¿Mi ta jtabetik sbalil li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike?
¿Mi ta jtabetik sbalil li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike?
«Jaʼ oy ta coʼntontic o ta jpastic li cʼusitic lec chil Cajvaltique.» (EFE. 5:10)
1, 2. 1) ¿Kʼusitik tekstoal chakʼ iluk ti skʼan akʼo jkʼupintik kuxlejal li Diose? 2) ¿Kʼu yelan skʼan jtunestik li yorail yakʼojbutik Dios sventa li chʼayob oʼontonale?
LI Vivliae ep ta velta chakʼ ta ilel ti Jeovae maʼuk noʼox tskʼan chijkuxiutik, tskʼan ti jkʼupintik xtok li kuxlejale. Jech kʼuchaʼal chal li Salmo 104:14, 15: «Voʼot chavacʼ [...] veʼlil sventa tsta o stsatsalique, xchiʼuc li yaʼlel tsʼusub sventa xcuxet noʼox yoʼnton cʼalal chuchʼique, xchiʼuc li aceite sventa ch-achʼub o lec sat yelovic yuʼune, xchiʼuc scotol li veʼliletic ti ch-acʼbat lec stsatsalic oe». Jech, li Diose chakʼ chʼiuk li kʼusitik chtun kuʼuntik sventa tsmakʼlinutike, jech kʼuchaʼal li sbekʼ tsʼunobaletike, li aseitee xchiʼuk li yaʼlel tsʼusube. Kʼuchaʼal chkiltike, li yaʼlel tsʼusube maʼuk noʼox ta xakʼ li kʼusi chtun yuʼun jbekʼtaltike, yuʼun chakʼ xtok ti akʼo «xcuxet noʼox yoʼnton» yuʼun li krixchanoetike (Ecl. 9:7; 10:19). Jamal xvinaj, li Jeovae oy ta yoʼonton ti akʼo xijmuyubajutike, yuʼun chakʼ «xcuxet noʼox coʼntontic» (Hech. 14:16, 17).
2 Mi jaʼ jeche, muʼyuk srasonal ti chopol chaʼi sbaik mi chchʼay yoʼontonik bakʼintik li yajtuneltak Diose. Li buchʼutik «[tskʼelik] li mutetique» xchiʼuk ti «cʼu xʼelan chchʼi li nichimetic ta yaxaltique», xuʼ xmuyubaj-o yoʼontonik xchiʼuk x-akʼbat yipalik, taje jaʼ noʼox chaʼtos chkalbetik skʼoplal (Mat. 6:26, 28; Sal. 8:3, 4). Ta melel, ti jun noʼox koʼontontik xchiʼuk ti muʼyuk iputike jaʼ jun matanal «yacʼojbutic Dios» (Ecl. 3:12, 13). Li yorail ta jchʼakbetik sventa ta jchʼay koʼontontike jaʼ jun matanal yakʼojbutik li Diose. Jaʼ yuʼun, skʼan jtunestik lek.
Oy spajeb li chʼayob oʼontonale
3. ¿Kʼu yuʼun oy lek srasonal ti xuʼ jelel li kʼusi ta jkʼan ta jchʼay-o koʼontontike?
3 Jech kʼuchaʼal ta jchantik batele, jujun yajtsʼaklom Cristo ti snaʼ snopele xuʼ stʼuj stuk li kʼusi skʼan xchʼay-o yoʼontone, pe taje oy noʼox spajeb. Li chʼayob oʼontonale xuʼ jkoʼoltastik kʼuchaʼal jlom veʼliletik, ta jlom lume toj mu chaʼiik, pe li ta yan xtoke mi jaʼuk stakʼ lajesel chaʼiik. Li yajtsʼaklom Cristo ta jujun lume xuʼ lek chaʼiik spasel jlom kʼusitik, pe li yantik lume muʼyuk lek chaʼiik. Li kʼusi taje, jech chkʼot ta pasel ek akʼo mi jmoj slumalik. Oy jlome jun yoʼonton chotol tskʼel slivroik, pe li yantike chakʼ chʼaj chaʼiik taje. Yantik xtoke lek chaʼiik chanavik ta svisikletaik ta yaxaltik, pe li yantike chlubik-o. Kʼuchaʼal chkiltike xuʼ jelel li kʼusi lek chkaʼitike, jech kʼuchaʼal ta jtʼuj jveʼeltike. Li ta chʼayob oʼontonal eke ep kʼusitik xuʼ jtʼuj jpastik (Rom. 14:2-4).
4. ¿Kʼu yuʼun skʼan oyuk noʼox spajeb kʼalal ta jtʼujtik li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike? Albo junuk skoʼoltasobil.
4 Ti xuʼ jnop jtuktik li kʼusi ta jkʼan ta jpastike, maʼuk skʼan xal ti xuʼ jpastik li kʼusitik chopole. Kalbetik skʼoplal yan velta li veʼlil ti laj yichʼ alele. Akʼo mi chkaltik ti kʼusuk noʼox ta jlajestike, pe ¿mi mu meleluk ti muʼyuk ta jlajestik mi junuk veʼlil ti pajubem xae? Mi jech ta jpastike, koʼol kʼuchaʼal chʼabal jpʼijiltik xchiʼuk xuʼ xij-ipajutik-o. Jech ek, manchuk mi ep kʼusitik xuʼ lek jchʼay-o koʼontontik, muʼyuk ta jtʼujtik li kʼusi chakʼ ta ilel mulivajel, majbail o li kʼusitik xibalik sbae, li kʼusitik taje maʼuk jech chal li beiltaseletik ta Vivliae yuʼun xuʼ chakʼ jvokoltik ta jbekʼtaltik xchiʼuk ta mantal. Lek xvinaj ti oy noʼox spajeb li kʼusitik ta jtʼuj ta jpastike. Li kʼusi xuʼ jpastik sventa li chʼayob oʼontonale, jaʼ ti jkʼeltik baʼyel mi lek o mi chopol (Efe. 5:10). Jkʼeltik batel kʼuxi xuʼ jpastik taje.
5. ¿Kʼuxi xuʼ jnaʼtik mi lek chil Jeova li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike?
5 Jaʼ noʼox ta jtabetik sbalil mi lek chil Jeova li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike. ¿Kʼuxi xuʼ jnaʼtik mi muʼyuk bu tskontrain beiltaseletik ta Vivlia li kʼusi ta jpastike? (Sal. 86:11.) Sventa jnaʼtike, skʼan xi jakʼbe jbatike: «¿Kʼusi smakoj li chʼayob oʼontonale? ¿Kʼusi ora ta xichʼ pasel? Xchiʼuk ¿buchʼu ta jchiʼin?». Jchanbetik batel skʼoplal ta jujuntal li sjakʼobiltak taje.
¿Kʼusi smakoj li chʼayob oʼontonale?
6. ¿Kʼusitik chʼayob oʼontonal ti mu jsetʼuk stakʼ jpastike, xchiʼuk kʼu yuʼun?
6 Li kʼusi baʼyel skʼan jakʼbe jbatik sventa jtʼujtik li chʼayob oʼontonale, jaʼ liʼe: «¿Kʼusi smakoj li chʼayob oʼontonale?». Jaʼ xkaltik, ¿kʼusitik chichʼ pasel? Sventa li yajtunelutik Diose oy chaʼtos kʼusi skʼan jtsaktik ta venta sventa li chʼayob oʼontonaletike: li baʼyele jaʼ ti mi jsetʼuk stakʼ jpastike, li xchibale, jaʼ ti voʼotik ta jnopbetik skʼoplal xchiʼuk mi xakʼ jol koʼontontik spasele. ¿Kʼusitik jaʼ li mu stakʼ jpastike? Jaʼ skotol li kʼusitik kontra chil li beiltaseletik o mantaletik ta Vivliae (1 Juan 5:19). Li krixchanoetike mas xa lek chchʼay-o yoʼontonik kʼalal tskʼelik jun chʼayob oʼontonal ti bu chvinaj ti oy jun krixchano ti tskʼupin kʼuyelan chakʼbe svokol li yantike, ti chakʼ ta ilel espiritismoe, ti oy junuk krixchano ti tskʼupin xchiʼil ta vinikal o ta antsil, pornografia, majbail xchiʼuk yantik kʼusitik ti mu lekuk chil li Jeovae. Manchuk mi jech, li yajtsʼaklomutik Cristoe jpʼajojtik skotol taje (1 Cor. 6:9, 10; kʼelo Apocalipsis 21:8). Buyuk noʼox oyutik, skʼan jpʼajtik skotol li kʼusitik chakʼ ta ilel taje. Mi jech ta jpastike, chkakʼtik ta ilel ti ta jchʼuntik li smantal Jeova liʼe: «Contrainic li cʼusitic chopole» (Rom. 12:9; 1 Juan 1:5, 6).
7, 8. ¿Kʼuxi xuʼ snaʼ jun yajtsʼaklom Cristo mi lek chil Jeova li kʼusi tskʼan chchʼay-o yoʼontone? Albo junuk skʼelobil.
7 Kalbetik skʼoplal li xchibal chʼayob oʼontonal ti muʼyuk jamal chal Skʼop Dios ti chopole, ti voʼotik to skʼan jnoptik lek baʼyuk mi ta jpastike. ¿Kʼuxi xuʼ snaʼ jun yajtsʼaklom Cristo mi lek chil Jeova li chʼayob oʼontonal ti tskʼan tspase? Jaʼ-o kʼalal tstsak ta venta li Skʼop Diose (Pro. 4:10, 11). Mi jeche, xuʼ lek xkʼot ta nopel yuʼun li kʼusi tskʼan tspase xchiʼuk muʼyuk xvulvun chkom li sjol yoʼontone (Gál. 6:5; 1 Tim. 1:19). ¿Kʼusi chkoltaat sventa spas yuʼun taje? Kalbetik skʼoplal yan velta li veʼlile. Kʼalal muʼyuk to jpasojtik preva jtosuk veʼlile, xuʼ van jakʼtik kʼusitik yichʼojan. Jaʼ noʼox jech ek kʼalal ta jtʼujtik jtosuk chʼayob oʼontonale skʼan jakʼtik baʼyuk kʼusitik smakoj (Efe. 5:17).
8 Jkʼeltik junuk skʼelobil. Xuʼ van lek chkiltik jtosuk tajimol ti solel tskʼupin yaʼi li koʼontontike. Stalel onoʼox taje. Pe bakʼintik xtoke xuʼ van lek chkiltik li tsalbail ti muʼyuk xa noʼox smelolale, ti oy kʼusi xibal sba chkʼot ta pasele, ti xuʼ xijyayij yuʼune. Yantike muʼyuk xa noʼox smelolal ti kʼuyelan tspasbeik skʼinale, ta skoj taje xuʼ xlik smaj sbaik, xchiʼuk xlik snopik ti jaʼ mas tsots skʼoplal li slumalike. Kʼalal ta jkʼeltik li kʼusi oy ta koʼontontike, xuʼ van xkakʼtik venta ti muʼyuk lek chil Jeova, ti mu xkʼot-o kʼalal ta jcholbetik mantal li krixchanoetik ti akʼo oyuk kʼanbail xchiʼuk lekilale. Ta skoj taje, chkakʼtik persa ta jnoptik kʼuchaʼal li Jeovae (Isa. 61:1; Gál. 5:19-21). Pe mi chkakʼtik venta ti muʼyuk chopol chil Jeova li chʼayob oʼontonal ta jkʼan ta jpastike, xuʼ me te jtatik spatobil koʼontontik (Gál. 5:22, 23; kʼelo Filipenses 4:8).
¿Kʼusi ora chichʼ pasel?
9. Alo kʼusi xuʼ xkakʼtik venta kʼalal xi ta jakʼbe jbatike: «¿Kʼusi ora chichʼ pasel li chʼayob oʼontonale?».
9 Li xchibal kʼusi skʼan jakʼbe jbatike, jaʼ liʼe: «¿Kʼusi ora chichʼ pasel li chʼayob oʼontonale?». Skʼan jkʼeltik lek kʼusi ora chichʼ pasel xchiʼuk kʼu sjalil ta jchʼakbetik yorail. Kʼalal jech ta jakʼbe jbatike jaʼ tskoltautik sventa jnaʼtik kʼusi ti mas tsots skʼoplal chkaʼitike xchiʼuk ti kʼusi mu tsotsuk skʼoplal chkaʼitike. Pe kʼalal ta jakʼbe jbatik kʼusitik smakoj li kʼusi chichʼ pasele, jaʼ tskoltautik ta snaʼel mi lek o mi mu lekuk li kʼusi chichʼ pasele. Jaʼ yuʼun, ¿kʼusi xuʼ skoltautik sventa jnaʼtik mi tsots skʼoplal ta jkuxlejaltik ta sventa li chʼayob oʼontonale?
10, 11. ¿Kʼuxi xuʼ chiskoltautik li kʼusi chal Mateo 6:33 kʼalal ta jkʼeltik kʼu sjalil ta jchʼakbetik yorail li chʼayob oʼontonale?
10 Jvules ta joltik ti xi laj yal li Jesuse: «Jaʼ yuʼun cʼano me ta scotol avoʼnton li Dios avuʼune ta scotol achʼulel, ta scotol ajol, xchiʼuc ta scotol atsatsal» (Mar. 12:30). ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jaʼ mas jkʼanojtik li Jeovae? Jaʼ mi ta jchʼuntik li mantal chal Jesús liʼe: «Jaʼ yuʼun tscʼan baʼyuc chavacʼ abaic ta ventainel yuʼun li Diose, xchiʼuc ti chapasic cʼusi tscʼane, jech chayacʼboxuc scotol li cʼusitic ta xtun avuʼunique» (Mat. 6:33). Li kʼusi laj yal Jesuse xuʼ skoltautik sventa jkʼeltik mi jaʼ tsots skʼoplal ta jkuxlejaltik li chʼayob oʼontonale xchiʼuk sventa jkʼeltik kʼu sjalil ta jchʼakbetik yorail taje.
11 Li Jesuse mu xiʼuk noʼox laj yale: «Jaʼ noʼox akʼo abaik ta ventainel yuʼun li Diose», moʼoj, yuʼun xi laj yale: «Baʼyuc chavacʼ abaic ta ventainel yuʼun li Diose». Li stuke snaʼoj ti skʼan jchʼakbetik yorail xchiʼuk xkakʼbetik yipal sventa jsaʼtik li kʼusitik chtun kuʼuntike, jech kʼuchaʼal liʼe: jnatik, jveʼeltik, jkʼuʼ jpokʼtik, chijchanunaj, chij-abtej, jchʼay koʼontontik xchiʼuk ep to kʼusitik yan ta jpastik. Jaʼ me mas tsots skʼoplal skʼan xkiltik li kʼusitik sventa ventainel yuʼun Diose (1 Cor. 7:29-31). Mi chkakʼ jbatik ta beiltasel yuʼun Diose, muʼyuk kʼusi tsmakutik li ta kabteltik ti mas tsots skʼoplale: ti chijtunutik ta stojolal Jeovae. Kʼalal chkakʼ ta jkuxlejaltik li beiltaseletik taje, xuʼ jtabetik sbalil li chʼayob oʼontonale.
12. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltik li kʼusi chal Lucas 14:28 kʼalal ta jchʼay koʼontontike?
12 ¿Kʼu sjalil ta jchʼakbetik yorail li chʼayob oʼontonale? Kʼalal ta jnoptik kʼu sjalile, «baʼyuc ta [jnoptik] cʼu yepal taqʼuin ta xlaj» kuʼuntik (Luc. 14:28). Ta melel, skʼan jkʼeltik kʼu sjalil chichʼ kuʼuntik li chʼayob oʼontonale, vaʼun jakʼbe jbatik mi oy sbalil ta melel. Mi chkakʼtik venta ti tsmakutik sventa xchanel Jvivliatik, yichʼel ta mukʼ Jeova ta kutsʼ kalaltik, ta tsobajeletik xchiʼuk li ta cholmantale, jecheʼ me ta jchʼay jkʼakʼaltik yuʼun un bi (Mar. 8:36). Mi laj kakʼtik venta ti bakʼintik noʼox jech ta jchʼay koʼontontik sventa jun noʼox koʼontontik xchiʼuk ti tskoltautik sventa baʼyel xkakʼ jbatik ta ventainel yuʼun Diose, toj lek me un bi.
¿Buchʼu ta jchiʼin?
13. ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal skʼan jtʼujtik buchʼutik ta jchiʼintik kʼalal ta jchʼay koʼontontike?
13 Li yoxibal sjakʼobil ti jkotoltik skʼan jakʼbe jbatike, jaʼ liʼe: «¿Buchʼu ta jchiʼin?». Sventa lek xbat li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike skʼan jaʼ jchiʼintik li buchʼutik lekike. Ta melel, jech kʼuchaʼal mas lek ta jkʼupintik jun veʼlil kʼalal jaʼ jchiʼinojtik li buchʼutik lek xkiltike, mi jaʼ ta jchiʼintik li kamigotaktike mas me ta jkʼupintik ek li chʼayob oʼontonale. Jaʼ yuʼun mu labaluk chkaʼitik ti jutuk mu jkotoltikuk mas noʼox xijmuyubaj kʼalal ep tsobolutike, pe jaʼ mas to li kerem tsebetike. Sventa xuʼ lek chkʼot ta pasele, tsots skʼoplal skʼan jtʼujtik li kamigotaktike xchiʼuk mu jchiʼintik li chopol amigoiletike (2 Cró. 19:2; kʼelo Proverbios 13:20; Sant. 4:4).
14, 15. 1) ¿Kʼusi lek skʼelobil laj yakʼ ta ilel Jesús sventa jtʼujtik li kamigotaktike? 2) ¿Kʼusi skʼan jakʼbe jbatik kʼalal ta jtʼujtik kamigotaktike?
14 Kʼalal ta jtʼujtik li buchʼutik ta jchiʼintike, jchanbetik stalelal li Jesuse. Yuʼun li stuke skʼanoj onoʼox krixchanoetik li ta slikebale, jaʼ xkaltik kʼalal laj yichʼik meltsanele (Pro. 8:31). Kʼalal ay ta Balumil li Jesuse, lek yoʼonton xchiʼuk la stsak ta venta skotol li krixchanoetike (Mat. 15:29-37). Manchuk mi jech, snaʼoj lek bakʼin jaʼ noʼox lek ta skʼoponan xchiʼuk bakʼin xuʼ chamigoin. Li Jesuse lek chil sba xchiʼuk skotol li krixchanoetike, pe kʼajomal noʼox jaʼ chkʼot ta yamigo li buchʼutik chchʼunbat li kʼusi chale. ¿Kʼusi jaʼ taje? Jaʼ li kʼusi laj yalbe li buluchib tukʼil yajtakboltake. Xi laj yale: «Voʼoxuc lec jcʼopan jbatic me jaʼ chapasic scotol li cʼusitic laj calboxuque» (Juan 15:14; kʼelo xtok Juan 13:27, 30). Kʼuchaʼal chkiltike, li Jesuse kʼajomal noʼox chkʼot ta yamigo li buchʼutik jaʼ yajtsʼaklomtake xchiʼuk mi jaʼ yajtuneltak Jeovae.
15 Jaʼ me jech tskʼan jpastik ek. Sventa jnaʼtik mi xuʼ chkʼot ta kamigotik junuk krixchanoe, xi jakʼbe jbatike: «Li kʼusitik chal xchiʼuk li kʼusitik tspase, ¿mi chakʼ ta ilel ti chchʼunbe smantal Jeova xchiʼuk li Jesuse? ¿Mi koʼol kʼusi jchʼunojkutik xchiʼuk mi tsots skʼoplal chil ek li kʼusi chal Vivliae? ¿Mi lek van kʼusi xuʼ jchanbe xchiʼuk mi tskoltaun sventa tukʼ-o chkakʼ jba ta stojolal Jeova xchiʼuk sventa jaʼ baʼyuk jsaʼ li ventainel yuʼun Diose?». Mi «jech» xi ta jtakʼtik taje, xuʼ jpat koʼontontik ta melel ti mu chopoluk li buchʼu ta jchiʼintik kʼalal ta jchʼay koʼontontike (kʼelo Salmo 119:63; 2 Cor. 6:14; 2 Tim. 2:22).
¿Mi lek chil Dios li chʼayob oʼontonal ta jtʼujtike?
16. ¿Kʼusitik skʼan jakʼbe jbatik kʼalal ta jtʼujtik jun chʼayob oʼontonale?
16 Laj xa jchanbetik skʼoplal oxtos kʼusitik ta sventa li chʼayob oʼontonale: kʼusi smakoj, kʼusi ora ta xichʼ pasel xchiʼuk buchʼu ta jchiʼintik. Laj xa jchantik ti sventa jtabetik sbalil li chʼayob oʼontonale, skʼan mu skontrain kʼusi chal Vivlia ta jujuntal taje. Kʼalal skʼan toʼox jtʼujtik junuk chʼayob oʼontonale skʼan xi jakʼbe jbatike: ¿Kʼusi smakoj li chʼayob oʼontonale? Li kʼusitik ta jchʼay-o koʼontontike skʼan me jkʼeltik ti muʼyuk kʼusitik chopol xlokʼ ti mu stakʼ skʼel li jun yajtsʼaklom Cristoe (Pro. 4:20-27). ¿Kʼusi ora ta xichʼ pasel? Mu me xkakʼtik ti xchʼay ep jkʼakʼaltike (1 Tim. 4:8). ¿Buchʼu ta jchiʼintik? Mu me jchiʼintik ta jyalel li buchʼutik chopol stalelalike (Ecl. 9:18; 1 Cor. 15:33).
17, 18. 1) ¿Kʼuxi xuʼ jnaʼtik mi muʼyuk bu tskontrain beiltaseletik ta Vivlia li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike? 2) ¿Kʼusi skʼan snop ta jujuntal yajtsʼaklom Cristo sventa li chʼayob oʼontonale?
17 Li ta jujuntal sjakʼobil taje, mi chkakʼtik venta ti oy junuk ti kontra chil li Skʼop Diose, jaʼ me lek ti mu jchʼay-o koʼontontike. Pe mi jnaʼojtik lek ti mu skontrain junuk sjakʼobile, xuʼ jun koʼontontik ti ta jtabetik sbalile xchiʼuk ti tsmuyubta Jeova li chʼayob oʼontonal taje (Sal. 119:33-35).
18 Kʼalal yakal ta jtʼujtik li chʼayob oʼontonale, jaʼ me oy ta jbatik skʼelel kʼusi ti ta jpastike, kʼusi ora xchiʼuk buchʼutik ta jchiʼintik ta spasel. Ta skotol ora kakʼbetik yipal xchʼunel li mantal ta Vivlia liʼe: «Ti cʼalal chijveʼe, ti cʼalal oy cʼusi chcuchʼtique, xchiʼuc scotol li cʼusiuc noʼox ta jpastique, acʼo jpastic ta sventa lec chbat scʼoplal cuʼuntic li Diose» (1 Cor. 10:31).
¿Kʼusi chatakʼ?
¿Kʼu yelan xuʼ skoltautik sventa jtʼujtik junuk chʼayob oʼontonal li tekstoetik liʼe?
[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]
[Lokʼol ta pajina 9]
Kʼusi smakoj
[Lokʼol ta pajina 10]
Kʼusi ora
[Lokʼol ta pajina 12]
Buchʼu ta jchiʼin
[Lokʼol ta pajina 10]
¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik Jesús sventa lek jtʼuj kamigotik xchiʼuk li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike?
