Jchabinautik ti xuʼ spat yoʼontonik ta jtojolaltike

«Naʼic me ti muc avuʼunuc aba atuquique.» (1 COR. 6:19)

¿KʼUSI CHATAKʼ?

¿Kʼusitik oy ta sba li jchabinaetik ta voʼnee?

¿Kʼusi oy ta jbatik spasel jkotoltik li yajtsʼaklomutik Cristo ti jchabinautik yuʼun Diose?

¿Kʼu yelan skʼan xkil li kabtel akʼbilutik kʼuchaʼal jchabinae?

1. ¿Kʼusi tsnop jutuk mu skotoluk krixchanoetik ta sventa li mosoinele?

LEʼ XA ta 2,500 jabile jun jtsʼibajom griego xi laj yale: «Muʼyuk buchʼu oy ta yoʼonton ti chkʼot ta mosoile». Li avie ep buchʼutik jech tsnopik ek. Li mosoinele chakʼ jnoptik ti jaʼ krixchanoetik ti sujbil chtunik ta stojolal li yantike xchiʼuk ti chukbilik ta kadenae, ti yabtel tspasike xchiʼuk li svokol chakʼike, jaʼ noʼox tstabeik sbalil li yajvalik ta abtele.

2, 3. 1) ¿Kʼu yelan li ikatsil chchʼamik li yajtuneltak Cristoe? 2) ¿Kʼusi sjakʼobiltak ta jtakʼtik ta sventa li abtelal ta jpastik kʼuchaʼal li jchabinautike?

² Li Jesuse laj yal ti bikʼit onoʼox chakʼ sbaik li yajtuneltake o li smosotake, pe li abtelal chchʼamik li melel yajtsʼaklom Cristoe muʼyuk chyalesbat skʼoplalik mi jaʼuk ch-ilbajinatik. Moʼoj, yuʼun ch-ichʼatik ta mukʼ xchiʼuk spatoj yoʼontonik ta stojolalik. Kʼalal jutuk xaʼox skʼan xcham li Jesuse laj yalbe skʼoplal jun «jʼabtel ti jun [«tukʼ», NM] yoʼnton [...], ti lec bije» ti jaʼ laj yakʼbe komel sbain jaytosuk abtelale (Mat. 24:45-47).

³ Toj labal sba ta ilel, yuʼun li ta yan loʼil ti xkoʼolaj eke, ti mosoil taje «jchabina» sbi xtok (kʼelo Lucas 12:42-44). Jutuk mu skotoluk li tukʼil yajtsʼaklom Cristo avie, maʼuk te tsakal skʼoplal li ta jtsop j-abtel ti tukʼ yoʼonton, ti lek pʼije. Akʼo mi jech, li Vivliae chal ti skotol li buchʼutik chtunik ta stojolal Diose jaʼ jchabinaetik ek. ¿Kʼusitik abtelal ta jpastik, xchiʼuk kʼuyelan skʼan xkiltik? Sventa jnaʼtike, jkʼeltik kʼusi toʼox yabtel tspasik li jchabinaetik ta voʼnee.

TI KʼUSI TSPASIK LI JCHABINAETIKE

4, 5. ¿Kʼusitik oy ta sba li jchabinaetik ta voʼnee? Albo kaʼitik skʼelobiltak.

⁴ Li jun jchabina ta voʼnee jaʼ toʼox jun mosoil ti lek spatoj yoʼontonik ta stojolale, jaʼ tskʼelbe li sna yajvale o  li spʼolmaltake. Jutuk mu skotoluk li jchabinaetike jaʼ yichʼoj ta venta skotol li kʼusi oy yuʼun yajvale, li takʼine xchiʼuk li yan j-abteletik ta nae. Jun skʼelobil ta sventa taje jaʼ li Eliezere, ti jaʼ akʼbat sbain skotol kʼusitik oy yuʼun li Abrahame. Jech xtok, xuʼ van jaʼ la stak batel ta Mesopotamia sventa chbat sabe talel yajnil li Isaaque, ti jaʼ skerem li Abrahame (Gén. 13:2; 15:2; 24:2-4).

⁵ Li snamtal momnichʼon Abraham ti jaʼ li Josee jchabina toʼox yuʼun Potifar ek (Gén. 39:1, 2). Ta jelavel eke, ayan jchabina yuʼun ti jaʼ tskʼel skotol li kʼusitik oy ta snae. Jun veltae, laj yalbe mantal ti akʼo xchʼam lek li lajuneb xchiʼiltak ta vokʼele. Ta skoj ti laj yal mantal li Josee, li jchabina yuʼune la spas skotol li kʼusi albat ta sventa li svaso ti pasbil ta plata ti elkʼanbil xa yileluke. Lek xvinaj ti jchabinaetike tsots yabtel yichʼojik ti skʼan spat yoʼontonik ta stojolale (Gén. 43:19-25; 44:1-12).

6. ¿Kʼusi jeltos abtelal tspasik li jkʼelvanejetike?

⁶ Epal siglo ta tsʼakale, li jtakbol Pabloe la stsʼiba ti jkʼelvanejetike skʼan xkʼotik ta jchabina sventa li «cʼusi jaʼ yuʼun ti Diose» (Tito 1:7, Ch). Yuʼun laj yichʼik tʼujel sventa xchabiik «li xchijtac [Diose]», jaʼ yuʼun tsbeiltasik li tsobobbailetike xchiʼuk chchanubtasvanik kʼalal lek stalelal chakʼik ta ilele (1 Ped. 5:1, 2). Pe li yabtelike jeltos onoʼox. Jutuk mu skotolikuke ta jun noʼox tsobobbail tspas li yabtelike, pe li jkʼelvanejetik ta sirkuito xchiʼuk distritoe tskoltaik epal tsobobbailetik. Li buchʼutik chtunik ta Komite sventa Betele tskoltaik skotol li tsobobbailetik ta jun lume. Pe skʼan tukʼ spasik li kʼusi oy ta sbaike, yuʼun skotolik ta onoʼox xkʼot yalik ta stojol Dios ti kʼuyelan ch-abtejike (Heb. 13:17).

7. ¿Kʼu yuʼun xuʼ xkaltik ti jchabinautik jkotoltik li yajtsʼaklomutik Cristoe?

⁷ ¿Kʼusi tspasik li epal tukʼil yajtsʼaklom Cristo ti muʼyuk chtunik ta mol ta tsobobbaile? Kʼalal la stsʼibabe batel skarta skotol yajtsʼaklom Cristo li jtakbol Pedroe xi laj yale: «Jujunoxuc tunesic ta stojolal yantic ti cʼu xʼelan amotonic yacʼojboxuc Diose, jech lequil jʼabteloxuc [o jchabina] chacʼotic ta sventa li cʼusitic xuʼ avuʼun acʼbiloxuc yuʼun Diose» (1 Ped. 1:1; 4:10). Ta skoj li yutsil yoʼonton Diose kichʼojtik matanal xchiʼuk oy kʼusitik xijtojob spasel ti xuʼ jtunestik sventa jkoltatik li kermanotaktike. Jaʼ yuʼun, jkotoltik ti chijtun ta stojolal li Diose jaʼ jchabinautik, li abtelal taje lek tsakbilutik ta venta yuʼun, spatoj yoʼontonik ta jtojolaltik xchiʼuk oy kʼusi jbainojtik spasel.

JAUTIK XA YUʼUN DIOS

8. ¿Kʼusi beiltasel tsots skʼoplal skʼan teuk ta joltik?

⁸ Jkʼelbetik skʼoplal oxtos beiltasel ti xuʼ jech jpastik kʼuchaʼal li jchabinautike. Li baʼyele jaʼ liʼe: jkotoltik jaʼutik xa yuʼun Dios xchiʼuk jkotoltik chkʼot onoʼox kaltik ta stojolal ti kʼusi la jpastike. Xi la stsʼiba li Pabloe: «Naʼic me ti muc avuʼunuc aba atuquique. Yuʼun toyol atojol la stojoxuc li Diose», jaʼ li xchʼichʼel Cristo ti laj yichʼ malel kʼuchaʼal matanale (1 Cor. 6:19, 20). Ta skoj ti jaʼutik xa yuʼun li Jeovae, oy ta jbatik xchʼunbel li smantaltake, yuʼun muʼyuk tsots ta chʼunel (Rom. 14:8; 1 Juan 5:3). Jech xtok, lijkʼot ta smoso li Cristoe. Jech kʼuchaʼal li jchabinaetik ta voʼnee, li voʼotike kolemutik ta spasel kʼusitik, pe oy noʼox spajeb ti kolemutike. Skʼan jpastik li kʼusi oy ta jbatik ti kʼuyelan chij-albate. Kʼusiuk noʼox li kabteltik ta tsobobbaile jaʼutik onoʼox smoso Dios xchiʼuk li Cristoe.

9. ¿Kʼuxi tskoltautik Jesús ta yaʼibel smelolal ti kʼusi skʼan spas li mosoil ta stojolal yajvale?

⁹ Li ta jun lokʼolkʼop laj yal Jesuse tskoltautik ta yaʼibel smelolal ti kʼusi skʼan spas li mosoil ta stojolal li yajvale. Laj yalbe yajtsʼaklomtak skʼoplal jun mosoil ti kʼot ta sna yajval kʼalal abtejem xaʼox sjunul kʼakʼale. ¿Mi albat yuʼun yajval: «Laʼ me chotlan, veʼan liʼ ta mexae», mi xut? Moʼoj. Xi laj yalbe mantale: «Acʼo amac, meltsanbun tal jveʼel.  Jaʼ to xaveʼ xavuchʼ voʼ ec me ilaj coʼnton ta veʼel, ta uchʼ voʼe». Ta tsʼakale xi laj yalbe smelolal Jesús li lokʼolkʼop taje: «Jaʼ noʼox jech ec li voʼoxuque, me laj achʼunic scotol cʼusitic chayalboxuc Diose, tscʼan jech chavalic: “Li vuʼune muʼyuc cʼusi xuʼ cuʼun, yuʼun jaʼ noʼox la jpas li cʼusi scʼoplal ta jpase, tscʼan xachiic”» (Luc. 17:7-10).

10. ¿Kʼusi chakʼ jnaʼtik ti oy sbalil chil Jeova ti chkakʼ kiptik sventa chijtun ta stojolale?

¹⁰ Melel onoʼox ti oy sbalil chil Jeova ti chkakʼ kiptik sventa chijtun ta stojolale. Xi chalbutik li Vivliae: «Li Diose tucʼ cʼusi tspas. Mu xchʼay ta yoʼnton ti lec avabtelique, ti chacʼuxubinvanique» (Heb. 6:10). Li kʼusi tskʼanbutik Jeovae oy onoʼox srasonal. Jech xtok, jaʼ onoʼox sventa jlekilaltik xchiʼuk muʼyuk vokol ta pasel. Akʼo mi jech, li Jesuse la xchanubtasutik ta jun lokʼolkʼop ti muʼyuk tspas kʼusi tskʼan li jun mosoile xchiʼuk muʼyuk tspas baʼyuk li kʼusi oy ta yoʼontone. Kʼalal laj kakʼ jbatik ta stojolal Diose, kʼot ta nopel kuʼuntik ti jaʼ baʼyel chkakʼ ta jkuxlejaltik li yabtele.

¿KʼUSI TSKʼAN AKʼO JPASTIK LI JEOVAE?

11, 12. Ta skoj ti jchabinautike, ¿kʼusi talelaletik skʼan xkakʼtik ta ilel, xchiʼuk kʼusitik ti mu stakʼ jpastike?

¹¹ Li xchibal beiltasele jaʼ liʼe: ti jchabinautike, jkotoltik koʼol li mantaletik ta jchʼuntike. Melel onoʼox ti jlom abtelaletike jaʼ noʼox chichʼ akʼbel jayvoʼ ermanoetik, pe jutuk mu skotoluk li abtelaletike buchʼuuk noʼox xuʼ staik li ta tsobobbaile. Jech kʼuchaʼal yajtsʼaklomutik Cristo xchiʼuk ti yajrextikoutik Jeovae tsots skʼoplal ti jkʼan jbatik ta jujuntale. Li Jesuse laj yal ti jaʼ chkichʼtik-o ojtikinel ti jaʼutik melel yajtsʼaklomutik Cristo mi jkʼanoj jbatike (Juan 13:34, 35). Pe jkʼanojtik xtok li buchʼutik maʼuk kermanotike, li buchʼutik mu jmojuk xchʼunel koʼontontik xchiʼukike. Li kʼanelal taje jkotoltik xuʼ xkakʼtik ta ilel xchiʼuk skʼan jpastik.

¹² Li Jeova eke tskʼan ti xkakʼtik ta ilel li jlekil talelaltike. Skʼan jpʼajtik li talelaletik ti chal Skʼop Dios ti muʼyuk leke. Li Pabloe xi pʼijubtasvane: «Yuʼun mu xuʼ ch-ochic yoʼ bu chventainvan Dios li bochʼotic chmulivajique, li bochʼotic chichʼic ta mucʼ cʼusi cuybilic ta diose, li bochʼotic ta xmulivajic ta xchiʼil noʼox sbaic ta antsil xchiʼuc ta xchiʼil noʼox sbaic ta vinicale, li jʼeleqʼuetique, li bochʼotic xpichʼet noʼox yoʼntonique, li jyacubeletique, li bochʼotic chopol chalbeic scʼoplal xchiʼilique, xchiʼuc li bochʼotic tsloʼlabeic ta mucul cʼusi oy yuʼun xchiʼilique» (1 Cor. 6:9, 10). Skʼan me jnaʼtik ti mu kʼunuk ti chkakʼ ta jkuxlejaltik li stukʼil mantaltak Diose. Akʼo mi jech, ep ta jtabetik sbalil mi jech ta jpastike. Li sbaliltake jaʼ ti mu masuk chij-ipaje, lek xkil jbatik xchiʼuk yantik xchiʼuk lek chilutik li Diose (kʼelo Isaías 48:17, 18).

13, 14. ¿Kʼusi oy ta sbaik spasel skotol li yajtsʼaklomtak Cristoe, xchiʼuk kʼu yelan skʼan xkiltik?

¹³ Jech kʼuchaʼal li jchabinaetik ta voʼnee, li voʼotik eke oy kabtel kichʼojtik. Li Jeovae yakʼojbutik jmotontik ti tsots skʼoplale: li yojtikinel kʼusi melele. Jaʼ yuʼun oy ta yoʼonton ti akʼo xkalbetik li jchiʼiltaktike (Mat. 28:19, 20). Xi la stsʼiba li Pabloe: «Jaʼ yuʼun cʼotuc ta avoʼntonic ti yajtuneluncutic Cristo noʼoxe, ti jaʼ noʼox jventainojcutic yalel li cʼusi snopoj Dios ti muʼyuc toʼox vinajeme» (1 Cor. 4:1). Li jtakbol Pabloe laj yalbe skʼoplal li yabtel tspas jun jchabinae jaʼ ti skʼel lek ta sjunul yoʼonton «li cʼusi snopoj Dios ti muʼyuc toʼox vinajeme», jaʼ xkaltik, li kʼusi melel chal Vivliae, xchiʼuk ti yakʼel ta ojtikinel jech kʼuchaʼal albat yuʼun Jesucristo ti jaʼ li Yajvale (1 Cor. 9:16).

¹⁴ Kʼalal chkakʼtik ta chanel li kʼusitik melele chkakʼtik ta ilel kʼanelal ta stojolalik. Melel onoʼox ti jeltos xkuxlejalik ta jujuntal li yajtsʼaklom Cristoe. Mu skotolikuk xuʼ koʼol jech yepal xcholik li mantale, pe li Jeovae xaʼibe smelolal. Li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti jpastik ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike. Mi jech ta jpastike chkakʼtik ta ilel melel  kʼanelal ta stojolal Dios xchiʼuk ta stojolal krixchanoetik.

TSOTS SKʼOPLAL TI TUKʼ XKAKʼ JBATIKE

15-17. 1) ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal skʼan tukʼ chakʼ sba li jun jchabinae? 2) ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesús ti kʼusi xuʼ xkʼot ta pasel mi muʼyuk tukʼ chakʼ sba li jchabinae?

¹⁵ Li yoxibal beiltasele te tsakal skʼoplal xchiʼuk li chib beiltasel laj xa kaltike, jaʼ liʼe: skʼan tukʼ chkakʼ jbatik, ti spat yoʼontonik ta jtojolaltike. Li jun jchabinae xuʼ van lek stalelaltak xchiʼuk lek xtojob ta spasel kʼusuk abtelal, pe mi muʼyuk tukʼ chakʼ sba ta stojolal yajvale xchiʼuk mi muʼyuk tspas li kʼusi oy ta sbae, muʼyuk me sbalil li slekil talelaltake. Toj tsots me skʼoplal ti tukʼuk xakʼ sba sventa spas lek li yabtele. Jvules ta joltik kʼusi laj yal Pablo ta sventa li jchabinaetike: «Li bochʼo oy ta sventaic li abtel leʼe, tscʼan ti jun [«tukʼ», NM] yoʼnton acʼo spas li yabtelique» (1 Cor. 4:2).

¹⁶ Li kʼusi laj yichʼ alele tspat koʼontontik, yuʼun mi tukʼ chkakʼ jbatike chakʼ jmotontik li Jeovae. Mi muʼyuk tukʼ chkakʼ jbatike chkil jvokoltik. Li Jesuse laj yakʼ ta chanel ta jun lokʼolkʼop sventa talentoetik li beiltasel taje. Li yajval talentoe la skʼupil kʼopta xchiʼuk laj yakʼanbe smotonik li mosoiletik ti tukʼ laj yakʼ sbaik xchiʼuk ti laj yepajesbeik li stakʼine. Pe li buchʼu muʼyuk la stukʼulan li yabtele laj yalbe «toj chopolot, ven chʼajil jʼabtelot» xut. La spojbe li jun talento laj yakʼbee xchiʼuk laj yal mantal ti akʼo snutsik lokʼele (kʼelo Mateo 25:14-18, 23, 26, 28-30).

¹⁷ Li Jesuse laj yal ta yan lokʼolkʼop li kʼusi chkʼot ta pasel mi muʼyuk tukʼ chakʼ sba li jun jchabinae: «Oy jun vinic, lec jcʼulej. Oy jchabina yuʼun. Li jchabinae bat ticʼbatuc smul ta stojol li yajvale. Li smul iticʼbate, yuʼun la slajesbe cʼusitic oy yuʼun li yajvale. Li vinique laj yicʼ li jchabina yuʼune, jech laj yalbe: “Laj caʼay ti chopol cʼusi chapase. Albun  caʼay cʼu xʼelan oy scotol li cʼusitic aventainoje, yuʼun mu xa xuʼ chachabibun jna”» (Luc. 16:1, 2). Ta skoj ti la slajesbe kʼusitik oy yuʼun yajval li jchabinae, lokʼesat ta yabtel. ¡Toj lek kʼusi chakʼ jchantik taje! Mu me teuk noʼox xijchʼayet kʼalal oy kʼusi tskʼanbutik li Jeovae.

¿MI LEK VAN TI JKOʼOLTAS KABTELTIK XCHIʼUK YANTIKE?

18. ¿Kʼu yuʼun mu lekuk ti jkoʼoltas jbatik xchiʼuk yantike?

¹⁸ Manchuk mi xuʼ jkʼeltik ta jujuntal li kabteltik kʼuchaʼal jchabinautike, pe mu me stakʼ jkoʼoltajes jbatik xchiʼuk li yantike. Xi chalbutik mantal li Vivliae: «Jujunoxuc tscʼan chaqʼuelic lec cʼu xʼelan avabtel atuquic. Jech xuʼ chanop ti lec xuʼ avuʼunique; mu me jaʼuc noʼox xaqʼuelbe yabtel yan» (Gál. 6:4). Jaʼ skʼan xkakʼ ta koʼontontik li kʼusi noʼox spas kuʼuntike, maʼuk ti jkoʼoltastik li kʼusi ta jpastik xchiʼuk yantike. Taje maʼuk noʼox tskoltautik sventa mu jtoy jbatik, yuʼun tskoltautik xtok sventa mu xijchibaj-o. Kʼalal ta jkʼeltik kʼu kelantike, skʼan me teuk ta joltik ti xuʼ chjel li kʼusitik ta jkuxlejaltike. Xuʼ van mu xa jechuk yepal chij-abtej ta skoj chamel, malubel o ta skoj ti kʼusi oy ta jbatik spasele. O xuʼ van xkakʼtik venta ti xuʼ to jpastik mase. Mi jeche, ¿kʼu yuʼun mu xkakʼtik persa sventa xkepajestik li kabteltik ta cholmantale?

19. ¿Kʼu yuʼun skʼan mu xijchibajutik mi muʼyuk la jtatik junuk matanal ti ta jkʼantike?

¹⁹ Mu me stakʼ xtok ti jkoʼoltajes jbatik xchiʼuk li yantik ti buchʼu staoj yabtelik ta tsobobbaile ti jaʼ ta jkʼan ta jtatik eke. Jech kʼuchaʼal liʼe, xuʼ van oy junuk ermano ti tskʼan chkʼot ta jun mol ta tsobobbaile o ti xetʼes mantal ta mukʼta tsobajele. Taje mu chopoluk ti chkakʼtik persa stael li matanaletik taje, pe mu me xkakʼtik akʼo xchibajesutik mi muʼyuk la jtatike. Bakʼintike xuʼ van mu xkaʼibetik lek smelolal ti kʼu yuʼun mu jtatike o xuʼ van xjalij tajek ti muʼyuk jech jnopojtike. Mu me xchʼay xkaʼitik li kʼusi kʼot ta stojolal Moisese, yuʼun yileluke chapal xa sventa tslokʼes ta Egipto li j-israeletike, pe sventa spas taje la smala 40 jabil. Ti kʼu sjalil echʼ taje, jaʼ koltaat sventa xchʼies talelaletik sventa xuʼ sbeiltas li jun jteklum ti toj tsots yoʼonton xchiʼuk jtoybae (Hech. 7:22-25, 30-34).

20. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi kʼot ta stojolal Jonatane?

²⁰ Melel onoʼox ti oy matanaletik ti muʼyuk chkichʼtik-o akʼbele. Taje jech kʼot ta stojolal li Jonatane ti jaʼ skerem li Saule, yuʼun jaʼ xkʼot-o ti x-och ta xkʼexol sventa ch-ajvalilaj ta Israele. Pe jaʼuk li Diose jaʼ la stʼuj li Davide, ti jaʼ mas kerem toe. ¿Kʼu yelan laj yaʼi sba li Jonatane? Lek la xchʼam xchiʼuk la skolta li Davide, manchuk mi laj yakʼ ta vokol li xkuxlejale. Yuʼun xi laj yalbee: «Persa onoʼox voʼot chlic ochan ta ajvalilal yuʼun li jchiʼiltactique. Vuʼune xchibal jpasmantal chicʼot avuʼun ec» (1 Sam. 23:17). Li Jonatane la xchʼam li kʼusi kʼot ta pasele, mu jechuk la spas kʼuchaʼal li stot ti itʼixaje. ¿Mi xkaʼitik li kʼusi xuʼ jchantike? Jaʼ me lek ti jaʼ xkakʼ ta koʼontontik spasel lek li kʼusi jtaojtike, jaʼ me mu lekuk mi chkitʼixtatik li kʼusi staojik yantike. Xuʼ jpat koʼontontik ti chakʼbutik Jeova li kʼusi xal koʼontontik li ta achʼ balumile.

21. ¿Kʼu yelan skʼan xkil li kabteltik kʼuchaʼal jchabinae?

²¹ Teuk me ta joltik li kabteltik kʼu chaʼal jchabinautike muʼyuk sujbilutik chijtun ta stojolal li yajval kabteltike. Moʼoj, yuʼun ichʼbilutik ta mukʼ, jaʼ yuʼun yakʼojbutik jun abtelal ti muʼyuk xa chichʼ pasel yan veltae: xcholel lekil aʼyej li ta slajebal kʼusitik chkʼotanuk ta pasel avie. Jech xtok, lek kolemutik yuʼun sventa jpastik li kʼusitik oy ta jbatike. Jaʼ yuʼun, jaʼuk tukʼil jchabinautik xchiʼuk oyuk sbalil xkiltik li mukʼta matanal jtaojtik ti xuʼ chijtun ta stojolal li Buchʼu mas tsots skʼoplal ta sjunul vinajelbalumile.

[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]

[Lokʼol ta pajina 9]

[Lokʼol ta pajina 12]

Lek tukʼ jpastik li kʼusi akʼbil ta jbatike