1. ¿Kʼu yelan laj yaʼi sba Pablo ta sventa li buchʼutik tsots ch-abtejik ta stojolal li Jeovae?

LI JTAKBOL Pabloe te onoʼox ta sjol li buchʼutik tsots ch-abtejik ta sventa li lekil aʼyeje. Xi la stsʼibae: «Scotol ora ta jnaʼcutic ta stojol Jtotic Dios li avabtelic ta sventa xchʼunojel avoʼntonique, xchiʼuc li cʼusi chapasic ta sventa chacʼanvanique, xchiʼuc ti oy stsatsal avoʼntonic ta sventa ti chamalaic li Cajvaltic Jesucristoe» (1 Tes. 1:3). Li Jeova eke oy sbalil chil li yip chakʼ li buchʼutik ta skotol yoʼonton chtunike, akʼo mi ep kʼusitik xuʼ spasik o mi muʼyuk (Heb. 6:10).

2. ¿Kʼusi ta jchantik li ta xchanobil liʼe?

² Jech kʼuchaʼal li ta voʼne xchiʼuk li avie ep kermanotik ti ep kʼusi yiktaojik sventa xtunik ta stojolal li Jeovae. Jkʼelbetik baʼyuk skʼoplal junantik ti buchʼu tunik ta baʼyel sigloe xchiʼuk ta jkʼeltik kʼutik yelan ta xtunik avi ta tsʼakal orae xchiʼuk ti kʼusi xuʼ jpastik sventa teuk ta joltike.

3, 4. 1) ¿Kʼuxi tunik ta stojolal Jeova jlom yajtsʼaklomtak Cristo li ta baʼyel sigloe? 2) ¿Kʼuxi la sta stakʼinik li buchʼutik tunik ta tsʼakal orae?

³ Kʼalal mu toʼox jaluk laj yichʼ voʼ li Jesuse la slikes jun abtelal ta cholmantal ti puk batel ta spʼejel Balumile (Luc. 3:21-23; 4:14, 15,  43). Kʼalaluk chame, li yajtakboltake jaʼ laj yichʼik batel jbabe ta sventa li cholmantale (Hech. 5:42; 6:7). Junantik yajtsʼaklomtak Cristoe laj yikta snaik sventa xbat xcholik mantal xchiʼuk xbatik ta misioneroal. Li Felipee la xchol mantal ta butikuk noʼox li ta Palestinae (Hech. 8:5, 40; 21:8). Li Pablo eke la xchol lekil aʼyej ta namal lumetik (Hech. 13:2-4; 14:26; 2 Cor. 1:19). Junantike, jech kʼuchaʼal li Silvano (Silas), Marcos xchiʼuk li Lucase, la stsʼibaik ek li livroetik ta Vivliae o tunik ta sekretario li buchʼutik la stsʼibaik li Vivliae (1 Ped. 5:12). Epal ermanaetik la skoltaik li vaʼ tukʼil viniketike (Hech. 18:26; Rom. 16:1, 2). Li Tsʼibetik ta Griego Kʼop ti chalbe skʼoplal Cristoe yichʼoj talel labalik sba loʼiletik ta sventa li yajtsʼaklomtak Cristo ti tsots yoʼonton laj yakʼik ta ilele, jaʼ jun slekil prevail ti te oy ta sjol Jeova li yajtuneltake xchiʼuk ti chchabiane.

⁴ Vaʼun chaʼa, ¿kʼuxi tsta stakʼinik li buchʼutik chtunik ta tsʼakal ora li ta baʼyel sigloe? Jnaʼojtik ti junantike abtejik junchibuk noʼox kʼakʼal, jech kʼuchaʼal la spas li Pablo xchiʼuk li xchiʼiltak ta xanbale. Yuʼun muʼyuk la smalaik ti akʼo xkoltaatik yuʼun li ermanoetike, pe ep ta velta koltaatik (1 Cor. 9:11-15). Yantik velta xtoke, laj yikʼik ta veʼel xchiʼuk laj yalbeik ti xuʼ xkom ta snaike. Yuʼun ta jujuntal xchiʼuk skotol tsobobbail tskʼan skoltaik (kʼelo Hechos 16:14, 15; Filipenses 4:15-18).

5. ¿Kʼusi laj yal jun nupultsʼakal ta sventa ti chtunik ta tsʼakal orae?

⁵ Li avie, oy epal ermanoetik chakʼ kʼusitik oy yuʼunik sventa xtunik ta tsʼakal ora ta stojolal li Jeovae (kʼelo li rekuadro ti bu chal: « Tspasbeik yabtel Dios ta tsʼakal ora»). ¿Kʼu van yelan chil li xkuxlejalike? ¿Kʼu yuʼun mu xajakʼbeik? Ta van stijbot avoʼonton ta melel li kʼusi ta stakʼboxuke. Jkʼeltik kʼusi chal jun ermano ti tunem ta prekursor regular, ta prekursor espesial, ta misioneroal xchiʼuk li avie ta xtun ta Betel ta yan lum: «Ti lik tunkun ta tsʼakal orae jaʼ li kʼusi mas lek kʼusi la jnop ta jkuxlejale. Kʼalal vaxaklajuneb xaʼox jabilale mu toʼox jnaʼ mi chibat ta universidad, mi chi-abtej skotol kʼakʼal o mi chi-och ta prekursor. Toj vokol laj kaʼi snopel kʼusi ta jpas. Pe kiloj xa jtuk ti Jeovae mu xchʼay ta sjol li kʼusitik ta jpastik ta skoj ti chijtun ta tsʼakal ora ta stojolale. Lek jtunesoj li kʼusitik yakʼojbun jnaʼ jpas li Jeovae, ti lichanunajuk batel li ta balumil liʼe muʼyuk pas kuʼun ti jechuke». Xi chal li yajnile: «Ta jujun ti butik litune la skoltaun sventa xichʼi ta mantal. Ep ta velta jaʼ la sbeiltasunkutik xchiʼuk la xchabiunkutik li Jeovae. Ti muʼyuk jech la jpaskutike, ti jaʼuk lekuk laj kilkutik ti oy noʼox kʼusi x-ayan kuʼunkutike, ¡muʼyuk bu jkʼupinkutik jechuke! Jujun kʼakʼal ta jtojbe ta vokol Jeova ta skoj ti chitunkutik ta tsʼakal ora ta jkuxlejalkutike». ¿Mi oy ta avoʼonton jech chaval li ta akuxlejal eke?

6. ¿Kʼusi jnaʼojtik lek li jujuntalutike?

⁶ Melel onoʼox ti mu skotoluk xuʼ yuʼun chtunik ta tsʼakal orae. ¿Mi jech chavaʼi ek? Xuʼ van mu xuʼ avuʼun chavil ta akuxlejal li avie. Pe xuʼ jpʼeluk avoʼonton ti tstsak ta venta Jeova li kʼusitik chapase. Li jtakbol Pabloe la stakbe batel chabanuk skotol li ermanoetik ta tsobobbail li ta Colosase, xchiʼuk yantike laj yalbe ta sbi (kʼelo Filemón 1-3). Lek xvinaj ti oy sbalil chil li abtelal la spasike. Jaʼ jech chaʼi li Jtotik ta vinajel eke. Li Jtotik ta vinajele oy sbalil chil li kʼusi chapase. Jaʼ yuʼun chaʼa, ¿kʼuxi xuʼ jkoltatik li buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae?

7, 8. 1) ¿Kʼusi tspasik li prekursoretike? 2) ¿Kʼuxitik xuʼ jkoltatik li prekursoretike?

⁷ Jech kʼuchaʼal la spas li jcholmantaletik ta baʼyel sigloe, li prekursoretik avie tstsatsubtasik li tsobobbaile. Ep li buchʼutik 70 ora ta xcholik mantal jujun ue. ¿Kʼuxi van xuʼ jkoltatik?

⁸ Jun prekursora ti Shari sbie xi laj yale:  «Ta skoj ti jujun kʼakʼal chilokʼkutik ta cholmantale, xuʼ van tsotsunkutik yilel. Pe ta jkʼankutik ti oyuk buchʼu spatbun koʼontonkutike» (Rom. 1:11, 12). Yan ermana ti tun jayibuk jabil ta prekursorae xi laj yal ta stojolal li prekursoretik ta stsobobbaile: «Tsots ch-abtejik xchiʼuk muʼyuk chkuxik. Tstojik ta vokol ti oyuk buchʼu xakʼ skaro sventa xbatik li ta cholmantale, ti x-ikʼatik ta veʼele o ti x-akʼbatik jutuk takʼin sventa sman sgasolinaik o sventa smanik kʼusitik yan. Jech taje, jaʼ chakʼ ta ilel ti ta jvul koʼontontik ta stojolalike».

9, 10. ¿Kʼusi spasojik jlom ermanoetik sventa skoltaik li prekursoretik ta stsobobbailike?

⁹ Yan ti kʼu yelan xuʼ jkoltatik li prekursoretike jaʼo kʼalal chijlokʼ ta cholmantal xchiʼukike. Jun prekursora ti Bobbi sbie xi laj yal ta jamale: «Mas ta jkʼankutik koltael li ta yutil xemanae». Yan prekursora ti koʼol stsobobbailike xi to chal eke: «Vokol tajek buchʼu ta jchiʼinkutik ta cholmantal li ta bat kʼakʼale». Li ermana ti chtun xa avi ta Betel ta Brooklyne xi chal kʼalal prekursora toʼox eke: «Chvul ta jol ti oy jun ermana ti oy skaroe xi chalbune: ‹Mi muʼyuk buchʼu xachiʼin li ta cholmantale, albun, voʼon chbat jchiʼinot›. ¡Li ermanae jaʼ la skoltaun sventa mu xkikta li prekursorale!». Jkʼeltik xtok kʼusi chal Shari ti kʼusi xuʼ jpastike: «Kʼalal mi laj xaʼox li cholmantale, li buchʼutik chʼabal nupunemike ep ta velta ti stuk chkomike. ¿Kʼu yuʼun mu xkikʼtik bakʼintik li ta yichʼel ta mukʼ Jeova ta kutsʼ kalaltike? Kʼalal chichʼik albel akʼo xchiʼinutik ta spasel kʼusie jaʼ xmuyubajik-o».

¹⁰ Kʼalal la svules ta sjol jun ermana ti chtun toʼox xchiʼuk yan prekursoraetik ti chʼabal nupunemik ti mas xa ta 50 jabil chtun ta tsʼakal orae xi chale: «Li moletik ta tsobobbaile mu jalikuk noʼox tsvulaʼanik li prekursoretike. Tsjakʼik mi chʼabal ipunkutik xchiʼuk mi lek noʼox chbat li kabtelkutike, xchiʼuk tskʼan tsnaʼik mi oy kʼusi chkat-o koʼontonkutik. Oy ta yoʼontonik ta melel. Chtal ta jkuartokutik sventa tsjakʼik mi oy kʼusi chtun kuʼunkutik». Taje jaʼ van tsvules ta joltik kʼalal la stsʼibabe batel jun yajtsʼaklom Cristo ta Éfeso sventa stojbe ta vokol ti akʼbat li kʼusi tun yuʼun li jtakbole, akʼo mi oy yutsʼ yalal (2 Tim. 1:18).

11. ¿Kʼusi tspasik li prekursor espesialetike?

¹¹ Jlom tsobobbailetike oy prekursor espesialetik te, taje jaʼ jun matanal. Ep li ermanoetik taje ta xcholik mantal 130 ora ta jujun u,  jech tskoltaik ta ep ta tos li tsobobbaile. Spasel taje jutuk xa tajek yorail o chʼabal sventa x-abtejik. Jaʼ yuʼun, sventa jaʼ xakʼ ta yoʼontonik li cholmantale, li Betele chakʼbe jutuk yuni takʼinik jujun u sventa xichʼik koltael.

12. Li moletik ta tsobobbail xchiʼuk li yan ermanoetike, ¿kʼuxi xuʼ skoltaik li prekursor espesialetike?

¹² ¿Kʼuxi xuʼ jkoltatik li prekursor espesialetike? Jun mol ta tsobobbail ti chtun ta Betele xchiʼuk ti xojtikinan leke xi chale: «Tsots skʼoplal ti skʼan xloʼilajik xchiʼuk li prekursor espesialetik li moletike, yuʼun skʼan snaʼik kʼu yelan oyik xchiʼuk ti snopik kʼuxi ta skoltaike. Jlom stestigotak Jeovae yalojik mi lek xa oyik ta takʼin li ermanoetik ti chtunik ta prekursor espesiale, ta skoj ti chichʼ yuni takʼinike. Pe li kʼusi melele jaʼ ti ep kʼusitik xuʼ spasik ta stojolalike». Li prekursor regularetik xchiʼuk li prekursor espesialetike ta stojik ta vokol kʼalal oy ermanoetik ti chchiʼinvanik ta cholmantal kʼalal jaʼo tskʼan xchiʼilike. ¿Mi xuʼ van jech xapas ek?

13, 14. 1) ¿Kʼu yuʼun skʼan teuk ta joltik li jkʼelvanejetik ta sirkuito xchiʼuk li yajnilike? 2) ¿Kʼusi xuʼ xapas sventa xakolta li buchʼutik chtunik ta jkʼelvanejetik ta sirkuitoe?

¹³ Li jkʼelvanejetik ta sirkuito xchiʼuk li yajnilike jaʼik ermanoetik ti lek tsotsik ta mantale, yileluke xkuch yuʼunik skotol. Melel onoʼox ti tskʼanik patbel yoʼontonike xchiʼuk ti xchiʼinatikuk li ta cholmantale. Jech xtok, lek xaʼiik xchʼay yoʼontonik xchiʼuk li ermanoetike. Bakʼintik xtoke ta x-ipajik o mi moʼoje chichʼik tikʼel ta ospital. ¿Kʼu yuʼun mu jvulaʼantik xchiʼuk ti jvul koʼontontik ta stojolalike? Xnop van kuʼuntik ti ta slekil yoʼonton la xchabi Pablo xchiʼuk xchiʼiltak ta xanbal «li jpoxtavanej Lucase», ti jaʼ li buchʼu la stsʼiba li slivroal Hechose (Col. 4:14; Hech. 20:5–21:18).

¹⁴ Li jkʼelvanejetik ta sirkuito xchiʼuk li yajnilike skʼan ti oyuk lek yamigotakike. Jun jkʼelvanej ta sirkuito xi laj yale: «Li kamigotake snaʼojik yilel kʼusi ora skʼan spatbeikun koʼonton. Tsjakʼbeikun, vaʼun tstijik koʼonton ta yalbel li kʼusi chkat-o koʼontone. Manchuk mi naka noʼox chchikintabeikun li kʼusi chkale jun xa koʼonton chikom». Melel onoʼox ti tstojik ta vokol ta skotol yoʼontonik ti chat yoʼontonik li ermanoetik ta stojolalike.

15, 16. 1) ¿Kʼusi abtelal ta spasik li buchʼutik chtunik ta Betele xchiʼuk li buchʼutik ch-abtejik ta Salonetik sventa Asambleae? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jkoltatik li ermanoetik taje?

¹⁵ Ta spʼejel li Balumile, ti buchʼutik chtunik ta Betele xchiʼuk buchʼutik ch-abtejik ta Salonetik sventa Asambleae tspasik abtelaletik ti tsotsik skʼoplal ta sventa li Ajvalilal yuʼun Diose. Mi oy ta jtsobobbailtik o ta jsirkuitotik li buchʼutik chtunik ta Betele, ¿kʼuxi xuʼ teuk ta joltik?

¹⁶ Kʼalaluk chkʼotik ta Betele, xuʼ van ta snaʼik tajek li yutsʼ yalalike xchiʼuk li yamigotakik laj yiktaike. Pe tstojik tajek ta vokol ti lek chchʼamatik xchiʼuk ti xkʼotik ta yamigoik li yan betelitaetik xchiʼuk li ermanoetik ti bu chkʼotik ta tsobobbaile (Mar. 10:29, 30). Ti kʼu yelan ta x-abtejike xuʼ xbatik ta tsobajeletik xchiʼuk ti xlokʼik ta cholmantal jujun xemana. Akʼo mi jech, bakʼintike xuʼ van skʼan xkom abtejikuk akʼo mi maʼuk xa yorail abtelal. Toj tsots me skʼoplal ti xaʼibeikuk smelolal li ermanoetik ta tsobobbaile xchiʼuk ti xakʼik ta ilel ti oy sbalilike xchiʼuk li abtelal ta spasike (kʼelo 1 Tesalonicenses 2:9).

17, 18. ¿Kʼusi abtelal tspasik jlom ti chtunik ta tsʼakal ora ta yan lume?

¹⁷ Jlom ti buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae jpʼel yoʼonton bat tunikuk ta yan lum. Xuʼ van skʼan xchanik junuk kʼop, achʼ kʼusitik nopem xaʼiik te xchiʼuk kʼusi veʼlilal tslajesik, o ti yantik kʼu yelan xkuxlejalik ti jelel toʼox ti  kʼu yelan xkuxlejale. ¿Kʼu yuʼun bat tunikuk te? ¿Kʼusi abtelal tspasik li ta yan lume?

¹⁸ Jlome chtunik ta misioneroal xchiʼuk jaʼ batem ta yoʼontonik li cholmantale. Li tsobobbailetike ep ta stabeik sbalil ta skoj ti ep kʼusitik snaʼike xchiʼuk ta skoj ti lek yichʼojik chapanele. Li Betele jaʼ chakʼ bu xuʼ xnakiik xchiʼuk ch-akʼbatik jutuk stakʼinik sventa smanik li kʼusi chtun yuʼunike. Yan ti buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae, chbat tunikuk ta Betel o chbat svaʼanik Beteletik, ti butik tsjelubtasik kʼopetike, ta Salonetik sventa Asamblea o ta svaʼanel Salonetik sventa Tsobobbail. Li Betel li ta jun lume o li tsobobbail te ta lume jaʼ oy ta sbaik yakʼbel li snaike xchiʼuk li sveʼelike o yan kʼusitik ti chtun yuʼunike. Jech kʼuchaʼal li betelitaetike chbatilanik li ta tsobajeletike xchiʼuk chlokʼik ta cholmantal xchiʼuk li ermanoetik ta tsobobbail ti xmuyubajik ti te oyike.

19. ¿Kʼuxi xuʼ jkoltatik li buchʼutik chtunik ta tsʼakal ora ti talemik ta jlumaltike?

¹⁹ ¿Kʼuxi xuʼ teuk ta joltik li buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae? Xuʼ van mu nopemuk xaʼiik slajesel jtosuk veʼlil, mas to kʼalal naka toʼox skʼotelike. Jtsaktik me ta venta kʼalal mi laj kikʼtik ta veʼele. ¿Kʼu yuʼun mu jakʼbetik kʼusi tskʼan tslajesik ti muʼyuk spasojik preva o kʼusi ti mu skʼupinik slajesele? Jech xtok skʼan xkakʼtik ta ilel smalael kuʼuntik kʼalal chchanik junuk kʼope xchiʼuk kʼalal naka to chlik nopuk ta sventa li kʼusi nopem xavaʼiik spasele. Ta me xjalij sventa xaʼiik xa skotol li kʼusi chkalbetike, pe xuʼ jkoltatik sventa x-al lek yuʼunik li jujupʼel kʼope. Jvules ta joltik ti tskʼan chchanike.

20. ¿Kʼuxi xuʼ jkoltatik li buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae xchiʼuk li stot smeʼike?

²⁰ Kʼalal mi echʼ xaʼox li jabiletike, jlom ti buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae xuʼ van skʼan snopik mi chbat skʼel li stot smeʼik ti mol meʼelik xae. Mi jaʼ stestigotak Jeova li stot smeʼike xuʼ van tskʼanik ti akʼo to xtunik ta tsʼakal ora li yalab xnichʼnabike (3 Juan 4). Melel onoʼox ti chakʼik persa spasel bu kʼalal xuʼ yuʼunik sventa skʼelike xchiʼuk ti svulaʼanik kʼalal jaʼo xuʼ yuʼunike. Jaʼ yuʼun chaʼa, li ermanoetik ti nopol te nakalike xuʼ xkoltavanik sventa xakʼbeik mi oy kʼusi chtun yuʼunike. Mu me xchʼay ta joltik ti buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae oy ep kʼusitik oy ta sbaik spasel ta sventa li abtelal mas tsots skʼoplal ti muʼyuk jech ilbil-oe (Mat. 28:19, 20). ¿Mi xuʼ van xakolta o xkoltavan li tsobobbail ta skʼelel li stot smeʼik ti mol meʼelik xa o ti ip chaʼiike?

21. ¿Kʼu van yelan chaʼiik li buchʼutik chtunik ta tsʼakal ora kʼalal chkoltaatik xchiʼuk tstsatsubtasatik yuʼun li ermanoetike?

²¹ Li buchʼutik tsnop chtunik ta tsʼakal orae maʼuk tspasik ta skoj noʼox ti stabeik sbalil ta sventa takʼine, yuʼun tskʼan chtunik ta stojolal li Jeovae xchiʼuk ta stojolal li xchiʼiltakike. Ta stojik ta vokol xtok mi la jkoltatike. Jun ermana ti chtun ta yan lume xi chale: «Kʼalal mi la stsʼibaik junuk uni bikʼit vun ti tstojik ta vokole jaʼ chakʼ jnaʼtik ti oyutik ta yoʼontone xchiʼuk ti oy sbalil chilik li kʼusi ta jpastike».

22. ¿Kʼu yelan chavil li abtelal ta tsʼakal orae?

²² Li buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae lek li kʼusi stʼujoj ta xkuxlejalike. Jaʼ jtos ti kʼusi labal sba tspasike, jun chanob vun ti chchapanatik sventa xkuxiik kʼalal mi ch-ajvalilaj xaʼox li Ajvalilal yuʼun Diose, kʼalal mi ta xaʼox jkʼupintik chijtun jujun kʼakʼal ta stojolale. Jaʼ yuʼun, jkoltatik li buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae xchiʼuk kakʼbetik yil ti ‹jnaʼojtik li yabtel tspasik ta sventa xchʼunel yoʼontonik xchiʼuk li kʼusi tspasik sventa chkʼanvanike› (1 Tes. 1:3).