Jmil jabil oy lekilal... ¡xchiʼuk ta sbatel osil!
Jmil jabil oy lekilal... ¡xchiʼuk ta sbatel osil!
«Jaʼ chlic sventain o scotol li Diose.» (1 COR. 15:28)
¿MI XUʼ XAVALBE SMELOLAL?
¿Kʼusi chanop ta sventa li kʼusitik chal li tekstoetik ti chkʼotanuk ta pasele?
1. ¿Kʼusi tskʼupinik ta tsʼakal li «epal cristianoeti[ke]»?
¿MI XNOP avuʼun kʼusi xuʼ spas yuʼun jun ajvalil ta jmil jabil ti oy svuʼel, ti jaʼ jun tukʼil ajvalil xchiʼuk ti kʼux ta yoʼonton krixchanoetike? Taje jaʼ li kʼusi tskʼupinik ta tsʼakal li «epal cristianoetic» kʼalal mi kuxul echʼik li ta «tsots [...] vocol» ti jaʼ chakʼbe slajeb li kʼusitik chopol avie (Apoc. 7:9, 14).
2. ¿Kʼusi kʼotem ta pasel ti echʼem xa tal vakmil jabil ch-ajvalilaj li krixchanoe?
2 Li ta svakmilal xa noʼox jabil ti likem talel xkuxlejal li krixchanoetik ti jaʼ ajvalilajem li krixchanoe jaʼ noʼox yakʼoj kʼusi kʼux xchiʼuk vokolil. Oy xa kʼuk sjalile, li Vivliae xi laj yale: «Oy bu ta xpechʼ ta teqʼuel xchiʼil li cristianoe» (Ecl. 8:9). Jaʼ jech chkiltik li avie: oy paskʼop, toybail, povreal, chameletik, tsok xa batel li osil balumile xchiʼuk ti chjelilan xkʼixnal-sikil li balumile. Epal ajvaliletik chpʼijubtasvanik ti xuʼ ep kʼusitik chopol chkʼot ta pasel mi muʼyuk kʼusi ta jpastik xchiʼuk mi muʼyuk chkiktatik sokesel li Balumile.
3. ¿Kʼusi chkʼot ta pasel li ta Ajvalilal ta Jmil Jabil yuʼun Cristoe?
3 Kʼalal ch-ajvalilaj xaʼox li Jesucristo xchiʼuk li 144,000, li Ajvalilal yuʼun Diose ta kʼunkʼun tslekubtas batel li krixchanoetike xchiʼuk chchaʼmeltsanbe li snaike, jaʼ xkaltik li Balumile. Li ta Ajvalilal ta Jmil Jabil yuʼun Cristoe jaʼ jech chkʼot ta pasel li kʼusi yaloj onoʼox li Jeovae: «Ta xcacʼ ayinuc achʼ vinajel banamil. Li pocoʼe muʼyuc xa bochʼo ta snaʼ o; muʼyuc xa bochʼo ta snopilan o» (Is. 65:17). ¿Kʼusitik labalik sba chkʼot ta pasel kʼalal mi kʼot ta pasel taje? Akʼo mi mu xkil ta jsatik, li albilkʼopetik yaloj Skʼop Diose chakʼ kiltik «li cʼusi mu xquiltique» (2 Cor. 4:18).
«CHLIC SPAS LEC SNAIC, [...] CHLIC STSʼUNIC LEC STSʼUSUBIC»
4. ¿Kʼu yuʼun vokol ta tael bu xuʼ xijnaki li avie?
4 Jkotoltik ta jkʼantik ti oyuk bu xuʼ xijnaki xchiʼuk kutsʼ kalaltik ti jun noʼox koʼontontike. Pe li avi kʼakʼale, vokol ta tael bu xuʼ xijnaki. Epal krixchanoetik te stsinoj sbaik ta jun mukʼta jteklum. Jaʼ yuʼun li krixchanoetike te chnakiik ta koloniaetik ti bu abol sbaike o ti bu solel ikʼ tajeke. Jech oxal, kʼajomal noʼox jun vaychil chaʼiik ti oyuk snaike.
5, 6. 1) ¿Kʼuxi chkʼot ta pasel li kʼusi chal Isaías 65:21 xchiʼuk Miqueas 4:4? 2) ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xkiltik xkʼot ta pasel taje?
5 Kʼalal mi tal li Ajvalilal yuʼun Diose, skotol li krixchanoetike ch-ayan snaik, yuʼun li Isaiase xi onoʼox yaloje: «Chlic spas lec snaic, chlic naquiicuc stuquic; chlic stsʼunic lec stsʼusubic, ta sloʼbeic sat stuquic» (Is. 65:21). Melel onoʼox ti avie oy ep krixchanoetik ti oy snaike xchiʼuk li junantike mu albajuk smukʼul snaik. Pe oy onoʼox xiʼel xchʼay yuʼunik, yuʼun xuʼ xil svokolik ta takʼin o xlajik ta elekʼ o yan kʼusitik tsnuptanik. Li Ajvalilal yuʼun Dios xtoke tslajes li at-oʼonton taje, yuʼun li j-alkʼop Miquease xi la stsʼibae: «Te chotajtic chcuxic ta yolon tsʼusubtic xchiʼuc ta yolon higotic yuʼunic. Muʼyuc xa bochʼo chtal sibtasaticuc» (Miq. 4:4).
6 ¿Kʼuxi xuʼ tspat koʼontontik li kʼusi chakʼ li Ajvalilal yuʼun Diose? Melel onoʼox ti jkotoltik ta jkʼantik ti oyuk lek jnatike. Xuʼ van ta jkʼantik tajek jnatik ti ep kiltik chkom yuʼune, ¿mi mu jaʼuk lek ti jaʼ xkakʼ ta koʼontontik li kʼusi yaloj chakʼbutik li Jeovae? Xi laj yalbe sba skʼoplal stuk li Jesuse: «Li vetetique oy xchʼenic; li mutetique oy stasic. Pero vuʼun ti Xnichʼon cristiano licʼote muʼyuc bu xuʼ ta jmochan jba» (Luc. 9:58). Li Jesuse xuʼ ox van yuʼun xchiʼuk oy spʼijil sventa smeltsan o sman jpʼejuk sna ti yan sba yutsile. ¿Kʼu yuʼun mu jechuk la spas? Yuʼun mu skʼan xchʼaybat yoʼonton li kʼusitik oy ta balumil ti jaʼ xa chikta komel ta tsʼakal li Ajvalilal yuʼun Diose. Xuʼ me jchanbetik li kʼusi la spas Jesuse. Jech xtok maʼuk me xbat ta koʼontontik saʼel li kʼusitik mas tsots skʼoplal chkil ta jkuxlejaltike, yuʼun xuʼ mas chkat-o koʼontontik yuʼun (Mat. 6:33, 34).
«LI OQʼUIL XCHIʼUC CHʼIUM CHIJETIQUE JMOJ CHVEʼIC BATEL»
7. Jech kʼuchaʼal laj yal li Jeovae, ¿kʼu yelan skʼan xil sbaik li krixchanoetik xchiʼuk li chonbolometike?
7 Kʼalal laj xaʼox spas kʼusitik ta Balumil li Jeovae, jaʼ xa ta slajeb la spas li krixchanoetike. ¿Kʼusi ox oy ta yoʼonton Jeova ta sventa li krixchanoetike? Jech laj yalbe li sbaʼyel Nichʼon Jeovae, li Pʼijil j-abtel yuʼune: «Jpastic cristiano jech chac cʼu chaʼal vuʼutic; jaʼ jlocʼol jqʼuexoltic chcʼot. Yuʼun acʼo sventainic li choyetique, li mutetique, li chonbolometic ti stacʼ tsʼunele, xchiʼuc ti mu stacʼ tsʼunele, xchiʼuc li chonetic ti xquilet ta banamil chanovique» (Gén. 1:26). Jech ta melel, li Diose laj yakʼ ti Adán, Eva xchiʼuk li yan krixchanoetik ti akʼo sventainik li chonbolometike.
8. ¿Kʼu yelan stalelal chakʼik ta ilel li chonbolometike?
8 ¿Mi melel van ti xuʼ sventainik chonbolometik li krixchanoetike xchiʼuk ti lekuk noʼox xil sbaike? Oy epal krixchanoetik lek xil sbaik xchiʼuk stsʼiʼik, sbolomik xchiʼuk yantik chonbolometik. Pe, ¿kʼusi xuʼ xkaltik ta stojolal li chonbolometik ti xibalik sbae? Xi chal jun aʼyeje: «Li sientifikoetik ti tskʼelik xchiʼuk ti xchanojbeik skʼoplal li chonbolometik ti xibalik sbae, yakʼojik venta ti chonbolometik ti snaʼ xchuʼunike chkʼanvanik ek». Taje jkotoltik kilojtik ti chiʼik xchiʼuk ti ch-ilinik kʼalal chakʼik venta ti oy kʼusi xuʼ jpasbetike, pe, ¿mi xuʼ xakʼik ta ilel ti chkʼanvanike? Xi to chal xtok li jun aʼyeje: «Kʼalal ta xchʼiesik li yolike jaʼo te chakʼik ta ilel li kʼanelal yuʼunike».
9. ¿Kʼusi chjel ta stojolalik li chonbolometike?
9 Taje mu vokoluk chkaʼitik ti xuʼ lek xil sbaik xchiʼuk krixchanoetik li chonbolometike, jech kʼuchaʼal chal Vivliae (kʼelo Isaías 11:6-9 xchiʼuk 65:25). ¿Kʼu yuʼun? Jvules ta joltik ti xi laj yalbe Noé xchiʼuk yutsʼ yalal Jeova kʼalal lokʼik xaʼox li ta arkae: «Scotol li chonbolometic ta banamile chlic xiʼicuc avuʼunic. Scotol li cʼusitic xviletique, xchiʼuc li cʼusitic oy ta banamile». Li xiʼel chaʼiik taje jaʼ sventa tspoj-o sbaik (Gén. 9:2, 3). Melel onoʼox ti xuʼ xakʼbe slajeb jutuk o skotol Jeova li xiʼel chaʼiik sventa xkʼot ta pasel li kʼusi onoʼox oy ta yoʼonton ta slikebale (Os. 2:18). ¡Jaʼ jun muyubajel chaʼiik li buchʼutik chnakiik liʼ ta Balumile!
«TA SCUSBE LOQʼUEL SCOTOL YAʼLEL SATIC»
10. ¿Kʼu yuʼun chij-okʼutik?
10 Kʼalal laj yil «li tsatsal utsʼintael liʼ ta banamile», xi laj yal li Salomone: «Laj quil ti ep ch-oqʼuic li bochʼotic utsʼintabilique, pero muʼyuc bochʼo chtal patbatuc yoʼntonic» (Ecl. 4:1). Li avi kʼakʼale, jech li jkuxlejaltik eke o xuʼ van mas to chopol. ¿Mi oy van buchʼu muʼyuk smaloj yaʼlel sat junuk velta? Melel onoʼox ti oy okʼemutik ta skoj muyubajele, pe li kʼusi mas chij-okʼ yuʼune jaʼo kʼalal chkat koʼontontike o kʼalal oy kʼusi kʼux chkaʼitike.
11. ¿Kʼusi loʼilal ta Vivlia ti mas chkʼot ta avoʼontone?
11 Jnopbetik skʼoplal jlomuk loʼiletik ta Vivlia ti bu okʼik li krixchanoetik eke. Jech kʼuchaʼal liʼe, «li Abrahame ep iʼocʼ ta sventa ti icham li Sarae; ep laj yat yoʼnton» kʼalal 127 xaʼox sjabilal cham li Sarae (Gén. 23:1, 2). Kʼalal la xchʼak sbaik li Noemí xchiʼuk li chaʼvoʼ yalibtak ti chamem xaʼox smalalike, «li stuquique lic oqʼuicuc» chib to velta (Rut 1:9, 14). Kʼalal ipaj li ajvalil Ezequías xchiʼuk ti kʼalal snaʼoj xa ti chchame, la skʼopon Dios xchiʼuk «ep laj yocʼta sba», taje yikʼaluk jaʼ tijbat-o yoʼonton li Jeovae (2 Rey. 20:1-5). ¿Mi mu tauk stij koʼontontik ti «batsʼi ep laj yocʼta sba» Pedro kʼalal laj yaʼi ti okʼ jkot kots kʼalal laj yal ti mu xojtikin li Jesuse? (Mat. 26:75.)
12. ¿Kʼusi lekilal chichʼ talel li Ajvalilal yuʼun Dios ta stojolal li krixchanoetike?
12 Jkotoltik chkil jvokoltik akʼo mi tsots o mi kʼunik, jaʼ yuʼun jkotoltik ta onoʼox jkʼantik patbel koʼontontik. Taje jaʼ li kʼusi tspas li Ajvalilal ta Jmil Jabil yuʼun Cristo ta stojolal li krixchanoetike, yuʼun li Vivliae chal ti Diose «ta scusbe loqʼuel scotol yaʼlel satic, jech muʼyuc xa bochʼo chcham, muʼyuc xa bochʼo chat yoʼnton, muʼyuc xa bochʼo ch-ocʼ, muʼyuc xa bochʼo cʼusi cʼux chaʼay» (Apoc. 21:4). Toj kʼupil sba ti jnaʼtik ti chlaj li at-oʼontone, ti muʼyuk xa buchʼu ch-okʼe xchiʼuk chlaj skʼoplal ti kʼusi kʼux chkaʼitike. Pe li Diose yaloj ti tslajes xtok li kʼusi mas tsotse, li yajkontra krixchanoetik ti mas chopole: li lajele. ¿Kʼu van yelan tspas?
«SCOTOL LI BOCHʼOTIC OYIC TA SMUQUINALIQUE [...] TA XCHAʼCUXIIC LOQʼUEL»
13. Ta skoj ti tsʼuj ta mulil li Adane, ¿kʼusi chkʼot ta jtojolaltik?
13 Kʼalal tsʼuj ta mulil li Adane, li lajele jaʼ kʼot ta yajkontra li jpas mulil krixchanoetik ti mas tsots yipe ti muʼyuk buchʼu xuʼ xkol lokʼel ta stojolale, taje mu albajuk kʼuyelan chakʼ at-oʼonton xchiʼuk ti mu x-echʼ xkʼuxule (Rom. 5:12, 14). Xuʼ xichʼ alel ti buchʼutik oyik «ta xiʼel ta xaʼiic ta scoj ti [lajele]», ta smiyonal xa noʼox oyik ta mosoinel «ti cʼu sjalil liʼ cuxulique» (Heb. 2:15, Ch).
14. ¿Kʼusi chkʼot ta pasel mi laj xaʼox yichʼ ulesel li lajele?
14 Li Vivliae yaloj onoʼox ti «slajeb yajcontra chulese jaʼ li lajele» (1 Cor. 15:26). Taje oy me chaʼchop buchʼutik tstabeik sbalil. Li june jaʼ ti «epal cristianoetic» ti kuxulik avie xuʼ kuxul ch-echʼik li ta achʼ balumile xchiʼuk ti muʼyuk xa chchamik-oe. Ta yan xtoke, jaʼ ti ta epal miyon krixchanoetik ti chamemik xae xuʼ chchaʼkuxiik. ¿Mi xnop van avuʼun ti kʼu to yepal chmuyubajik li «epal cristianoetic» kʼalal mi la xchʼamik li buchʼutik chchaʼkuxiik talele? Sventa jnoptik jutuke, jkʼeltik junantik loʼiletik ta Vivlia ti bu chal ti chaʼkuxiik li krixchanoetike (kʼelo Marcos 5:38-42 xchiʼuk Lucas 7:11-17).
15. ¿Kʼu van yelan chavaʼi aba kʼalal mi chaʼkuxi talel li avutsʼ avalale?
15 Jnopbetik skʼoplal «scotol li bochʼotic te oyique toj labal sba laj yilic» xchiʼuk «laj yalbeic slequilal Dios». Ti teuk oyutik eke, xuʼ van toj labal sba laj kiltik ti jechuke. Melel onoʼox ti mu albajuk muyubajel chkaʼitik kʼalal chkiltik yan velta li kutsʼ kalaltike. Xi laj yal li Jesuse: «Ta to me sta scʼacʼalil ta xaʼibicun jcʼopojel scotol li bochʼotic oyic ta smuquinalique [...] ta xchaʼcuxiic loqʼuel» (Juan 5:28, 29). Akʼo mi jaʼ «li cʼusi mu xquilti[k]» avi ta sventa li chaʼkuxesele, mu ta naʼeteluk ti mu xchʼay ta joltik li kʼusi chkʼot ta pasele.
«JAʼ CHLIC SVENTAIN O SCOTOL LI DIOSE»
16. 1) ¿Kʼu yuʼun skʼan xijmuyubaj xkaltik batel «li cʼusi mu xquiltique»? 2) ¿Kʼuxi la spatbe yoʼonton yajtsʼaklomtak Cristo ta Corinto li Pabloe?
16 Li buchʼutik tukʼ chakʼ sbaik ta stojolal Jeova avi ta slajebal xa kʼakʼale, toj lek me kʼusi chkʼot ta stojolalik ta jelavel. Akʼo mi muʼyuk to kilojtik li bendisionetik taje, mi te oy-o ta joltik li kʼusitik taje ta me skoltautik sventa jaʼ xkakʼ ta koʼontontik li kʼusi melel oy sbalile xchiʼuk ti mu xkakʼtik akʼo xchʼay koʼontontik li kʼusitik chakʼ li balumil liʼe (Luc. 21:34; 1 Tim. 6:17-19). Ta muyubajeluk me xkaltik li spatobil koʼontontik kʼalal ta jchantik li Vivliae, kʼalal chkichʼtik ta mukʼ Jeova ta kutsʼ kalaltike, kʼalal ta jchiʼintik ta loʼil li kermanotaktike xchiʼuk kʼalal chkakʼtik chanubtasel ta Vivlia o kʼalal ta jcholtik mantale. Kʼalal jech ta jpastike, li spatobil oʼontonale te me oy-o ta koʼontontik xchiʼuk ta joltik. Jaʼ jech la spas li jtakbol Pablo kʼalal la spatbe yoʼonton li yajtsʼaklomtak Cristoe, xkaltik noʼoxe laj yakʼbe snopik li kʼusitik chichʼ talel li ta Ajvalilal ta Jmil Jabil yuʼun Cristoe. Jnopbetik skʼoplal li kʼusi skʼan xal li kʼusi la stsʼiba ta 1 Corintios 15:24, 25, 28 (kʼelo).
17, 18. 1) ¿Kʼuxi ti «jaʼ chlic sventain o scotol [Dios]» li ta slikebal onoʼox xkuxlejal li krixchanoetike? 2) ¿Kʼusi tspas Jesús sventa lekuk tsobolutik xchiʼuk junuk koʼontontik yan velta?
17 Kʼalal laj yal Pablo ti «jaʼ chlic sventain o scotol» Dios xie, echʼem xaʼox me li jmil jabile. Pe, ¿kʼusi skʼan xal taje? Kʼalal skʼan toʼox saʼ smul li Adán xchiʼuk Evae te toʼox oyik li ta yutsʼ yalal Jeova ta sjunul vinajelbalumil xchiʼuk jun toʼox tajek yoʼonton xchiʼukik. Li Jeova ti jaʼ li Mukʼul Jpasmantal ta vinajelbalumile jaʼ toʼox tspas ta mantal skotol li kʼusitik spasojane, li krixchanoetike xchiʼuk li anjeletike. Taje xuʼ toʼox skʼoponik xchiʼuk xichʼik ta mukʼ, jaʼ yuʼun li Jeovae ta toʼox xakʼbe sbendision. Jech oxal, «jaʼ chlic sventain o scotol li Diose».
18 Kʼalal laj yakʼ sbaik ta loʼlael yuʼun Satanás xchiʼuk ti kʼalal la xchibal kʼoptaik li mukʼul pasmantal yuʼun Jeovae, muʼyuk xa lek laj yil sbaik xchiʼuk li Diose. Pe li Ajvalilal yuʼun Mesiase yakal xa onoʼox ch-abtej talel leʼ xa ta sjabilal 1914 sventa lekuk tsobolutik xchiʼuk junuk koʼontontik yan velta (Efes. 1:9, 10). Kʼalal yakal xaʼox ch-ajvalilaj Jmil Jabil li Cristoe, ta me xakʼ kʼotuk ta pasel kʼusitik labalik sba ti «mu xquilti[k]» avie. Vaʼun ta xtal «li slajebale», jaʼ xkaltik, mi laj xaʼox li Ajvalilal ta Jmil Jabil yuʼun Cristoe. ¿Kʼusi chkʼot ta pasel ta tsʼakal un? Akʼo mi akʼbat ta skʼob «scotol [svuʼel] ta sventainel li vinajel xchiʼuc banamile» muʼyuk oy ta yoʼonton tspojbe yabtel li Jeovae. Moʼoj, yuʼun li stuke «chacʼbe ta scʼob Dios Totil scotol li yabtele», li stuke la stunes svuʼel xchiʼuk yip sventa «jech ichʼbil ta mucʼ chcʼot li Dios Totile» (Mat. 28:18; Filip. 2:9-11).
19, 20. 1) ¿Kʼuxi chakʼik ta ilel ti oy ta yoʼontonik ti tskʼan chventainatik yuʼun li Ajvalilal yuʼun Dios xchiʼuk ti chchʼamik ti jaʼ mukʼul jpasmantal yuʼunik li Jeovae? 2) ¿Kʼusi mukʼul matanal ta jtatik ta jelavel?
19 Mi sta xaʼox yorail taje, li buchʼutik chventainatik yuʼun li Ajvalilal yuʼun Diose laj xaʼox me staik li tukʼilale. Li krixchanoetik taje jaʼ ta xchanbeik stalelal li Jesuse xchiʼuk chakʼ sbaik ta ventainel xchiʼuk bikʼit chakʼ sbaik ta stojolal li mukʼul pasmantal yuʼun Jeovae. Mi tskʼanik ti jaʼ spasatik ta mantal yuʼun li Jeovae, skʼan me tukʼ xakʼ sbaik li ta slajebal prevae (Apoc. 20:7-10). Mi laje, skotol li jtoyba krixchanoetik o li anjeletike, ta me xichʼik-o lajesel ta sbatel osil. ¡Jaʼ jun muyubajel mi jech kʼot ta pasel taje! Li yutsʼ yalal Jeova ta sjunul vinajelbalumile ta muyubajel chichʼik ta mukʼ, yuʼun «jaʼ cajal oy ta scotol li lumetique» (kʼelo Salmo 99:1-3).
20 ¿Kʼu yelan chavaʼi li kʼusitik laj xa kalbetik skʼoplal ta sventa li kʼusitik tspas li Ajvalilal yuʼun Dios ti poʼot xa chkʼot ta pasele? ¿Mi jaʼ van chavakʼ ta avoʼonton xchiʼuk avip ta spasel li kʼusi tskʼan yoʼonton Diose? ¿Mi tstsal van avuʼun li kʼusitik chakʼ sbalumil Satanás xchiʼuk li kʼusitik chakʼ ti muʼyuk sbalile? ¿Mi jaʼ van tskoltaot sventa xakolta xchiʼuk xapakbe skʼoplal li mukʼul pasmantal yuʼun Jeovae? Mi jaʼ jeche, akʼo ta ilel ta atalelal ti jaʼ jech chakʼan chapas ta sbatel osile. Vaʼun ta me xakʼupin lekilal xchiʼuk jun oʼontonal jmil jabil... ¡xchiʼuk ta sbatel osil!
[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]
[Lokʼol ta pajina 8]
[Lokʼol ta pajina 11]
[Lokʼol ta pajina 11]
[Lokʼol ta pajina 11]
Kʼalal mi echʼ xaʼox li Jmil Jabil ch-ajvalilaj Jesuse, li stuke chakʼbe ta skʼob Stot li abtelale
