Jtsatsubtasbe jba koʼontontik ta jujuntal

«Tsatsubtasbo aba avoʼntonic; coltao abaic ta jujuntal.» (1 TES. 5:11)

1. ¿Kʼusi bendisional ta jtatik li ta tsobobbaile, xchiʼuk kʼusi vokolil ta jnuptantik?

 EP TAJEK ta jtatik bendision kʼalal te oyutik ta tsobobbaile. Yuʼun lek tajek xkil jbatik xchiʼuk Jeova. Ta skoj ti ta jchʼuntik li kʼusi chal Vivlia xtoke, muʼyuk ta jnuptantik li vokoliletik chakʼ kʼalal muʼyuk ta jchʼuntik li beiltaseletike. Xchiʼuk ta jkʼupintik xtok ti oy melel kamigotaktik ti tskʼanik akʼo xi jmuyubaje. ¡Toj ep xa noʼox maʼ bendisionetike! Pe jutuk mu skotoluk li ermanoetik ti ep tajek chil svokolike. Junantike jaʼ ti kʼalal mu xaʼibeik smelolal li kʼusitik ta sKʼop Dios ti mas tsotsik ta aʼiele. Yan xtoke tsakbilik ta chamel, ipik ta at-oʼonton o chil svokolik ta skoj li kʼusi muʼyuk lek bat ta nopel yuʼunike. Xchiʼuk liʼ nakalutik ta balumil ti nom oy ta stojolal Diose.

2. ¿Kʼusi skʼan jpastik mi oy svokol li kermanotaktike, xchiʼuk kʼu yuʼun?

² Muʼyuk onoʼox bu lek chkiltik kʼalal chil svokol junuk kermanotike. Jech kʼuchaʼal laj yal Pabloe xkoʼolaj kʼuchaʼal jun bekʼtalil li tsobobbaile, «me oy svocol jchopuc li jbecʼtaltique, oy svocol chaʼay ta scotolic» (1 Cor. 12:12, 26). Skʼan me jkoltatik li buchʼu chil svokole. Jaʼ yuʼun, lek me ti jkʼeltik kʼusi chal Vivlia ta sventa ti oy junantik yajtsʼaklomtak  Cristo la skoltaik jlom ermanoetike sventa stsal yuʼunik vokoliletik. Xi jakʼbe jbatik kʼalal ta jkʼeltik batel jujutose: «¿Kʼuxi xuʼ jech xi koltavan ek? ¿Kʼuxi xuʼ jtsatsubtas ta mantal li kermanotake, vaʼun ti jaʼ jech ta jtsatsubtasbe yoʼonton li tsobobbaile?».

«Laj yiqʼuic loqʼuel»

3, 4. ¿Kʼuxi koltae yuʼun Aquila xchiʼuk Priscila li Apolose?

³ Ta sjunul xa onoʼox yoʼonton chchol lekil aʼyej li Apolos kʼalal bat ta Efesoe, jaʼ jech kʼuchaʼal chalbutik li slivroal Hechose: «Ta scotol yoʼnton ta xcholilan, xchiʼuc lec jamal chchanubtasvan ta sventa li Jesuse». Pe ti kʼusi une jaʼ «noʼox yaʼyojbe scʼoplal li ichʼ voʼ laj yacʼ Juane», mu xojtikin li ichʼ voʼ «ta sventa li [Totile] xchiʼuc ta [sventa li Nichʼonile] xchiʼuc ta sventa li Chʼul Espiritue». ¿Kʼu yuʼun? Yikʼaluk van jaʼ noʼox yabinoj li mantal chcholik li yajtsʼaklomtak Juan J-akʼvanej ta voʼe o li yajtsʼaklomtak Jesús kʼalal skʼan toʼox li Pentecostés ta sjabilal 33. Akʼo mi oy tajek ta yoʼonton li chol mantale, oy to kʼusi tsotsik skʼoplal ti mu xaʼibe smelolale. Pe koltaat yuʼun yan jchʼunolajeletik. ¿Kʼuxi? (Hech. 1:4, 5; 18:25; Mat. 28:19.)

⁴ Kʼalal laj yaʼiik Aquila xchiʼuk Priscila —jun nupultsʼakal yajtsʼaklom Cristo— ti tsots lek yoʼonton la xchol mantal li Apolos ta nail tsobobbaile laj yikʼik batel sventa chakʼbeik xchan li kʼusitik tsots ta aʼibel smelolale (kʼelo Hechos 18:24-26). Jaʼ jech laj yakʼik ta ilel ti oy slekil yoʼontonike. Ta melel, oy van lek spʼijilik ti kʼuyelan lik xchapbeik skʼoplale, laj yakʼik ta ilel ti oy ta yoʼonton tskoltaike xchiʼuk ti la skʼelik lek sventa mu chopoluk xaʼi sba li Apolose. Jech, li kʼusi skʼan xojtikin Apolose jaʼ ti kʼuxi lik tal li stsobobbail yajtsʼaklom Cristoe. La stoj ta vokol ta melel ti chapbat lek yaʼi li kʼusitik tsots skʼoplal taje. Jaʼ jech «lec itun yuʼunic» li ermanoetik ta Acaya li kʼusi achʼ la xchan Apolose xchiʼuk toj lek la xchol mantal (Hech. 18:27, 28).

5. ¿Kʼusi koltael chakʼik ta slekil yoʼontonik li yajrextikotak Jeova ti ta smiyonalik xa noʼoxe, xchiʼuk kʼusi chkʼot ta pasel yuʼunik?

⁵ Li avie ta smiyonal xa noʼox yajrextikotak Jeova oy yil chaʼiik ta stojolal li buchʼu chanubtasatik ta yaʼibel smelolal li Vivliae, jech xtok toj ep ti lek tajek xil sbaike. Jech, laj yakʼik jayibuk u chanubtasel li jchanubtasvanejetike, pe ta sjunul yoʼonton jech la stsʼik svokolik, yuʼun snaʼojik ti xuʼ sta-o skolebal li krixchanoetike (Juan 17:3). ¡Xmuyubajik tajek kʼalal chilik ti chaʼibeik smelolal mantal li buchʼutik chchanubtasike, ti chakʼ ta xkuxlejalike xchiʼuk ti chakʼ sbaik ta stojolal Jeova sventa tspasbeik yabtele!

«Lec scʼoplal yuʼunic»

6, 7. 1) ¿Kʼu yuʼun jaʼ laj yikʼ batel Timoteo sventa chchiʼin ta chol mantal li Pabloe? 2) ¿Kʼusitik la xchan Timoteo ti jaʼ koliyal li Pabloe?

⁶ Kʼalal batik ta xchibal velta ta xanbal ta misioneroal li Pablo xchiʼuk Silase la svulaʼanik Listra. Jaʼ te laj yojtikinik lek li Timoteoe. «Li jchʼunolajeletic ta Listra xchiʼuc ta Iconioe  lec scʼoplal yuʼunic» li kerem taje ti staoj xa echʼel svaʼleje o ti yichʼoj van mas jutuk ta jtob jabile. Jaʼik yajtsʼaklomtak Cristo li smeʼ ti Eunice sbie xchiʼuk syaya ti Loida sbie, yan li stote maʼuk (2 Tim. 1:5). Yikʼaluk van jaʼo laj yojtikin utsʼ-alalil kʼalal ay svulaʼan ta sba velta Listra li Pabloe. Pe li avi une laj yakʼ mas ta yoʼonton li Timoteo ti lek xa chʼiem ta mantale. Jaʼ yuʼun li moletik tee lek laj yaʼiik ti xlik xchiʼin Pablo ta misioneroal li Timoteoe (kʼelo Hechos 16:1-3).

⁷ Jech, oy kʼusi la sta li Timoteoe jaʼ ti ep kʼusitik xuʼ xchan ta stojolal li xchiʼil ta xanbal ti lek yij ta mantale. Laj yakʼ lek ta yoʼonton, yuʼun kʼot skʼakʼalil ti ta sjunul yoʼonton laj yichʼ takel echʼel yuʼun Pablo sventa svulaʼan li tsobobbailetik kʼuchaʼal yajkʼopojele. Te van voʼlajunebuk jabil jmoj abtejik xchiʼuk li jtakbole, jaʼ te la sta spʼijil xchiʼuk te la xchan-o lek xkʼopoj, vaʼun jaʼ pas-o ta lekil mol ta tsobobbail (Fili. 2:19-22; 1 Tim. 1:3).

8, 9. ¿Kʼuxi skʼan jkoltatik li kerem-tsebetike? Alo kʼusi kʼotem ta pasel.

⁸ Toj ep me kerem-tsebetik yajtsʼaklomtak Cristo avi ti ep kʼusitik spas yuʼunike. Mi chpatbat yoʼontonik yuʼun li ermanoetik ti yijik ta mantale xchiʼuk ti chkoltaatike xuʼ me oy kʼusitik xakʼ ta yoʼontonik stael xchiʼuk ti oy kʼusitik sbainik mas li ta steklumal Jeovae. Kakʼtik venta avil li ta jtsobobbailtike. ¿Mi oy jech kerem-tsebetik kʼuchaʼal Timoteo ti xuʼ xchʼiik batel mas ta mantale? Mi chkoltavanik li buchʼutik oy xa sjabilalike, yikʼaluk me xlik tunikuk ta prekursor, ta Betel, ta misioneroal o ta jkʼelvanejetik ta sirkuito xchiʼuk distrito. ¿Kʼuxi xuʼ xichʼ koltael sventa xakʼ ta yoʼontonik stael taje?

⁹ Li Martin ti oy xa ta jtob jabil chtun ta Betele, xmuyubaj tsvules ta sjol kʼuxi koltae yuʼun jun jkʼelvanej ta sirkuito leʼ xa ta 30 jabile. Jmoj lokʼik ta chol mantal jun kʼakʼal, vaʼun jaʼo te xmuyubaj noʼox la xchap kʼuyelan Betel ti jaʼ toʼox te tun ta skeremale. Albat ti akʼo xlokʼ ta yoʼonton x-abtej li ta s-organisasion Jeovae, ti xuʼ xtun ta Betele. Ti vaʼ yelan toj lek loʼilajike jaʼ te lik skʼel-o lek li kʼusitik tsnop tspase. ¡Mu jnaʼtik kʼusitik lek xuʼ xkʼot ta pasel avuʼun ti chavalbe yaʼi kerem-tsebetik li kʼusitik xuʼ xakʼ ta yoʼontonik stael li ta steklumal Jeovae!

«Tsatsubtasbeic me yoʼnton li bochʼotic muʼyuc stsatsal yoʼntonique»

10. ¿Kʼu yelan laj yaʼi sba li Epafroditoe, xchiʼuk kʼu yuʼun?

¹⁰ Kʼalal jaʼo te chukul ta Roma li Pablo ta skoj li xchʼunel yoʼontone, te tal vulaʼanatuk yuʼun Epafrodito ti laj yichʼ takel tal yuʼun stsobobbaile, te to lik tal ta namal lum Filipos xchiʼuk lubem xa vul. Taje jaʼ sventa chakʼbe  jutuk koltael ta takʼin li Pabloe xchiʼuk tskʼan chpaj kʼuk sjalil sventa tspatbe yoʼonton ta skoj li svokoltake. Pe kʼalal kʼot ta Romae ipaj, «jutuc xa muc xcham o». Ta skoj ti la snop ti muʼyuk kʼusi lek kʼot ta pasel yuʼune, ipaj ta at-oʼonton (Fili. 2:25-27).

11. 1) ¿Kʼu yuʼun muʼyuk bu labal chkaʼitik ti oy buchʼutik ch-ipaj ta at-oʼonton li ta tsobobbaile? 2) ¿Kʼusi skʼan pasel laj yal Pablo ta sventa li Epafroditoe?

¹¹ Li avie toj ep ti ipik ta at-oʼonton ta skoj kʼusitike. Kʼuchaʼal chal li Organización Mundial de la Salud jun li ta voʼob krixchanoe te van bu ora ch-ipaj ta at-oʼonton. Muʼyuk me bu kolemutik ek li yajtunelutik Jeova li ta chamel taje. Yikʼaluk van xakʼbutik at-oʼonton ti tsots ta smakʼlinel kutsʼ kalaltike, li vokolil ta chamele xchiʼuk li kʼusitik chopol jpasojtike. ¿Kʼuxi van xuʼ spatbeik yoʼonton Epafrodito li tsobobbail ta Filipose? Jaʼ ti spasik li kʼusi albatik yuʼun Pabloe: «Cuxetuc me avoʼnton xaviqʼuic ta sventa Cajvaltic ti cʼalal chcʼot ta atojolique. Li bochʼotic jaʼ jech yoʼntonic jech chac cʼu chaʼal li Epafroditoe, ichʼic me ta mucʼ. Yuʼun li Epafroditoe jutuc mu icham ta sventa yabtel li Cristoe. Solel laj yacʼ sbecʼtal o ta jcoltael, mu sventauc me te chcham o. Yuʼun la snaʼ ti jech avoʼnton chacʼan chacoltaicune, jaʼ noʼox ti muc xatal atuquique» (Fili. 2:29, 30).

12. ¿Kʼuxi xuʼ jpatbetik yoʼontonik li buchʼutik ip ta at-oʼontone?

¹² Skʼan me jpatbetik yoʼontonik ek li ermanoetik ti tsvul yoʼontonike o ti ipik ta at-oʼontone. Ta melel, oy me kʼusitik xuʼ lek xkalbetik ta sventa li yabtelik ta stojolal Jeovae. Yikʼaluk van toj ep kʼusitik la sjel ta xkuxlejalik sventa chichʼik voʼ o sventa xlik tunikuk ta spasbel yabtel Dios ta tsʼakal ora. Xuʼ xkalbetik yaʼiik ti ep sbalil chkiltik xchiʼuk Jeova ti chakʼ yipalike. Akʼo mi mu xa jechuk yepal tspasbeik yabtel Jeova jlom yajtsʼaklomtak Cristo ta skoj li malubele o ti ip noʼox chaʼiike, staik-o me xkichʼtik ta mukʼ ta sventa ti oy xa sjabilal tukʼ chtunik tal ta stojolal Jeovae. Kʼusiuk ti chichʼ nuptanele, jkotoltik me skʼan jchʼunbetik li smantal Jeova liʼe: «Tsatsubtasbeic me yoʼnton li bochʼotic muʼyuc stsatsal yoʼntonique. Coltaic me li bochʼotic aluben noʼox chaʼyique. Mu me xʼechʼ avoʼntonic; talbat xacolta abaic» (1 Tes. 5:14).

«Tscʼan chapasbeic xa perdón, xchiʼuc tscʼan chapatbeic yoʼnton»

13, 14. 1) ¿Kʼusi la spas li tsobobbail ta Corintoe, xchiʼuk kʼu yuʼun? 2) ¿Kʼusi kʼot ta pasel ti kʼalal la slokʼesik ta tsobobbail li jpas mulile?

¹³ Li yajtsʼaklomtak Cristo ta Corinto ta baʼyel sigloe oy kʼusi la snuptanik, oy jun vinik ti yakal ta mulivajele xchiʼuk ti muʼyuk bu tsutes yoʼontone. Solel chakʼ xa ta vokol li slekilal tsobobbaile xchiʼuk toj chopol xa noʼox laj yilik ek li buchʼutik maʼuk jchʼunolajeletike. Jaʼ yuʼun laj yal Pablo ti skʼan xichʼ lokʼesel ta tsobobbaile (1 Cor. 5:1, 7, 11-13).

¹⁴ Toj lek kʼusi kʼot ta pasel ta skoj ti vaʼ yelan laj yichʼ akʼel mantale. Muʼyuk bu sok li tsobobbaile, vaʼun li jmulivajel taje jaʼ to te tal-o xchʼulel xchiʼuk laj yakʼ ta ilel ta yabteltak ti sutesoj xa yoʼonton ta melele. Vaʼun li Pabloe te laj yal ta xchibal skarta sventa Corintios ti skʼan x-och yan velta ta yajrextiko Jeova li vinike. Pe maʼuk noʼox taje, yuʼun xi to albatike: «Tscʼan chapasbeic xa perdón, xchiʼuc tscʼan chapatbeic yoʼnton, yuʼun naca me jʼechʼel sjip sba o ta stojol Cajvaltic ta scoj ti ep chat yoʼntone» (kʼelo 2 Corintios 2:5-8).

15. ¿Kʼu yelan skʼan xkiltik li buchʼutik ch-ochik yan velta ta yajrextikotak Jeovae?

¹⁵ Jkʼeltik kʼusi chakʼ jchantik taje. Melel onoʼox ti chopol tajek chkaʼitik kʼalal oy buchʼu chichʼ lokʼesel ta tsobobbaile. Jech xtok, yikʼaluk van laj yakʼbe ta kʼexlal sbi li Jeovae xchiʼuk li tsobobbaile. Xchiʼuk yikʼaluk van laj to jmakitik ek. Pe ¿kʼusi van chkʼot ta pasel mi laj yal ti tskʼan ch-och yan velta ta yajrextiko Jeova li jpas mulile? Ta skoltaobba Jeova tskʼelbeik lek skʼoplal li moletik ti la sbainike.  Mi laj yakʼik venta ti sutesoj xa yoʼontone xchiʼuk ti sta-o x-och yan velta ta yajrextiko Jeovae, taje jaʼ me svinajeb ti chʼaybil xa smul yuʼun Jeovae (Mat. 18:17-20). Jaʼ yuʼun chaʼa mi kʼuxubinat xa yuʼun Jeovae, ¿mi mu van jaʼuk jech skʼan jpastik ek? Ta melel, mi muʼyuk xkʼuxul koʼontontike mu me jechuk yakalutik spasel kʼuchaʼal tskʼan Jeovae. Li kʼusi oy ta koʼontontike jaʼ ti oyuk jlekilaltike, ti jmojuk oyutike xchiʼuk ti jkʼupintik ti lek chilutik li Diose. Jech oxal chaʼa, ¿mi mu jaʼuk lek ti xkakʼbetik yil ti jkʼanojtik li jpas muliletik ti sutesoj xa yoʼontonike xchiʼuk ti sutemik xa tal ta yajrextiko Jeovae? (Mat. 6:14, 15; Luc. 15:7).

«Ta xtun cuʼun»

16. ¿Kʼu yuʼun chibaj yoʼonton Pablo ta skoj li Marcose?

¹⁶ Oy jun loʼil ta Vivlia ti chakʼ kiltik ti skʼan mu kʼusi jmuk ta koʼontontik ta stojolal li buchʼu chchibajes koʼontontike. Jaʼo kʼalal la xchibajesbe yoʼonton Pablo li Juan Marcose. Kʼalal batik ta sba velta ta misioneroal sventa chcholik mantal li Pablo xchiʼuk Bernabee, li kerem taje bat ta jkoltavanej. Pe te van buuk kʼakʼale xchiʼuk ti mu jnaʼtik kʼu yuʼune iktavan li Marcose, sut echʼel ta sna. Toj chopol laj yaʼi Pablo taje. Jaʼ yuʼun kʼalal lik xchapanbe skʼoplal yan xanbal ta misioneroale lik yut sbaik xchiʼuk Bernabé yuʼun mu skʼan ti akʼo xbat chiʼinvanuk li Marcose. Mu xchʼay ta sjol li kʼusi la spas ti kʼalal batik ta sba veltae (kʼelo Hechos 13:1-5, 13 xchiʼuk 15:37, 38).

17, 18. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti chapaj skʼopik li Pablo xchiʼuk Marcose, xchiʼuk kʼusi chakʼ jchantik li stalelalike?

¹⁷ Lek xvinaj ti muʼyuk la sten-o sba ta vul oʼonton li Marcos ta skoj ti pʼajat yuʼun Pabloe, yuʼun la spas-o li yabtel ta misioneroal xchiʼuk Bernabé ta yan lume (Hech. 15:39). Ta melel tukʼ la xcholbe skʼoplal lekil aʼyej xchiʼuk lek jpat-o koʼontontik ta stojolal, yuʼun li Pabloe la skʼupil kʼopta kʼalal echʼem xaʼox jayibuk jabile. Kʼalal te chukul ta Roma li Pabloe la stakbe batel jlik karta li Timoteoe sventa xtal kʼelatuk xchiʼuk xi laj yalbe xtoke: «Icʼo tal li Marcose, yuʼun ta xtun cuʼun sventa chiscoltaun ta abtel» (2 Tim. 4:11). Kʼuchaʼal chkiltike skʼanoj xa tajek Marcos li Pabloe.

¹⁸ Li loʼil liʼe oy kʼusi chakʼ jchantik. Li Marcose maʼuk mak-o ta be ti pʼaje yuʼun li Pabloe, moʼoj, yuʼun ti kʼusie la stsʼites talelaletik ti jaʼ chtun-o lek ta misioneroale. Ta skoj ti lek xa yijik ta mantale muʼyuk xakʼ ta yoʼontonik ti laj yut sbaike. Moʼoj: li jtakbole laj yakʼ venta ta mas tsʼakal ti jaʼ jun lekil jkoltavanej li Marcose. Li avi une, ¿kʼusi skʼan jpastik ta stojolal li kermanotik mi chapaj xa jkʼoptik xchiʼuke? Jaʼ ti jtentik komel li kʼusi kʼot ta pasele vaʼun jaʼ kakʼ ta koʼontontik skoltael li yantik sventa xchʼiik ta mantale. Ta melel, kʼalal xi jmuyubaj noʼoxe ta me jtsatsubtasbetik yoʼonton li tsobobbaile.

Jkolta jbatik li ta tsobobbaile

19. ¿Kʼuxi skʼan jkolta jbatik ta jujuntal?

¹⁹ Li avi «slajebal cʼacʼale» xchiʼuk ti «tsots vocol[e]», skʼan me xa skolta li ermanoetike xchiʼuk skʼan me xa kolta ek (2 Tim. 3:1). Akʼo mi mu snaʼ kʼuxi tstsal vokolil li jun ermanoe, pe li Jeovae snaʼoj. Xuʼ stunes ermanoetik ta tsobobbail sventa tskolta, taje te me kapal akʼoplal ti xuʼ xa koltavan eke (Isa. 30:20, 21; 32:1, 2). Jaʼ yuʼun skʼan me xkakʼtik persa ta stsakel ta venta li kʼusi laj yal Pablo liʼe: «Tsatsubtasbo aba avoʼntonic; coltao abaic ta jujuntal jech chac cʼu chaʼal chapasic onoʼoxe» (1 Tes. 5:11).

¿Kʼusi van cha takʼ?

• ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal ti koʼol jtsatsubtasbe jba koʼontontik li ta tsobobbaile?

• ¿Kʼusi vokoliletik tsnuptan li kermanotaktik ti xuʼ jkoltatike?

• ¿Kʼu yuʼun ta jkʼantik ti akʼo skoltautik li yajtsʼaklomtak Cristoe?

[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]

[Lokʼol ta pajina 11]

Jkoltatik me li kermanotaktik kʼalal tsnuptanik kʼusiuk vokolile

[Lokʼol ta pajina 12]

Ep kerem-tsebetik yajtsʼaklomtak Cristo ti ep kʼusitik spas yuʼunike