¿Kʼuxi xuʼ xatojobtas li yantike?

¿Mi oy skʼanojboxuk tojobtasel junuk velta? Jech kʼuchaʼal li sjakʼobiltak liʼe: «¿Kʼusi van stakʼ jpas?», «¿Mi xuʼ van xibat li ta kʼin liʼe?», «¿Mi xuʼ van xichanunaj batel mas ta sventa liʼe?», «¿Mi xuʼ van xlik kojtikin jbakutik xchiʼuk li jun krixchano leʼe?».

Xuʼ van oy buchʼu sjakʼboxuk sventa xkʼot ta nopel yuʼun kʼusi tspas li jun krixchanoe, pe taje xuʼ oy kʼusi xkʼot ta pasel ta stojolal yamigotak xchiʼuk yutsʼ yalal o ta stojolal Jeova li kʼusi chkʼot ta nopel yuʼune. ¿Kʼusi van chatunes sventa xtakʼ avuʼun taje? ¿Kʼusi nopem xavaʼi spasel kʼalal chatojobtasvane? Kʼusuk noʼox ti tsjakʼboxuke, mi tsots skʼoplal o mi muʼyuk, li ta Proverbios 15:28, xi tstojobtasvane: «Li bochʼo tucʼ yoʼntone ta snop lec cʼu xʼelan chtacʼov». Li avie ta jkʼeltik batel voʼtos beiltaseletik ta Vivlia ti toj tunelik kʼalal jaʼo chichʼ akʼel junuk tojobtasele.

1 Kʼelo baʼyel lek ti kʼuyelan oye.

«Li bochʼo tstacʼ noʼox ta anil loʼil cʼalal muc to chaʼibe smelole jaʼ bol chcʼot, xchiʼuc jaʼ noʼox chacʼ sba ta qʼuexlal.» (PRO. 18:13.)

Sventa lek xijtojobtasvane, skʼan me jkʼeltik lek ti kʼuyelan oy xchiʼuk kʼusi tsnop li buchʼu tskʼanbutik tojobtasele. Xi jkoʼoltastike: Jnoptik noʼox ti oy buchʼu tskʼoponot ta telefono sventa tsjakʼbot bu beal xuʼ stam batel yoʼ xkʼot li ta anae. ¿Kʼusi van skʼan xanaʼ sventa xakoltae? ¿Mi xuʼ van xavalbe bu beal xuʼ stam batel mi mu xanaʼ bu oye? Muʼyuk. Skʼan me jech jpastik ek kʼalal oy buchʼu ta jtojobtastike, baʼyel skʼan jnaʼtik «bu oy», jaʼ xkaltik, kʼuyelan oy xchiʼuk kʼusi tsnop li buchʼu tskʼanbutik tojobtasele. ¿Kʼusitik van xuʼ xkʼot ta pasel ta skoj li beiltasel chavakʼe? Mi mu xkojtikintik kʼuyelan oy xchiʼuk kʼusi tsnope, xuʼ me mas mu xa snaʼ kʼusi tspas kuʼuntik li buchʼu tskʼanbutik tojobtasele (Luc. 6:39).

Kʼelo mi saʼoj xa mantaletik li buchʼu tsjakʼbote. Yan ti kʼusitik xuʼ jpastik xtoke, jaʼ ti jakʼbetik li buchʼu tskʼanbutik tojobtasele, jech kʼuchaʼal li sjakʼobiltak liʼe: «¿Kʼusi beiltaseletik ta Vivlia xuʼ xtun avuʼun ta sventa li kʼusi anuptanoj liʼe?», «¿Kʼusitik lek o chopol xuʼ xkʼot ta pasel yuʼun li kʼusitik anopoj chapase?», «¿Mi ep xa asaʼoj mantaletik?», «¿Kʼusitik koltael yakʼojboxuk yantik, jech kʼuchaʼal li moletik ta tsobobbaile, atot ameʼe o li buchʼu yakal chchanubtasot ta Vivliae?».

Xuʼ van te chavakʼ venta mi yakʼojbe yipal ta saʼel kʼusi xuʼ spas o kʼusi xa mantal akʼbil ta sventa li kʼusi tstakʼbote. Ta yan xtoke, xuʼ xkakʼtik venta mi jaʼ noʼox tskʼan tsnaʼ li kʼusi lek chaʼie (2 Tim. 4:3).

  2 Mu ta aniluk xatakʼbe.

«Aʼyo lec avaʼyic li cʼusi chaʼalbatique. Mu xacʼopojic ta anil.» (SANT. 1:19.)

Akʼo mi ta slekil koʼonton ta jpastik, xuʼ van jtakʼtik ta anil ti maʼuk to yoraile. ¿Mi pʼij van ti jech jpastik mi muʼyuk to jsaʼojbetik lek skʼoplal li kʼusi tsjakʼbutike? Proverbios 29:20 xi chale: «Me oy xavil jun vinic ti ta anil noʼox chtacʼove, leʼe jaʼ toj ven chopol jaʼ xuʼ to jutuc li jun bol vinique».

Chʼakbo lek yorail sventa jaʼuk xapas li kʼusi chal Skʼop Diose. Xi xajakʼbe abae: «¿Mi jech xa ta jnop kʼuchaʼal li “espíritu liʼ ta banamile” xchiʼuk ti kʼuyelan nopem xaʼiike?» (1 Cor. 2:12, 13). Vuleso ta ajol ti maʼuk noʼox skʼan ta slekil koʼontontik jpastike. Kʼalal laj yaʼi ti toj tsots li kʼusi akʼbat spas Jesús li jtakbol Pedroe, xi laj yalbe mantale: «Cajval, mu me xacʼ cʼotuc ta pasel jech li Diose. Mu me xcʼot ta pasel ti chachame». ¿Kʼusi xuʼ jchantik ta sventa ti kʼuyelan la stakʼ li Pedroe? Taje jaʼ chakʼ kiltik ti mi oy jun krixchano ti muʼyuk lek tsnop li kʼusi chale, xuʼ me chakʼ ta ilel ti maʼuk tsnop li kʼusi tskʼan Diose ti jaʼ noʼox tsnop li kʼusi tskʼan krixchanoetike (Mat. 16:21-23). ¡Toj tsots skʼoplal ti skʼan jnoptik baʼyel kʼalal mu to xijkʼopoje! Skʼan me teuk ta joltik ti oy noʼox spajeb li kʼusi jnaʼtike, ti mu xkoʼolaj kʼuchaʼal spʼijil Diose (Job 38:1-4; Pro. 11:2).

3 Tsako ta venta li Skʼop Diose.

«Muʼyuc cʼusi ta jpas ta jventa jtuque, ti jaʼ noʼox ta jpas jech chac cʼu chaʼal xchanubtasojun li Jtot ti la stacun tale.» (JUAN 8:28.)

¿Mi xi van chavalbe li buchʼu tsjakʼbote: «Ti voʼonuke, li kʼusi ta jpase jaʼ... »? Akʼo mi toj kʼun ta chapanel li kʼusi snuptanoje, skʼan me bikʼit xkakʼ jbatik jech kʼuchaʼal laj yakʼ ta ilel li Jesuse. Li stuke mas pʼij xchiʼuk ep kʼusitik snaʼ, jaʼ muʼyuk li jun krixchanoe, yuʼun xi laj yal stuke: «Maʼuc laj cal cʼusi oy ta coʼnton jtuc. Jaʼ Jtot laj yalbun mantal cʼusi xuʼ chcal, xchiʼuc cʼu xʼelan chicʼopoj» (Juan 12:49, 50). Li chanubtaseletik xchiʼuk li tojobtaseletik laj yakʼe jaʼ onoʼox la stsak ta venta li kʼusi tskʼan Stote.

Jech kʼuchaʼal liʼe, ta Lucas 22:49 chal kʼalal jutuk xaʼox skʼan xichʼ chukel batele, li yajtsʼaklomtake la sjakʼbeik mi skʼan spasik kʼop sventa tspojik. Li june la stunes li yespadae. Li loʼil taje xkoʼolaj kʼuchaʼal chal Mateo 26:52-54 ti kʼalal jaʼo jech kʼot ta pasel taje, li Jesuse la xchʼakbe yorail venta srasonaj xchiʼuk li yajtsʼaklomtak ta sventa li kʼusi oy ta yoʼonton tspas li Jeovae. Li Jesuse xojtikin lek li beiltaseletik ta Génesis 9:6 xchiʼuk li albilkʼopetik ta Salmo 22 xchiʼuk li ta kapitulo 53 yuʼun Isaiase. Jaʼ yuʼun, lek laj yakʼ tojobtaseletik ti laj spojbe xkuxlejal krixchanoetik xchiʼuk lek laj yil li Jeovae.

  4 Tuneso li vunetike.

«¿Me jaʼ jechoxuc jech chac cʼu chaʼal jun jʼabtel ti jun [«tukʼ», NM] yoʼnton [...], ti lec bije, ti jaʼ ta xʼacʼbat yabtel yuʼun ta smacʼlin xchiʼiltac ta abtel ti cʼalal yorail ta xveʼique?». (MAT. 24:45.)

Li Jesuse yakʼoj li j-abtel ti tukʼ yoʼonton sventa xakʼ li veʼlil ta mantal chtun kuʼuntike. Mi chavakʼ junuk tojobtasel xchiʼuk ti chavakʼ beiltasel ta sventa li kʼusi tsotsik skʼoplale, ¿mi ta van xachʼakbe yorail sventa chasabe mas smelolal li ta vunetik lokʼemik ta Vivliae?

Li ta Índice de las publicaciones Watch Tower xchiʼuk ta Watchtower Library * chakʼ epal mantaletik ti xuʼ tskoltautik ti lek jamal ta aʼyele. Toj chopol me mi muʼyuk jtsaktik ta ventae. Epal mantaletik xuʼ jtatik te xchiʼuk oy mantaletik sventa jkoltatik li buchʼu tskʼanik koltaele. ¿Mi xuʼ van avuʼun xachanubtas yantik sventa saʼ beiltaseletik ta Vivlia xchiʼuk ti xarasonaj ta sventa li Skʼop Diose? Jech kʼuchaʼal jun mapa ti xuʼ xakʼ ta ilel bu oy li jun krixchanoe xchiʼuk ti tsbeiltas bu tskʼan chbate, jaʼ noʼox jech ek li butik xuʼ jsabetik mas smelolale, xuʼ me xtun yuʼun sventa xakʼ venta bu beal oy xchiʼuk kʼusi xuʼ spas sventa teuk-o li ta be ti ch-ikʼvan batel ta kuxlejale.

Epal moletik ta tsobobbail skoltaojik jcholmantaletik ta stunesel li Índice o li Watchtower Library, taje jaʼ jech chichʼik koltael sventa srasonajik ta sventa li Vivliae. Kʼalal jech tspasik taje, maʼuk noʼox chchanik sabel stakʼobiltak li kʼusi tskʼan tsnaʼike, moʼoj, yuʼun chnop xaʼiik sabel smelolal xchiʼuk ti tspat yoʼontonik ta stojolal li matanaletik yakʼoj Jeovae. Taje, «jaʼ li bochʼotic xchanojic xa lec, ti cʼun xa ta tʼujel chaʼyic li cʼusi leque xchiʼuc li cʼusi chopole» (Heb. 5:14).

5 Mu xanop voʼot li kʼusi skʼan spas yantike.

«Yuʼun jujunutic jaʼ cuʼun jtuctic li cʼusi ta jpastique.» (GÁL. 6:5.)

Yuʼun jujun onoʼox krixchano tsnop stuk li kʼusi tspase. Li Jeovae yakʼojbutik jnopbetik sventa xuʼ jchʼuntik o mi moʼoj li beiltaseletik yuʼune (Deu. 30:19, 20). Ta junantik li kʼusitik ta jnuptantike oy jayibuk beiltaseletik ta Vivlia ti te tsakal skʼoplale, pe li buchʼu oy ta sba snopele, jaʼ li jun krixchanoe. Kʼusuk li vokolil snuptanoje o jayib sjabilal li buchʼu tskʼanbot tojobtasele, skʼan xi xajakʼbe abae: «¿Mi voʼon van oy ta jba xchapanel li kʼop taje?». Oy kʼusitik ti jaʼ oy ta sba xchapanel li moletik ta tsobobbaile o mi jaʼ jun kerem o tseb li buchʼu tsjakʼe, jaʼ oy ta sba li totil meʼiletike.

[Tsʼib ta yok vun]

[Rekuadro ta pajina 8]

Li kʼusi xuʼ xichʼ pasel ta Yichʼel ta Mukʼ Jeova ta Kutsʼ Kalaltike

Jtos ti kʼusi xuʼ jpastik sventa jtuneluk li xchanel Vivliae jaʼ ti jsabetik mas smelolal li kʼusi jaʼtik to laj kichʼtik jakʼbele. ¿Kʼu yuʼun mu xasaʼ mantaletik xchiʼuk beiltaseletik ta Vivlia ti xuʼ tskolta krixchanoetik sventa tstabe stakʼobiltak li kʼusi tskʼan tsnaʼe? Jech kʼuchaʼal liʼe, jnoptik noʼox ti oy buchʼu tsjakʼbot mi lek van ti xlik yojtikin sbaik jun ermano o ermana ti oy ta yoʼonton chikʼ yaʼie. Baʼyele, xuʼ xasaʼ ta Índice o ta Watchtower Library ti bu chal jech kʼuchaʼal liʼe, «Concertar citas» o «Matrimonio», mi laje xuʼ xasaʼ ti butik chlokʼ tal yane. Kʼalal mi laj avil li kʼusitik baʼyel chakʼ ta ilele, kʼelo xtok mi oy bu chal «Véase también», yuʼun xuʼ te xatabe mas skʼoplal li kʼusi yakal chasaʼe.

[Rekuadro ta pajina 9]

Koliyal ti chakʼbutik li kʼusitik chtun kuʼuntik ta s-organisasion li Jeovae, xuʼ xkakʼtik xchiʼuk xkichʼtik lekil tojobtasel. Li Eclesiastés 12:11, xi chale: «Li scʼop bochʼotic bijique jaʼ jech chac cʼu chaʼal cʼusi lec tsʼubtsʼub sniʼ, li bicʼtal chanubtaseletique jaʼ jech chac cʼu chaʼal lavuxetic tsʼapajtic lec ta teʼ, yuʼun jaʼ yacʼoj stuc li Jchabichije». Xkoʼolaj jech kʼuchaʼal «tsʼubtsʼub sniʼ», li vachʼ ti chichʼ tunesel sventa chichʼ beiltasel li chonbolometike, li pʼijil tojobtaseletik xchiʼuk li lekil beiltasele ta lekil be me tsbeiltas batel li jun krixchano ti oy ta yoʼonton ta melel li mantale. Li «lavuxetic tsʼapajtic lec ta [teʼe]» jaʼ sventa tstsatsubtas li kʼusi ta jpastike. Li pʼijil tojobtaseletik eke, xuʼ me lek kʼusi xkʼot ta pasel yuʼun. Li buchʼutik pʼijike «jaʼ yacʼoj», jaʼ xkaltik, xkuxet noʼox yoʼontonik ta skʼelel lek «li bicʼtal chanubtaseletique», ti jaʼ te chakʼ ta ilel spʼijil «li Jchabichije», ti jaʼ Jeovae.

Jaʼ me jchaʼaltik li skʼop Jchabichij kʼalal chkakʼtik junuk tojobtasele. Jaʼ jun mukʼta matanal ti xuʼ chkaʼitik lek xchiʼuk ti chkakʼtik tojobtasel ti jtunelik kʼalal sta-o chkiltike. Mi te ta jlokʼestik li beiltaseletik ta Vivliae, toj lek me xchiʼuk tstabeik sbalil sbatel osil li buchʼutik ta xchʼamike.