Li Natane, ta sjunul yoʼonton la spakbe skʼoplal li melel yichʼel ta mukʼ Diose
Li Natane, ta sjunul yoʼonton la spakbe skʼoplal li melel yichʼel ta mukʼ Diose
Mu kʼunuk ta albel jun vinik ti tsots yabtel ti oy kʼusi chopol spasoj xchiʼuk ti skʼan stukʼibtas xkuxlejale. ¿Mi ta van xbat avalbe jun vinik ti tsots yabtel ti anaʼoj ti la smil jun vinik ta skoj ti tskʼan ti te noʼox mukul xkom li smule?
Li ajvalil Davide mulivaj xchiʼuk li Betsabee (Bat-seba), vaʼun kom yol yuʼun. Sventa tsmuk li smule, laj yal mantal ti akʼo smilbeik li smalale, vaʼun laj yikʼ. Echʼ jayibuk u, li Davide jech-o tspas li yabtel ta ajvalilale, xkoʼolaj ti muʼyuk noʼox kʼusi spasoje. Pe li Jeovae muʼyuk bu xakʼ ti te noʼox mukul xkom li smule, jaʼ yuʼun la stak batel j-alkʼop Natán sventa xbat yalbe tsatsal mantal.
Ti voʼotuk Nananote, chavaʼibe smelolal ti mu toj kʼunuk ta pasel li abtelal akʼbate. Pe li stukʼil yoʼontone xchiʼuk ti tskʼan tukʼ chchʼunbe smantaltak Diose, jaʼ tijbat-o yoʼonton ti xalbe smul li Davide. ¿Kʼuxi laj yut taje xchiʼuk kʼuxi laj yut sventa xaʼibe smelolal David ti skʼan sutes yoʼontone?
JUN JCHANUBTASVANEJ TI TOJ PʼIJE
¿Kʼu yuʼun mu xachʼakbe yorail sventa xakʼel li kʼusi chal 2 Samuel 12:1-25? Nopo noʼox avaʼi ti voʼot Natanot ti xi yakal chavalbe jun loʼil li Davide: «Oy chib viniquetic ta jun lum. Li june jcʼulej; li yane meʼon. Li jcʼuleje oy ep xchij xchiʼuc xvacax. Pero li meʼone jcot noʼox yunin meʼ chij smanoj. Jaʼ la stsʼites stuc; jun sna xchiʼuc xnichʼnab ichʼiic. Coʼol iveʼic, coʼol laj yuchʼic voʼ ta svaso, xchiʼuc coʼol ivayic xchiʼuc; scuyoj jech chac cʼu chaʼal yunin tseb. Oy icʼot yuloʼ li jcʼulej vinique, pero mu scʼan smil xchij, o xvacax sventa tsmeltsanbe sveʼel li yuloʼe. Jaʼ bat stsacbe tal smeʼ chij li meʼon vinique; jaʼ la smilbe sventa tsmacʼlin o li yuloʼ icʼot ta snae» (2 Sam. 12:1-4).
Li Davide la snop ti yuʼun jech kʼot ta pasel ta melel li kʼusi albate, yuʼun jkʼel chij toʼox. Jech kʼuchaʼal laj yal jun j-al-loʼile, «li Natane xuʼ van te onoʼox ta xkʼot skʼan koltael ta stojolal David ta sventa li buchʼutik tstaik ilbajinele, jaʼ yuʼun li Davide la snop ti oy buchʼu jech tskʼan koltaele». Akʼo mi jech, li Natane laj yakʼ ta ilel stukʼil yoʼonton ta stojolal Dios xchiʼuk stsatsal yoʼonton. Kʼalal laj yaʼi li kʼusi laj yal Natane, xi tsots laj yal li Davide: «Jamal chacalbot ta stojol Mucʼul Dios, li bochʼo jech la spase tscʼan milel». Vaʼun laj yal tsatsal mantal li Natane: «Voʼot acʼoplal jech chac cʼu chaʼal li jcʼulej vinic laj cale» (2 Sam. 12:5-7).
Nopo noʼox avaʼi ti kʼu yuʼun jech la xchiʼin ta loʼil David li Natane. Ti kʼu yuʼun jech la spase, jaʼ ti kʼalal oy jun krixchano ti oy buchʼu skʼanoj tajeke, mu xakʼ venta ta melel ti kʼuyelan oye. Jech xtok, ta skoj ti jmulavil krixchanoutike, nopem xkaʼitik ti oy kʼusi ta jpak-o jkʼoplaltik kʼalal jnaʼojtik ti oy kʼusi muʼyuk lek la jpastike. Ta skoj li kʼusi laj yal Natane, jaʼ tijbat-o yoʼonton David sventa xakʼ venta ti toj chopol li kʼusi la spase. Li ajvalil Davide laj yakʼ venta ti toj chopol kʼusi la spas li jkʼulej vinik taje. Kʼalal laj yaʼi Natán ti toj chopol laj yaʼi li David eke, vaʼun laj yalbe ti jaʼ skʼoplale. Li ajvalile laj yakʼ venta ti toj chopol li kʼusi la spase, jaʼ yuʼun li kʼusi albate jaʼ koltaat-o sventa xchʼam li tsatsal mantal chichʼ akʼbele. Laj yakʼ venta ti muʼyuk la stsak ta mukʼ Jeova ta skoj li kʼusi la spase, jaʼ yuʼun la xchʼam li tukʼibtasel akʼbate (2 Sam. 12:9-14; Sal. 51, ta sba tsʼib).
¿Kʼusi chchanubtasutik li loʼil taje? Li kʼusi skʼan spas li buchʼu chchanubtasvan ta Vivliae, jaʼ ti akʼo lekuk xkʼot ta nopel yuʼun li buchʼu chchanubtase. Li Natane stsakoj ta venta li Davide, jaʼ yuʼun ta smelolal noʼox ti kʼusi laj yalbee. Snaʼoj ti skʼanoj ta sjunul yoʼonton tukʼilal li ajvalile, jech oxal kʼot ta yoʼonton li loʼil laj yalbee. Li voʼotik eke xuʼ me xkʼot ta yoʼonton kuʼuntik krixchanoetik ti oy ta yoʼontonik yaʼibel smelolal li kʼusitik chopol chil Jeovae. Pe skʼan me mu ta toybailuk jpastik li jtalelaltike o ti voʼotik xa jnaʼtik mas chkaʼitik ta sventa li mantale, yuʼun sventa xkaltik li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole jaʼ ta jtsaktik ta venta li kʼusi chal Vivliae, maʼuk li kʼusi ta jnop jtuktike.
Li kʼusi koltaat-o Natán sventa xalbe smul li ajvalil ti tsots yabtele, jaʼ ti tukʼ laj yakʼ sba ta stojolal Diose (2 Sam. 12:1). Li tukʼilal taje, jaʼ me tskoltautik sventa chakʼ stsatsal koʼontontik yoʼ jpakbetik skʼoplal li stukʼil mantaltak Jeovae.
LA SPAKBE SKʼOPLAL LI MELEL YICHʼEL TA MUKʼ DIOSE
Yileluke jaʼ yamigo sbaik li David xchiʼuk Natane, yuʼun li Davide, Natán laj yakʼbe sbi jun xnichʼon (1 Cró. 3:1, 5). Li sba velta laj yichʼ albel skʼoplal ta Vivlia li Natane, jaʼo te xchiʼuk li Davide. Xchaʼvoʼalik skʼanojik li Jeovae. Lek xvinaj ti lek spatoj yoʼonton ta stojolal Natán li Davide, yuʼun laj yalbe ti oy ta yoʼonton tspasbe xchʼulna li Jeovae. Xi laj yal li Davide: «Qʼuelavil, li vuʼune nacalun xa ta jpasubmantal ti pasbil lec ta chʼut teʼe. Pero li xcaxail smantal Diose jaʼ noʼox macbil ta jlic pocʼ». Xi takʼav li Natane: «Pero xuʼ chapas li cʼusi lec anopoje yuʼun li Mucʼul Diose te xchiʼinojot» (2 Sam. 7:2, 3).
Li Natane jaʼ tukʼil yajtunel Jeova, jaʼ yuʼun la skolta ta sjunul yoʼonton David ta sventa li kʼusi tsnop tspase, ti jaʼ baʼyel chichʼ meltsanel ti bu xuʼ chichʼ ichʼel ta mukʼ li melel Dios ta Balumile. Jech xtok, jaʼ noʼox laj yal li kʼusi oy ta yoʼontone, maʼuk li kʼusi tsnop Jeovae. Ta yakʼobalil noʼox, li Diose la stak batel Natán sventa xbat yalbe jun aʼyej ti jelel xae: ti maʼuk tsmeltsan chʼulna li Davide. Moʼoj, jaʼ la jun xnichʼon ti buchʼu tsmeltsane. Vaʼun chaʼa, ta smantal Dios laj yalbe Natán ti tspasik jun trato xchiʼuk Dios li Davide ti «te chcom o ta [s]tojolic» li ajvalilale (2 Sam. 7:4-16).
Jech kʼuchaʼal chkiltike, li kʼusi laj yal Natán ta sventa li smeltsanel chʼulnae jelel tajek li kʼusi tsnop Diose. Pe akʼo mi jech, li j-alkʼope bikʼit laj yakʼ sba, yuʼun la xchʼam ta sjunul yoʼonton li kʼusi tskʼan tspas Jeovae. Mi la stukʼibtasutik junuk velta li Diose, lek me ti jchanbetik li kʼusi la spas Natane. Ta skoj ti tspas-o batel yabtel ta j-alkʼope, jaʼ te chvinaj ti lek-o ilat yuʼun li Diose. Yaʼeluke jaʼ Jeova laj yakʼbe snaʼ Natán xchiʼuk «Gad, jaʼ li jʼalcʼop 1 Cró. 23:1-5; 2 Cró. 29:25).
yuʼune», sventa tsbeiltas batel David ta xchapanel li chanmil jkʼejimoletik ti chtunik ta chʼulnae (LA SPAKBE SKʼOPLAL LI AJVALILE
Li Natane snaʼoj xa onoʼox ti jaʼ ch-och ta ajvalil li Salomone. Jaʼ yuʼun oy kʼusi la spas ta anil kʼalal laj yaʼi ti tskʼan tspoj ajvalilal li Adonías kʼalal jutuk xaʼox skʼan xcham li Davide. Jech kʼuchaʼal nopem onoʼox xaʼie, ta smelolal noʼox xchiʼuk ta stukʼil yoʼonton la spas. Baʼyel laj yalbe Betsabé ti akʼo xbat svulesbe ta sjol David ti yaloj xa onoʼox ti jaʼ ch-och ta ajvalil li Salomone. Ta tsʼakale, bat ta stojolal ajvalil sventa bat sjakʼbe mi jaʼ yaloj ti jaʼ ch-och ta xkʼexol li Adoniase. Kʼalal laj yaʼibe smelolal ti tsots li kʼope, li mol Davide la stak batel Natán xchiʼuk yantik tukʼil yajtuneltak sventa xbat smalbeik aseite ta sjol Salomón sventa ch-och ta ajvalilal, taje jaʼ sventa mu xkʼot ta pasel li kʼusi tsnop tspas li Adoniase (1 Rey. 1:5-53).
JUN J-AL-LOʼIL TI MUʼYUK LA SPUK SKʼOPLALE
Yaʼeluke jaʼ Natán xchiʼuk Gad li buchʼutik la stsʼibaik li kapitulo 25 kʼalal ta 31 li ta Baʼyel yuʼun Samuele xchiʼuk li Xchibal yuʼun Samuele. Li livroetik taje jaʼ yakʼoj ta naʼel li Diose. Li Vivliae xi chal ta sventa taje: «Scotol li cʼusi la spas ajvalil David ta sliqueb cʼalal to ta slajebe, te tsʼibabil ta svunal bu chal cʼusi icʼot ta pasel yuʼun li jʼalcʼop Samuele, xchiʼuc ta svunal bu chal cʼusi icʼot ta pasel yuʼun li jʼalcʼop Natane, xchiʼuc ta svunal cʼusi icʼot ta pasel yuʼun li jʼalcʼop Gade» (1 Cró. 29:29). Li Vivlia xtoke chalbe skʼoplal Natán ti la stsʼiba ta sventa li «cʼusitic la spas li [Salomone]» (2 Cró. 9:29). Taje jaʼ skʼan xal ti te van tun-o ta snail pasobmantal kʼalal cham xaʼox li Davide.
Li kʼusi jnaʼojtik ta sventa li Natane xuʼ van jaʼ la stsʼiba stuk. Pe akʼo mi jech, ta skoj ti muʼyuk bu laj yal skotol li kʼusitik kʼot ta pasel ta stojolale jaʼ te chakʼ kiltik ti jaʼ la stsʼibae. Lek xvinaj ti muʼyuk la skʼan yichʼ ojtikinele. Jech kʼuchaʼal chal jlik diksionario ta sventa Vivliae, «muʼyuk la bu chichʼ alel ta sventa li yutsʼ yalale». Jech xtok, mu kʼusi jnaʼtik ta sventa li xkuxlejale.
JAʼ AKʼBAT-O YIPAL TA SKOJ TI TUKʼ YOʼONTON TA STOJOLAL JEOVAE
Ta skoj ti stuk noʼox chalbe skʼoplal ta Vivlia li Natane, lek xvinaj ti bikʼit laj yakʼ sbae, pe tsots yoʼonton la spakbe skʼoplal li smantaltak Diose. Li Jeova xtoke tsots yabtel laj yakʼbe. Jaʼ yuʼun sta-o ti jnoptik ta sventa li stalelaltak Natane, jech kʼuchaʼal ti tukʼ xkakʼ jbatik ta stojolal Diose, ti jtsaktik ta venta li smantaltake xchiʼuk ti kakʼtik persa xchanbele.
Xuʼ van li voʼotike muʼyuk chkalbetik mantal junuk jmulavil ajvalil o ti xkalbetik ti muʼyuk chkʼot ta pasel li kʼusi tskʼan tspase. Pe koliyal li koltael chakʼbutik li Jeovae xuʼ tukʼ xkakʼ jbatik ta stojolal xchiʼuk jchʼuntik li stukʼil mantaltake. Jech xtok, xuʼ xijchanubtasvan ta sventa li kʼusi melele xchiʼuk ti jpakbetik skʼoplal li melel yichʼel ta mukʼ Dios ta stsatsal koʼontontik xchiʼuk ti ta smeloluk noʼoxe.
[Lokʼol ta pajina 25]
Li Natane la spakbe skʼoplal ajvalilal kʼalal lek noʼox smelolal la skʼopon li Betsabee