1, 2. ¿Kʼusi la spas Jesús kʼalal laj yoʼontonik ta spasel li kʼin Koltael ta sjabilal 33 xchiʼuk li yajtakboltak ti tukʼ yakʼoj sbaike?

 NAX xaʼox tajek akʼobal li ta 14 yuʼun nisán ta sjabilal 33. Naka to laj yoʼontonik ta spasel kʼin Koltael li Jesús xchiʼuk li yajtsʼaklomtake, ti jaʼ chvulesbat ta sjolik ti kʼuxi kolik lokʼel ta mosoil ta Egipto li j-israeletike. Pe li tukʼil yajtsʼaklomtak Jesuse poʼot xa xilik jtos kolebal ti mas to tsots skʼoplale, yuʼun «jʼechʼel la smanutic o». Ta yokʼomal xa chichʼ milel yuʼun yajkontra li Jchanubtasvanej yuʼunike. Pe li kʼusi toj chopol chichʼ pasel taje chkʼataj ta jun bendision, yuʼun li xchʼichʼel tsmal Jesuse jaʼ chkol-o ta mulil xchiʼuk ta lajel li krixchanoetike (Heb. 9:12-14).

² Sventa mu xchʼay ta sjolik ti kʼanbilike, oy kʼusi la slikesbe skʼoplal Jesús ti tspasik jujun jabil ti jaʼ kom ta xkʼexol li kʼin Koltaele. La xut jun pan ti muʼyuk yichʼoj svolesobil xchʼute, laj yakʼbe li buluchvoʼ yajtakboltak ti tukʼ yakʼoj sbaike xchiʼuk xi laj yale: «Liʼi jaʼ jbecʼtal, yuʼun ta xcacʼ jba ta milel ta acojic. Jech me xapasilanic, yuʼun jech chanaʼilanicun o». Laje la sjelubtasbe jun kopa vino xchiʼuk xi laj yale: «Li yaʼlel tsʼusub liʼi jaʼ li jchʼichʼale, jaʼ sventa li cʼusi achʼ chapanbile, yuʼun ta xcacʼ ta malel ta acojic» (Luc. 22:19, 20).

3. 1) ¿Kʼusi ti laj skʼoplale, xchiʼuk kʼusi ti achʼ to lik skʼoplale? 2) ¿Kʼusi skʼan jakʼbe jbatik ta sventa li orasion la spas Jesús ti te chalbe skʼoplal ta kapitulo 17 ta slivroal Juane?

³ Chnopaj xa tal yorail ti chlaj skʼoplal li trato la spas Jeova xchiʼuk li j-israeletike. Jaʼ xa ch-och ta xkʼexol li achʼ trato la spas Jeova xchiʼuk li yajtsʼaklomtak Jesús ti tʼujbil chbatik ta vinajele. Li Jchanubtasvaneje mu skʼan ti jech spasik kʼuchaʼal li jvoʼneal Israel li yajtsʼaklomtake. Yuʼun xchʼakoj sbaik ta yichʼel ta mukʼ Dios li j-israeletike, vaʼun chakʼbeik ta kʼexlal li sbi Diose (Juan 7:45-49; Hech. 23:6-9). Tskʼan ti jmoj  tsoboluk yajtsʼaklomtak Jesús sventa skʼupil kʼoptabeik sbi li Diose. Jaʼ yuʼun lik spas jun kʼupil sba orasion ti muʼyuk bu jech xkaʼitik-oe (Juan 17:1-26; kʼelo li lokʼol ta slikebale). Kʼalal yakal ta jkʼeltik batele, xi jakʼbe jbatike: «¿Mi takʼbat s-orasion yuʼun Dios li Jesuse? ¿Mi jech ta jpas kʼuchaʼal la skʼan ta s-orasion li Jesuse?».

4, 5. 1) ¿Kʼusi chchanubtasutik ti kʼuyelan la slikes s-orasion li Jesuse? 2) ¿Kʼuxi takʼbat li kʼusi la skʼan ta s-orasione?

⁴ La xchanubtas yajtsʼaklomtak Jesús ta sventa li kʼusitik tsots skʼoplal ta stojolal Diose, akʼo mi nax xaʼox akʼobal. Vaʼun la skʼel muyel vinajel, xi la spas orasione: «Tati, laj xa sta scʼacʼalil, jech acʼun me ta ichʼel ta mucʼ, vuʼun li Anichʼonune, jech chaʼichʼat ta mucʼ ta jventa ec. Yuʼun laj avacʼbun jvuʼel ta sventa scotol cristianoetic, yuʼun jech xuʼ ta xcacʼbe xcuxlejalic ti cʼu yepal chavacʼbune. [...] Li vuʼune laj xa cacʼot ta ichʼel ta mucʼ liʼ ta banamil, yuʼun laj xa jpas li cabtel laj avacʼbun jpase. Jaʼ yuʼun Tati, acʼbun xa yan velta jlequilal cutsilal te ta atojol jech chac cʼu chaʼal jlequilal cutsilal te ta atojol ti cʼalal muʼyuc toʼox li banamile» (Juan 17:1-5).

⁵ ¿Mi laj avakʼ venta li kʼusi mas tsots skʼoplal lik yal Jesús li ta s-orasione? Li kʼusi mas tsots skʼoplal chaʼie jaʼ ti xichʼ ichʼel ta mukʼ li Stot ta vinajele. Li kʼusi tskʼan ta s-orasion liʼe xkoʼolaj tajek xchiʼuk li kʼusi baʼyel la skʼan li ta orasion ti padrenuestro sbie: «Jtotic Dios, ichʼbiluc ta mucʼ li abie» (Luc. 11:2). Laje la snop ta stojolal li yajtsʼaklomtake; jaʼ ti tskʼan chakʼbe xkuxlejalike. Jaʼ ta slajeb laj yal li kʼusi tskʼan stuke: «Tati, acʼbun xa yan velta jlequilal cutsilal te ta atojol jech chac cʼu chaʼal jlequilal cutsilal te ta atojol ti cʼalal muʼyuc toʼox li banamile». ¿Kʼu van yelan laj yaʼi li Jeovae? Maʼuk noʼox laj yakʼbe Xnichʼon li kʼusi la skʼane, yuʼun «jaʼ toj echʼem yutsil sbi icʼot» li Jesuse, jaʼ mu sta li anjeletike (Heb. 1:4).

6. ¿Kʼusi skʼan spas li jtakboletik sventa staik li kuxlejal sbatel osile, xchiʼuk kʼuxi jnaʼojtik ti pas yuʼunike?

⁶ Laj yal ta s-orasion Jesús li kʼusi skʼan jpastik sventa xkichʼtik li matanal kuxlejal sbatel osil ti mu jtatik-o ta skoj ti jmulavilutike (kʼelo Juan 17:3). Chal ti skʼan xkojtikintik-o batel li Dios xchiʼuk li Cristoe. Jtos ti kʼusi skʼan jpastike jaʼ ti jchanbetik tajek skʼoplalik li ta Vivliae. Pe maʼuk noʼox me, yuʼun skʼan xkakʼ ta jkuxlejaltik xtok li kʼusi ta jchantike. Likem xaʼox spasik jech li jtakboletike, yuʼun xi laj yalbe Stot li Jesuse: «Laj xa calbe yaʼiic ti cʼu sʼelan laj avacʼbun jnaʼe, laj xa xchʼunic» (Juan 17:8). Pe mi tskʼan tstaik li kuxlejal sbatel osil li tukʼil viniketik taje, skʼan snopilanik li kʼusi ch-albatike, li tojobtaseletik chakʼ Diose xchiʼuk ti xakʼ ta xkuxlejalik jujun kʼakʼale. ¿Mi pas van yuʼunik ti kʼu sjalil kuxulik ta Balumile? Pas, yuʼun te tsakal kom sbiik li ta lajchaʼpʼej ton ti kʼotem ta snakleb li Achʼ Jerusalén ta vinajele (Apoc. 21:14).

7. ¿Kʼusi skʼan xal ti xkojtikin li Diose, xchiʼuk kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal?

⁷ Jlom li buchʼutik chchanbeik skʼoplal li griego kʼope chalik ti «xayotquinicot», ti xie, xuʼ la xi xichʼ jelubtasel xtoke: «Skʼan xayojtikinik-o batel». Tstsʼakubtasbe sba smelolal xchaʼvokʼal xchiʼuk jmoj tsotsik skʼoplal. Jaʼ yuʼun, kʼalal chal «xayotquinicot», xi ta Vivliae, jaʼ skʼan xal ti muʼyuk bu chlaj kojtikintik-o li Diose. Jech oxal chaʼa, maʼuk noʼox skʼan jchanbetik skʼoplal li kʼusi oy ta yoʼonton tspase xchiʼuk li stalelaltake. Yuʼun skʼan mas  lekuk xkil jbatik xchiʼuk li Diose. Jech xtok, skʼan mas lek xkil jbatik xchiʼuk li kermanotaktik kʼuchaʼal chal Vivliae. Xi onoʼox chale: «Li bochʼotic mu xcʼanvanique, mu to xotquinic li Diose» (1 Juan 4:8). Kʼalal chkojtikintike ta jchʼunbetik li smantal xtoke (kʼelo 1 Juan 2:3-5). ¡Jaʼ jun mukʼta matanal ti te jchiʼuktik li buchʼutik xojtikinik Jeovae! Pe mi mu jkʼel jbatike xuʼ me xchʼay kuʼuntik li kʼupil sba matanal taje, jech kʼuchaʼal kʼot ta stojolal li Judas Iscariotee. Jaʼ yuʼun, kakʼtik me persa sventa lekuk-o xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae. Vaʼun, mi kʼot yoraile ta me xkichʼtik li kuxlejal sbatel osil ti mu jtatik-oe (Mat. 24:13).

8, 9. ¿Kʼusi mas tsots skʼoplal laj yaʼi Jesús ti kʼu sjalil ay ta Balumile, xchiʼuk kʼusi chanubtasel la spʼaj?

⁸ Jech kʼuchaʼal laj xa jkʼeltik ta kapitulo 17 ta Juan li s-orasion la spas Jesuse, jamal xvinaj ti maʼuk noʼox skʼanoj ta melel li yajtakboltake, moʼoj; yuʼun chakʼ ta ilel ti skʼanojutik eke (Juan 17:20, Ch). Pe skʼan xkaʼibetik smelolal ti maʼuk mas tsots skʼoplal chaʼi ti tal spojutike. Ti kʼu sjalil la xchol mantal ta Balumil li Jesuse, li kʼusi mas tsots skʼoplal laj yaʼie jaʼ ti xichʼ chʼultajesbel xchiʼuk ti xichʼ kʼupil kʼoptabel sbi li Diose. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal laj yakʼ ta ojtikinel ta nail tsobobbail li kʼusi tal spase, xi la skʼel ta balbal vun yuʼun Isaiase: «Liʼ oy ta jtojolal li s-espiritu Jeovae, yuʼun la stʼujun sventa chkalbe lekil aʼyejetik li buchʼutik abol sbaike». Kʼalal la skʼel li kʼusi chal li balbal vune jpʼel skʼoplal ti jamal laj yal li sbi Stote (Luc. 4:16-21, TNM).

⁹ Kʼalal skʼan toʼox tajek xtal ta Balumil li Jesuse, li jbabeetik ta relijion yuʼun judioetike la xchanubtasik krixchanoetik ti mu stunesbeik sbi li Diose. Jnaʼojtik ti la spʼaj Jesús li kʼusi nopem xaʼiik spasel ti mu jechuk chal Vivliae. Xi laj yalbe li yajkontratake: «Li vuʼune talemun ta sventa [sbi] li Jtote, pero mu xavichʼicun ta mucʼ. Yan me oy bochʼo jech noʼox ta xtal ta yoʼnton stuque, jaʼ chavichʼic ta mucʼ» (Juan 5:43). Kʼalal poʼot xaʼox xcham li Jesuse, xi laj yalbe Stot li kʼusi mas tsots skʼoplal chaʼi ta xkuxlejale: «Ichʼbiluc ta mucʼ li abie» (Juan 12:28). Mu labaluk  chkaʼitik ti ep ta velta laj yalbe skʼoplal ta s-orasion sbi li Stote.

10, 11. 1) ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ojtikinel sbi Stot li Jesuse? 2) ¿Kʼusi toj tsots skʼoplal skʼan xkakʼtik ta ojtikinel li avi eke?

¹⁰ Xi laj yal ta s-orasion li Jesuse: «Laj xa cacʼot ta otquinel ta stojol li viniquetic liʼi ti laj avacʼbune, jaʼ ti laj atʼuj loqʼuel ta stojol li cristianoetic liʼ ta banamile. Yuʼun jaʼ onoʼox avuʼuntac, voʼot laj avacʼbun ec, jech laj xa xchʼunic li acʼope». Vaʼun xi to laj yale: «Li vuʼune muc xa liʼuc oyun ta banamil; yan li stuquique liʼ ta xcomic ta banamil. Li vuʼune ta xa xisut tal te ta atojol. Tati, Chʼul Dios, chabio me ta sventa avuʼel ti bochʼotic laj avacʼbune, yuʼun jech jun noʼox acʼo oyicuc, jech chac cʼu chaʼal jun oyutic ti vuʼutique» (Juan 17:6, 11).

¹¹ Kʼalal laj yakʼbe yojtikin yajtsʼaklomtak Jesús li sbi Stote, maʼuk noʼox xi laj yale: «Jeova». Moʼoj, yuʼun la skolta sventa xaʼibeik smelolal buchʼu ta melel li Jeovae, kʼuyelan stalelal xchiʼuk ti kʼuyelan chichʼ ta venta li krixchanoetike (Éx. 34:5-7). Yakal xa ch-ajvalilaj ta vinajel li Jesuse, vaʼun tskoltautik sventa xkakʼtik ta ojtikinel ta spʼejel Balumil li sbi Jeovae. ¿Kʼu yuʼun? Sventa xichʼ koltael mas ep krixchanoetik kʼalal mu to chvul slajeb li kʼusitik chopole. Vaʼun mi kʼot skʼakʼalile tspoj stestigotak li Jeovae xchiʼuk jaʼ te chichʼ mukʼibtasbel li sbie (Ezeq. 36:23).

12. ¿Kʼusi oxtos skʼan jpastik sventa stsuts kuʼuntik li abtelal la slikes Jesuse?

¹² Laj yakʼ persa xchanubtasel yajtsʼaklomtak Jesús sventa xiktaik spasel li kʼusi chopole, yuʼun toj tsots skʼoplal sventa stsuts yuʼunik li abtelal la slikese. Xi chal ta s-orasion li Jesuse: «Jech chac cʼu chaʼal laj atacun tal liʼ ta banamile, jaʼ noʼox jech ta jtaquic batel ta stojol cristianoetic liʼ ta banamil ec». Oy oxtos kʼusi tsots skʼoplal laj yal ta s-orasion sventa spas yuʼunik li abtelal ti toj tsots skʼoplale. Baʼyele jaʼ ti mu skap sbaik li ta xchopol balumil Satanás li yajtsʼaklomtake. Ta xchibale jaʼ ti xchʼunbeik smantal Dios sventa chʼuluk stalelalike. Ta yoxibale jaʼ ti xvokolet la skʼanbe Stot ti akʼo jmoj oyikuk li yajtsʼaklomtak jech kʼuchaʼal jmoj oy xchiʼuk li Stote. Jaʼ yuʼun skʼan xi jakʼbe jbatike: «¿Mi yakal van ta jpas yoxtosal li kʼusi la skʼan ta s-orasion Jesuse?». La spat yoʼonton Jesús ti chchʼunik krixchanoetik ti ay ta Balumil mi laj yakʼbeik yipal yajtsʼaklomtak ta spasel li kʼusi la skʼan ta s-orasione (kʼelo Juan 17:15-21).

13. ¿Kʼuxi takʼbat s-orasion Jesús li ta baʼyel sigloe?

¹³ ¿Mi takʼbat s-orasion li Jesuse? Takʼbat, yuʼun jaʼ jech chakʼ ta ilel li slivroal Hechos ti chalbe skʼoplal li yabtel jtakboletike. Mi ta jnoptik leke xuʼ ox van xchʼak sbaik ta tsobobbail li yajtsʼaklomtak Cristo ta baʼyel sigloe, yuʼun oy judioetik xchiʼuk jyanlum krixchanoetik, oy jkʼulejetik xchiʼuk povreetik, oy mosoiletik xchiʼuk yajval mosoiletik. Akʼo mi jech, jmoj oyik, yuʼun albat skʼoplalik ti jun sbekʼtal stakopal kʼotik ti jaʼ jolil yuʼunik li Jesuse (Efes. 4:15, 16). ¡Toj labal xa noʼox sba, yuʼun xchʼakoj sba li sbalumil Satanase! Melel onoʼox ti jaʼ koliyal li Jeovae, yuʼun jaʼ tspasvan ta jun li xchʼul espiritu ti toj tsotse (1 Cor. 3:5-7).

14. ¿Kʼuxi takʼbil s-orasion Jesús li avie?

¹⁴ Kʼux ta alel, pe ti kʼuyelan jmoj toʼox oyike chʼay batel kʼalal cham li jtakboletike. Vaʼun lik ochuk li jvalopatinej mantal ti albil xa onoʼox skʼoplale, jech oxal la svokʼ sba ta epal relijion li jecheʼ yajtsʼaklomtak Cristoe (Hech. 20:29, 30). Pe la slokʼes tal ta jecheʼ relijion li tʼujbil yajtsʼaklomtak ta 1919 li Jesuse, vaʼun la stsob  sventa spasik «ta jun» (Col. 3:14). Ta sventa li cholmantal tspasik li jvokʼ taje, stsobojik xa mas ta vukub miyon yan chijetik ti «liquemic tal ta jujun banamil, ta jujuchop stsʼunubalic, ta jujun lum, xchiʼuc ta jujuchop cʼop», yoʼ jun skoral xkʼotik xchiʼuk li uni juteb chije (Juan 10:16; Apoc. 7:9). Ta melel, toj labal sba ti kʼuyelan stakʼoj Dios li kʼusi la skʼan Jesús liʼe: «Jech ta snaʼic o scotol cristianoetic ta banamil ti voʼot laj atacun tale, xchiʼuc ti lec acʼanoj li bochʼotic jun cʼotemun jchiʼuque jech chac cʼu chaʼal lec acʼanojun li vuʼune» (Juan 17:23).

15. ¿Kʼusi vokolal la skʼan Jesús ta stojolal li tʼujbil yajtsʼaklomtake?

¹⁵ Li ta akʼobal ti stuk xa noʼox jech ta 14 yuʼun nisane, laj xa onoʼox yichʼ ta mukʼ yajtakboltak Jesús kʼalal skʼan toʼox jayibuk ora spas li s-orasione. ¿Kʼuxi? Jaʼ ti la spas jun trato xchiʼukik sventa jmoj x-ajvalilajik li ta Ajvalilal yuʼune (Luc. 22:28-30; Juan 17:22). Vaʼun xi lik skʼan vokol ta sventa li buchʼutik chkʼotik ta tʼujbil yajtsʼaklomtake: «Tati, ti cʼu yepal laj avacʼbune ta jcʼan ti acʼo cʼot xchiʼinicun ec ti bu oyune, jech te ta xilic o cʼu xʼelan li jlequilal avacʼojbune, yuʼun lec onoʼox acʼanojun ti cʼalal muʼyuc toʼox banamile» (Juan 17:24). Muʼyuk bu ch-itʼixaj li yan xchijtak Jesuse, moʼoj; yuʼun xmuyubajik ta stojolal li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele. Taje jaʼ chakʼ ta ilel xtok ti jmoj oyik li melel yajtsʼaklomtak Cristo avie.

16, 17. 1) Kʼalal tstsuts xaʼox s-orasion li Jesuse, ¿kʼusi ti tspas-o batel laj yale? 2) ¿Kʼusi ti skʼan xkakʼtik batel persa spasele?

¹⁶ Ta skoj li kʼusi chakʼ ta chanel relijionetike jutuk mu skotoluk li krixchanoetike mu skʼan xakʼik venta ti oy jun steklumal Jeova ta melel ti jmoj oyike xchiʼuk ti xojtikinik ta melel li Diose. Jaʼ onoʼox jech kʼot ta pasel li ta baʼyel sigloe, jaʼ yuʼun xi tsuts s-orasion Jesús ti tstij koʼontontike: «Tati, lec tucʼ avoʼnton. Li cristianoetic liʼ ta banamile mu xayotquinicot. Pero li vuʼune xacotquinot. Ti jayib liʼ oyique laj xa snaʼic ec ti voʼot laj atacun tale. Laj xa cacʼ yotquinicot. Pero echʼem to ta xcacʼ yotquinicot; yuʼun jech te oy o ta stojolic ti cʼanel avuʼun jech chac cʼu chaʼal lec acʼanojune, jech te oyun o ta stojolic ec» (Juan 17:25, 26).

¹⁷ Ta melel, laj yakʼ ta ojtikinel Stot li Jesús jech kʼuchaʼal laj yal ta s-orasione. Jaʼ kʼotem ta jolil yuʼun li tsobobbaile, vaʼun tskoltautik sventa xkakʼtik ta ojtikinel li sbi Stote xchiʼuk li kʼusi oy ta yoʼonton tspase. Jchʼunbetik-o me li smantale, baxbolukutik me xcholel li mantale xchiʼuk ta spasel ta yajtsʼaklomtak Cristo li krixchanoetike (Mat. 28:19, 20; Hech. 10:42). Tsotsuk me xij-abtej sventa jmoj oyutik. Mi jech chij-abteje, jech me ta jpastik kʼuchaʼal la skʼan ta s-orasion li Jesuse, ta me xkakʼtik ta ichʼel ta mukʼ li sbi Diose xchiʼuk xijmuyubaj me sbatel osil.