Li Jeovae chaʼibe skʼop li buchʼu chil svokole

JECH kʼuchaʼal laj yil li pʼijil ajvalil Salomone, «scotol [...] coʼol li cʼusi macal ta stojolique», jaʼ xkaltik, jkotoltik oy kʼusitik chkʼot ta pasel ta jtojolaltik ti muʼyuk bu jmalaojtik jech chkʼot ta pasele (Ecl. 9:11). Xuʼ van chvul vokolil ta jtojolaltik o jun tsatsal kʼop ti tsjel tajek li jkuxlejaltike. Jech kʼuchaʼal liʼe, toj kʼux chkaʼitik kʼalal ta anil noʼox chcham junuk kutsʼ kalaltike. Oy buchʼutik ti mu x-echʼ chaʼiik li xkʼuxule xchiʼuk ti mu xa snaʼ kʼusi tspasike, akʼo mi ch-echʼ jayibuk xemana o jayibuk u. Bakʼintike solel mu snaʼ kʼusi tspasik xchiʼuk mu xkʼot-o chaʼiik ti tskʼoponik li Jeovae.

Kʼalal jech chkʼot ta jtojolaltike, li kʼusi chtun kuʼuntike jaʼ ti oyuk buchʼu stsatsubtas koʼontontik, tskoltautik xchiʼuk ti kʼuxutikuk ta yoʼontone. Li jtsʼibajom yuʼun salmo Davide, tspat koʼontontik kʼalal xi la stsʼibae: «Li voʼote, Mucʼul Dios, [chavik-o] li bochʼo chyalic ta lume; chatoy liquel li bochʼotic jecheʼ xa nijajtique» (Sal. 145:14). Yan jtsʼibajom yuʼun Vivliae laj yal ti yakʼoj tal sat li jTotik ta vinajel sventa «chacʼ ta ilel svuʼel ta stojol li bochʼo scotol yoʼntonic tscʼanic coltael[e]» (2 Cró. 16:9). Jech xtok, li Diose chal ti «te [oy] ta stojol [...] li bochʼotic biqʼuit chacʼ sbaique, xchiʼuc li bochʼotic abul sba chaʼyique» xchiʼuk chal ta melel ti «ta [xakʼbe] lec stsatsal yoʼntonic, ta [s]muqʼuibtasbe yoʼntonic» li buchʼutik chil svokolike (Isa. 57:15). Pe ¿kʼuxi tskolta xchiʼuk tspatbe yoʼonton li buchʼutik chil svokolike?

Jpʼel aʼyej «ta yorail noʼox»

Jtos ti kʼusi tstunes Jeova sventa tstsatsubtasbe yoʼonton li yajtuneltake jaʼ li tsobobbaile. Ta melel, li Vivliae chalbutik ti akʼo «[jtsatsubtasbetik] yoʼnton li bochʼotic muʼyuc stsatsal yoʼntonique» (1 Tes. 5:14). Li yajtsʼaklomtak Cristoe xuʼ spatbeik yoʼonton li buchʼutik chil svokolik xchiʼuk chat tajek yoʼontonike. ¿Kʼu yelan? Jaʼo kʼalal oy ta yoʼontonik xchiʼuk ti chkʼuxubinvanike. Akʼo mi jaypʼeluk noʼox li kʼusi chichʼ alele xuʼ stsatsubtasbat tajek yoʼontonik, mas to mi jaʼ chal jun pʼijil amigoil ti lek xtojobe o li buchʼu jech yiloj ta xkuxlejal eke. Ta melel, li Jeovae tspatbe yoʼonton li buchʼutik chat yoʼontonik kʼalal tstunes li ermanoetike.

Jkʼeltik li kʼusi kʼot ta stojolal jun mol ta tsobobbail ti Alex sbie. Kʼalal mu toʼox jaluk snupunele, li yajnile cham ta anil ta skoj jun chamel ti mu stakʼ poxtaele. Vaʼun ay patbatuk yoʼonton yuʼun jun jkʼelvanej ta sirkuito ti lek xkʼuxubinvan ti chamem yajnil eke, pe ti  nupunem xa yan veltae. Jlom kʼusi laj yalbee, jaʼ ti ep ta velta kʼunibem yoʼonton laj yaʼi sba xchiʼuk ti chat yoʼontone. Kʼalal te oy xchiʼuk ermanoetik ta chol mantal o ta tsobajeletike, jun yoʼonton chaʼi sba, pe jaʼ noʼox mi kʼot ta sna xchiʼuk tsmak li stiʼ snae, stuk chaʼi sba xtok. Li Alex xi chale: «¡Toj xkuxet koʼonton laj kaʼi ti stalel onoʼox jech ti kʼuyelan chkaʼi jbae xchiʼuk ti mu jtukuk noʼox jech chkaʼie!». Jech kʼuchaʼal chkiltike, li jpʼel aʼyej ti «ta yorail noʼox[e]» jaʼ jun mukʼta koltael xchiʼuk tspat oʼontonal kʼalal jaʼo oy jvokoltike (Pro. 15:23).

Yan mol ti xojtikin jayvoʼuk ermanoetik xchiʼuk ermanaetik ti chamem xa snup xchiʼilike ay skʼel Alex sventa tspatbe yoʼonton. Ti jaʼ xa yaʼeluk li buchʼu chil svokole, laj yakʼbe yil ti snaʼoj kʼusi oy ta koʼontontik xchiʼuk kʼusi chtun kuʼuntik li Jeovae. «Mi echʼ jayibuk u o jayibuk jabile xuʼ van cha kʼan yan achiʼil yan velta —xi laj yalbee—. Mi jaʼ jeche, li Jeovae chalbot ti xuʼ xa chaʼnupune.» Melel onoʼox ti mu skotoluk chchaʼnupunik li buchʼutik chamem snup xchiʼilike, akʼo mi oy ta yoʼontonik. Pe kʼalal la snop li kʼusi albat yuʼun ermano li Alexe, xi laj yale: «Bakʼintike yakal ta jvalopantintik jnup jchiʼiltik o Jeova yaʼeluk mi li jchaʼnupune. Jaʼ yuʼun xkuxet koʼontontik kʼalal tsvulesik ta joltik ti chalbutik Jeova ti xuʼ xi jchaʼnupune» (1 Cor. 7:8, 9, 39).

Jun ti buchʼu laj yaʼi epal vokoliletike jaʼ li Davide. Xi laj yal ta jun salmoe: «Li Mucʼul Diose jaʼ te oy o sat ta stojol li bochʼo tucʼ yoʼntonique; lec tstucʼulanbe scʼop ti cʼalal chcʼopanate» (Sal. 34:15). Melel onoʼox ti tstakʼ ta yorail noʼox Jeova kʼalal chkʼoponat yuʼun li buchʼutik oy svokolike. Ep ta veltae jaʼ tstunes li kʼusi chal li ermanoetik ti lek yijik ta mantal xchiʼuk ti lek yoʼontonike. ¡Jaʼ jun koltael ti toj ep sbalile!

Koltael ta tsobajeletik

Li ermanoetik ti chat yoʼontonike mas kʼun xuʼ snopik kʼusitik chopol ti xuʼ xnamajik-o ta stojolal li yantike. Pe xi chpʼijubtasvan Proverbios 18:1 ta Traducción del Nuevo Mundo: «Li buchʼu chchʼak sbae jaʼ noʼox tsaʼ kʼusi tskʼan yoʼonton stuk; jaʼ chmakvan chaʼi skotol li lekil pʼijubtasele». Xi laj yakʼ venta li Alexe: «Kʼalal chcham anup achiʼile, oy kʼusitik chopol chtal ta ajol. Chvul ta jol ti xi ta jakʼilanbe  jbae: “¿Mi oy to van yan kʼusitik xuʼ la jpas ti jechuke? ¿Mi mu jaʼuk lek ti lajuk jkʼuxubin mase xchiʼuk ti lajuk kaʼibe mas smelolal ti kʼuyelan chaʼi sbae?”. Jech xtok mu jkʼan ti jtuk oyune. Mu jkʼan ti chʼabal jnup jchiʼile. Toj vokol ti mu jnoptik jech taje, yuʼun skotol kʼakʼal chvul ta jol ti muʼyuk jchiʼile».

Kʼalal chkat koʼontontike, mas ta jkʼantik ti oyuk buchʼu tspat koʼontontike, li bu stakʼ jtatike jaʼ li ta Salon sventa Tsobobbaile. Jech xtok, jaʼ te ch-och ta jnopbentik lekil chanubtaseletik xchiʼuk ti tspat koʼontontik ti jaʼ chakʼbutik Diose.

Li tsobajeletike jaʼ tskoltautik ti oyuk noʼox smelolal chkiltik li kʼusitike. Kʼalal ta jnopbetik skʼoplal li tekstoetik te chichʼ kʼelele, chchʼay ta joltik jlikeluk li jvokoltike xchiʼuk jaʼ ta jnoptik li kʼusitik mas tsotsik skʼoplale: ti chichʼ pakbel skʼoplal li mukʼul pas mantal yuʼun Jeovae xchiʼuk ti chichʼ chʼultajesbel li sbie. Jech xtok, kʼalal jaʼo te oyutike tspat koʼontontik ti chvul ta joltik ti skʼeloj kʼuyelan chkaʼi jbatik li Jeovae, akʼo mi muʼyuk chakʼik venta ti chkat tajek koʼontontike o mu xaʼiik ti kʼuyelan chkaʼi jbatike. Ta melel, li stuke snaʼoj ti kʼalal «oy svocol coʼntontique chcat noʼox coʼntontic yuʼun», vaʼun tskʼan tskoltautik (Pro. 15:13). Kʼalal lek jnaʼojtik taje tstij koʼontontik xchiʼuk chakʼ stsatsal koʼontontik sventa mu xi jlubtsaj (Sal. 27:14).

Kʼalal laj yichʼ tsatsal kontrainel li Davide, xi laj yalbe li Diose: «Chilaj xa ta at-oʼnton chcaʼay; xlaj xtuʼp xa li coʼntone» (Sal. 143:4). Jech kʼuchaʼal kʼot ta stojolal li ajvalil taje, li vokoliletike xuʼ slubtsanutik ta jbekʼtal jtakopaltik xchiʼuk ti kʼuyelan chkaʼi jbatike, xchiʼuk ti mu xa jnaʼ kʼusi ta jpastike. Akʼo mi jaʼ jun chamel ti ta anil noʼox chlike, chamel ti xlik-xkaj noʼoxe o yan vokoliletik, xuʼ jpat koʼontontik ti tskoltautik Jeova sventa chkuch kuʼuntike (Sal. 41:1-3). Melel onoʼox ti muʼyuk chpoxtautik ta skʼelobil juʼelal li avie, pe chakʼ jpʼijiltik xchiʼuk stsatsal koʼontontik sventa chkuch kuʼuntik li vokoliletike. Jvules ta joltik ti kʼalal mu xaʼox snaʼ kʼusi tspas ta skoj svokoltak li Davide, la saʼ koltael ta stojolal Jeova. Xi la stsʼibae: «Ta to jnaʼ ti cʼu xiʼelan ta voʼonee; ta jnopilan scotol cʼu xʼelan li avabtel apasoje» (Sal. 143:5.)

Ti la skʼel Jeova akʼo xichʼ tsʼibael ta Vivlia li kʼopetik taje, chakʼ ta ilel ta melel ti chaʼibe smelolal ti kʼuyelan chkaʼi jbatike xchiʼuk ti chaʼi ti xi jvokolet ta stojolale. Mi la jchʼamtik li koltael chakʼe, jaʼ chi yikutik (Sal. 55:22).

«Cʼopanic Dios scotol cʼacʼal»

Xi chal Santiago 4:8: «Nopajanic ta stojol li Diose, jech chnopaj ta atojolic ec». Jtos ti kʼuyelan ta jchʼuntik li mantal taje jaʼo kʼalal ta jpastik orasione. Xi tojobtasvan li jtakbol Pabloe: «Cʼopanic Dios scotol cʼacʼal» (1 Tes. 5:17). Akʼo mi mu x-al kuʼuntik lek ti kʼuyelan chkaʼi jbatike, «li Chʼul Espiritue jaʼ tsvaʼan sba ta jcoltaeltic, xʼocʼolet tsjelubtasbe Dios li cʼusi mu xa jnaʼtic cʼuxi ta alele» (Rom. 8:26, 27). Ta melel, li Jeovae xaʼi ti kʼuyelan chkaʼi jbatike.

Li Monikae, ti jech lek chil sbaik xchiʼuk Diose, xi chale: «Koliyal li orasione, li skʼelel Vivliae xchiʼuk li xchanel Vivlia ta jtuke, kʼotem ta jlekil amigo li Jeovae. Toj nopol oy ta jtojolal chkaʼi, jaʼ tsbeiltasun ta jkuxlejal. Xkuxet koʼonton chkaʼi ti snaʼoj kʼuyelan chkaʼi jbae, akʼo mi mu xlokʼ ta albel kuʼun skotol. Jnaʼoj ti muʼyuk spajeb li kʼanel xchiʼuk li slekil yoʼonton ta jtojolale».

Vaʼun chaʼa, kakʼtik akʼo spat koʼontontik xchiʼuk ti xakʼbutik ta ilel slekil yoʼontonik li kermanotaktike. Kakʼ ta jkuxlejaltik li lekil mantaletik xchiʼuk tojobtaseletik ti lek tstsatsubtasvan ti te chkichʼtik akʼbel ta tsobajeletik yuʼun yajtsʼaklomtak Cristoe. Xchiʼuk ta sjunul koʼontontik jpastik orasion. Jvules ta joltik ti jaʼ jech chakʼ ta ilel ti skʼanojutik li Diose. Ta skoj li kʼusi kʼot ta stojolal Alexe, xi chale: «Ep ta tos kʼuyelan tskoltautik Jeova sventa tsotsukutik ta mantal. Mi ta jchʼamtik xchiʼuk mi ta jtunestik leke, “muc ta jtsatsaluc jtuctic” ta jtsaltik kʼusuk vokolil» (2 Cor. 4:7).

[Rekuadro ta pajina 18]

Spatobil yoʼonton li buchʼutik oy svokolike

Epal salmoetike chakʼ ta ilel kʼu to yepal chat yoʼontonik li yajtuneltak Dios kʼalal oy svokolike. Pe jech xtok oy kʼusitik chal ta melel ti chakʼ ta ilel ti ch-aʼibat skʼopojelik yuʼun li Jeovae. Jaʼ jech chakʼ ta ilel li jlom salmoetik liʼe:

«Cʼalal jaʼo oy ep jvocole, la jcʼopan li Mucʼul Diose; la jcʼanbe vocol li Dios cuʼune. Laj yaʼibun jcʼop cʼalal to ta chʼulna yuʼun; iʼoch ta xchiquin ti xiʼavet ta scʼanel vocol ta stojole.» (Sal. 18:6.)

«Li Mucʼul Diose nopol oy ta stojol li bochʼo oy svocol yoʼntonique; tscolta li bochʼo lajem stsatsal yoʼntonique.» (Sal. 34:18.)

«[Li Jeovae] ta xpoxta li bochʼotic oy svocol yoʼntonique; ta xpixbe lec li xtuchʼemalique.» (Sal. 147:3.)

[Lokʼol ta pajina 17]

¡Toj echʼ noʼox tspatbe yoʼonton li buchʼu oy svokol li jpʼel aʼyej ti «ta yorail noʼox[e]»!