1. 1) ¿Kʼu yelan chil Jeova li abtele? 2) ¿Kʼusi oy ta yoʼonton akʼo spasik li krixchanoetik xchiʼuk anjeletike?

LI Jeovae ta onoʼox skʼupin li yabtel tspase (Sal. 135:6; Juan 5:17). Li Jeovae tskʼan ti jechuk skʼupinik ta spasel yabtelik anjeletik xchiʼuk li krixchanoetike, jaʼ yuʼun laj yakʼanbe yabtelik ti chakʼ jun oʼontonale. Jech kʼuchaʼal liʼe, li stuke laj yakʼ akʼo xkoltaat yuʼun baʼyel Xnichʼon kʼalal la spas li kʼusitik oye (kʼelo Colosenses 1:15, 16). Jaʼ yuʼun chalbutik Vivlia ti kʼalal muʼyuk toʼox talem ta Balumile, li Jesuse te xchiʼinoj Dios ta vinajel «kʼuchaʼal jun pʼijil j-abtel» (Prov. 8:30, TNM).

2. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti yichʼojik onoʼox akʼbel yabtel li anjeletik ti tsotsik skʼoplal xchiʼuk ti tskʼupinike?

² Li ta Génesis kʼalal to ta Apocalipsise, li Vivliae chal ti Jeovae laj onoʼox yakʼbe yabtelik li anjeletike. Kʼalal laj xaʼox spas smulik li Adán xchiʼuk Evae xchiʼuk kʼalal lokʼesatik ta Paraiso ti jaʼ toʼox snaike, li Diose «la stac tal querubinetic te ta tsʼunubaltic ta sloqʼueb cʼacʼal, xchiʼuc jun espada xpulpun noʼox, yuʼun jaʼ tsjoyibta ta jujujot sventa mu me bochʼo xbat yoʼ bu oy li jpets teʼ sventa cuxlejale» (Gén. 3:24). Xchiʼuk li ta Apocalipsis 22:6 chakʼ ta ilel ti Jeovae la stak talel yaj-anjel sventa laj yakʼ ta naʼel «scotol cʼusitic poʼot xa chcʼot ta pasel».

3. ¿Kʼusi la xchanbe Stot kʼalal ay ta Balumil li Jesuse?

³ Kʼalal ay ta Balumil kʼuchaʼal jun tukʼil krixchanoe, la skʼupin spasel li abtelal akʼbat yuʼun Stot li Jesuse. Ta skoj ti jaʼ la xchanbe li Stote, laj yakʼanbe tsotsik skʼoplal abtelal li yajtsʼaklomtake. Laj yakʼ ti akʼo xmuyubajikuk kʼalal xi laj yale: «Jamal chacalboxuc avaʼyic, li bochʼo ta xchʼunicune, xuʼ chlic spasic ec jech chac cʼu chaʼal ta jpase. Toj ven tsotsic cʼusitic chlic spasic, yuʼun li vuʼune ta xa xibat yoʼ bu oy li Jtote» (Juan 14:12). Jech xtok, laj yakʼ ta ilel ti tsots skʼoplal li yabtel tspasik kʼalal xi laj yal li Jesuse: «Cʼalal sac to osile, persa ta jpasbetic yabtel li Jtot ti la stacun tale. Yuʼun tsta yorail ta xtal li acʼubale; jaʼ yorail muʼyuc xa bochʼo ch-abtej» (Juan 9:4).

4-6. 1) ¿Kʼu yuʼun ta jtojtik ta vokol ti la xchʼun skotol li kʼusi albat yuʼun Jeova li Noee? 2) ¿Kʼuxi ta jtabetik sbalil ti la spas skotol li abtelal albat yuʼun Jeova li Moisese? 3) ¿Kʼuxi xkoʼolaj-o skotol li abtelaletik chakʼbe krixchanoetik li Diose?

⁴ Yuʼun onoʼox kʼalal skʼan toʼox xtal ta Balumil li Jesuse, li Jeovae laj yakʼbe yabtel krixchanoetik ti tskʼupinike. Akʼo mi muʼyuk la spasik li abtelal akʼbatik yuʼun Dios li Adán xchiʼuk Evae, li yantike laj onoʼox spasik li kʼusi kʼanbatike (Gén. 1:28). Jech kʼuchaʼal liʼe, li Noee lek xcholet laj yalbe kʼu yelan xuʼ spas arka sventa xkol ta Nojelal ta voʼ li yutsʼ yalale xchiʼuk li stuke. Ta skoj ti la xchʼun Noé skotol li kʼusi albate, kuxulutik li avie (Gén. 6:14-16, 22; 2 Ped. 2:5).

⁵ Li Moisés eke jech lek xcholet la spas ti kʼu yelan albat yuʼun Jeova sventa spas li chʼulna pasbil ta nukule xchiʼuk ti xchapan li buchʼutik ch-ochik ta paleale (Éx. 39:32; 40:12-16). ¿Kʼusi sbalil ta jtabetik ti la xchʼun skotol li kʼusitik albat Moisese? Jech kʼuchaʼal laj yal li Pabloe, li chʼulna pasbil ta nukule xchiʼuk li buchʼutik chapanbil ch-ochik ta paleale jaʼ svinajeb ti oy kʼusitik lek chtal ta tsʼakale (Heb. 9:1-5, 9; 10:1).

⁶ Li abtelaletik chakʼbe yajtuneltake ta xjelilan batel, jaʼ ti kʼu yelan chkʼotanuk ta pasel li kʼusi yaloj tspas li Diose; pe jaʼ onoʼox chichʼ muyubtael li Jeovae xchiʼuk tstabeik sbalil li tukʼil krixchanoetike. Ta melel, jaʼ jech kʼot ta pasel skotol li kʼusitik pas yuʼun Jesús kʼalal muʼyuk toʼox talem ta Balumile xchiʼuk kʼalal liʼ xaʼox ta Balumil kʼuchaʼal jun krixchanoe (Juan 4:34; 17:4). Jech chkʼot ta pasel ek li abtelal kichʼojtik avie (Mat. 5:16; kʼelo 1 Corintios 15:58). ¿Kʼuxi tsmuyubta Jeova li abtelal taje?

7, 8. 1) Albo smelolal li matanal abtelal staojik li yajtsʼaklomtak Cristo avie. 2) ¿Kʼu yelan skʼan xkiltik li beiltasel chakʼ Jeovae?

⁷ ¿Mi mu labaluk sba chkaʼitik ti yakʼoj jun lekil matanal Jeova ti xchiʼinat ta abtel yuʼun jmulavil krixchanoetike? (1 Cor. 3:9.) Li buchʼutik tsvaʼanik Salonetik sventa Asamblea, Salonetik sventa Tsobobbail xchiʼuk li Beteletike yakalik svaʼanel naetik ta melel, jech kʼuchaʼal la spas li Noé xchiʼuk li Moisese. Xuʼ van yakal ta jkolta jbatik svaʼanel ek, mi ta jchaʼmeltsantik junuk Salon sventa Tsobobbail o yakalutik van ta svaʼanel li Betel li ta smeʼ nail abtelal ta Warwick (Nueva York) (kʼelo li lokʼol ta slikebal ti kʼu yelan chkome). Taje jaʼ jun chʼul abtelal. Vaʼun chaʼa, oy jun kʼusi chapanbil ti tstsatsubtasutik ta mantal ti jkotoltik ikʼbilutik ta spasele. Jaʼ li cholmantale, ti tsmuyubta Jeova xchiʼuk ti tstabeik sbalil li buchʼutik chchʼunbeik smantale (Hech. 13:47-49). Li s-organisasion Diose tsbeiltasutik sventa lek jpastik li abtelal taje. Jaʼ yuʼun, bakʼintike chakʼbutik yan achʼ kabteltik.

⁸ Li tukʼil jchʼunolajeletike ta sjunul yoʼonton chchʼunik li beiltasel chakʼ s-organisasion Jeovae (kʼelo Hebreos 13:7, 17). Ta slikebale  xuʼ van mu xkaʼibetik ta anil smelolal ti kʼu yuʼun skʼan jech jpastike. Akʼo mi jech, jpʼel koʼonton jchʼunojtik ti kʼalaluk ta jpastik li kʼusitik tsjel Jeova ti lek chile, ta jtabetik sbalil.

9. ¿Kʼusi slekil talelal chakʼik ta ilel moletik ta stojolal li tsobobbaile?

⁹ Li slekil talelal chakʼik ta ilel moletik ta stojolal li tsobobbaile chakʼ ta ilel ti oy ta yoʼontonik spasel li kʼusi tskʼan Diose (2 Cor. 1:24; 1 Tes. 5:12, 13). Oy ta yoʼonton tsots ch-abtejik xchiʼuk chnop xaʼiik li kʼusitik chjel batele. Xmuyubajik noʼox tsjelik ti kʼu yelan chalbeik batel skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Diose. Akʼo mi xuʼ van xnaʼetik ta sventa junantik beiltaseletik kʼalal la xchapanik li cholmantal ta telefono, ta chʼivit o ti bu oy epal krixchanoetike, pe anil noʼox laj yilik ti lek kʼusi kʼot ta pasel yuʼune. Jech kʼuchaʼal liʼe, chanvoʼ prekursoretik ta Alemania, ti te kapal skʼoplal jun mol ti Michael sbie, la snopik ti chbatik ta cholmantal ta pʼolmajebaletik ti voʼne xaʼox muʼyuk chkʼotik ta cholmantal tee. Xi chal li Michaele: «Te xaʼox van jayibuk jabil ti mu jechuk ta jcholkutik mantale, jaʼ yuʼun lixiʼkutik tajek. Li Jeova ti xil skotole, mu xchʼay-o ta jolkutik ti kʼu yelan lek laj yakʼ jcholkutik mantal yuʼune. ¡Ximuyubajkutik tajek ti la jpat koʼontonkutik ta stojolale xchiʼuk ti jech la jpaskutik kʼuchaʼal chal li Kabteltik sventa Dios[e]!». ¿Mi xuʼ van jech chkaltik ek? ¿Mi oy van ta koʼontontik jsabetik yan smelolal kʼuxi ta cholel mantal ti bu ta jcholtik mantale?

10. ¿Kʼusitik achʼtik to sjeloj li organisasione?

¹⁰ Bakʼintik li Beteletike oy kʼusi tsjelik. Achʼtik to ti junantik xa noʼox Beteletik kom ta sbaik li abtelaletike. Akʼo mi oy kʼusi tsots laj yaʼiik spasel li buchʼutik te toʼox ch-abtejike, mu jaluk laj yichʼ ilel ti oy sbaliltake (Ecl. 7:8). ¡Jaʼ jun matanal staojik li j-abteletik ti xmuyubajik noʼox te kapal skʼoplalik ta sloʼil xkuxlejal li slumal Jeovae!

11-13. ¿Kʼusi yakʼojik persa spasel junantik ermanoetik ta skoj li kʼusi sjeloj organisasione?

¹¹ Ep me kʼusitik xuʼ jchanbetik li ermanoetik ti oy kʼusi la sjel ta xkuxlejalik ta skoj ti chʼay skʼoplal li Beteletik ti bu chtunik toʼoxe. Junantike oy xa ta sjaylajunebal jabil te tunemik li ta Beteletik taje. Jun nupultsʼakal ti te toʼox tunik ta jun uni Betel ti mas bikʼit ta Centroamericae laj yichʼik albel mi xuʼ xbat tunikuk ta México, vaʼun bat tunikuk ta jun Betel ti mas to mukʼe. Xi chal li Rogelioe: «Toj tsots laj kaʼikutik yalbel li kutsʼ kalalkutike xchiʼuk li kamigokutike». Li Juan ti jaʼ yan ermano ti bat tunuk ta México eke, xi chale: «Xkoʼolaj kʼuchaʼal chijlik ta achʼ; skʼan jsaʼkutik yan kamigokutik xchiʼuk ti xnop xkaʼikutik li kʼusitik nopem xaʼiik spasel xchiʼuk ti jelel snopbenike».

¹² Junantik jbetelitaetik ti likemik ta lumetik ta Europa ti bat tunikuk ta Betel ta Alemaniae mu toj kʼunuk laj yaʼiik. Skotol li buchʼutik tskʼupinik ti yox tajek vitsetik bu nakalike xaʼibeik smelolal kʼu yelan laj yaʼi sbaik li buchʼutik te toʼox chtunik ta Suiza ti laj yiktaik li vitsetik ti Alpes sbie. Xchiʼuk ta slikebale, li ermanoetik ti likemik talel ta Austriae tsnaʼik tajek ti mas to lek jutuk li xkuxlejal bu toʼox oyike.

¹³ Li buchʼutik batemik ta yan lume skʼan xnop xaʼiik li bu chnakiike, ti ch-abtejik xchiʼuk ermanoetik ti mu toʼox xojtikinike xchiʼuk bakʼintike skʼan xchanik yan abtelal. Jech xtok, skʼan xnop xaʼiik yan tsobobbail xchiʼuk ti chcholik mantal ta achʼ yosilal cholmantale o skʼan xchanik yan kʼop. Akʼo mi mu toj kʼunuk ta pasel taje, epal betelitaetik yakʼojik persa spasel. ¿Kʼu yuʼun jech spasojik?

14, 15. 1) ¿Kʼu yelan yakʼojik ta ilel epal ermanoetik ti oy sbalil chilik ti ch-abtejik xchiʼuk Jeova ti mu ventauk bu xtunike? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelalik?

¹⁴ Xi chal li Grethele: «Jchʼamoj li takel ta ikʼel taje yuʼun jech laj kalbe Jeova ta  skoj ti jkʼanoje xchiʼuk ti mu junuk noʼox lum te xchukojune, jpʼejuk na o jtosuk matanal». Xi chal li Dayskae: «Li buchʼu chtakvan ta ikʼele jaʼ li Jeovae, jaʼ yuʼun mu chibuk velta la jnop». Jech chalik ek li André xchiʼuk Gabrielae. Xi chalik ta jamale: «Laj kakʼkutik venta ti jaʼ jech xuʼ xitunkutik ta stojolal Jeova ti xkiktakutik komel li kʼusi ta jkʼan jtukutike». Li stukike xchʼunojik ti kʼalal oy kʼusi tsjel li s-organisasion Jeovae, jaʼ mas lek ti xijmuyubaj noʼox ta jchʼamtike, maʼuk ti kontra chkiltike.

¹⁵ Kʼalal chchʼay skʼoplal junuk Betele, li buchʼutik te toʼox chtunike ch-albatik ti xtunik ta prekursorale. Jaʼ jech kʼot ta pasel ta stojolal junantik ermanoetik kʼalal chʼay skʼoplal li Betel ta Dinamarca, Noruega xchiʼuk ta Suecia kʼalal jaʼ xa kom ta sba skʼelel li Betel ta Escandinaviae. Li ta ermanoetik taje te kapal skʼoplalik li Florian xchiʼuk Anja, ti xi laj yalike: «Chkakʼkutik venta ti mu toj kʼunuke xchiʼuk ti toj labal sba xtoke. Toj lek ti buyuk noʼox xuʼ stunesutik li Jeovae. Ta sjunul koʼontonkutik xuʼ xkalkutik ti ep bendision jtaojkutike». Akʼo mi mu jkotoltikuk chkil jvokoltik ta skoj li kʼusitik chjele, ¿mi mu jechuk ti xuʼ jchanbetik slekil talelalik li ermanoetike? Xchiʼuk ¿mi mu jechuk ti jaʼ lek baʼyel xkakʼtik li kʼusitik ta sventa Ajvalilal yuʼun Dios jech kʼuchaʼal tspasike? (Is. 6:8.) Li Jeovae persa onoʼox chakʼbe bendision li buchʼutik oy sbalil chilik ti ch-abtejik xchiʼuk Jeova ti mu ventauk bu xtunike.

16. 1) ¿Kʼusi tojobtasel chakʼbutik li Gálatas 6:4? 2) ¿Kʼusi mukʼta matanalil ti ep sbalil xuʼ sta li jun krixchanoe?

¹⁶ Ta skoj ti jmulavilutike persa onoʼox ta jkʼan ta jkoʼoltas jbatik xchiʼuk li yantike. Pe li Skʼop Diose chalbutik ti jaʼ xkakʼ ta koʼontontik li kʼusi spas kuʼun jtuktike (kʼelo Gálatas 6:4). Jutuk mu jkotoltikuk muʼyuk tsots kabteltik li ta tsobobbaile. Xchiʼuk mu jkotoltikuk jtatik li bendision ti chij-abtej ta prekursor, misioneroal o ta  Betele. Pe mu xchʼay ta joltik ti jkotoltik kichʼojtik xa li mukʼta matanal ti toj ep sbalile: ti ta jchiʼintik ta abtel Jeova kʼalal ta jcholtik mantale. ¿Mi mu meleluk ti jaʼ jun mukʼta matanale?

17. 1) Ta skoj ti liʼ to kuxulutik ta sbalumil Satanase, ¿kʼusi tsmakutik ta spasel? 2) ¿Kʼu yuʼun maʼuk srasonal sventa xchibaj koʼontontik?

¹⁷ Ta skoj ti liʼ to kuxulutik ta sbalumil Satanase, xuʼ van mu spas kuʼuntik li kʼu yepal ta jkʼan ta jpastik li ta yabtel Jeovae. Pe taje maʼuk srasonal sventa xchibaj koʼontontik. Akʼo mi oy kʼusi tsmakutik, jech kʼuchaʼal li kʼusitik jbainojtik ta kutsʼ kalaltike, ti iputike o yan kʼusitik, xuʼ me xij-abtejutik xchiʼuk Dios kʼalal chkalbetik batel ta kʼusuk ora li sbi Diose xchiʼuk li Ajvalilal yuʼune. ¡Mu me xkaltik ti muʼyuk sbalile! Li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti jpastik ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike. Jkʼanbetik me Jeova xtok ti akʼo yakʼbe bendision li ermanoetik ti xuʼ yuʼunik spasel mase. Jvules ta joltik ti skotol li buchʼutik chichʼbeik ta mukʼ sbi li Jeovae toj ep me sbalil chil.

18. ¿Kʼusi skʼan jpʼeluk ta koʼontontik spasel, xchiʼuk kʼu yuʼun?

¹⁸ Akʼo mi kʼunutik xchiʼuk oy jchopoliltik, li Jeovae xmuyubaj ti ta jchiʼintik ta abtele. ¿Mi toj ep van sbalil chkiltik ti ta jchiʼintik ta abtel li ta slajebaltik xa kʼakʼale? Mi jeche, ta jmalatik ta sjunul koʼontontik li achʼ balumil sventa jtatik li kʼusi ta jkʼan jtuktike. Kʼalaluk mi kʼot li skʼakʼalil taje, ta jkʼupintik li mero kuxlejale, li kuxlejal sbatel osile xchiʼuk li muyubajele (1 Tim. 6:18, 19).

19. ¿Kʼusi chakʼbutik li Jeova ta tsʼakale?

¹⁹ Avi ti nopol xa oyutik li ta achʼ balumile, jnoptik kʼusi albatik yuʼun Moisés li j-israeletik kʼalal jutuk xaʼox skʼan x-ochik li ta Albil Balumile: «Li Mucʼul Diose chacʼ ayinuc scotol cʼusitic oy avuʼunic» (Deut. 30:9). Kʼalal mi echʼ xaʼox li Armagedone, li Jeovae chkʼot ta pasel yuʼun li kʼusi yaloj onoʼox ti chakʼbe Balumil li buchʼutik abtejik xchiʼuke. Vaʼun chkichʼtik akʼbel yan abtelal: jaʼ ti ta jpastik ta kʼupil sba paraiso li Balumile.