Chil svokolik li buchʼutik chopol kʼusi tspasbatik yuʼun li yikʼ perfumee. Manchuk mi chakʼik persa ti mu xnopajik ta stojolal li buchʼutik tstunesike, toj vokol, yuʼun oy ep krixchanoetik ti tstunesike. Jech oxal, oy buchʼutik tsjakʼik mi xuʼ xichʼ albel li ermanoetik ti akʼo mu stunesik perfume li ta tsobajeletik o li ta asambleaetike.

Mi junuk ermano yolbaj tstunes perfume yoʼ mu xa xbatik ta Salon sventa Tsobobbail li yantike. Jkotoltik ta jkʼan patbel koʼontontik li ta tsobajele (Hebreos 10:24, 25). Jaʼ yuʼun, mi oy junuk ermano ti mu stakʼ xbat ta tsobajel ta skoj ti chopol tspasbat yuʼun li yikʼ perfumee, skʼan xalbe li moletik ta tsobobbaile. Manchuk mi mu stakʼ xakʼik jun mantal li moletik ta sventa taje, xuʼ onoʼox xalbe yan ermanoetik sventa snaʼik. Xuʼ van xetʼesik junuk mantal kʼalal chichʼ albel skʼoplal li kʼusitik chtun ta tsobobbail li ta Tsobajel sventa Tunelale, xuʼ slokʼesik ta jlikuk vun ti slokʼesoj organisasion li kʼusi chalike o xuʼ lek noʼox smelolal xalbeik skʼoplal ta junuk aʼyej. * (Kʼelo li tsʼib ta yok vune.) Pe mu me nopajtikuk ti jech chichʼ alele. Teuk me ta joltik ti mu snaʼik li buchʼutik achʼ to yochelik ta mantale o li buchʼutik jaʼ noʼox chkʼotik ta vulaʼale xchiʼuk oy ta koʼontontik ti junuk yoʼontonike. Mu me buchʼu chopoluk xaʼi sba mi tstunes jutuk perfumee.

Mi stakʼ chil li moletike, xuʼ xchʼakbeik bu xuʼ xchotiik ta yut Salon sventa Tsobobbail li buchʼutik chopol kʼusi tspasbatik yuʼun li perfumee. Xuʼ stunesik li bikʼtal sala oy ta salonetik mi oy sonidoale. ¿Kʼusi stakʼ pasel mi oy jun ermano jech-o chil svokol ta skoj ti chaʼibe yikʼ perfume li ta salone? Xuʼ xichʼ pasbel gravar sventa xchikinta ta sna o chchikinta ta telefono li tsobajele, jech kʼuchaʼal chichʼ pasbel li buchʼutik te chkom ta snaik ta skoj ti ipike o ti oy xa sjabilalike.

Li Kabteltik sventa Dios leʼtik xa ta jayib jabile, yalojbutik tal ti mu masuk jtunestik perfumeetik ti tsots yikʼ li ta asamblea rejionale. Chkichʼtik albel ti akʼo jchʼuntik li mantal taje, yuʼun jutuk mu skotoluk li bu ch-echʼ mukʼta tsobajeletike makajtik li spat xokone, jaʼ noʼox tstunesik sistemas de ventilación mecánica (makinaetik sventa tslokʼes o chotes ikʼ). Jech xtok muʼyuk mas bu xuʼ xchotiik li ermanoetik ti chopol tspasbatik li yikʼ perfumee. Li kʼusitik laj yichʼ alel taje, maʼuk me skʼan xal ti jaʼ xa jech skʼan xichʼ pasel li ta tsobobbaile.

Li ta mol balumile jkotoltik chkil jvokoltik ta skoj ti jpasmulilutike. ¡Jaʼ yuʼun ta jtojbetik tajek ta vokol li ermanoetik ti yakʼojik persa chkoltavanik sventa mas lekuk li jkuxlejaltike! Yikʼal van oy junuk ermano ta jtsobobbailtik ti chopol tspasbat li yikʼ perfumee. Jaʼ me svinajeb ti oy ta koʼontontik yantik mi oy noʼox smelolal ta jtunestik li jperfumetike, manchuk mi lek chkaʼitik stunesel.

Li ta Vivliae chalbe skʼoplal kʼusi la spas li ajvalil Poncio Pilato kʼalal laj yichʼ chapanel li Jesuse xchiʼuk kʼalal laj yichʼ milele (Mateo 27:1, 2, 24-26). Pe maʼuk noʼox te ta Vivlia tsʼibabil kom sbi li ajvalil ta Romae, chalbe skʼoplal xtok li ta svunal loʼiletik ti voʼneik xa eke. Li The Anchor Bible Dictionary chal ti oy to yan svunal loʼiletik ti chalbe mas skʼoplal li ajvalil taje, ti jaʼ mu sta li yan ajvaliletik likemik ta Roma ti te ajvalilajik ta Judea.

Li biil Pilatoe jaʼ mas te chvinaj li ta svun j-al-loʼil judío ti Josefo sbie, yuʼun oxib to velta laj yalbe skʼoplal kʼusi la spas Pilato kʼalal jaʼo ch-ajvalilaj ta Judeae. Yan j-al-loʼil judío ti Filón sbie, laj yal xtok kʼusi la spas li ajvalile. Jech xtok li jtsʼibajom Tácito ti likem ta Romae, ti la stsʼiba li kʼusitik la spas li ajvaliletik tee, laj yal ti jaʼ laj yakʼ mantal Poncio Pilato ti akʼo xichʼ milel Jesús kʼalal jaʼo ch-ajvalilaj li Tiberioe.

Li ta 1961 ta Cesarea, Israele, jlom buchʼutik chchanbe skʼoplal kʼusitik voʼne mukajtik ta lume (arqueólogos) la staik jxetʼ ton ti te xvinaj sbi li Pilato ti tsʼibabil ta latín kʼope. Taje te la staik kʼalal jaʼo chchanbeik skʼoplal li teatro ta Romae. Muʼyuk tsʼakal xvinaj ti kʼu yelan tsʼibabile (te xvinaj li ta slokʼole), pe yaʼeluke xi toʼox chal li ta orijinale: «Li Poncio Pilato ti jaʼ ajvalil ta Judeae, laj yakʼ ta stojolal mukʼul diosetik li (jpʼej na) Tiberieum (liʼe)». Taje xuʼ van jaʼ jun templo ti laj yichʼ vaʼanel sventa yichʼobil ta mukʼ li Tiberio ti jaʼ ajvalil ta Romae.

Li ta revista La Atalaya ta 15 yuʼun julio ta 2002 yoʼ bu chal «Preguntas de los lectores», te laj yalbe skʼoplal ti skʼan smak sjol li ermana kʼalal chakʼ chanubtasel ta Vivlia mi te xchiʼuk jun ermanoe, akʼo mi yichʼoj voʼ o mi muʼyuk. Pe ta skoj ti laj yichʼ chanbel lek skʼoplale, skʼan xichʼ jelel ti kʼu toʼox yelan chichʼ albel smelolale.

Skʼan smak sjol li jun ermana mi chbat chiʼinatuk yuʼun jun ermano ti yichʼoj xa voʼ ta yakʼel chanubtasel ta Vivlia kʼalal slikesoj xaʼox lek junuk chanubtasele. ¿Kʼu yuʼun? Ta skoj ti yakal tspas jun abtelal ti jaʼ oy ta sba jechuk li vinike, kʼalal tsmak sjole chakʼ ta ilel ti yichʼoj ta mukʼ ti buchʼu svaʼanoj Jeova ta jbabe li ta stsobobbail yajtsʼaklom Cristoe (1 Corintios 11:5, 6, 10). Mi mas lek chaʼi li ermanae xchiʼuk mi xtojob li ermanoe, xuʼ xalbe ti jaʼ akʼo yakʼ li chanubtasele.

Pe mi muʼyuk yichʼoj voʼ li ermano ti chbat chiʼinatuk ta yakʼel chanubtasel ta Vivlia kʼalal slikesoj xaʼox lek jun chanubtasel li jun ermanae xchiʼuk mi maʼuk smalale, muʼyuk bu junuk mantal ta Vivlia chal ti skʼan smak sjole. Akʼo mi jech, tsmak sjolik jlom ermanaetik ta skoj ti mas lek chaʼi-o sjol yoʼontonike.