¿Kʼu yuʼun skʼan sbeiltasutik li xchʼul espiritu Diose?

«Voʼot Diosot cuʼun; jaʼ acʼo yicʼun batel ta tuqʼuil be li lequil jtojobtasel [o «chʼul espiritu», NM] avuʼune.» (SAL. 143:10)

1. ¿Kʼu yuʼun tsnit kʼusitik pasbil ta takʼin li imane?

 ¿MI OY avakʼoj junuk velta jun akuxa ta stsʼel junuk iman? Ta anil ta snit tal akuxa li imane. ¿Kʼu yuʼun xanaʼ? Yuʼun li imanetike oy yip o sjuʼel ti mu xvinaj ta kʼelele, ti jaʼ tsnit talel ta stojolal li kʼusitik pasbil ta takʼine. Li krixchanoetike oy xa ta jayibuk siglo ti tstunesik iman sventa tsaʼik kʼusitik pasbil ta takʼine.

2, 3. 1) ¿Kʼusi juʼelal la stunes Jeova leʼ xa ta smiyonaltak jabile? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jnaʼtik ti skʼan sbeiltasutik li chʼul espiritue?

² Pe oy yan juʼelal ti mas tsots skʼoplal ti xuʼ sbeiltasutik ta jkuxlejaltike. ¿Kʼusi jaʼ taje? Jaʼ li kʼusi chal ta baʼyel versikulo ta Vivliae. Ta sventa li kʼusi la spas Jeova leʼ xa ta jayibuk smiyonal jabile, xi chal li ta slivroal Genesise: «Ta sliqueb cʼalal lic ayinuc scotole, Dios la spas li vinajel xchiʼuc banamile». Ta tsʼakale chal kʼusi la stunes sventa la spas li kʼusitike, yuʼun chal ti «yip ch-abtej Diose ta xbakʼulan ta jujujot» (Gén. 1:1; 1: 2, NM). ¿Kʼusi ti yakal ch-abteje? Jaʼ li xchʼul espiritu Diose, jaʼ li yip ch-abtej ti kʼusi la stunes sventa tspas skotol li kʼusitik oye. Ta melel, ta skoj li chʼul espiritu taje li j-ayanutik ek (Job 33:4; Sal. 104:30).

³ Pe maʼuk noʼox me jpat koʼontontik snaʼel ti chkichʼtik ikʼ xchiʼuk ti ta jkʼupintik kuxlejal koliyal li yip ch-abtej Diose, skʼan xkakʼ sbeiltasutik xtok. Taje jech laj yalbe yajtsʼaklomtak li Xnichʼon Diose: «Li Chʼul Espíritu[e] jaʼ chastojobtasoxuc batel ta sventa scotol li cʼusi melele» (Juan 16:13). Pe, ¿kʼusi jaʼ li chʼul espiritue? Xchiʼuk, ¿kʼusi sbalil ta jtatik kʼalal chkakʼ akʼo sbeiltasutike?

¿Kʼusi jaʼ li chʼul espiritue?

4, 5. 1) ¿Kʼusi tsnop jlom krixchanoetik ta sventa li chʼul espiritue? 2) ¿Kʼuxi xuʼ xkalbetik lek smelolal ti kʼusi jaʼ li chʼul espiritue?

⁴ Ep krixchanoetik ta jtatik ta cholmantal ti xchʼunojik ta sventa li Trinidade. Jaʼ yuʼun, tsnopik ti jaʼ la jun krixchano ti xkoʼolaj xchiʼuk Totil xchiʼuk Nichʼonil li chʼul espiritue (1 Cor. 8:6). Ta skoj li chanubtasel taje, ep Vivliaetik tstsʼibaik ta mayuskula li chaʼpʼel kʼop taje: Chʼul Espiritu, xi tstsʼibaik. Pe oy jun jchanubtasvanej ta griego ti Joan F. Mira sbie, la sjelubtas ta yan kʼop li Evanjelioetike, li slivroal Hechose xchiʼuk li Apocalipsise, te taje ta minuskula laj yikta komel kʼalal chʼul espiritu xie. Jech la spas yuʼun maʼuk la jun krixchano chichʼ aʼyel li chʼul espiritu ta Vivliae. Li kʼusitik la sjelubtas li vinik taje laj yakʼ ta ojtikinel ta 2006 ta España. a

⁵ Vaʼun chaʼa, ¿kʼusi jaʼ li chʼul espiritue? Li ta Génesis 1:2 ta Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras, chal ti jpʼelkʼop ta hebreoe xuʼ xichʼ jelubtasel kʼuchaʼal «yip ch-abtej» Dios o «ikʼ». Jech kʼuchaʼal mu xkiltik kʼalal chanav li ikʼe, ti jaʼ noʼox xkaʼitik li yipale, jech li chʼul espiritu eke mu xkiltik ta skoj ti muʼyuk sbekʼtal stakopale, pe manchuk mi jech, xkiltik li kʼusitik chkʼot ta pasel yuʼune. Jech, jaʼ skʼoplal ta melel li yip Dios ti chakʼbe o tstunes ta krixchanoetik o ta  yan kʼusitik sventa chkʼot ta pasel li kʼusi tskʼan yoʼontone. ¿Mi vokol ta chʼunel ti chlik tal ta stojolal li chʼul Dios xchiʼuk ti skotol xuʼ yuʼun li labal sba juʼelal taje? Ta melel mu vokoluk (kʼelo Romanos 1:20).

6. ¿Kʼusi la skʼanbe ta orasion Jeova li jtsʼibajom yuʼun salmoe?

⁶ Xuʼ stunes xchʼul espiritu sventa tsbeiltasutik li Jeovae. Jech laj yalbe li Davide: «Vuʼun ta jbijubtasot; vuʼun ta jchanubtasot lec. Ta xcacʼbot lec avil bu beal tscʼan chabat» (Sal. 32:8). Li jtsʼibajom yuʼun salmo eke tskʼan ti akʼo xbeiltasat yuʼun li Jeovae, yuʼun xi la skʼanbe ta orasione: «Chanubtasun ta spasel li cʼusi tscʼan avoʼntone, yuʼun voʼot Diosot cuʼun; jaʼ acʼo yicʼun batel ta tuqʼuil be li lequil jtojobtasel avuʼune [o li «espiritue», NM]» (Sal. 143:10). Jaʼ jech skʼan oyuk ta koʼontontik spasel taj eke xchiʼuk xkakʼ jbatik ta beiltasel yuʼun li chʼul espiritue. ¿Kʼu yuʼun? Jchantik batel chanib srasonal.

Mu xuʼ jbeiltas jba jtuktik

7, 8. 1) ¿Kʼu yuʼun mu xuʼ jbeiltas jba jtuktik? 2) ¿Kʼusi skʼelobil chakʼ ta ilel ti skʼan sbeiltasutik Dios li ta chopol balumile?

⁷ Li baʼyel srasonal ti kʼuyuʼun skʼan jaʼ akʼo sbeiltasutik li xchʼul espiritu Jeovae jaʼ ti mu xuʼ jbeiltas jba jtuktike. Li verbo beiltasel xie, jaʼ skʼan xal ti chakʼ ta ilel bu beal skʼan jtamtik batele. Kʼalal laj yichʼ pasel li krixchanoetike mu onoʼox xuʼ sbeiltas sba stukik, pe mas to isok kʼalal ipʼajik ta mulile. Xi la stsʼiba li Jeremiase: «Cajval, jnaʼ ti mu yuʼunuc sba stuc ti jnaclejetique, ti mu xuʼ ta spas sba ta mantal stuquique» (Jer. 10:23, Ch). Li Jeova xtoke laj yalbe j-alkʼop ti jun srasonal ti mu xuʼ jbeiltas jbatike jaʼ ti «oʼntonale toj chopol, jaʼ noʼox ven jloʼlavanej ta scotol. ¿Me oy bochʼo xaʼibe smelol leʼe?» (Jer. 17:9; Mat. 15:19).

⁸ Jnopbetik skʼoplal jun krixchano ti chbat ta paxyal ta yutil teʼtikaltike, jaʼ noʼoxe mu xojtikin lek xchiʼuk muʼyuk chikʼ batel ti buchʼu lek xojtikin ti bu chbate, mi jaʼuk junuk smapa. Mi stuk i-och batel ta yutil tajeke, xibal sba mi xchʼay xchiʼuk xuʼ xcham. Taje jaʼ jech chkʼot ta pasel ta stojolal jun krixchano ti tsnop ti xuʼ tspas sba ta mantal stuk liʼ ta chopol balumile, ti mu persauk tsaʼ Dios chaʼi sventa xbeiltasate. Li kʼusi noʼox xuʼ jpastik sventa lek xbat jkuxlejaltik o mu xijchʼay liʼ ta balumile jaʼ mi jech koʼontontik kʼuchaʼal li David ti xi laj yalbe Jeovae: «Jun coʼnton jaʼ jtamoj o batel li be avuʼune, jech muc xjaxbuj cacan ta xanubal» (Sal. 17:5; 23:3). Pe, ¿kʼusi xuʼ jpastik sventa jaʼuk jtamtik-o batel li be bu tskʼan tsbeiltasutik Diose?

9. Jech kʼuchaʼal chvinaj ta pajina 17, ¿kʼuxi ch-abtej xchʼul espiritu Dios sventa tsbeiltasutik batel lek li ta jkuxlejaltike?

⁹ Li Jeovae chakʼbutik xchʼul espiritu sventa tsbeiltas batel jkuxlejaltik mi bikʼit chkakʼ jbatik xchiʼuk mi ta jpat koʼontontik ta stojolale.  Pe, ¿kʼuxi xuʼ skoltautik li juʼelal taje? Xi laj yalbe yajtsʼaklomtak li Jesuse: «Yan li Jpojvanej ta stacboxuc tal ta jventa ti Jtote, jaʼ li Chʼul Espiritue. Jaʼ ta xacʼboxuc anaʼic scotol; jaʼ ta xchanubtasoxuc. Jaʼ ta svulesboxuc ta ajolic scotol li cʼusi laj calboxuque» (Juan 14:26). Skʼan jpasilantik orasion sventa xkaʼibetik smelolal kʼalal ta jchanilantik li skʼop Diose, jech kʼuchaʼal li kʼusitik laj yal Cristoe. Kʼalal jech ta jpastike, li xchʼul espiritu Diose jaʼ tskoltautik sventa ta jtabetik spʼijil li Jeovae xchiʼuk jaʼ noʼox jech xuʼ jchʼuntik li smantaltake (1 Cor. 2:10). Jech xtok, kʼalal oy kʼusi tsots chkʼot ta pasel ta jkuxlejaltike, jaʼ chal kʼusi skʼan jpastik li chʼul espiritue. Tsvules ta joltik li beiltaseletik ta Vivlia jchanojtik xae xchiʼuk jaʼ tsjambutik smelolal sventa jnaʼtik butik ta jtunestik.

Ibeiltasat yuʼun chʼul espiritu li Jesuse

10, 11. ¿Kʼusi oy tajek ta yoʼonton li Xnichʼon Diose, xchiʼuk kʼuxi ikoltaat yuʼun li chʼul espiritue?

¹⁰ Li xchibal srasonal ti skʼan jaʼ akʼo sbeiltasutik li chʼul espiritue jaʼ ti jech la sbeiltas Xnichʼon li Diose. Kʼalal skʼan toʼox xtal ta Balumil li Jesuse, lek xaʼox xojtikin li albilkʼop liʼe: «Te ta xcom o ta stojol li Espíritu yuʼun Mucʼul Diose, jaʼ ta xʼacʼbat lec sbijil, ta xjambat lec sat; ta xʼacʼbat lec snaʼ cʼu xʼelan chtojobtasvan; ta xʼacʼbat lec stsatsal; ta xʼacʼbat lec yotquin cʼusi tscʼan tspas, xchiʼuc cʼu xʼelan lec chichʼ ta mucʼ li Mucʼul Diose» (Isa. 11:2). ¡Xuʼ van oy tajek ta yoʼonton ti xkoltaat yuʼun chʼul espiritu sventa stsal yuʼun li vokoliletik ta snuptan liʼ ta Balumile!

¹¹ Li Jesuse laj yil ti jech ikʼot ta pasel li kʼusi yaloj onoʼox tspas Jeovae. Li ta Evanjelioetike chal kʼusi ikʼot ta pasel ta stojolal kʼalal laj xaʼox yichʼ voʼe: «Li Jesuse iventainbat yoʼnton yuʼun li Chʼul Espiritue; ilocʼ batel ta ucʼum Jordán. Icʼbil ibat ta xocol banamil yuʼun li Chʼul Espiritue» (Luc. 4:1). Kʼalal te xaʼox oye muʼyuk xveʼo, la spas orasion xchiʼuk ep kʼusitik la snopbe skʼoplal, xuʼ van i-akʼbat mantaletik xchiʼuk i-akʼbat snaʼ yuʼun Jeova ta sventa li kʼusitik tspas ta Balumile. Li chʼul espiritue yakal ch-abtej ta snopben xchiʼuk ta yoʼonton sventa xbeiltasbat li snopbene xchiʼuk li kʼusitik tspase. Jaʼ yuʼun tojob spasel li kʼusitike xchiʼuk jech la spas kʼuchaʼal li kʼusi tskʼan yoʼonton Stote.

12. ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal jkʼanbetik Dios ti akʼo sbeiltasutik ta xchʼul espiritue?

¹² Tsots skʼoplal laj yil ta xkuxlejal Jesús li chʼul espiritue, jaʼ yuʼun laj yalbe yajtsʼaklomtak ti akʼo skʼanbeik Diose xchiʼuk ti jaʼuk akʼo xbeiltasatik yuʼune (kʼelo Lucas 11:9-13). ¿Kʼu yuʼun ti jech skʼan jpastike? Yuʼun li chʼul espiritue xuʼ sjel jnopbentik sventa xkoʼolaj ta snopben li Cristoe (Rom. 12:2; 1 Cor. 2:16). Mi laj kakʼtik akʼo sbeiltas li jkuxlejaltike, jech chlik jnoptik kʼuchaʼal li Cristoe xchiʼuk chkakʼtik persa sventa jechuk xijkuxi kʼuchaʼal li stuke (1 Ped. 2:21).

Xuʼ tsokesutik li espiritu yuʼun balumile

13. ¿Kʼusi jaʼ li espiritu yuʼun balumile, xchiʼuk kʼusitik chkʼot ta pasel yuʼun?

¹³ Li yoxibal srasonal ti kʼuyuʼun skʼan jaʼ  akʼo sbeiltasutik li chʼul espiritue, jaʼ ta skoj ti ep kʼusitik chopol tspasik jutuk mu skotoluk li krixchanoetike. Jaʼ yuʼun li chʼul espiritue jaʼ tskoltautik sventa mu jpastik li kʼusi chopol taje. Li ta balumile oy jun juʼelal ti jaʼ tstijbe yoʼonton krixchanoetik sventa mu jechuk spasik kʼuchaʼal li kʼusi chkʼot ta pasel yuʼun li xchʼul espiritu Diose. Li juʼelal taje jaʼ chmakvan sventa mu xchanbeik snopben li Cristoe, jaʼ chjochatik ta spasel li kʼusi tskʼan Satanase ti jaʼ li bankilal jpasmantal liʼ ta banamile xchiʼuk sventa jechuk snopbenik (kʼelo Efesios 2:1-3 xchiʼuk Tito 3:3). Li buchʼutik chchʼunbeik li espiritu yuʼun balumile xchiʼuk ti tspasik li yabtel jbekʼtaltike tsots me vokol tstaik. Mu xuʼ chventainatik o yuʼun li Diose (Gál. 5:19-21).

14, 15. ¿Kʼuxi xuʼ jtsaltik li espiritu yuʼun balumile?

¹⁴ Oy kʼusitik yakʼojbutik Jeova sventa mu jpastik li kʼusitik sventa espiritu yuʼun balumile. Jaʼ yuʼun li jtakbol Pabloe xi laj yal mantale: «Oyuc me lec atsatsalic ta sventa ti jun oyoxuc xchiʼuc li Cajvaltique, [...] jech xuʼ avuʼunic li tsots pleito cʼalal chcʼot ta atojolique» (Efe. 6:10, 13). Ta xchʼul espiritu li Jeovae ta xakʼ kiptik sventa xkuch kuʼuntik li kʼusitik tskʼan chakʼ jpastik Satanase (Apo. 12:9). Melel onoʼox ti tsots tajek yip li espiritu yuʼun balumile xchiʼuk ti mu xuʼ jnakʼ jbatik ta skotolal li kʼusitik oye. Pe xuʼ stsal kuʼuntik, yuʼun jaʼ mas tsots li chʼul espiritue xchiʼuk tskoltautik.

¹⁵ Xi laj yal Pedro ta stojolal li buchʼutik la svalopatinik komel li Cristo ta baʼyel sigloe: «Yuʼun ichʼayic xa ta be; jaʼ la scomtsanic li tuqʼuil bee» (2 Ped. 2:15). ¡Solel ta jtojtik ta vokol ti «maʼuc laj quichʼtic li espíritu liʼ ta banamile. [Ti] jaʼ quichʼojtic li Espíritu liquem tal ta stojol Diose»! (1 Cor. 2:12.) Mi chkakʼtik akʼo sbeiltasutik xchiʼuk ta jtunestik skotol li kʼusitik yakʼojbutik Jeovae, mu xijchʼay ta be xchiʼuk xuʼ stsal kuʼuntik li kʼusitik chakʼ kʼotanuk ta pasel Satanás liʼ ta balumile (Gál. 5:16).

Lek chakʼ sat li chʼul espiritue

16. ¿Kʼusitik talelal chakʼ chʼiuk ta jtojolaltik li chʼul espiritue?

¹⁶ Li xchanibal srasonal ti tskʼan jaʼ akʼo sbeiltasutik li xchʼul espiritu Diose jaʼ ti lek tsatin ta jtojolaltike (kʼelo Gálatas 5:22, 23). ¿Mi mu jechuk ti oy ta koʼontontik mas chchʼi kuʼuntik li kʼanelale, ti masuk xkuxet koʼontontik xchiʼuk ti mu masuk jtoy jbatike? ¿Mi oy xa noʼox buchʼu xuʼ chal ti oy xa tajek smukʼul yoʼonton, ti oy slekil yoʼonton xchiʼuk ti lek xa noʼox chkʼopoje? ¿Mi xuʼ van chkaltik ti mu xa persauk ta jchʼiestik li xchʼunel koʼontontik, ti skʼan manxoutike xchiʼuk ti skʼan jnaʼtik spajesel jbatike? Ta skoj li chʼul espiritue, chlekub tajek jtalelaltik, vaʼun ta jtabetik sbalil voʼotik, kutsʼ kalaltik xchiʼuk li jchiʼiltaktik ta chʼunolajele. Spasilanel taje muʼyuk spajeb, yuʼun persa-o jujun kʼakʼal xuʼ xchiʼuk skʼan jchʼiestik batel.

17. ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa jchʼies ta jkuxlejaltik li jujun yabtel chʼul espiritue?

¹⁷ Xi jakʼbe jbatike: «¿Mi xvinaj ta jkʼopojel xchiʼuk ta kʼusitik ta jpas ti chkakʼ sbeiltasun li chʼul espiritue xchiʼuk ti chkakʼ satinuk ta jtojolale?» (2 Cor. 13:5 ta sba vokʼal; Gál. 5:25). Mi laj kakʼtik venta ti oy to bu skʼan satin kuʼuntik li chʼul espiritue, xuʼ jkolta jbatik sventa mas xchʼi ta jkuxlejaltik. Sventa taje skʼan jchanilanbetik skʼoplal ta Vivlia xchiʼuk li ta yantik vunetike. Jech taje xuʼ jkʼeltik kʼuxi chkakʼ ta jkuxlejaltik li sate xchiʼuk kakʼtik persa sventa mas xlekub batel kuʼuntik jujun kʼakʼal. b Kʼalal chkiltik ti lek kʼusi chkʼot ta jtojolaltik xchiʼuk ta stojolal yan ermanoetik ta skoj li chʼul espiritue, jaʼ te chkakʼtik venta ti kʼuyuʼun toj tsots skʼoplal ti jaʼ akʼo sbeiltasutike.

 ¿Mi chkakʼ sbeiltasutik li xchʼul espiritu Diose?

18. ¿Kʼuxi laj yakʼ sba ta beiltasel yuʼun chʼul espiritu li Jesuse?

¹⁸ Li Vivliae chal ti xchʼul espiritu Diose jaʼ toʼox jun juʼelal ti ep yip ta xkuxlejal li Jesuse. Li stuke oy ta yoʼonton xichʼ beiltasel yuʼun li juʼelal taje. Kʼalal oy kʼusi ch-akʼbat spase, la xchʼun li beiltasele (Mar. 1:12, 13; Luc. 4:14). ¿Mi jech chkakʼ jbatik ta beiltasel ek?

19. ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa jaʼuk sbeiltasutik ta jkuxlejaltik li chʼul espiritue?

¹⁹ Li chʼul espiritu avie yakal-o ch-abtej ta snopben xchiʼuk ta yoʼonton krixchanoetik ti chakʼ sbaik ta beiltasel yuʼune. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa x-abtej ta jtojolaltik xchiʼuk sventa sbeiltasutik batel li ta lekil bee? Skʼan jkʼanilanbetik li Jeovae xchiʼuk ti akʼo skoltautik ta xchʼamel li beiltasel chakʼe (kʼelo Efesios 3:14-16). Ta tsʼakale skʼan jech jpastik kʼuchaʼal ta jkʼantik ta orasione xchiʼuk jsaʼtik tojobtasel ta Vivlia, yuʼun jaʼ laj yichʼ-o pasel ta skoj li chʼul espiritue (2 Tim. 3:16, 17). Skʼan jchʼuntik li mantaletik ta Vivliae xchiʼuk jchʼamtik li beiltasel chakʼ chʼul espiritue. Jech ta melel, kakʼtik iluk ta jkuxlejaltik ti ta jpat koʼontontik ti xuʼ sbeiltasutik li Jeovae, manchuk mi oyutik ta jun balumil ti chopol tajeke.

[Tsʼibetik ta yok vun]

¿Mi xvul ta ajol li kʼusitik tsotsik skʼoplale?

• ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti tsbeiltasutik li chʼul espiritue?

• ¿Kʼusi chanib srasonal ti skʼan sbeiltasutik li xchʼul espiritu Diose?

• ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jtabetik lek sbalil li beiltasel chakʼ chʼul espiritue?

[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]

[Lokʼol ta pajina 15]

Li Jesuse jech-o la spas li kʼusi tijbat yoʼonton yuʼun li chʼul espiritue

[Lokʼol ta pajina 17]

Li chʼul espiritue ch-abej ta jnopbentik xchiʼuk ta koʼontontik sventa tsbeiltasutik