¿Kʼu yuʼun skʼan sob xi jkʼot?

MU KʼUNUK chkaʼitik ti sob xi jkʼote. Bateltike nom chi jxanav. O xuʼ xi jmak ta be ta skoj ti toj ep chanav karoetik ti bu chi jbate o ti mu noʼox xi jxokobe. Akʼo mi jech, toj tsots me skʼoplal ti sob xi jkʼote. Toj lek me ilbil ta sventa abtelal ti kʼalal sob snaʼ xkʼot ta yabtel li jun krixchanoe, yuʼun jaʼ ti stakʼ jpat koʼontontik ta stojolale xchiʼuk ti lek snaʼ x-abteje. Yan li buchʼutik ch-echʼ ora yuʼunike xuʼ me smakbe ta be yabtel yantik, muʼyuk lek chbat li kʼusi tsmeltsanike xchiʼuk muʼyuk bu lek tspasik li kʼusi sbainojike. Li jchanunetik ti toyol kʼakʼal chkʼotik ta chanune mu xa bu tstaik lek chanun, vaʼun jaʼ mu xchanik-o vun. Jech xtok, muʼyuk me lek tskʼelutik doktor o muʼyuk me lek tskʼelik stanal ketik mi echʼem xaʼox ora li jkʼote.

Pe ta junantik lume mu toj tsotsuk skʼoplal chilik ti skʼan sob xi jkʼote, jaʼ yuʼun xuʼ van jchantik jech ek. Mi jeche, skʼan me jel jtalelaltik. Ti kʼusi tskoltautike jaʼ ti tsotsuk skʼoplal xkiltik ti skʼan sob xi jkʼote. ¿Kʼu yuʼun skʼan sob xi jkʼot? ¿Kʼusi skʼan jpastik? ¿Kʼusi sbalil ta jtatik kʼalal sob jnaʼ xi jkʼote?

Li Jeovae mu snaʼ x-echʼ ora yuʼun

Ti kʼu yuʼun skʼan sob xi kʼote jaʼ ti ta jkʼan ta jchanbetik stalelal li jDiostike (Efe. 5:1). Toj lek ta chanbel stalelal, yuʼun mu snaʼ x-echʼ ora yuʼun. Ti kʼuyelan xchapanojbe yorail  jujutos li kʼusitik tskʼan tspase jaʼ jech tspas. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal laj yal ti chakʼ tal nojelal ta voʼ sventa chakʼbe slajeb li chopol krixchanoetike, xi laj yalbe li Noee: «Meltsano jun barco ta teʼ ti ep xuchʼale». Kʼalal kʼot skʼakʼalil une, laj yalbe ti akʼo x-och li ta arkae xchiʼuk xi laj yalbee: «Ta vucub cʼacʼal ta xcacʼ taluc voʼ chaʼvinic (40) cʼacʼal xchiʼuc chaʼvinic (40) acʼubal. Yuʼun ta xcules ta banamil scotol li cʼusitic cuxajtic ti vuʼun la jpase». Jaʼ jech, tijil lek yorail kʼot ta pasel: «Ta svucubal cʼacʼale ilic nojuc ta voʼ li banamile» (Gén. 6:14; 7:4, 10). Nopo xa noʼox avaʼi kʼusi van la snuptanik Noé xchiʼuk yutsʼ yalal ti muʼyukuk x-ochik li ta arkae. Kʼuchaʼal chkiltike, muʼyuk bu x-echʼ ora yuʼunik, jech kʼuchaʼal li sDiosik ti tspasbeik yabtele.

Te van 450 jabil ta mas tsʼakal xtoke, li Jeovae laj yalbe moltotil Abraham ti chvokʼ jun xnichʼone, ti jaʼ te chlik tal ta stojolal li albil Nitilulale (Gén. 17:15-17). ¿Kʼusi ora chvokʼ? Xi laj yale: «Leʼ ta jun jabile». ¿Mi kʼot ta pasel li kʼusi laj yale? Xi tstakʼ li Vivliae: «Li Sarae lic xchiʼin yol, jech iʼayin jun xnichʼon  li Abraham ti cʼalal mol xaʼoxe [Isaac sbi]. Li olole jaʼ jech ora ivocʼ chac cʼu chaʼal yaloj Diose» (Gén. 17:21, Ch; 21:2).

Li ta Vivliae ep tajek ta jtabetik svinajeb ti mu snaʼ x-echʼ ora yuʼun li Jeovae (Jer. 25:11-13; Dan. 4:20-25; 9:25). Jaʼ yuʼun skʼan me jnaʼojtikuk lek ti poʼot xa li skʼakʼalil chchapanvan kʼuchaʼal chalbutik mantal li Vivliae. Ta sat krixchanoetike echʼ xa ora yuʼun chilik li Diose, pe chkichʼtik albel ti «ta xcʼot onoʼox ta pasel[e]», jaʼ xkaltik, ti muʼyuk ch-echʼ ora yuʼune (Hab. 2:3).

Ti sob jnaʼ xi jkʼote toj jtunel sventa jpasbetik yabtel li Diose

Sventa spasik «li chʼul tsobajeletic» ta sventa Jeova li viniketik ta Israele skʼan me sob xkʼotik (Lev. 23:2, 4). Jech xtok, li Diose laj yakʼbe yorail sventa xakʼik jlom matanaletik (Éxo. 29:38, 39; Lev. 23:37, 38). ¿Mi mu jechuk ti jaʼ chakʼ ta ilel ti skʼan mu x-echʼ ora yuʼunik li yajtuneltak Jeova kʼalal tspasbeik yabtele?

Li Pablo ta baʼyel sigloe, laj yalbe li yajtsʼaklomtak Cristo ta Corinto kʼuyelan xuʼ spasik li tsobajeletike. Ep mantaletik laj yakʼ, june xi chale: «Oyuc me smelol stuqʼuil scotol li cʼusitic chapasique, xchiʼuc lec me ta scojolcojol xbat avuʼunic» (1 Cor. 14:40). Kʼuchaʼal chal kaʼitike, skʼan xakʼbeik jun yorail sventa xlik li tsobajeletike. Ti kʼuyelan chil Jeova ta sventa ti mu x-echʼ ora yuʼun li yajtuneltake muʼyuk jelem-o (Mal. 3:6). ¿Kʼusi skʼan jpastik chaʼa, sventa sob xi jkʼot li ta Salon sventa Tsobobbaile?

¿Kʼusi skʼan jpastik sventa sob xi jkʼote?

Li kʼusi mas lek xuʼ jpastike jaʼ ti baʼyel jnoptik li kʼusi xuʼ jnuptantik ta bee (Pro. 21:5). Nopo avaʼi ti oy bu skʼan xa bate. ¿Mi lek van ti jaʼ to cha lokʼ batel kʼalal jutuk xaʼox skʼan yoraile? ¿Mi mu jaʼuk van lek ti jal-jaluk to skʼan xa lokʼ batel ta skoj ti xuʼ jnuptantik «li kʼusitik muʼyuk malabil chkʼot ta pasele»? (Ecl. 9:11, NM.) Xi chal jun yajtsʼaklom Cristo ti José sbi ti sob snaʼ xkʼote: «Ti kʼusi skoltaojune jaʼ ti jkʼel lek kʼu sjalil ta jxan batel ti bu chi bate». *

Junantike skʼan van xchapanbeik lek yorail ti sob xlokʼ ta yabtelike, vaʼun jaʼ jech xuʼ sob xkʼotik li ta Salon sventa Tsobobbaile. Taje jaʼ jech la spas jun yajrextiko Jeova ta Etiopía. Ta skoj ti laj yaʼi ti chichʼ jelbel yorail li yabtele, laj yakʼ venta ti 45 minuto xaʼox slikel tsobajel kʼalal chkʼote. Jaʼ yuʼun la skʼanbe vokol jun xchiʼil ta abtel ti akʼo sob xjele ta abtel li ta skʼakʼalil tsobajeletike, li stuk une laj yalbe ti ch-abtej ta sparte vukub orae.

Mu kʼunuk chaʼiik ti sob xkʼot ta tsobajel li buchʼutik oy yalab xnichʼnabike. Stalel onoʼox ti jaʼ chchapan lek echʼel yalab li meʼile, pe li yantik ta utsʼ-alalile xuʼ skolta sbaik xchiʼuk skʼan onoʼox jech spasik. Jun ermana ta México ti Esperanza sbi ti tstsʼites stuk vaxakvoʼ yalabe —ti voʼob jabil yichʼoj li mas kʼoxe, yan li mas mukʼe 23 jabil yichʼoj—, xi chal kʼusi tspasik sventa sob xkʼotike: «Jaʼ tskoltaikun li jvixil tsebetik ta xchapanel li mas kʼoxetike. Vaʼun jaʼ jech xakʼ ora sventa stsuts kuʼun spasel li kʼusitik skʼan ta yut jnae xchiʼuk ti jmeltsan jba sventa jech ora xi lokʼkutik batel ti kʼu onoʼox yelan kakʼojbekutik yoraile». Kʼuchaʼal chkiltike yakʼojbeik lek yorail ti kʼusi ora chlokʼ echʼel ta snaike xchiʼuk ti jmoj tskolta sbaik sventa spas yuʼunik jeche.

Ta jtabetik sbalil kʼalal sob chi jkʼot ta tsobajeletike

Ta me xkakʼtik persa sventa sob xi jkʼot ta tsobajeletik mi chkakʼtik venta ti ta jtabetik sbalile. Xi chal jun tseb ti Sandra sbi ti nopem xa xaʼi sob chkʼot ta Salon sventa Tsobobbaile: «Li kʼusi mas toj lek chkaʼie jaʼ ti chkʼot jkʼoponan li ermanoetike, ta jchiʼinan loʼil xchiʼuk ti chkojtikinan mase». Ta melel, kʼalal nopem xkaʼitik ti sob chi jkʼote ta me jtabetik sbalil kʼalal chkaʼitik ti ep vokol kuchem yuʼun li kermanotaktike xchiʼuk ti tukʼ tunemik tale. Jech xtok, xuʼ me jpatbetik yoʼontonik kʼalal  chilutike xchiʼuk kʼalal ta jchiʼintik ta loʼile, vaʼun jaʼ me «jech coʼol acʼo cʼuxubinvancutic xchiʼuc coʼol acʼo jpastic cʼusitic lec» (Heb. 10:24, 25).

Toj tsots me skʼoplal ta yichʼobil ta mukʼ Jeova ek kʼalal chi jkʼejin ta slikebale xchiʼuk li orasion chichʼ pasele (Sal. 149:1). Kʼalal chi jkʼejine ta me jkʼupil kʼoptatik Jeova, chvul ta joltik kʼusitik talelal skʼan jtsʼitestik xchiʼuk mas me xi jmuyubaj kʼalal chi jlokʼ ta chol mantale. ¿Kʼusi xuʼ xkaltik ta sventa li orasion chichʼ pasel ta slikebale? Xi la sbiiltas Jeova li xchʼulna ta voʼnee: «Snail [ti] bu chquichʼ cʼopanele» (Isa. 56:7). Ep srasonal ti kʼu yuʼun ta jtsob jbatik avie, june jaʼ ti ta jkʼopontik li Diose. Li orasion ta slikebale maʼuk noʼox jaʼ sventa ta jkʼanbetik Jeova ti akʼo xi sbeiltasutike xchiʼuk ti xakʼbutik xchʼul espiritue, yuʼun jaʼ sventa chchapan jnopbentik xchiʼuk koʼontontik sventa xkaʼibetik smelolal li mantal te ch-echʼe. Jaʼ yuʼun chaʼa, skʼan me xkakʼbetik yipal sventa te xa oyukutik kʼalal chlik kʼejimole xchiʼuk li orasione.

Xi chal Helen ti 23 jabil yichʼoj ti kʼu yuʼun sob snaʼ xkʼot ta tsobajele: «Ta jnope jaʼ jtos svinajeb sventa chkakʼbe yil Jeova ti jkʼanoje, yuʼun jaʼ te chlik tal ta stojolal li kʼusi ch-echʼe, ti te tsakal skʼoplal li kʼejimol xchiʼuk li orasion ta slikebale». ¿Mi mu jechuk skʼan jnoptik ek? ¡Jech kʼuxi un! Jaʼ yuʼun kakʼtik persa sventa xnop xkaʼitik ti sob xi jkʼote, kʼusiuk noʼox ti ta jpastike, pe mas to me tsots skʼoplal li kʼusitik ta jpastik sventa chkichʼtik-o ta mukʼ li Diose.

[Tsʼib ta yok vun]

[Lokʼol ta pajina 26]

Kak chapano aba lek

[Lokʼol ta pajina 26]

Akʼbo yorail «li kʼusitik muʼyuk malabil chkʼot ta pasele»

[Lokʼol ta pajina 26]

Ta jtabetik sbalil ti sob chi jkʼot ta tsobajeletike