1. ¿Kʼusi kʼot ta pasel ta Jerusalen li ta sjabilal 66? (Kʼelo li lokʼol ta slikebale.)

LI TA sjabilal 66, oy jun bankilal soltaro ta Roma ti laj yelkʼan epal takʼin li ta templo ta Jerusalene, li bankilal soltaro taje Floro sbi. Ilinik tajek li judaetike, jech oxal la smilik epal jromail soltaroetik xchiʼuk lik skontrainik li Romae. Kʼalal mu toʼox sta oxib ue, li jteklume joyobtabil xaʼox yuʼun 30 mil yajsoltarotak ajvalil ta Roma ti Cestio Galo sbie. Li jtoyba judaetike la snakʼ sbaik ta templo. Jech xtok, ta jlikel jutuke li yajsoltarotak Romae lik sjomik ochel li smuroaltake. Xiʼemik tajek skotolik li ta jteklume. ¿Kʼu van yelan laj avaʼi aba ti teuk akʼeloj skotol li kʼusitik kʼot ta pasel taje?

2. 1) Li yajtsʼaklomtak Kristoe, ¿kʼusi albatik ti skʼan spasik kʼalal mi laj yilik ti joyobtabil xaʼox li Jerusalene? 2) ¿Kʼuxi jatavik lokʼel li ta jteklume?

² Leʼ xa onoʼox ta sjayibaluk jabile li Jesuse yalojbe xa onoʼox kʼusitik chkʼot ta pasel li yajchankʼoptake. Xi laj yale: «Kʼalal mi laj avilik ti joybil ta soltaroetik li Jerusalene, naʼik me ti poʼot xa xichʼ lajesele. Vaʼun li buchʼutik te oyik ta Judeae akʼo jatavikuk batel ta vitstik, li buchʼutik te oyik ta yutil Jerusalene akʼo lokʼikuk batel» (Lukas 21:20, 21). Pe, ¿kʼuxi xa noʼox chjatavik lokʼel ti joyobtabil sjunul li jteklum une? Li Jesuse laj xa onoʼox yal ti  chichʼ jutukajesbel skʼakʼalil o chichʼ pajesel li kʼope (Mateo 24:22). Taje jech kʼot ta pasel ta melel, yuʼun ta anil noʼox laj yiktaik Jerusalen li jromaetike. Ta skoj taje, li yajtsʼaklomtak Kristo ti tukʼ yakʼoj sbaike la xchʼunbeik smantal li Jesuse, vaʼun jatavik batel ta vitsetik. * (Kʼelo li tsʼib ta yok vune.) Pe li ta sjabilal 70 sutik talel yan velta ta Jerusalen li jromaetike, li avi une, la sjinesik li jteklume. Jaʼ noʼox kuxul komik li buchʼutik la xchʼunbeik smantal Jesuse.

3. 1) ¿Kʼusi ti poʼot xa chkiltik chkʼot ta pasele? 2) ¿Kʼusi chkalbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe?

³ Li kʼusi kʼot ta pasel taje, poʼot xa jech ta xkʼot ta pasel ek. ¿Kʼusi jaʼ taje? Taje jaʼ skʼoplal li «mukʼta tsatsal vokolil» ti ta anil noʼox chkʼot ta pasele. Jvules ta joltik ti kʼalal laj yalbe skʼoplal Jesus li kʼusi chkʼot ta pasel ta Jerusalene xchiʼuk ti kʼusi skʼan spasike, jaʼ laj yalbe skʼoplal xtok li kʼusi chkʼot ta pasel ta jkʼakʼaliltik eke (Mateo 24:3, 21, 29). Li yajtsʼaklomtak Kristo ti tukʼ yakʼoj sbaike muʼyuk xchamik kʼalal laj yichʼ jinesel Jerusalen li ta baʼyel sigloe. Li ta jkʼakʼaliltik eke «epal krixchanoetik» kuxul chkomik kʼalal mi laj yichʼ lajesel li slumal Satanase (kʼelo Apokalipsis 7:9, 13, 14). Mi ta jkʼan kuxul chijkome, toj tsots me skʼoplal ti xkaʼibetik smelolal li kʼusitik chkʼot ta pasel ti jech chal ta Vivliae. Li ta xchanobil liʼe, jaʼ ta xkalbetik skʼoplal li kʼusitik chkʼot ta pasele xchiʼuk li kʼusitik skʼan jpastik eke.

4. ¿Kʼuxi chlik li mukʼta tsatsal vokolile?

⁴ Li «mukʼta tsatsal vokolil» taje jaʼo chlik kʼalal mi lik yichʼ lajesel skotol li jecheʼ relijionetike. Skotol li jecheʼ relijionetik taje xi tsbiiltas li ta Vivliae: «Mukʼta Babilonia ti jaʼ smeʼ li jchonbail antsetike» (Apokalipsis 17:5-7). ¿Kʼu yuʼun chalbe skʼoplal ti jaʼ jun jchonbail antse? Yuʼun muʼyuk tukʼ yakʼoj sbaik ta stojolal Dios li jnitvanejetik ta relijionetik taje. Jaʼ mas oy ta yoʼontonik skoltael li ajvaliletik ta Balumile, jaʼ mu skʼan skoltaik li Jesuse xchiʼuk li Ajvalilal yuʼune. Xchiʼuk xtok, sventa mas ep sjuʼelike, spʼajojik epal chanubtaseletik ta Vivlia. Muʼyuk sak xkuxlejalik chichʼik ta mukʼ Dios jech kʼuchaʼal sak xkuxlejalik li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele (2 Korintios 11:2; Santiago 1:27; Apokalipsis 14:4). Pe, ¿buchʼu chakʼbe slajeb skotol li jecheʼ relijionetike? Li Vivliae chal ti jaʼ ‹li lajuneb xulub› jkot «jtiʼaval chonbolom ti kuxul tsoj skolorale». Li jkot jtiʼaval chonbolom taje jaʼ skʼoplal li Organisación de las Naciones Unidas sbie. Li lajuneb xulube jaʼ skʼoplal li ajvaliletik ta politika ti tskoʼoltas sjolik xchiʼuk li organisasion taje. Li Vivliae chal ti Jeovae chakʼbe ta yoʼontonik ti akʼo yakʼbeik slajeb skotol li jecheʼ relijionetike (kʼelo Apokalipsis 17:3, 16-18).

5, 6. Kʼalal mi laj yichʼ lajesel li jecheʼ relijionetike, ¿kʼuxi jnaʼojtik ti muʼyuk chlaj skotolik li buchʼutik te oyike?

⁵ Kʼalal mi laj yichʼ lajesel skotol li jecheʼ relijionetike, ¿mi chlaj skotolik li buchʼutik te oyike? Moʼoj. ¿Kʼu yuʼun jech chkaltik taje? Yuʼun li Vivliae yalojbe xa onoʼox skʼoplal ti oy jnitvanejetik ta relijion ti kuxul chkomike xchiʼuk ti tspas sbaik ti muʼyuk toʼox tikʼilik ta jecheʼ relijione. Taje jaʼ jech laj yalbe skʼoplal j-alkʼop Sakarias kʼalal laj yal ti oy toʼox buchʼu tikʼil ta jecheʼ relijion ti xi chale: «‹Muc jʼalcʼopucun, jloc banamilun noʼox. Ta jbicʼtal onoʼox jʼabtelun tal ta banamil›, xiic. Me jech ta xjacʼbatique: ‹¿Pero cʼu yuʼun oy ep atuchʼemal chaʼe?›, me xʼutatique, jech ta xtacʼovic: ‹Jaʼ te lituchʼ tal ta sna li bochʼo lec jcʼopan jba jchiʼuque›, xiic» (Zacarías 13:4-6).

 ⁶ ¿Kʼusi chkʼot ta pasel ta steklumal Dios kʼalal chichʼ tsakel ta kʼop li jecheʼ relijionetike? Xi laj yal li Jesuse: «Jech ta melel, ti muʼyukuk chichʼ jutukajesbel skʼakʼalil taje, muʼyuk buchʼu chkol ti jechuke, pe ta skoj li buchʼutik tʼujbile ta xichʼ jutukajesbel li skʼakʼalile» (Mateo 24:22). Li ta skʼakʼalil baʼyel yajtsʼaklomtak Kristoe, li Jeovae la sjutukajesbe o la spajesbe skʼakʼalil li kontrainel ta stojolal Jerusalene. Ta skoj taje, jatavik lokʼel «li buchʼutik tʼujbile», jaʼ xkaltik, li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele. Taje jaʼ jech chkʼot ta pasel xtok li ta jkʼakʼaliltike. Li Jeovae muʼyuk chakʼ ti xichʼik lajesel ta ajvaliletik «li buchʼutik tʼujbile». Kʼalal naka to chlik li mukʼta tsatsal vokolile, li Diose tspajes sventa chchabi li steklumale. Kʼalal mi echʼ xaʼox li baʼyel kontrainel taje, oy kʼuk sjalil ti muʼyuk kʼusi chkʼot ta pasele.

7, 8. 1) ¿Kʼusi skʼan jpastik kʼalal mi laj yichʼ pajesel li kontrainel chichʼik li relijionetike? 2) Li vaʼ ora taje, ¿kʼusi ti jelelutik-o xchiʼuk li yan krixchanoetike?

⁷ Mi laj xaʼox yichʼ lajesel li jecheʼ relijionetike jaʼo me chkakʼtik ta ilel mi jkʼanojtik ta melel li Jeovae. Jutuk mu skotoluk li krixchanoetike jaʼ te chbat saʼik koltael ta stojolal li organisasionetik ta sba balumile, ti xkoʼolajik «ta tonetik li ta vitstike» (Apokalipsis 6:15-17). Yan li voʼotike jaʼ ta jsaʼtik li chabiel yuʼun Jeovae. Pe, ¿mi xuʼ jnoptik ti jaʼ to te chlik tunikuk ta stojolal Jeova li yan epal krixchanoetike? Moʼoj. Jech kʼuchaʼal li ta Jerusalene, li epal judaetike muʼyuk ochik ta yajtsʼaklomtak Kristo kʼalal lokʼik batel ta Jerusalen li soltaroetike. Moʼoj, li kʼusi kʼot ta pasele, jaʼ ti buchʼu jaʼik xa onoʼox yajtsʼaklomtak Kristoe la xchʼunbeik smantal li Jesuse, vaʼun jatavik lokʼel. Jaʼ yuʼun, kʼalal mi laj yichʼ pajesel li kontrainel chichʼik li relijionetike, mu me jmalatik ti ep xa buchʼutik jaʼ to chlik ochikuk li ta melel relijione. Jaʼ me yorail chkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik ta melel Jeova li yajtunelutike xchiʼuk ti ta jkoltatik li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele (Mateo 25:34-40).

⁸ ¿Kʼusitik chkʼot ta pasel li vaʼ ora taje? Mu jnaʼtik lek. Xuʼ van tstsatsaj li kʼusitik chkʼot ta pasele xchiʼuk ti jtsʼik jvokoltike. Li yajtsʼaklomtak Kristo ta Jerusalene laj yikta komel snaik xchiʼuk ep kʼusitik vokol la snuptanik (Markos 13:15-18). Jaʼ yuʼun xi skʼan jakʼbe jbatike: «¿Mi jech oy ta koʼonton ek ti chjutukaj li kʼusitik oy kuʼune? ¿Mi jpʼel koʼonton ti kʼusuk noʼox ta jpas sventa tukʼ chkakʼ jba ta stojolal Jeovae?». Nopbo avaʼi skʼoplal liʼe; kʼusuk noʼox xkʼot ta pasel li vaʼ ora taje jaʼ xa noʼox voʼotik chkichʼtik ta mukʼ li Jeovae. Jech ta jpastik kʼuchaʼal la spas li j-alkʼop Daniele (Daniel 6:10, 11).

9, 10. 1) ¿Kʼusi chlik jcholbetik skʼoplal kʼalal yakal xaʼox li mukʼta tsatsal vokolile? 2) ¿Kʼusi tspasik li kajkontratike?

⁹ Kʼalal yakal xaʼox li mukʼta tsatsal vokolile muʼyuk xa bu ta jcholtik «li lekil aʼyejetik ta sventa li Ajvalilal[e]», yuʼun echʼ xaʼox me yorail ta spasel jech. Jaʼ xaʼox me yorail ti ‹ta xtal li slajeb› kʼusitik oye (Mateo 24:14). Jaʼ xa tsots koʼontontik chkalbetik skʼoplal ti chtal jun chapanele. Li aʼyej taje xuʼ van jaʼ skʼoplal ti poʼot xa chichʼ lajesel li steklumal Satanase. Li ta Apokalipsis 16:21 chal ti krixchanoetike mu skʼupinik li aʼyej chichʼ cholbel skʼoplale, xkoʼolaj la kʼuchaʼal mukʼtik bot ta xilik xchiʼuk ta la xchopol kʼoptaik li Diose.

¹⁰ ¿Kʼusi tspasik li kajkontratik mi laj yaʼiik li tsatsal aʼyeje? Li Ezequiele laj yalbe skʼoplal kʼusi tsnop jtsop jteklumetik ti Gog ta Magog sbiike. Xi laj yal li Ezequiele: «Ta xbat jcontrain li jun banamil ti muʼyuc macbile, chbat jcontrain li cristianoetic ti jun yoʼnton te nacal ta yosilalique, ti muʼyuc setbil ta coralton slumalique, ti  muʼyuc smaque, xchiʼuc ti muʼyuc sbajubiltaque». Kʼuchaʼal chkiltike, li j-alkʼope laj yal ti Gogue ta skʼan xlik stsak ta kʼop xchiʼuk chbat yelkʼanbe kʼusitik oy yuʼun li yajtuneltak Diose, yuʼun chil kʼuchaʼal «cristianoetic ti itsobatic loqʼuel tal ta yantic banamile, ti oy xa ep cʼusitic oy yuʼunique, ti oy xa ep stsʼunub yovolique, ti te nacalic ta oʼlol banamile» (Ezequiel 38:10-12). Li yajtuneltak Diose te ch-oyiik ‹ta oʼlol banamil›, jaʼ xkaltik, ta xil skotol krixchanoetik ti jelelike. Li jteklumetike muʼyuk xa tstsʼik yuʼunik ti chbat stsakik ta kʼop li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele xchiʼuk li buchʼutik koʼol ch-abtejik xchiʼuke.

11. 1) ¿Kʼusi skʼan te oyuk ta joltik ta sventa li kʼusitik chkʼot ta pasel li ta mukʼta tsatsal vokolile? 2) ¿Kʼusi tspasik li yajkontratak Dios mi laj yilik li senyailtake?

¹¹ ¿Kʼusi chkʼot ta pasel ta tsʼakal? Li Vivliae chal ti oy kʼusitik chkʼot ta pasele, jaʼ noʼoxe muʼyuk chal kʼu yelan xcholet chkʼot ta pasel. Jlome xuʼ van koʼol yorail chkʼot ta pasel. Kʼalal laj yalbe skʼoplal kʼu yelan chlaj steklumal Satanas li Jesuse, xi laj yale: «Chvinaj senyailtak ta Kʼakʼal, ta U xchiʼuk ta kʼanaletik, xchiʼuk xtok chil svokol li jteklumetik ta sba balumile yuʼun mu snaʼik kʼusi tspasik ta skoj ti xjumumet li nabe xchiʼuk ti tsyukʼilan sbae. Chbat xchʼulelik ta xiʼel li krixchanoetike xchiʼuk ta skoj ti tsmalaik kʼusitik chkʼot ta pasel li ta sba balumile, yuʼun ta xnik li juʼelaletik ta vinajele. Te une ta xilik chtal ta ba tok xchiʼuk sjuʼel xchiʼuk smukʼulal li Xnichʼon krixchanoe» (Lukas 21:25-27; kʼelo Markos 13:24-26). ¿Kʼusi jaʼ skʼoplal li «senyailtak» taje? ¿Mi jaʼ van chalbe skʼoplal ta melel li batsʼi Kʼakʼal, U xchiʼuk li kʼanaletike? Persa ta jmalatik sventa jnaʼtik mi jaʼ ta melel. Kʼusiuk noʼox ti skʼan xale, li kʼusi jnaʼojtik ta melele jaʼ ti ta xtʼelik ta xiʼel yajkontratak Dios mi laj yilik li kʼusitik taje.

12, 13. 1) ¿Kʼusi tspas Jesus kʼalal mi tal «xchiʼuk sjuʼel xchiʼuk smukʼulal[e]»? 2) ¿Kʼusi van tspasik li yajtuneltak Dios kʼalal jaʼo jech taje?

¹² ¿Kʼusi tspas Jesus kʼalal mi tal «xchiʼuk sjuʼel xchiʼuk smukʼulal[e]»? Li buchʼutik tukʼ yakʼoj sbaik ta stojolal Diose ta x-akʼbat smotonik, yan li buchʼutik muʼyuke, chichʼik akʼbel kastigo (Mateo 24:46, 47, 50, 51; 25:19, 28-30). ¿Kʼuxi chut taje? Xi laj yal li kʼusi tspase: «Kʼalal mi la stsak tsots yabtel li Xnichʼon krixchanoe xchiʼuk ti te xchiʼuk skotol li yaj-anjeltake, ta xchoti li ta chotlebal sventa ajvalilal ti jun yutsile. Te une chichʼ tsobel tal skotol jteklumetik ta stojolal, vaʼun chchʼak li krixchanoetik jech kʼuchaʼal chchʼak lokʼel xchij ta stojolal tentsunetik li jchabichije. Vaʼun ta sbatsʼikʼob chakʼ li chijetike, yan li tentsunetike ta stsʼetkʼob» (Mateo 25:31-33). Taje jaʼ skʼan xal ti chchapan skotol krixchanoetik li Jesuse. Mi laj yakʼ venta ti muʼyuk tukʼ yakʼoj sba li jun krixchanoe, ta xal ti jaʼ jkot ‹tentsune›, vaʼun chal ti ta xlaj-o ta sbatel osile. Pe mi laj yakʼ venta ti tukʼ yakʼoj sba li jun krixchanoe, ta xal ti jaʼ jkot ‹chije›, vaʼun ta xakʼ kuxiuk sbatel osil (Mateo 25:46).

¹³ Li Vivliae chal ti kʼalal mi laj yakʼik venta ‹li tentsunetik› ti chichʼ lajesele «tsmaj stiʼ yoʼontonik ta skoj at-oʼonton» (Mateo 24:30). ¿Kʼusi van tspasik li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajel xchiʼuk li yan yajtuneltak Diose? Jech ta spasik kʼuchaʼal laj yal li Jesuse: «Kʼalal chlik kʼotuk ta pasel li kʼusitik taje, tukʼ xavaʼiik xchiʼuk toyo muyel asatik, yuʼun nopol xa li akolebalike» (Lukas 21:28).

14, 15. 1) ¿Kʼusi chkʼot ta pasel kʼalal mi lik xaʼox stsak ta kʼop steklumal Dios li Gog ta Magogue? 2) ¿Kʼusi skʼan xal kʼalal chal Vivlia ti tstsob Jesus li buchʼutik tʼujbil yuʼune?

¹⁴ ¿Kʼusi chkʼot ta pasel kʼalal mi lik xaʼox stsak ta kʼop steklumal Dios li Gog ta  Magogue? Li Vivliae chal ti Jesuse «tstak tal li anjeletike xchiʼuk tstsob li buchʼutik tʼujbil yuʼun ti oyik ta xchanjotal xchikin balumile, ti chlik ta jot stiʼil balumil kʼalal to ta jot stiʼil vinajele» (Markos 13:27; Mateo 24:31). Li vaʼ taje, ¿mi jaʼ van skʼan xal ti jaʼ to chichʼik tʼujel li buchʼutik chbatik ta vinajele? Moʼoj. ¿O mi jaʼ van skʼan xal xtok ti jaʼ to chichʼik li seyoalik ti chakʼ ta naʼel ti ta melel chbatik ta vinajel li buchʼutik tʼujbilik ti liʼ to oyik ta Balumile? Maʼuk xtok, yuʼun li seyoalik taje, laj xaʼox yichʼik kʼalal jutuk xaʼox skʼan xlik li mukʼta tsatsal vokolile (Mateo 13:37, 38; Apokalipsis 7:1-4). Mi jech taje, ¿kʼusi skʼan xal kʼalal chal Vivlia ti tstsob Jesus li buchʼutik tʼujbil yuʼune? Jaʼ skʼan xal ti chakʼbe smoton li buchʼutik tʼujbilik ti liʼ to oyik ta Balumile, vaʼun chikʼanan batel ta vinajel (1 Tesalonisenses 4:15-17; Apokalipsis 14:1). Taje jech chkʼot ta pasel kʼalal mi lik xaʼox tsakvanuk ta kʼop li Gog ta Magogue (Ezequiel 38:11). Vaʼun, jech kʼuchaʼal laj yal Jesuse ta me xojobajik tajek kʼuchaʼal chojobaj Kʼakʼal ‹ta Ajvalilal yuʼun Stotik› li buchʼutik tukʼike (Mateo 13:43). * (Kʼelo li tsʼib ta yok vune.)

¹⁵ Epal krixchanoetike xchʼunojik ti chil ta satik kʼalal chtal spas mantal ta Balumil li Jesuse xchiʼuk ti ta la x-ikʼatik muyel ta vinajel xchiʼuk li sbekʼtalike. ¿Mi jech chichʼik ikʼel batel li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajel ti liʼ to oyik ta Balumile? Moʼoj, yuʼun li Vivliae chal ti mu xkil ta jsatik kʼalal mi tal li Jesuse. Li Vivliae chal ti «chvinaj ta vinajel li senyail Xnichʼon krixchanoe» xchiʼuk ti «chtal ta ba tok ta vinajel» li Jesuse (Mateo 24:30). Jech xtok, li Vivliae chal ti «mu xuʼ xuʼunin Ajvalilal yuʼun Dios li bekʼtalile xchiʼuk li chʼichʼe». Mi  jech taje, ¿kʼuxi ch-ikʼatik batel ta vinajel li buchʼutik tʼujbilik ti liʼ to oyik ta Balumile? Li Vivliae chal ti «[chichʼik] jelel ta anil, jech kʼuchaʼal ta jvikʼel ta jmutsʼel noʼox jsatik, jaʼo kʼalal chichʼ tijel li slajeb okʼese» (kʼelo 1 Korintios 15:50-53). * (Kʼelo li tsʼib ta yok vune.) Jaʼ yuʼun, li buchʼutik tʼujbilik ti tukʼ yakʼoj sbaik ti liʼ to oyik ta Balumile koʼol ta xichʼik ikʼel batel ta vinajel ta anil noʼox, pe mu xa xvinaj ta kʼelel li sbekʼtalike.

16, 17. ¿Kʼusi to baʼyel chkʼot ta pasel kʼalal skʼan toʼox «snupunel li Chʼiom Chije»?

¹⁶ Kʼalal te xaʼox oyik ta vinajel li 144 mile, ¿mi jaʼo van chnupun «li Chʼiom Chije»? (Apokalipsis 19:9.) Moʼoj, yuʼun oy to kʼusi skʼan xkʼot ta pasel baʼyuk. Jvules ta joltik ti Gogue ta stsak ta kʼop steklumal Dios kʼalal liʼ to oyik ta Balumil jlom li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele (Ezequiel 38:16). ¿Kʼusi ta jpastik mi lik tsakvanuk ta kʼop li Gogue? Xi chal li Vivliae: «Mu persauc chapasic pleito li voʼoxuque; te noʼox vaʼano abaic, chʼanchanic. Qʼuelavilic cʼu xʼelan chajcoltaoxuc; vuʼun li Mucʼul Diosune». Xchiʼuk xi chal xtoke: «Mu me xaxiʼic, mu me xchibaj avoʼntonic» (2 Crónicas 20:17). Jech kʼuchaʼal laj xa kiltike, kʼalal mi lik xaʼox tsakvanuk ta kʼop li Gogue, jaʼo ta xichʼik ikʼel batel ta vinajel li buchʼutik tʼujbilik ti liʼ to oyik ta Balumile. Vaʼun, ¿kʼusi chkʼot ta pasel? Li ta Apokalipsis 17:14 chal ti yajkontratak steklumal Diose chlik stsakik ta kʼop «li Chʼiom Chije». Pe li tekstoe chal xtok ti Chʼiom Chije xchiʼuk li buchʼutik «takbilik ta ikʼele, ti tʼujbilike xchiʼuk ti tukʼike» jaʼ ta stsalvanik. Jaʼ jech tspojik steklumal Dios ta Balumil li Jesus xchiʼuk li 144 mil ti jaʼik ajvaliletik ta vinajele.

¹⁷ Li paskʼop ta Armajedone jaʼ me tskʼupil kʼopta li xchʼul bi Jeovae (Apokalipsis 16:16). Li buchʼutik jaʼik «tentsunetike» ta me xichʼik lajesel. Ta me xlaj skʼoplal li choplejal oy ta Balumile, vaʼun kuxul chkom li epal krixchanoetike. Kʼalal mi echʼ xaʼox li Armajedone, xuʼ xa xichʼ pasel «snupunel li Chʼiom Chije», jech kʼuchaʼal chal li ta slajebaltik slivroal Apokalipsis ti toj labal sbae (Apokalipsis 21:1-4). * (Kʼelo li tsʼib ta yok vune.) Li Jeovae chakʼbe ta ilel ti skʼanoj li buchʼutik kuxul chkomik ta Balumile xchiʼuk chakʼanbe ep kʼusitik lekik. ¡Oy tajek ta koʼontontik smalael li kʼusitik labalik sba chkʼot ta pasel taje! (Kʼelo 2 Pedro 3:13.)

18. Ta skoj ti jnaʼojtik ti jutuk xa skʼan xkʼot ta pasel li kʼusitik taje, ¿kʼusi skʼan jpastik?

¹⁸ Ta skoj ti jnaʼojtik ti jutuk xa skʼan xkʼot ta pasel li kʼusitik taje, ¿kʼusi skʼan jpastik? Li jtakbol Pedroe chalbutik tojobtasel ti kʼu yelan skʼan jpas li jtalelaltike. Skʼan sakuk li jkuxlejaltike, jkʼantik li Diose xchiʼuk tukʼuk xkakʼ jbatik. Jech xtok, mu xchʼay xkaʼitik ti jutuk xa tajek skʼan xvul «li skʼakʼalil Jeovae». Xi to laj yal li Pedroe: «Li voʼoxuk ti jkʼanojoxuk ti yakal xa onoʼox chamalaik li kʼusitik taje, pasik me ti bu kʼalal xuʼ avuʼunik ti chʼabaluk achopolalike, ti chʼabaluk apaltailik xchiʼuk ti junuk avoʼontonik staoxuke» (2 Pedro 3:11, 12, 14). Jaʼ yuʼun, lekuk xkichʼtik ta mukʼ li Jeovae, mu jkap jbatik xchiʼuk li jecheʼ relijionetike xchiʼuk ta sjunuluk koʼontontik kakʼ jbatik ta stojolal li Jesuse, ti jaʼ li Ajvalil ti chakʼ lekilale.