JUN MEʼON ants ti abol sbae solel xmuyubaj la smey li yuni kereme, yuʼun kʼajomal noʼox jun skerem. ¡Vokol tajek chaʼi xchʼunel li kʼusi kʼot ta pasele! Yuʼun naka toʼox te xkʼechoj yuni kerem ti chameme. Pe li avi une kuxi xa talel li yuni kereme xchiʼuk stseʼin noʼox tajek. Li meʼon antse solel xmuyubaj tajek. Xi albat yuʼun li vinik ti te chvulaʼanvane: «¡Qʼuelavil, cuxul xa li avole!».

Li labal sba chaʼkuxesel kʼot ta pasel taje oy xa jutuk mu oxmiluk jabil xchiʼuk te tsʼibabil komel ta kapitulo 17 ta 1 Reyes. Li jvulaʼale jaʼ Elías, li yaj-alkʼop Diose, li meʼile, jaʼ jun meʼon ants ti mu jnabetik sbie, ti te nakal ta lum Sareptae. ¡Solel tsatsubtasbat van xchʼunel yoʼonton kʼalal laj yil ti chaʼkuxiem xaʼox li skereme! Jkʼeltik kʼusitik tsots skʼoplal xuʼ jchantik li ta sloʼil xkuxlejal li ants taje.

Li Jeovae yaloj xa onoʼox ti chtal kʼepelaltik ti bu kʼalal sventainoj li ajvalil Acabe, li chopol ajvalil ta Israele. Kʼalal laj xaʼox yal Elías ti chtal kʼepelaltik li ta lume, li Diose la snakʼ ta stojolal Acab li Eliase xchiʼuk la smakʼlin ta skʼelobil juʼelal yuʼun la stak batel jojetik sventa xbat yakʼbeik pan xchiʼuk tibol. Vaʼun xi laj yalbee: «Locʼan batel liʼi; batan ta lum Sarepta te ta Sidón, te xanaqui. Laj xa jpas ta mantal jun meʼon ants; jaʼ te chasmacʼlinot» (1 Rey. 17:1-9).

Kʼalal kʼot ta Sarepta li Eliase, te la sta jun meʼon ants ti yakal stsobel siʼe. ¿Mi jaʼ van li ants ti ch-akʼbat sveʼele? ¿Mi mu toj aboluk sba ti jaʼ chmakʼlinvane? Akʼo mi xnaʼet van jutuk, li Eliase xi laj yalbe li antse: «Avocoluc acʼbun junuc vaso avaʼal cuchʼ». Kʼalal ay xaʼox yichʼ talel li voʼe, xi to laj yalbe xtoke: «Avocoluc ichʼbun tal jutuc pan jveʼ noxtoc» (1 Rey. 17:10, 11). Li meʼon antse mu toj vokoluk laj yaʼi yakʼbel junuk vaso voʼ, pe li kʼusi mas vokol laj yaʼie jaʼ ti chakʼbe pane.

 Xi la stakʼ li meʼon antse: «Jamal chcalbot ta stojol Mucʼul Dios, jaʼ li Dios avuʼune, muʼyuc xa pasbil pan cuʼun, yu jop xa arina oy cuʼun, xchiʼuc yu juteb xa aceite oy cuʼun ta jbin. Jech liʼ ta jtsobbe xvachʼil sventa ta jpas pan jveʼcutic xchiʼuc li cole. Me ilaj jveʼcutique, chichamcutic o ta viʼnal» (1 Rey. 17:12). Jkʼeltik kʼusi xuʼ jchantik ta sventa li kʼusi la sloʼiltaik liʼe.

Kʼalaluk laj yal «jamal chcalbot ta stojol Mucʼul Dios, jaʼ li Dios [avuʼun]» xie, te chakʼ ta ilel ti meʼon antse snaʼoj ti Eliase jaʼ jun j-israel vinik ti xiʼtaoj Diose. Xaval yaʼeluke yuʼun xojtikin uni jutuk li Sdios Israele, pe mu xojtikin lek yuʼun muʼyuk xi laj yal ta stojolal li Jeovae: «Li Jdiose». Li ants taje, te nakal ta Sarepta jun lum ti jech kʼuchaʼal chal 1 Reyes 17:9, jaʼ te smakojbe yosilal Fenicia ta Sidón, taje xuʼ van jaʼ ta skoj ti te nitil skʼoplalike. Li ta Sareptae xuʼ van jaʼ chichʼik ta mukʼ li Baale. Akʼo mi jech, li Jeovae oy xa onoʼox kʼusi lek laj yil ta stojolal li meʼon antse.

Akʼo mi te nakal ti bu chichʼik ta mukʼ jecheʼ diosetik li antse, oy xchʼunel yoʼonton ta stojolal li melel Diose. Li Diose la stak batel sventa slekilal Elías ta sna li ants taje, pe la stabe sbalil li ants eke. Taje oy kʼusi tsots skʼoplal chchanubtasutik.

Mu skotoluk chichʼik ta mukʼ jecheʼ diosetik li krixchanoetik ta Sareptae. Kʼalal la stak batel Elías ta sna li meʼon antse, jaʼ jech laj yakʼ ta ilel Jeova ti oy ta yoʼonton li krixchanoetik ti lek yoʼontonik ti muʼyuk to chtunik ta stojolale. Jech onoʼox ta melel, «buyuc noʼox banamilal oy li cristianoetique lec ta xʼilatic yuʼun Dios me ta xichʼic ta muqʼue, me tspasic cʼusi tuqʼue» (Hech. 10:35).

¿Jayib van krixchanoetik oy jech kʼuchaʼal li meʼon ants ta Sarepta ti bu ta jcholtik mantale? Akʼo mi joyolik ta krixchanoetik ti chichʼik ta mukʼ jecheʼ diosetike, xuʼ van oy krixchanoetik ti jaʼ tsaʼik li kʼusi mas lekike. Xuʼ van snaʼik uni jutuk o mu snaʼik mi jsetʼuk ta sventa li Jeovae, jaʼ yuʼun skʼan ti oyuk buchʼu xuʼ xkoltaatik sventa x-ochik li ta melel yichʼel ta mukʼ Diose. ¿Mi yakal van ta jsaʼtik xchiʼuk ta jkoltatik li krixchanoetik taje?

Li avie jaʼ jkʼeltik li kʼusi la skʼanbe Elías li meʼon antse. Li meʼon antse laj xa onoʼox yalbe ti jutuk xa sveʼelike xchiʼuk ti mi laje ta xchamik xchiʼuk li yole. Vaʼun xi la stakʼbe li Eliase: «Mu xaxiʼ; bat paso li pan laj avale. Jaʼ baʼyuc xapasbun tal li pan jveʼe; ichʼbun tal ta ora. Jaʼ tsʼacal xapas li pan aveʼic xchiʼuc avole. Yuʼun li Mucʼul Dios yuʼun Israele jech yaloj: “Li arina te oy ta yavile xchiʼuc li aceite te oy ta bine mu xlaj o, jaʼ to me laj cacʼ taluc voʼ yan veltae”» (1 Rey. 17:11-14).

Xuʼ van xi jnoptike: «¿Kʼu yuʼun jech taje? ¿Kʼuxi xa noʼox ti chakʼbe li sveʼel ti jutub xae?». Pe, ¿kʼu van yelan laj yaʼi li meʼon antse? Akʼo mi mu snaʼ mas ta stojolal Jeova, la xchʼun ta stojolal Elías xchiʼuk la spas li kʼusi kʼanbate. ¡Toj lek laj yakʼ ta ilel xchʼunel yoʼonton! Ta melel, lek tajek ti kʼusi kʼot ta nopel yuʼune.

Li Diose muʼyuk bu laj yikta li meʼon antse. Jech onoʼox kʼuchaʼal albat yuʼun li Eliase, li Jeovae jaʼ laj yepajesbe sveʼelik kʼalal jaʼo yorail kʼepelaltike, taje jaʼ sventa oyuk kʼusi slajesik li Eliase, li meʼon antse xchiʼuk li skereme. Melel onoʼox, «li arina te oy ta yavile xchiʼuc li aceite te oy ta bine muc xlaj o. Jaʼ icʼot o ti jech iʼalbat yuʼun Mucʼul Dios li Eliase» (1 Rey. 17:16; 18:1). Ti muʼyukuk laj yakʼ ta lajesel li pan ti pasbil  ta uni juteb arina xchiʼuk li ta juteb aseite li meʼon antse, xuʼ van te laj-o sveʼel ti jechuke. Pe li stuke laj yakʼ ta ilel xchʼunel yoʼonton, la spat yoʼonton ta stojolal Jeova xchiʼuk baʼyuk la smakʼlin li Eliase.

Li kʼusi xuʼ jchantik ta sventa liʼe jaʼ ti Diose chakʼbe bendision li buchʼu oy xchʼunel yoʼontone. Kʼalal ta jnuptantik vokoliletik ti chakʼ ta preva li xchʼunel koʼontontike, li Diose tskoltautik. Jaʼ Chakʼbutik li kʼusi chtun kuʼuntike, Chchabiutik xchiʼuk jaʼ chkʼot ta Kamigotik sventa xkuch batel kuʼuntik li vokoliletike (Éx. 3:13-15).

Li revista ta 1898 Zionʼs Watch Tower (La Torre del Vigía de Sión) laj yakʼ ta ilel li kʼusi xuʼ jchantik ta sventa li meʼon antse: «Mi laj yakʼ ta ilel ti oy xchʼunel yoʼonton xchiʼuk ti mi la xchʼun li kʼusi albate, vaʼun bi sta-o ti ch-akʼbat koltael yuʼun Kajvaltik ta stojolal li j-alkʼope; ti chʼabaluk xchʼunel yoʼontone, xuʼ ox xichʼ saʼel yan meʼon ants ti oyuk xchʼunel yoʼontone. Jech chkʼot ta jtojolaltik ek. Ta sjunul li jkuxlejaltike, li Kajvaltike chakʼ ti xichʼ akʼel ta preva li xchʼunel koʼontontike. Mi chkakʼtik ta ilel xchʼunel koʼontontike, ta xkichʼtik bendisionetik, mi muʼyuke muʼyuk me ta jtatik».

Kʼalaluk ta jnuptantik junuk prevae, skʼan me jsaʼtik li beiltasel chakʼ Dios ti te ta jtatik ta Vivliae xchiʼuk li ta vunetike. Mi laje jechuk me jpastik ti kʼusi chalbutik li Jeovae, akʼo mi toj vokol chkaʼitik spasel. Xuʼ me jtatik bendisionetik mi ta jchʼuntik li pʼijil tojobtaseletik liʼe: «Jaʼ noʼox pato avoʼnton ta stojol li Mucʼul Diose; mu me jaʼuc xapat avoʼnton yuʼun li abijil atuque. Acʼo sventain Mucʼul Dios scotol li cʼusi chapase, yuʼun jaʼ xuʼ chayicʼot batel ta tuqʼuil be» (Prov. 3:5, 6).

Li avi une laj yichʼ akʼel ta preva yan velta xchʼunel yoʼonton li meʼon antse. Xi to chal batel li loʼile: «Cʼalal iʼechʼ jayibuc cʼacʼale, itsaque ta chamel yol li meʼon antse; batsʼi tsots li chamel itaate jech te icham o». Ta skoj ti tskʼan tsnaʼ ti kʼu yuʼun jech kʼot ta stojolale, xi laj yalbe Elías ti chat tajek yoʼonton li meʼil taje: «¿Cʼu yuʼun jech laj apasbun voʼot li yajʼalcʼopot Diose? ¿Me yuʼun tal avacʼbun jtoj jmul ti laj avacʼ chamuc li cole?» (1 Rey. 17:17, 18). ¿Kʼu van yuʼun ti jech laj yal li meʼon ants taje?

¿Mi yuʼun van vul ta sjol ti oy saʼoj smul ti chopol chaʼi sjol yoʼontone? ¿Mi laj van snop ti jaʼ Dios ch-akʼbat kastigo ti cham li yole ti jaʼ tal yal li Eliase? Li Vivliae muʼyuk chal skotol taje, pe jamal chakʼ ta ilel ti maʼuk chakʼbe smulin Dios li meʼon ants taje.

Solel chopol van laj yaʼi Elías ti cham skerem li meʼon antse xchiʼuk ti jaʼ ta smul laj yaʼi ta skoj ti jaʼ te oye. Kʼalal la spet muyel ta xchaʼkojal na ti chamem xae, xi la skʼanbe vokol Jeova li Eliase: «Mucʼul Dios, Dios cuʼun, ¿cʼu yuʼun laj avacʼbe svocol ec li meʼon ants liʼ jchʼamanojbe snae yuʼun icham li yole?». Li Eliase toj chopol laj yaʼi kʼalaluk la snop ti xuʼ chopol chkom skʼoplal sbi Jeova ta skoj mi laj to yil yan svokol li antse, yuʼun toj lek yoʼonton xchiʼuk akʼbat li kʼusi chtun yuʼune. Jaʼ yuʼun xi la skʼanbe vokole: «Mucʼul Dios, Dios cuʼun, ¡Avocoluc chaʼcuxeso li querem liʼi!» (1 Rey. 17:20, 21).

Li Jeovae laj yaʼi li kʼusi la skʼan li Eliase. Yuʼun li meʼon antse la smakʼlin li j-alkʼope xchiʼuk laj yakʼ ta ilel xchʼunel yoʼonton. Yaʼeluke jech laj yakʼ kʼotuk ta pasel Dios ti tsots ipaj li kereme, yuʼun snaʼoj onoʼox ti chchaʼkuxese. Li chaʼkuxesel taje —ti jaʼ sba velta chal Vivliae— jaʼ sventa oyuk spatobil yoʼontonik li krixchanoetike. Kʼalal laj xaʼox skʼan vokol li Eliase, li Jeovae laj yakʼbe yan velta xkuxlejal li kereme. Jnoptik noʼox avaʼi ti kʼu yelan muyubaj li meʼon ants kʼalaluk xi laj yal li Eliase: «¡Qʼuelavil, cuxul xa li avole!». Xi la stakʼ li antse: «Liʼ ta orae laj xa jnaʼ ti voʼot yajʼalcʼopot Dios ta melele, xchiʼuc ti jaʼ chaval cʼusi melel yaloj stuc li Mucʼul Diose» (1 Rey. 17:22-24).

Li loʼil chal ta kapitulo 17 ta 1 Reyes muʼyuk xa mas chalbe skʼoplal ta sventa li meʼon ants taje. Pe kʼalal laj yalbe skʼoplal Jesús ti lek laj yakʼ ta ilel stalelale, chakʼ jnoptik ti tukʼ tun ta stojolal Dios jaʼ to ti kʼuxi chame (Luc. 4:25, 26). Li sloʼil xkuxlejale chakʼ ta ilel ti chakʼbe bendision Dios li buchʼutik lek yoʼonton chakʼik ta ilel ta stojolal li yajtuneltake (Mat. 25:34-40). Jech xtok chakʼ ta ilel ti chakʼbe kʼusi chtun yuʼun li buchʼutik tukʼ chakʼ sbaik ta stojolale, akʼo mi jaʼo tsots chil svokolik (Mat. 6:25-34). Chakʼ ta ilel Jeova xtok ti oy ta yoʼonton xchiʼuk xuʼ yuʼun chchaʼkuxes li buchʼutik chamemike (Hech. 24:15). Ta melel oy lek srasonal kuʼuntik sventa jvules ta joltik li meʼon ants ta Sareptae.