Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

Jun tsobajel ti bu vinaj ti lek tsobolutike xchiʼuk li kʼusitik nopbil chichʼ pasele

Jun tsobajel ti bu vinaj ti lek tsobolutike xchiʼuk li kʼusitik nopbil chichʼ pasele

Yaʼyejal tsobajel ti chichʼ pasel jujun jabile

Jun tsobajel ti bu vinaj ti lek tsobolutike xchiʼuk li kʼusitik nopbil chichʼ pasele

LI TSOBAJELETIK tspasik jujun jabil li Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania toj labalik sba li kʼusitik chkʼotanuk ta pasele. Taje jaʼ jech kʼot ta pasel ek li ta tsobajel numero 127 ti echʼ ta sabado 1 yuʼun oktuvre ta 2011 li ta Salon sventa Mukʼta Tsobajeletik ta Jersey City (Nueva Jersey, Estados Unidos), ti ayik ermanoetik ti likemik talel ta spʼejel Balumile.

Li Gerrit Lösch ti jaʼ jun li ta Jtsop Jbeiltasvaneje, laj yalbe ti toj lek ti te xa oyik li krixchanoetik ti xmuyubajik noʼoxe. Li buchʼutik te tsobajtik ti likemik tal ta 85 lumetike, laj yalbe ti lek chkʼopojik ta jtojolaltik xchiʼuk ti chichʼ ta mukʼ Jeova kʼalal lek tsobolutike. Li ta tsobajel taje, jaʼ mas laj yichʼ albel skʼoplal ti lek tsobolutike.

LEKIL AʼYEJ TA MÉXICO

Li kʼusi baʼyel yichʼ alel li ta tsobajel taje, jaʼ svinajeb ti lek tsobol li steklumal Jeovae. Li Betel ta Mexicoe jaʼ xa kom ta sba skʼelel li abtelal ta cholmantal li ta vakib lumetik ta Centroamericae. Li Baltasar Perla ti te oy ta Betel ta Mexicoe la sjakʼbe oxvoʼ ermanoetik ti te chtunik ta México ta sventa li kʼusitik lek kʼot ta pasel taje. Li ermanoetik taje laj yalik ti oy ep ermanoetik ti jeltos stalel xkuxlejalik xchiʼuk ti jeltos slumalike, jaʼ yuʼun tskʼupinik ti jmoj tspatbe sba yoʼontonike, yuʼun li Diose la spas ti lek xa noʼox xil sba skotolike, manchuk mi jeltos slumalik.

Sventa mu toj nomuk xaʼi sbaik ta stojolal s-organisasion Jeova li jcholmantaletike, laj yichʼik akʼbel koreo elektroniko ta jujun tsobobbail sventa stsʼibajik batel ta Betel manchuk mi nom to oyik tajek.

LI NIKEL ECHʼ TA JAPONE

Li James Linton ti te oy ta Betel ta Japone, laj yalbe skʼoplal li kʼusitik kʼot ta pasel yuʼun li nikel xchiʼuk li tsunami ti echʼ ta marso ta 2011. Epal ermanoetik cham yutsʼ yalalik xchiʼuk chʼay kʼusitik yuʼunik. Epal yajrextikotak Jeova ti maʼuk te nakalik ti bu echʼ li vokolil taje, laj yakʼik 3,100 ta chʼom snaik xchiʼuk ta sienal noʼox karoetik la skʼelanik. Li Komiteetik sventa Svaʼanel Salonetik ta Jujuvokʼ lumetike, la stakik batel li buchʼutik xuʼ xkoltavanik ti muʼyuk la xkuxik ta xchaʼvaʼanbel snaik li ermanoetike. Ta skotolike koltavanik mas ta 1,700. Jech xtok, koltavanik 575 ta xchaʼvaʼanel Salonetik sventa Tsobobbail, li jun grupoe likem talel ta Estados Unidos.

Li kʼusi baʼyel la spasike, jaʼ ti laj yakʼik koltael ta mantal xchiʼuk la spatbeik yoʼonton li buchʼutik laj yil svokolike. Mas ta chanib sien moletik ta tsobobbail ta sjunul yoʼontonik bat yakʼik koltael ti bu mas chtun yuʼunike. Li Jtsop Jbeiltasvaneje oy ta yoʼonton ti tspatbe yoʼonton li ermanoetike, jaʼ yuʼun la stak batel chaʼvoʼ Jkʼelvanejetik ta Sona ti te likik batel li ta smeʼ nail abtelal sventa spatik oʼontonale. Xchiʼuk li kʼusitik la stsʼibaik batel li ermanoetik ta spʼejel Balumile jaʼ patbat-o yoʼontonik ek.

KUCH YUʼUNIK TA STOJOLAL AJVALILETIK

Li buchʼutik batik ta tsobobbaile, lek laj yaʼiik li kʼusi laj yal li Stephen Hardy ti te oy ta Betel ta Gran Bretañae, xchiʼuk kʼalal laj yalik yan ermanoetik li kʼusitik achʼ to kuch yuʼunik ta stojolal ajvaliletike. Li ajvalil ta Franciae ta skʼan ox 82 miyon ta dolar ta skoj li patan tstunes li organisasion ta Franciae. Li kʼope jaʼo chapaj kʼalal li Tribunal Europeo de Derechos Humanos laj yal ti melel onoʼox li kʼusi laj yalik li yajrextikotak Jeovae. Li mantal 9 ta Convenio Europeo chal ti xuʼ stʼuj kʼusuk relijional li jujun krixchanoe, pe li ajvalil ta Franciae muʼyuk la stsak ta venta li mantal taje. Li kʼusi laj yalik li jchapanvanejetike jaʼ te laj yakʼ ta ilel ti maʼuk ta skoj li takʼine, yuʼun xi laj yalike: «Kʼalal chichʼ alel ti mu xichʼ ojtikinel ta stojolal ajvalil li jun relijione, ti chichʼ kʼanel ti akʼo xchʼay skʼoplale xchiʼuk ti chichʼ chopol kʼoptaele, skotol taje chakʼ ta ilel ti muʼyuk la stsakik ta venta li kʼusi chal li mantal 9».

Li snail chapanobbail eke la spakbe skʼoplal li yajrextikotak Jeova ta Armeniae. Leʼ xa onoʼox ta 1965, li snail chapanobbaile xchʼunoj toʼox ti Convenio Europeo sbie mu toʼox xakʼbe mi junuk krixchano ti mu spas li servisio militare. Pe li Gran Sala, ti jaʼ li mas tsots skʼoplal tspas mantal ta Tribunal Europeo de Derechos Humanos, laj yal ti Convenio Europeo xuʼ xakʼ ti mu spasik servisio militar mi jaʼ ta skoj srelijion li jun krixchanoe. Ta skoj li kʼusi kʼot ta pasel taje, li Ajvalil ta Armenia, jech kʼuchaʼal Azerbayán xchiʼuk Turquía skʼan xichʼik ta mukʼ li sderecho krixchanoetike.

LI KʼUSITIK NOPBIL CHICHʼ VAʼANELE

Li buchʼu laj yetʼes li yan mantal xtoke jaʼ Guy Pierce ti jaʼ li ta Jtsop Jbeiltasvaneje. Laj yakʼ venta ti oy ta yoʼontonik snaʼel li buchʼutik te tsobajtik ta sventa ti likem xa li abtelal ta estado yuʼun Nueva Yorke. Sventa xaʼibeik smelolale, laj yichʼik akʼbel yilik ta jun video kʼuyelan xbat li abtelal ta Wallkill xchiʼuk li ta Pattersone, jech xtok laj yichʼ albel skʼoplal li achʼ osil laj yichʼ manel ta Warwick xchiʼuk ta Tuxedo (Nueva York). Li ta Wallkille yakal chichʼ meltsanel achʼ na ti oxib sien kuartoetik yichʼoje, taje nopbil tstsuts ta 2014.

Chapanbil skʼoplal sventa te xichʼ vaʼanel ta Warwick li achʼ Betel ti oy 100 ektaria yosilale. Li ermano Pierce xi laj yale: «Akʼo mi mu to jnaʼtik lek kʼusi oy ta yoʼonton Jeova ta sventa li kʼusi chichʼ pasel ta Warwicke, pe yakal ta jchapankutik li osil sventa te xichʼ jelubtasel batel li smeʼ nail abtelal yuʼun yajrextikotak Jeovae. Jech xtok, chichʼ tunesel 20 ektaria ti 10 kilometro yiloj li ta snorteal Warwick sventa te chichʼ kʼejel makinaetik xchiʼuk li kʼusitik chichʼ tunesel ta sventa li abtelale». Li ermano Pierce xi to laj yale: «Kʼalal mi laj kichʼkutik albel kʼusi ora chlik li abtelale, chapanbil ti akʼo xlaj li abtelal ta chanib jabile. Mi laje xuʼ jchontik li snail abtelal ta Brooklyne».

Vaʼun xi la sjakʼe: «¿Mi jaʼ van skʼan xal ti muʼyuk xa xchʼunoj ti jutuk xa skʼan xtal tsots vokolil li Jtsop Jbeiltasvaneje?». Xi la stakʼ stuke: «¡Moʼoj kʼuxi un! Mi muʼyuk xa kʼot ta pasel li kʼusi nopbil chichʼ pasel ta skoj mi tal li tsots vokolile, ¡toj lek mi jech kʼot ta pasele!».

KʼELO ABAIK TA STOJOLAL LI LEON TI X-AVET NOʼOXE

Li avie jaʼ xa laj yal mantal li ermano Stephen Lett, ti jaʼ li ta Jtsop Jbeiltasvaneje, laj yalbe skʼoplal ta sventa li kʼusi chal 1 Pedro 5:8, ti xi chale: «Bijanic me, viqʼuiluc me asatic yuʼun li avajcontraique, jaʼ li pucuje, yuʼun xjoyet noʼox jech chac cʼu chaʼal león ti xʼavet noʼox ta saʼel li bochʼo tscʼan tstiʼe». Laj yalbe skʼoplal jlom kʼusitik tspas li leone, taje jaʼ tskoltautik ta yaʼibel smelolal ti kʼuyuʼun jech laj yal li Pedroe.

Li leonetike jaʼ mas tsots yipik xchiʼuk mas tsots ch-anilajik, li voʼotike moʼoj, taje xuʼ jech xkaltik ta stojolal li Satanase. Jaʼ yuʼun, mu me jnoptik ti stsal kuʼun ta jtuktik noʼoxe. Skʼan jkʼantik ti akʼo skoltautik li Jeovae (Is. 40:31). Jech xtok, li leonetike solel mukul xa tajek chbat stsak li sveʼelike, jaʼ yuʼun tsots skʼoplal skʼan mu chʼayaluk koʼontontik ta mantal, mi moʼoje xuʼ xijpʼaj li ta spetsʼ Satanase. Jech kʼuchaʼal li jkot leon ti tsmil jkot chonbolom ti chʼayal yoʼonton o jaʼo kʼalal chvaye, li Diablo eke chʼabal xkʼuxul yoʼonton ta jtojolaltik, yuʼun jaʼ noʼox tskʼan tslajesutik. Kʼalal tsmil jkot chonbolom li leone muʼyuk xa smelol chikta komel li sveʼele, li buchʼutik tsmil ta mantal li Satanás eke muʼyuk xa smelol chkom, «xʼechʼ to chopol chbat jech chac cʼu chaʼal ta baʼyuque», jaʼ xkaltik, kʼalal muʼyuk toʼox yojtikinoj li mantale (2 Ped. 2:20). Jaʼ yuʼun, sventa stsal kuʼuntik li Satanase, skʼan jchʼuntik li beiltaseletik ta jchantik ta Vivliae (1 Ped. 5:9).

OYUK ME SBALIL CHKILTIK TI OYUTIK TA SNA LI JEOVAE

Li Samuel Herd, ti jaʼ li ta Jtsop Jbeiltasvaneje, xi laj yal li ta mantal laj yetʼese: «Jkotoltik oy kaviltik li ta sna Jeovae». Jech, skotol li yajtsʼaklomtak Cristoe oy onoʼox yavilik ta «sna» Dios li ta xchʼulna Jeovae, jaʼ xkaltik, li kʼusi xchapanoj sventa chichʼ ichʼel ta mukʼ ta sventa li matanal laj yakʼ Jesuse. Ti oy kaviltik tee jaʼ me jun mukʼta matanal ti skʼan oyuk sbalil xkiltike. Jech kʼuchaʼal li Davide ta jkʼantik ti te xijkom-o «ta xchʼulna ti jayib cʼacʼal [kuxulutike]» (Sal. 27:4).

Li ermano Herd laj yalbe skʼoplal li Salmo 92:12-14 xchiʼuk xi la sjakʼe: «¿Kʼuxi ti lek chijnichimaj yuʼun li Jeovae?». Vaʼun xi laj yalbe smelolale: «Ti xkoʼolaj kʼuchaʼal oyutik ta jun paraiso yaʼeluke, li Diose yakʼojbutik spatobil koʼontontik, chchabiutik xchiʼuk sikiket koʼontontik yuʼun ta sventa li mantal yakʼojbutike. Skʼan jtojtik ta vokol xchiʼuk junuk noʼox koʼontontik ta skoj ti oyutik li ta sna Jeovae, maʼuk noʼox jun chibuk kʼakʼal, moʼoj, yuʼun te oyutik-o ta sbatel osil».

LI YAJTSʼAKLOMTAK CRISTOE CHICHʼIK TA MUKʼ LI SKʼOP DIOSE

Li David Splane ti jaʼ li ta Jtsop Jbeiltasvanej eke, laj yal ti melel yajtsʼaklomtak Cristoe yichʼojik onoʼox ta mukʼ li Skʼop Diose. Li ta baʼyel sigloe jaʼ te la saʼik koltael sventa xaʼibeik smelolal li sirkunsisione (Hech. 15:16, 17). Pe li ta xchibal sigloe, oy buchʼutik ti chalik ti jaʼik yajtsʼaklomtak Cristoe jaʼ mas laj yakʼ ta yoʼontonik li filosofía griegae, jaʼ muʼyuk xa mas li kʼusi chal Vivliae. Ta mas tsʼakale, la sjelik li kʼusi chchanubtasvan li Vivlia li buchʼutik sbiinojik Paleetik ta Chʼulnae xchiʼuk li jbabeetik ta Romae, jaʼ jech te lik talel li jecheʼ chanubtaseletike.

Li ermano Splane laj yalbe skʼoplal li lokʼolkʼop laj yal Jesuse. Li ta lokʼolkʼop taje te chal ti oy onoʼox ta Balumil li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajel ti la spakbeik skʼoplal li kʼusi melele (Mat. 13:24-30). Akʼo mi mu jnaʼtik buchʼutik ta melel, epal krixchanoetik yakʼojik ta ilel ta epal siglo li kʼusitik chʼunbil xchiʼuk li kʼusitik chichʼ pasel ti mu jechuk chal li Vivliae. Junantik li buchʼutik taje jaʼ li arzobispo Agobardo de Lyon ta siglo 9; Pedro de Bruys, Enrique de Lausana xchiʼuk Valdès (o Valdo) ta siglo 12; John Wyclef ta siglo 14; William Tyndale ta siglo 16; Henry Grew xchiʼuk George Storrs ta siglo 19. Li avi eke, li yajrextikotak Jeovae chichʼik ta mukʼ li mantaletik ta Vivliae xchiʼuk snaʼojik ti Skʼop Diose jaʼ te likem talel li kʼusitik melele. Jaʼ yuʼun, li Jtsop Jbeiltasvaneje jaʼ la stʼuj li teksto ta 2012 li kʼusi chal ta Juan 17:17: «Li acʼope jaʼ melel».

LI TA CHANOBVUNETIK SVENTA DIOSE OY KʼUSITIK CHJELANUK

Li Anthony Morris ti jaʼ li ta Jtsop Jbeiltasvaneje, laj yal ti oy kʼusitik jel ta stojolal misioneroetik xchiʼuk li prekursor espesialetike. Li Chanobvun ta Vivlia sventa Yajtsʼaklomtak Cristo ti Nupunemike, ta xlik yichʼ pasel ta jlom lumetik ta septiembre ta 2012. Ta yan xtoke, oy kʼusi jel ta sventa li Chanobvun ta Galaade. Li echʼ jabil ta yuilal oktuvree, li buchʼutik chbatik ta Galaade jaʼik yajtsʼaklomtak Cristo ti chtunik xa ta tsʼakal orae, jech kʼuchaʼal misioneroetik ti muʼyuk ayemik ta Galaad, prekursor espesialetik, jkʼelvanejetik ta sirkuito xchiʼuk distrito o betelitaetik. Li buchʼutik chnel yuʼunik chanune, ta spatbeik yoʼonton xchiʼuk tstsatsubtasik ta mantal li steklumal Dios ta Betel, ta jkʼelvanejetik ta sirkuito o ta distrito xchiʼuk li bu oy epal jnaklejetik sventa tstijbeik yoʼonton li jcholmantaletik sventa xlokʼik ta cholmantal.

Ta me xichʼik takel batel prekursor espesialetik ti lek xtojobik ta slikesel xcholel mantal ta namal osiltike. Li ta 1 yuʼun enero ta 2012, li buchʼutik nelem xa yuʼunik li Chanobvun ta Vivlia sventa Ermanoetik ti Chʼabal Yajnilik xchiʼuk li Yajtsʼaklomtak Cristo ti Nupunemike ta xichʼik biiltasel ta prekursor espesialetik ta kʼuk noʼox sjalil sventa sjamik batel xchiʼuk x-epaj batel li abtelal ta cholmantal ta namal osiletike. Ta xichʼik takel batel te van junuk jabil o oxib jabil. Li buchʼutik lek chkʼot ta pasel li yabtelike, ta me xichʼik-o biiltasel kʼuchaʼal ta prekursor espesialetik.

Li tsobajel ti chichʼ pasel jujun jabil ti echʼ ta 2011 yan sba yutsil echʼ. Xivokolet chkalbekutik Jeova ti akʼo xakʼbe bendision li kʼusitik achʼ chichʼ pasel sventa x-epaj batel li cholmantale xchiʼuk chichʼ tijbel yoʼontonik sventa jmojuk tsobolik-o li ermanoetik ta spʼejel Balumile, taje jaʼ sventa xichʼ mukʼibtasbel skʼoplal xchiʼuk kʼupil kʼoptael li Jeovae.

[Rekuadro ta pajina 18]

TUKʼIL YAJTUNELTAK DIOS

Li ta mantaletik echʼe te laj yichʼik jakʼbel sloʼilik voʼob ermanaetik li ta sbalunebal ti jaʼ toʼox nupunemik xchiʼuk ermanoetik ti jaʼik li ta Jtsop Jbeiltasvanej ti chamemik xae. Marina Sydlik, Edith Suiter, Melita Jaracz, Melba Barry xchiʼuk Sydney Barber, laj yalik ti kʼuyelan laj yojtikinik li mantale xchiʼuk ti kʼuxi ochik ta abtel ta tsʼakal orae. Jech noxtok, laj yalik jlom kʼusitik lek kʼotanuk ta xkuxlejalik, slekil talelal smalalik xchiʼuk li bendisionetik la staike. Kʼalal tsuts xaʼox li sjakʼbel sloʼilike, skotol li buchʼutik te oyike toj echʼ noʼox lek laj yaʼiik ti la skʼejintaik li kʼejoj 86 ti xi sbie: «Fieles siervas de Dios».

[Lokʼoletik]

(Ta akʼol) Daniel xchiʼuk Marina Sydlik; Grant xchiuk Edith Suiter; Theodore xchiʼuk Melita Jaracz

(Ta olon) Lloyd xchiʼuk Melba Barry; Carey xchiʼuk Sydney Barber

[Mapa ta pajina 16]

(Sventa xakʼel kʼuyelan pasbil liʼe, saʼo li vune)

Li Betel ta Mexicoe jaʼ xa kom ta sba skʼelel li abtelal ta cholmantal li ta vakib lumetik ta Centroamericae

MÉXICO

GUATEMALA

HONDURAS

EL SALVADOR

NICARAGUA

COSTA RICA

PANAMÁ

[Lokʼol ta pajina 17]

Ti kʼuyelan chichʼ pasel li Betel sventa te xichʼ jelubtasel batel li smeʼ nail abtelal yuʼun yajrextikotak Jeova ta Warwick (Nueva York)