʼbeik yipal ta xchʼunel li kʼusi xchapanoj Dios ti buchʼu jaʼ jolil ta tsobobbail xchiʼuk ta utsʼ-alalile (1 Cor. 11:3; Heb. 13:17). Tstabeik ep sbalil ti jech tspasike: lek ch-ilatik xchiʼuk ch-akʼbatik sbendision Jeova (Isa. 48:17).