Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

¿Mi ta jtsʼaklitik li lekil beiltasel chakʼ Jeovae?

¿Mi ta jtsʼaklitik li lekil beiltasel chakʼ Jeovae?

¿Mi ta jtsʼaklitik li lekil beiltasel chakʼ Jeovae?

«Ta jcontrain scotol li cʼusi mu meleluque.» (SAL. 119:128)

1, 2. 1) ¿Kʼu yuʼun toj tunelik li pʼijubtaseletik kʼalal oy bu ta jkʼan chijbate? 2) ¿Kʼusi pʼijubtasel chakʼbutik li Jeovae xchiʼuk kʼu yuʼun jech tspas?

 JNOPTIK ti oy bu chakʼan chabat xchiʼuk li akaroe, pe chakʼanbe koltael jun avamigo ta skoj ti mu xavojtikin lek li bee. Li stuke maʼuk noʼox chalbot bu skʼan xatam batel, chalbot xtok kʼusitik xibal sba xuʼ xanuptan. Chalbot ti oy la jun be ti ep buchʼu chʼayem yuʼune. ¡Ta melel koliyal chavalbe ti tspʼijubtasote! Mu ta naʼeteluk ti chapas li kʼusi chalbote. Li Jeova jaʼ jech kʼuchaʼal li amigoil taje. Li stuke tsbeiltasutik batel sventa xijkuxi sbatel osil. Pe chalbutik xtok ti oy kʼusitik xibal sba ti xuʼ slokʼesutik li ta bee (Deu. 5:32; Isa. 30:21).

2 Li ta xchanobil liʼe xchiʼuk li ta xchanobil chtale ta jchantik jaytosuk kʼusitik xibal sba ti kak tspʼijubtasutik li Jlekil Amigotik Jeovae. Jvules ta joltik ti tspʼijubtasutik ta skoj ti skʼanojutik tajek xchiʼuk ti tskʼan lek xijkʼot li bu ta jkʼan chijkʼote. Li kʼusi xuʼ kʼux tajek chaʼi li Jeovae jaʼ ti mi kakʼ sokesutik li kʼusitik chopol oy ta jpat jxokontike (Eze. 33:11). Li ta xchanobil liʼe ta jchantik batel oxtosuk li kʼusi xuʼ sokesutike. Li baʼyele, jaʼ te chlik talel ta yan krixchanoetik, li xchibale, ta koʼontontik, li yoxibale, jaʼ te chlik talel li ta kʼusitik maʼuk melel ti toj xibalik sba ti chal li Vivliae. Skʼan xkaʼibetik lek smelolal kʼusi ti tsokesutik taje xchiʼuk chalbutik Jeova kʼuxi xuʼ jkʼel jbatik. Xi laj yal jun jtsʼibajom yuʼun Vivliae: «Ta jcontrain scotol li cʼusi mu meleluque» (Sal. 119:128). Jech kʼuchaʼal la spas li stuke, li voʼotik eke tskʼan ta jpʼajtik ta sjunul koʼontontik li kʼusitik chopole, ¿kʼusi xuʼ skoltautik?

«Mu me jaʼuc xatsʼaclinic [...] li bochʼo epique»

3. 1) ¿Kʼu yuʼun xibal sba ti jaʼ ta jtsʼaklitik batel yantik kʼalal mu jnaʼtik bu beal ta jtamtik batele? 2) ¿Kʼusi beiltasel tsots skʼoplal ta jtatik li ta Éxodo 23:2?

3 Jnoptik ti ta be xa xalokʼe. ¿Kʼusi chapas mi mu xanaʼ lek bu beal chatam batele? Xuʼ van ep krixchanoetik chavil ti tsjoy sbeike xchiʼuk xuʼ oy ta avoʼonton xatsʼakli batel ek. Pe, ¿mi mu xibaluk sba ti jaʼ te ta jtamtik batel ek ta skoj noʼox ti ep buchʼutik jech tspasike? Mu skotoluk te chbatik li krixchanoetik ti bu ta jkʼan chijkʼote, xchiʼuk mu jpat koʼontontik ti jaʼ xa lek xojtikinik li bee. Taje oy kʼusi xuʼ jchantik yuʼun. Jaʼ li beiltasel ti te chlokʼ ta mantal ti akʼbatik yuʼun Jeova li j-israeletike. Li buchʼutik chbat tunikuk ta rextiko o ta jchapanvanej ta snail chapanobbaile, xi ch-albatik yuʼun Diose: «Mu me jaʼuc xatsʼaclinic [...] li bochʼo epique» (kʼelo Éxodo 23:2). ¿Kʼu yuʼun jech la spʼijubtas rextikoetik xchiʼuk jchapanvanejetik li Diose? Yuʼun snaʼoj ti toj kʼun tajek ti sujbil chaʼi sba ta stojolal li krixchanoetike xchiʼuk ti mu xa tukʼ lek chchapanvanik ta skoj ti jpasmuliletike. Melel onoʼox, li stsʼakliel krixchanoetike maʼuk chtun sventa chichʼ chapanel li krixchanoetike, moʼoj, jtunel xtok sventa li kuxlejale.

4, 5. ¿Kʼusi la snuptanik li Josué xchiʼuk Calebe, xchiʼuk kʼusi ikoltaatik-o sventa stsalik?

4 Toj xibal me sba kʼalal jech xa ta jpastik jech kʼuchaʼal tspasik li krixchanoetike. Bakʼintike mu malabiluk chtal xchiʼuk tsots ta pʼajel. Jnoptik li kʼusi ikʼot ta stojolalik li Josué xchiʼuk Calebe. Li viniketik taje xchiʼuk lajunvoʼ j-israeletike jaʼik li buchʼutik bat skʼelik li Albil Balumile. Li lajunvoʼe muʼyuk kʼusi lek laj yalik, jaʼ noʼox isibtasvanik. Yuʼun laj yalik ti laj yilik mukʼta natil krixchanoetik ti jaʼ la snitilultak nefilimetike, jaʼ xkaltik, xnichʼnabtak li anjeletik ti la stoy sbaik ti laj yikʼik li antsetike (Gén. 6:4). ¡Toj jecheʼ li kʼusi la snopike! Li nefilimetik taje muʼyuk laj yil xnichʼnabik, yuʼun jaʼo te lajik li ta Nojelal ta voʼ ti oy xaʼox jayibuk sienal jabil yechʼele. Li kʼusi chakʼ ta ilel liʼe, jaʼ ti kʼalal kʼunibem xchʼunel yoʼonton jun krixchanoe kʼusuk xa noʼox xchʼun ta anil. Jaʼ jech ikʼot ta stojolal li j-israeletike: ixiʼik ta skoj li kʼusi laj yalik li lajunvoʼ krixchanoetik ti ay skʼelik li Albil Balumile. Ta skoj taje jutuk mu skotolikuk la snopik ti jaʼ lek mu sbeiltasatik yuʼun Jeova sventa x-ochik li ta Albil Balumile. ¿Kʼusi van tspasik ta skoj ti tsots kʼusi chkʼot ta pasel li Josué xchiʼuk Calebe? (Núm. 13:25-33.)

5 Li chib viniketik taje muʼyuk jech la spasik kʼuchaʼal li yan krixchanoetike. Akʼo mi muʼyuk la skʼan la xchikintaik kʼusi melel xchiʼuk chmilvanik xaʼox ta ton li j-israeletike, li chaʼvoʼ viniketike muʼyuk ixiʼik ta yalel. ¿Kʼusi tsatsubtasbat-o yoʼontonik? Jaʼ li xchʼunel oʼontonale. Yuʼun kʼalal tsots xchʼunel yoʼonton jun krixchanoe, lek chakʼ venta bu jaʼ li kʼusi yaloj tspas Jeovae xchiʼuk kʼusi ti jecheʼ noʼox tsloʼilta li krixchanoetike. Li Josué xchiʼuk Calebe laj yalik ta mas jelavel ti xmuyubajik noʼox ta sventa ti ikʼot ta pasel li kʼusi yaloj tspas Diose (kʼelo Josué 14:6, 8 xchiʼuk 23:2, 14). Li Josué xchiʼuk Calebe skʼanojik tajek li Dios yuʼunike xchiʼuk muʼyuk ta yoʼontonik ti xchopol kʼoptaik sventa lek noʼox ta x-ilatik yuʼun li krixchanoetik ti muʼyuk xchʼunel yoʼontonike. Jaʼ yuʼun, tukʼ laj yakʼ sbaik. ¡Toj lek ta chanbel stalelalik! (Núm. 14:1-10.)

6. ¿Kʼusi xuʼ tstij koʼontontik ta stsʼakliel li krixchanoetike?

6 ¿Mi oy van jech sujbil kaʼyoj jbatik ta skoj ti ep buchʼutik jech tsnopike? Jutuk mu skotoluk li krixchanoetik avie muʼyuk tstsakik ta venta li smantaltak Jeovae, jech kʼuchaʼal xvinaj kʼalal tstʼuj li kʼusi chchʼay-o yoʼontonike. Ep buchʼutik chalik ti kʼusi chlokʼ ta television, ta sine xchiʼuk ta videojuegoetik, jech kʼuchaʼal li mulil ta jun vinik xchiʼuk jun ants, majbail xchiʼuk espiritismoe muʼyuk la chopol (2 Tim. 3:1-5). Xi jakʼbe jbatike: «Kʼalal ta jtʼuj kʼusi ta jchʼay-o koʼonton xchiʼuk li kutsʼ kalale, ¿mi jech van ta jpas ta skoj ti jech tspas li yan krixchanoetik, ti chalik ti skotol noʼox xuʼ jpastike, xchiʼuk mi jech xa chlik jnop kʼuchaʼal stukike?». Mi jeche, muʼyuk ta jchʼuntik li tojobtasel liʼe: «Mu me jaʼuc xatsʼaclinic ta spasel cʼusi chopol li bochʼo epique».

7, 8. 1) ¿Kʼuxi xuʼ xnop kuʼuntik stʼujel li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole, xchiʼuk kʼu yuʼun jaʼ xkom to sbalil jun lista ti chal kʼusi stakʼ jpastik o mu stakʼ jpastike? 2) ¿Kʼusi lek stalelal chakʼik ta ilel li epal kerem tsebetike?

7 Li Jeovae yakʼojbutik jun alakʼ sba matanal sventa lekuk jnoptik li kʼusitik ta jpastike, taje jaʼ ti xijtojob noʼox ta snopel li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole. Sventa lek x-abtej taje, skʼan jtunestik (Heb. 5:14NM). Taje mu xkʼot ta pasel mi ta anil noʼox ta jchanbetik li yantike, mi jaʼuk ta jkʼantik jun svunal o slistail kʼusitik ti voʼotik noʼox oy ta jbatik snopel mi stakʼ o mu stakʼ jpastike. Jaʼ yuʼun li yajrextikoutik Jeovae muʼyuk ta jlokʼestik junuk slistail kʼusitik pelikulail, livroetik o bu jotukal Internet ti xuʼ jkʼeltike. Jech noxtok, ti jpastikuk junuk listae jujulikel ta jelulantik ti jechuke, yuʼun li kʼusi oy ta balumile ta anil noʼox chjel batel (1 Cor. 7:31). Pe maʼuk noʼox taje, yuʼun ti xichʼuk pasel junuk listae yikʼaluk jaʼ mu xa jpastik li kʼusi mas tsotsik skʼoplale: xchanel li beiltaseletik ta Vivliae, skʼanbel koltael Dios ta orasion xchiʼuk ti lekuk xil Dios li kʼusi ta jnop ta jpastike (Efe. 5:10).

8 Melel onoʼox ti mu skotoluk krixchano lek chaʼiik o chilik li kʼusitik ta jnoptike, manchuk mi laj xa jkʼeltik kʼusi chal li Vivliae, vaʼun chalbutik ti jech akʼo jpastik kʼuchaʼal chalike. Jech kʼuchaʼal li kerem tsebetik yajtsʼaklomtak Cristoe xuʼ van x-albatik yuʼun xchiʼiltak ta chanun ti akʼo jech spas sbaik xchiʼuk ti koʼol xchʼay yoʼontonik kʼuchaʼal li stukike (1 Ped. 4:4). Pe, ¿mi mu jechuk ti xijmuyubaj kʼalal chkiltik ep ermanoetik ti keremik to o yijik xa ti jech xchʼunel yoʼontonik kʼuchaʼal li Josué xchiʼuk Calebe? Jaʼ jech, tstsakik ta venta li mantal ta Vivlia liʼe: «Mu me jaʼuc xatsʼaclinic [...] li bochʼo epique».

«Mu jaʼuc chbat ta avoʼntonic [«xchiʼuk ta asatik»] li cʼusi chacʼan atuquique»

9. 1) ¿Kʼu yuʼun xuʼ xibal sba ti ta anil noʼox tstʼuj junuk be li jtsʼotkaroe? 2) ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal laj yaʼiik j-israeletik li kʼusi chal li Números 15:37-39?

9 Li xchibal ti kʼusi xuʼ tsokesutike chlokʼ ta koʼontontik. Jchaʼaltik kʼalal oy bu chabat ta akaroe. ¿Kʼusi xuʼ xkʼot ta pasel mi muʼyuk la akʼel amapa xchiʼuk ti ta anil noʼox chatʼuj junuk be ta skoj noʼox ti alakʼ sba li osil te xbate? Mi jech taje xuʼ van mu xakʼot li bu ta chakʼan chakʼote. Li skʼelobil taje tskoltautik ta yaʼibel smelolal yan beiltasel ti chakʼ Diose. Te ta jtatik ta jun mantal ti laj yakʼbe li j-israeletike: li skʼuʼike skʼan xakʼbeik stsitsimaltak ta stiʼil xchiʼuk jun snaul ti yax-elantik o asul sbone (kʼelo Números 15:37-39). Ep krixchanoetik avie mu xaʼibeik smelolal kʼu yuʼun laj yakʼ Dios li mantal taje, ¿mi xavaʼi li voʼote? Jaʼ tsvulesbatik-o ta sjol j-israeletik ti tskʼan jelel xvinajik ta stojolal li jteklumetik ta spat xokonike. Taje tsots toʼox skʼoplal sventa lek x-ilatik yuʼun li Diose (Lev. 18:24, 25). Oy toʼox yan srasonal ti kʼu yuʼun laj yichʼ akʼel li mantale. Kalbetik skʼoplal taje xchiʼuk jchantik mas ta sventa li xchibal kʼusi xibal sba xuʼ slokʼesutik ta sbelel li kuxlejale.

10. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jeova ti xojtikinutik leke?

10 Jkʼeltik li mantal liʼe: «Jech mu jaʼuc chbat ta avoʼntonic [«xchiʼuk ta asatik», NM] li cʼusi chacʼan atuquique» (Núm. 15:39). Li Jeovae laj yakʼ li mantal taje, yuʼun xojtikinutik lek. Snaʼoj ti kʼusi chil li jsatike ta anil noʼox chbat ta koʼontontik. Jaʼ yuʼun xi tspʼijubtasutike: «Li oʼntonale toj chopol, jaʼ noʼox ven jloʼlavanej ta scotol. ¿Me oy bochʼo xaʼibe smelol leʼe?» (Jer. 17:9). ¿Mi xkaʼibetik smelolal kʼu yuʼun laj yalbe j-israeletik ti mu jaʼuk xbat ta yoʼontonik xchiʼuk ta satik li kʼusi tskʼan stukike? Yuʼun ta melel snaʼoj ti kʼupil chilik li kʼusitik oy li ta jteklumetik ti nopol xilike. Mi jaʼ te laj yakʼ batel satike, xuʼ ta anil noʼox tskʼan jechuk xa xvinajik ek, koʼoluk xa snopbenik xchiʼuk ti kʼusitik tspasike (Pro. 13:20).

11. Li koʼontontike, ¿kʼu van yelan xuʼ xloʼlaat yuʼun jsatik?

11 Li avie ta skoj li jchikintik, jsatik o yan kʼusitike mas xa kʼun ti xlaj ta loʼlael li koʼontontike. Kuxulutik ta jun balumil ti bu kʼun xa tajek ta pasel li kʼusi tskʼan koʼontontike. Vaʼun chaʼa, ¿kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltik li beiltasel ta Números 15:39? Xuʼ van kilojtik ta chanobvun, ta kabteltik o ti bu nakalutik ti mas xa tstij oʼontonal ta spasel kʼusi chopol ti kʼuyelan tslap skʼuʼ spokʼik li krixchanoetike. ¿Kʼu yelan chaʼi li avoʼontone? Kʼalal chavil kʼuyelan tslap skʼuʼ spokʼike, ¿mi jech chakʼan chapas ek, ti mu xa jechuk chalap akʼuʼ apokʼ jech kʼuchaʼal jun yajtsʼaklom Cristoe? (Rom. 12:1, 2.)

12, 13. 1) ¿Kʼusi skʼan jpastik mi jaʼ te chbat jsatik ti bu mu stakʼe? 2) ¿Kʼu yuʼun skʼan mu jtikʼbetik ta yoʼonton kʼusitik chopol li yantike?

12 Toj tsots skʼoplal ti jnaʼtikuk jpajes jbatike. Mi jaʼ te chbat jsatik ti bu mu stakʼe, skʼan me jech jpastik ek jech kʼuchaʼal la spas li Jobe, ti la spas jun trato xchiʼuk sat sventa mu xkʼupij yoʼonton ta yan antse, ti jaʼ noʼox li yajnile (Job 31:1). Li ajvalil Davide jech ikʼot ta nopel yuʼun ek, xi laj yale: «Mu jcʼan xcacʼ jsat o ta sventa li cʼusi muʼyuc tuqʼue» (Sal. 101:3). Ta melel, skotol li kʼusi xuʼ sokes li jol koʼontontik xchiʼuk ti kʼuyelan xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae, jaʼ li kʼusi muʼyuk tukʼe. Jaʼ yuʼun, mu me xkakʼ jsatik li ta kʼusitik xuʼ xchʼies ta koʼontontik kʼusitik chopol xchiʼuk ti xuʼ xijtsʼuj ta mulil yuʼune.

13 ¿Mi xuʼ van voʼotik jech chkʼot jkʼoplaltik ti jaʼutik «li cʼusi muʼyuc tu[kʼ]» chil Diose? Xkaltikuke xuʼ. ¿Kʼuxi? Jaʼo kʼalal chkakʼbetik snop kʼusi chopol li krixchanoetike. Jech kʼuchaʼal, mi muʼyuk ta jtsaktik ta venta li tojobtasel ta Vivlia ti skʼan lek «ta [j]meltsan [jbatik]» xchiʼuk ti lek smelolal skʼan jlap li «[j]cʼuʼ [jpokʼtike]», muʼyuk tukʼ chilutik li Diose (1 Tim. 2:9). Sventa jnaʼtik mi mu chopoluk ta kʼelel jlikuk kʼuʼile, maʼuk noʼox ta jtsaktik ta venta li kʼusi ta jnoptike. Skʼan jnoptik kʼusi chal sjol yoʼontonik li buchʼutik ta jpat jxokontike. Mas tsots skʼoplal chkiltik li kʼusi tsnop li yantike, maʼuk li kʼusi ta jkʼan jtuktike (Rom. 15:1, 2). Ta smilal noʼox kerem tsebetik ta tsobobbail lek ta chanbel ti kʼuyelan tslap skʼuʼ spokʼike. ¡Xijmuyubajutik ta stojolalik! Chakʼik ta ilel ti maʼuk chbat «ta [y]oʼntonic [«xchiʼuk ta satik», NM] li cʼusi [ts]cʼan [s]tuquique», yuʼun jaʼ chakʼbeik yipal sventa lekuk x-ilatik yuʼun Jeova ta skotol li kʼusi tspasike.

Mu me jaʼuk xbat atsʼaklinik li kʼusi maʼuk melele

14. ¿Kʼusi pʼijubtasel laj yakʼ Jeova ta stojolal li Samuele?

14 Kalbetik skʼoplal yan velta ti oy bu chabat xchiʼuk akaroe. Li avie te xa oyot ta jun karetera ta taki xokol balumil, pe jaʼ to chavile oy yan be chil asat ti bu xuʼ xatsʼakli batel yilele, pe bu chata maʼuk jun batsʼi karetera. ¿Kʼusi van xuʼ xkʼot ta atojolal mi la atsʼakli batele? Xibal sba mi xacham yuʼun. Jech, li Jeovae xojtikin lek ti xibal sba mi ta jpat koʼontontik li ta kʼusi maʼuk melele. Jaʼ yuʼun, li j-israeletike pʼijubtasatik yuʼun Jeova kʼalal la skʼanik jun ajvalil ti xil ta sat stukik, jech kʼuchaʼal li jteklumetik ta spat xokonike. Li kʼusi la skʼanik taje jaʼ tsatsal mulil, yuʼun chakʼik ta ilel ti tspʼajik kʼuchaʼal Mukʼul Jpasmantal li Jeovae. Akʼo mi akʼbatik onoʼox li ajvalil la skʼanike, li Jeovae laj yal ta stojolal j-alkʼop Samuel ti xibal sba ti chlik «[s]tsʼaclinic li cʼusi mu jaʼuc Diose» o li kʼusi maʼuk melele (kʼelo 1 Samuel 12:21).

15. ¿Kʼutik yelan la saʼik kʼusi maʼuk melel li j-israeletike?

15 Li j-israeletike laj van snopik ti jaʼ xuʼ spat yoʼontonik xchiʼuk staik koltael ta jun ajvalil ta sba balumil, ti jaʼ mu jechuk xuʼ spat yoʼontonik ta stojolal Jeovae. Mi jech la spasik taje, laj yakʼik ta ilel jechuk ti lik xaʼox «[s]tsʼaclinic li cʼusi mu jaʼuc Diose» o li kʼusi maʼuk melele. Ta skoj taje, mas xa kʼun ti jaʼ xbat stsʼaklinik li kʼusitik jecheʼik ti likem tal ta stojolal Satanase. Jech kʼuchaʼal, li ajvaliletik yuʼunike xuʼ x-akʼbat yichʼik ta mukʼ lokʼoletik. Li buchʼutik chichʼik ta mukʼ jecheʼ diosetike muʼyuk spʼijilik kʼalaluk chalik ti xuʼ jaʼ mas spat yoʼontonik xchiʼuk ti mas xa melel chilik li kʼusitik pasbilik ta tonetik xchiʼuk ta teʼetike, ti jaʼ mu jechuk chilik li Jeova Diose, ti jaʼ li buchʼu spasoj skotol kʼusitike. Jech onoʼox kʼuchaʼal laj yal Pablo ti «muʼyuc cʼusi stu o» li lokʼoletike (1 Cor. 8:4). Melel onoʼox ti muʼyuk kʼusi xtun-o li lokʼoletike. ¿Kʼusi bal-o ti xkiltik xchiʼuk ti xuʼ jpiktik, ti mu xilike, mu xaʼiik, mi jaʼuk xkʼopojik xchiʼuk mi jaʼuk xuʼ skolta li yantike? Yichʼel ta mukʼ taje xkoʼolaj ti ta jtsʼaklitik li kʼusi maʼuk melele, ti jaʼ noʼox ch-ikʼvan batel ta lajelale (Sal. 115:4-8).

16. 1) ¿Kʼusi tspas Satanás sventa ep buchʼutik jaʼ «[s]tsʼaclinic li cʼusi mu jaʼuc Diose» o li kʼusi maʼuk melele? 2) ¿Kʼu yuʼun mu xkoʼolaj li koltael chakʼ Jeova xchiʼuk li kʼusitik chakʼ kʼulejale?

16 Li Satanase lek chanem sventa tsloʼla krixchanoetik sventa chbat saʼik li kʼusi maʼuk melele. Jech kʼuchaʼal liʼe, chchʼun yuʼun ep krixchanoetik ti saʼel kʼulejal liʼ ta balumile jaʼ xuʼ te sta-o slekilalik. Melel onoʼox, li kʼulejale, li kʼusitik oy kuʼuntike xchiʼuk ti lek tojbilutik ti bu chij-abteje oy onoʼox jutuk sbalil. Pe ti melel xkaltike, kʼalal tstsakatik ta tsatsal chamel o chil svokolik ta takʼin o chvul ta stojolalik nikel, nojelal ta voʼ o yan kʼusitike, ¿mi chkoltaatik van ta melel ta skoj li kʼusitik oy yuʼunike? Jech xtok, ¿mi jaʼ xa jun yoʼonton chaʼi sbaik xchiʼuk oy xa noʼox smelolal xkuxlejal chaʼi sbaik? ¿Mi chkoltaatik ta snaʼel kʼusitik ta sventa li kuxlejale? ¿Mi ch-akʼbatik van spatobil yoʼontonik kʼalal oy buchʼu chcham yuʼunike? Mi jaʼ noʼox batem koʼontontik saʼel li jkʼulejaltike muʼyuk lek chilutik li Diose. Ta melel jaʼ li kʼusi maʼuk melele. Li takʼin xchiʼuk kʼusitike mu xakʼbutik muyubajel, mu xpoxtautik xchiʼuk mu spojutik ta lajelal (Pro. 23:4, 5). Yan li Dios kuʼuntike jelel. Li stuke kuxul xchiʼuk chakʼbutik melel lekilal. Pe jaʼ noʼox chakʼbe lekilal xchiʼuk chchabi li yamigotake. Jaʼ jun mukʼta bendision ti toj lek xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae. Jech oxal, yoʼ mu sok taje, mu jaʼuk «[jtsʼaklitik] li cʼusi mu jaʼuc Diose» o li kʼusi maʼuk melele.

17. ¿Kʼusi skʼan oyuk ta koʼontontik spasel?

17 ¡Xijmuyubaj tajek ti jaʼ kamigotik li Jeovae xchiʼuk ti jaʼ tsbeiltasutik batel ta sbelel kuxlejale! Mi ta jchʼuntik li tojobtaseletik chakʼe, mu xijpʼaj ta spasel li kʼusitik oxtos la jchanbetik skʼoplale: ti mu me jaʼuk jtsʼaklitik li buchʼu epike, ti mu jaʼuk chbat koʼontontik li ta kʼusi ta jkʼan jtuktike xchiʼuk ti mu me jaʼuk xbat jtsʼaklitik li kʼusi maʼuk melele. Jaʼ me jech chijkʼototik-o li bu ta jkʼan chijkʼototik ti jaʼ li stael kuxlejal sbatel osile. Li ta yan xchanobil chtale ta jkʼelbetik skʼoplal oxtos petsʼetik ti ep buchʼutik pʼajem yuʼune. Mi ta jchikintatik li pʼijubtaseletik chakʼ Jeova sventa mu jtsʼaklitik batel li jecheʼ beetike, jaʼ tskoltautik sventa jpʼajtik ta jyalel xchiʼuk sventa x-ib-o koʼontontik yuʼun (Sal. 119:128).

¿Kʼusi chanop?

• ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltik li beiltaseletik ta...

... Éxodo 23:2?

... Números 15:37-39?

... 1 Samuel 12:21?

... Salmo 119:128?

[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]

[Lokʼol ta pajina 11]

¿Mi oy van ta koʼontontik jchanbetik li kʼusi tspas li krixchanoetike?

[Lokʼol ta pajina 13]

¿Kʼu yuʼun xiʼel sba ti chapas li kʼusi tskʼan avoʼonton xchiʼuk li kʼusi chavil ta asate?

[Lokʼol ta pajina 14]

¿Mi jaʼ ta jtsʼaklitik li kʼusi maʼuk melele?