1, 2. ¿Kʼu yuʼun toj echʼ noʼox loʼlael li avie, xchiʼuk kʼuxi tspukbeik skʼoplal jlom? (Kʼelo li lokʼol ta slikebale.)

 BUYUK xa noʼox xkiltik li loʼlael avie. Mu labaluk sba maʼ taje, yuʼun jamal chal Vivlia ti toj manya ta loʼlavanej li Diabloe, ti jaʼ sventainoj li balumile (1 Tim. 2:14; 1 Juan 5:19). Kʼalal yantik chnopaj tal slajeb li kʼusitik chopole, mas to me ch-ilin li Satanase, «yuʼun [snaʼoj] ti mu xa jaluc ch-abteje» (Apoc. 12:12). Jaʼ yuʼun chaʼa, li buchʼutik chakʼ sbaik ta ventainel yuʼun li Diabloe mas xa lek xaʼiik loʼlavanej, mas to tsloʼla yaʼiik li yajtuneltak melel Diose.

² Jaʼ yuʼun oy bu muʼyuk xkʼexlal chalik jutbil kʼopetik ta television, ta periodiko xchiʼuk ta Internet ta stojolal li stestigotak Jeovae xchiʼuk ta sventa li kʼusi xchʼunojike. Vaʼun chopol tajek chaʼiik li krixchanoetike, oy jlome ch-ilinik-o, yuʼun chchʼunik li loʼlael taje.

3. ¿Kʼusi tskoltautik sventa mu xijlaj ta loʼlael?

³ Sventa stsal kuʼuntik li kʼusitik chopol tstunes Satanás sventa tsokesutike, skʼan me jtojtik ta vokol li Skʼop Diose, yuʼun «lec chtun [...] ta sventa tuqʼuibtasel» (2 Tim. 3:16). Laj yal jtakbol Pablo ti lajik ta loʼlael jlom yajtsʼaklomtak Cristo ta baʼyel siglo li ta jteklum Tesalonicae, yuʼun la xchʼunik li kʼusi mu meleluke. Jaʼ yuʼun xi pʼijubtasatike: «Mu me xavacʼ abaic ta loʼlael» (2 Tes. 2:1, 2). ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje, xchiʼuk kʼuxi tskoltautik li avie?

4. ¿Kʼuxi laj yichʼ pʼijubtasel li yajtsʼaklomtak Cristo ta Tesalónica ta sventa li skʼakʼalil ta «xtal li Cajvaltique», xchiʼuk kʼuxi chkichʼtik pʼijubtasel ek?

⁴ Li sbaʼyel karta Pablo ti la stakbe batel li yajtsʼaklomtak Cristo ta Tesalonicae, te la tspʼijubtas ta sventa li skʼakʼalil ta «xtal li Cajvaltique», li Jeovae. Mu skʼan ti oyik «ta icʼ osil» xchiʼuk ti chʼayem yoʼontonike. Jaʼ yuʼun la svulesbe ta sjol ti skʼan julavemikuke, yuʼun oyik xa ta «sac osil». Xi laj yalbee: «Viqʼuiluc me jsatic, cuxuluc  me coʼntontic» (kʼelo 1 Tesalonicenses 5:1-6). Li avie jmalaojtik xa chvul slajeb li Mukʼta Babiloniae, li jventainvanej yuʼun skotol jecheʼ relijionetik ta spʼejel Balumile. Vaʼun jaʼo me te chlik li smukʼta kʼakʼalil Jeovae. Koliyal Jeova, mas xa xkaʼibetik smelolal kʼuxi chkʼot ta pasel li kʼusi tskʼan yoʼontone. Jech xtok, nopajtik noʼox me chkichʼtik pʼijubtasel ta tsobobbail ti jaʼ tsvules ta joltik ti skʼan julavemukutike. Kʼalal ta jchikintatik li pʼijubtasel ti nopajtik noʼox chij-albate jaʼ me tskoltautik sventa jpʼeluk-o ta koʼontontik xijtun ta stojolal li Jeovae, ti xijtojobuk lek ta snopele (Rom. 12:1; TNM).

5, 6. 1) ¿Kʼusi laj yalbe skʼoplal Pablo li ta xchibal skarta ti la stakbe batel li yajtsʼaklomtak Cristo ta Tesalonicae? 2) ¿Kʼusi poʼot xa spas Dios ti jaʼ tstunes li Jesuse, xchiʼuk kʼusi skʼan jakʼbe jbatik?

⁵ Kʼalal mu toʼox jaluk stakojbe batel sbaʼyel karta ermanoetik ta Tesalónica li Pabloe, la stakbe batel li xchibale. Te laj yalbe skʼoplal li vokolil chtal ta stojolalik «li bochʼotic mu xotquinic Diose, ti mu scʼan xchʼunic li Lequil Aʼyej[e]», yuʼun chtal chapanatikuk yuʼun li Kajvaltik Jesús kʼuchaʼal tskʼan Diose (2 Tes. 1:6-8). Li ta kapitulo 2 ta karta taje chakʼ kiltik ti oy buchʼutik la xiʼtaik tajek li skʼakʼalil Jeovae, yuʼun la snopik ti chvul xae (kʼelo 2 Tesalonicenses 2:1, 2). Li baʼyel yajtsʼaklomtak Cristoe mu xaʼibeik lek smelolal kʼuxi chkʼot ta pasel li kʼusi tskʼan yoʼonton Diose. Xi onoʼox laj yal ta sventa albilkʼopetik li Pabloe: «Mu to tsʼacaluc cotquinojtic; mu tsʼacaluc jnaʼtic yalel li cʼusi tscʼan Diose. Pero cʼalal me la sta yorail ti tsʼacal ta jnaʼtic scotole, jaʼ chlaj scʼoplal o li cʼusi jutuc noʼox jnaʼtique» (1 Cor. 13:9, 10). Akʼo mi jech, lek tsots xchʼunel yoʼontonik ta sventa li kʼusi akʼbat snaʼik yuʼun Dios li Pablo, Pedro xchiʼuk li yan tukʼil ermanoetik ti tʼujbil chbatik ta vinajel li vaʼ kʼakʼale.

⁶ Sventa xtukʼibtasvan li Pabloe laj yal ti chtal jvalopatinvanejetik ta mantal kʼalal mu to chkʼot skʼakʼalil li Jeovae xchiʼuk ti chvul ta lokʼel li «jun ven chopol vini[ke]». * Vaʼun mi kʼot skʼakʼalile ta me xlajesatik yuʼun Kajvaltik Jesús skotol li buchʼutik laj yakʼ sbaik ta loʼlaele. Xi laj yal Pablo ti kʼu yuʼun chichʼik lajesele: «La sbajic li cʼusi melele» (2 Tes. 2:3, 8-10). Xi me skʼan jakʼbe  jbatike: «¿Kʼu to yepal jkʼanoj li kʼusi melele? ¿Mi jnaʼoj lek li kʼusitik achʼ chichʼ albel smelolal li ta revista liʼe xchiʼuk li ta yan vunetik ti jaʼ sventa li yajtuneltak Jeova ta spʼejel Balumile?».

7, 8. 1) ¿Kʼusitik ti xibal sba la snuptanik li baʼyel yajtsʼaklomtak Cristoe? 2) ¿Kʼusi ti xibal sba ti stuk noʼox jech ta jnuptantik ek li melel yajtsʼaklomutik Cristoe?

⁷ Oy to me yan kʼusitik tsnuptanik li yajtsʼaklomtak Cristoe, maʼuk noʼox me ti ch-ilbajinatik yuʼun li jvalopatinvanejetik ta mantale xchiʼuk li jecheʼ chanubtasel chakʼike. Xi albat yuʼun Pablo li Timoteoe: «Li scʼupinel taqʼuine jaʼ yibel scotol cʼusitic chopol». Vaʼun laj yal ti «la scomtsanic xchʼunel Cajvaltic [xchiʼuk] la staic ep svocolic» li buchʼutik la xpichʼ oʼontaike (1 Tim. 6:10). Li kʼusi yan ti nopajtik noʼox chakʼ jvokoltik xtoke jaʼ «li yabtel jbecʼtaltique» (Gál. 5:19-21).

⁸ Tsots la spʼijubtas ermanoetik ta Tesalónica li Pabloe. Yuʼun toj xibal sba kʼusitik tspas li viniketik ti «jloʼlavanej jcholcʼopetic» la sbiiltase. Oy buchʼutik «toj chopol cʼusi chalic sventa tsloʼlaic batel li jchʼunolajeletique» (2 Cor. 11:4, 13; Hech. 20:30). Ta mas tsʼakale albatik yuʼun Jesús ti lek tspas yabtelik li j-efesoetike, xi albatike: yuʼun «mu xacʼan xachiʼinic li bochʼotic chopolique». Maʼuk noʼox taje, yuʼun la skʼelbeik yoʼonton li viniketik taje, vaʼun jamal vinaj ti «jloʼlavanej jcholcʼopeti[ke]», ti jaʼik j-epalkʼopetike (Apoc. 2:2). Toj labal sba ti xi laj yal Pablo li ta xchibal skarta la stakbe batel li yajtsʼaklomtak Cristo ta Tesalonicae: «Quermanotac, ta xcalbotcutic mantal ta sventa Cajvaltic Jesucristo ti tscʼan chavocʼ abaic ta stojol li bochʼotic [...] muʼyuc ta yoʼnton yabtelique». Vaʼun laj yal ta jamal ti jaʼ li yajtsʼaklom Cristo ti «mu [skʼan] xʼabteje» (2 Tes. 3:6, 10). Mi toj tsots skʼoplal skʼan xchʼak sbaik ta stojolal li buchʼu chʼajik ta abtele, ¡mas to me toj tsots skʼoplal skʼan xchʼak sbaik ta stojolal li buchʼutik chlik svalopatinik mantale! Yuʼun toj xibal sba ti chchiʼinik li krixchanoetik taje, jaʼ yuʼun skʼan xchʼak sbaik ta stojolalik. Jaʼ me jech li avi eke (Prov. 13:20).

9. ¿Kʼu yuʼun skʼan jkʼel jbatik kʼalal oy buchʼu oy kʼusitik chal ti mu jechuk chalbe smelolal li Vivliae o ti chchopol kʼoptavane?

⁹ Jutuk xa me tajek skʼan xtal li tsatsal vokolil xchiʼuk li slajebal choplejale, jaʼ yuʼun toj tsots me skʼoplal ti jtsaktik lek ta mukʼ li pʼijubtasel akʼbatik li yajtsʼaklomtak Cristo ta baʼyel sigloe. «Mu me alticuc ti oy slequil yoʼnton ta [jtojolaltik] li Diose», skʼan me jpastik ti kʼusi smakoje, yuʼun mi mu jechuk ta jpastike muʼyuk me ta jta jkuxlejaltik sbatel osil, buuk jpatoj koʼontontik chijkuxi, mi ta Balumil o mi ta vinajel (2 Cor. 6:1). Skʼan me jkʼel jbatik tajek mi oy buchʼu ta tsobajel ti tskʼan tsloʼlautike, ti oy kʼusitik chlik yal ti mu jechuk chalbe smelolal li Vivliae, o ti chchopol kʼopta ermanoetike (2 Tes. 3:13-15).

10. ¿Kʼusi chanubtasel skʼan xakʼ lek ta yoʼontonik li yajtsʼaklomtak Cristo ta Tesalonicae?

¹⁰ Laj yalbe yermanotak Pablo ti skʼan tukʼuk xakʼ sbaike xchiʼuk ti akʼo yakʼ lek ta yoʼontonik li kʼusi xchanojike (kʼelo 2 Tesalonicenses 2:15). ¿Kʼusi skʼoplal ti kʼalal xi albatike: «Ti cʼu xʼelan la jchanubtasotcutic», ti xie? Ta melel, taje maʼuk skʼoplal li kʼusi chakʼik ta chanel li jecheʼ relijione, ti ta Vivlia xa tslokʼesik yilele. Moʼoj, jaʼ skʼoplal li kʼusitik laj yakʼ ta chanel Jesuse, li kʼusitik laj yal Pabloe xchiʼuk li kʼusitik laj yalik yan jtsʼibajometik ti akʼbat snaʼik yuʼun Diose, ti ep te tsʼibabil kom li ta Vivliae. Albatik yuʼun Pablo ti lek tspas yabtelik li ermanoetik ta Corintoe, xi albatike: «Muʼyuc achʼayojicun ta avoʼntoni[k], [...] staoj  yav achʼunojic ti cʼu sʼelan laj jchanubtasoxuque» (1 Cor. 11:2, Ch). Toj lek me ti bu likem tal li chanubtaseletik taje, jaʼ yuʼun skʼan jpat koʼontontik ta stojolal.

11. ¿Kʼuxi chnamaj ta stojolal Jeova li buchʼu chakʼ sba ta loʼlaele?

¹¹ Kʼalal la stsʼibabe batel karta j-hebreoetik li Pabloe te laj yal ti oy chaʼtos kʼuxi xuʼ xchʼay li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk ti mu xa tukʼuk xkakʼ jbatike (kʼelo Hebreos 2:1; 3:12). Laj yalbe skʼoplal ti xuʼ «xijchʼay comel ta be» xchiʼuk ti jkomtsantik li Jeovae. Mu me xkiltik ta anil kʼalal chchʼay ta be li jkot varkoe, yuʼun ta kʼunkʼun chnamaj batel. Pe mi yolbaj tstikʼ sba ochel li ta nabe jaʼ ta smul stuk ti chnamaj batele. Xchaʼtosal chakʼ ta ilel ti kʼusi xuʼ snuptan li buchʼu chakʼ sba ta loʼlaele, ti chakʼ ta kʼunibtasel li xchʼunel yoʼonton ta sventa li kʼusi melele.

12. ¿Kʼusitik xuʼ skʼunibtasutik ta mantal?

¹² Oy van buchʼutik laj yakʼ sbaik ta loʼlael li ta Tesalonicae. ¿Mi jech van chkʼot ta pasel li ta jkʼakʼaliltik eke? Toj ep chʼayob oʼontonal avi ti chchʼay jkʼakʼaliltike. Jnopbetik skʼoplal avaʼi li kʼusi chbat-o skʼakʼal li krixchanoetike, yuʼun jaʼ batem ta yoʼontonik li chʼayob oʼontonale, ti chchiʼin sbaik ta loʼil ta Internete (red social), li skʼelel xchiʼuk stakʼel mensajeetik o ti tskʼan tsnaʼik kʼu yelan xbat li tajimoletike. Buuk jtosukal taje ta me xchʼay jkʼakʼaltik xchiʼuk ta me skʼunibtasutik ta spasbel yabtel li Jeovae. Vaʼun xuʼ van muʼyuk xa smelol li kʼusi chkal ta j-orasiontike, ti mu xa tsotsuk skʼoplal xkiltik li xchanel Vivliae, li tsobajeletike xchiʼuk li cholmantale. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa mu xkakʼ jbatik ta loʼlael?

13. 1) Jech kʼuchaʼal chal li albilkʼope, ¿kʼu yelan stalelal li krixchanoetik avie? 2) ¿Kʼusi tskoltautik sventa mu xchʼay li xchʼunel koʼontontike?

¹³ Li kʼusi tskoltautik sventa mu xchʼay li xchʼunel koʼontontike jaʼ ti teuk ta joltik ti poʼot xa me xvul slajeb li choplejale xchiʼuk ti toj xibal me sba ti jchiʼintik li buchʼutik chalik ti maʼuk to ta slajebal kʼakʼal kuxulutike. Xi laj yalbe skʼoplal jkʼakʼaliltik li jtakbol Pedroe: «Ta xlic jlabanvanejetic ti jaʼ noʼox batem yoʼnton tspasic cʼusi tscʼan yoʼnton stuquique. Jech chalic: “¿Cʼusi spas li Cristo ti yaloj ta xchaʼtale? Yuʼun bisil o [«staoj yav», Ch] ti cʼu onoʼox xʼelan cʼalal ichamic li jmoltot jyameʼtique. Ti cʼu onoʼox xʼelan ta sliquebal cʼalal imeltsaj li banamile, jaʼ jech o cʼalal to tana”» (2 Ped. 3:3, 4). Sventa mu xchʼay ta joltik ti kuxulutik ta slajebal kʼakʼale skʼan me jkʼeltik xchiʼuk jchantik lek jujun kʼakʼal li Vivliae. Leʼ xa me ta sjayibal siglo slikel tal ti tsvalopatinik li mantale xchiʼuk jech-o li ta jkʼakʼaliltike. Jech-o chilbajinbe yajtuneltak Dios «li ven chopol vini[ke]». Jaʼ yuʼun, skʼan me teuk ta joltik ti poʼot xa tajek li skʼakʼalil Jeovae (Sof. 1:7).

14. ¿Kʼuxi chchabiutik kʼalal jaʼ batem ta koʼontontik li cholmantale?

¹⁴ Li kʼusi kʼotem ta pasele chakʼ ta ilel ti skʼan nopajtik noʼox jcholtik li lekil aʼyej sventa vikʼiluk jsatik ta mantal xchiʼuk ti mu xijlaj ta loʼlaele. Li Jesucristo ti jaʼ Jolil ta tsobobbaile laj yalbe yajchankʼoptak ti akʼo spasik ta yajtsʼaklomtak li krixchanoetik ta jujun balumile, ti akʼo yakʼbeik xchan li kʼusi akʼbil xchanik eke. Ta melel, li abtelal taje jaʼ chchabiatik (Mat. 28:19, 20). Mi ta jchʼuntik li tojobtasel chakʼe jaʼ me tskoltautik ti ta sjunuluk koʼonton jcholtik li mantale. ¿Kʼu van yelan la xcholik mantal li ermanoetik ta Tesalonicae? ¿Mi muʼyuk van ta sjunul yoʼonton chlokʼ li kʼusi chalike, mi sujbil noʼox van chaʼi sbaik? Jvules ta joltik li kʼusi albatik yuʼun Pabloe: «Mu me xapajesbeic yabtel li Chʼul Espiritue. Mu me xanaʼleic li bochʼotic chalic cʼusi ch-acʼbat snaʼic yuʼun Diose» (1 Tes. 5:19, 20). Jech xtok, ¿mi mu jechuk ti toj yan sba yutsil li albil kʼopetik chkaltik batele?

15. ¿Kʼusi yan xuʼ xkalbetik skʼoplal kʼalal chkichʼtik ta mukʼ Jeova ta kutsʼ kalaltike?

 ¹⁵ Ta melel, jkotoltik oy ta koʼontontik ti akʼo xtojobik mas ta cholmantal li kutsʼ kalaltike. Jaʼ yuʼun oy jlom ermanoetik xchiʼuk ermanaetik ti chchʼakbeik jutuk yorail sventa xchapan sbaik ta cholmantal kʼalal chichʼik ta mukʼ Jeova ta yutsʼ yalalike. Xuʼ van jaʼ xkalbetik skʼoplal ti kʼuxi ta jkoltatik li buchʼutik lek laj yaʼiik li mantale: ¿Kʼusi chkalbetik mi bat jvulaʼantik yan veltae? ¿Kʼusi van mantalil ti chkʼot mas ta yoʼontone? ¿Kʼusi van ora skʼan xbat jvulaʼantik? Yan ermanoetik xtoke jaʼo tskʼelik jlikeluk li kʼusi chichʼ chanel ta tsobajel kʼalal chichʼik ta mukʼ Jeova ta yutsʼ yalalike. Vaʼun jaʼo te chchapan sbaik sventa xal sloʼilik li ta tsobajele. ¿Mi xuʼ van jech jpastik ek? Kʼalal chkal jloʼiltik li ta tsobajeletike ta me stsatsub li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk muʼyuk me chijlaj ta loʼlael (Sal. 35:18). Jaʼ yuʼun chaʼa, kʼalal chkichʼtik ta mukʼ Jeova li ta kutsʼ kalaltike jaʼ me tskoltautik sventa mu jnopbetik skʼoplal ta jtuktik li kʼusi muʼyuk chalbe smelolal Vivliae xchiʼuk jaʼ me tskoltautik sventa mu xchibaj koʼontontik.

16. ¿Kʼu yuʼun jpʼel ta yoʼonton chchabi snopbenik li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele?

¹⁶ Ti kʼu xa sjalil tale yakʼojbe bendision steklumal li Jeovae, yuʼun sjamojbe mas smelolal li albilkʼopetik ta Vivliae. Kʼalal ta jnopbetik skʼoplal taje jaʼ me ta jpat-o mas koʼontontik ti yuʼun onoʼox chkichʼtik li labal sba matanale. Li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele spatoj yoʼonton chbat xchiʼinik ta vinajel li Jesuse. ¡Toj labal xa noʼox sba li kʼusi tstaike, jaʼ yuʼun jpʼel yoʼonton chchabi li snopbenike! Ta melel, jaʼ me jech chkʼot ta stojolalik kʼuchaʼal laj yalbe ermanoetik ta Tesalónica li Pabloe: «Ta sventa li voʼoxuc ti achʼunojic xae, ti cʼanbiloxuc yuʼun Cajvaltique [li Jeovae], scotol cʼacʼal tscʼan ta jtojbecutic ta vocol Dios ta aventaic. Yuʼun tʼujbiloxuc [...] ta sventa ti lecubtasbiloxuc xa yuʼun li Chʼul Espiritue, xchiʼuc ta sventa ti laj achʼunic li cʼusi melele» (2 Tes. 2:13).

17. ¿Kʼuxi tstsatsubtas koʼontontik li kʼusi chal 2 Tesalonicenses 3:1-5?

¹⁷ Skʼan me mu xakʼ sbaik ta loʼlael ek li buchʼutik spatoj yoʼonton chkuxiik ta Balumile. Mi jaʼ te apatoj avoʼonton chakuxie ta me stsatsubtas avoʼonton li kʼusi la stsʼibabe batel Pablo li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajel ta Tesalonicae (kʼelo 2 Tesalonicenses 3:1-5). ¡Batsʼi ta jtojtik tajek ta vokol ti kʼu yelan tspat koʼontontike! Li kartaetik ti akʼbatik li ermanoetik ta Tesalonicae ta me spʼijubtasutik sventa mu jtsaktik ta mukʼ li kʼusitik chalik ti muʼyuk chalbe smelolal li Vivliae xchiʼuk li kʼusitik muʼyuk tukʼ chalbeik smelolale. Ta skoj ti kuxulutik ta slajebal kʼakʼale, ¡toj jtunel me kuʼuntik li pʼijubtasel chij-akʼbate!