1. ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal li xchʼunel koʼontontike? (Kʼelo li lokʼol ta slikebale.)

¿MI OY ajakʼojbe aba junuk velta mi kuxul chakom yuʼun Jeova kʼalal mi tal li mukʼta tsatsal vokolile? Li ta Evreos 11:6 chal ti «muʼyuk lek chilutik Dios mi chʼabal xchʼunel koʼontontike». Jaʼ yuʼun sventa kuxul xijkome skʼan oyuk xchʼunel koʼontontik. Xuʼ van buchʼuuk noʼox xal ti kʼun ta pasel taje. Pe li ta 2 Tesalonisenses 3:2 chal ti mu skotoluk krixchanoetik oy xchʼunel yoʼontonike. Li chib tekstoetik taje, jamal chakʼ ta ilel ti toj tsots skʼoplal skʼan xkakʼtik persa sventa tsotsuk li xchʼunel koʼontontike.

2, 3. 1) ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti tsotsuk li xchʼunel koʼontontike? 2) ¿Kʼusi ta jchantik batel li ta xchanobil avie?

² Li jtakbol Pedroe laj yal ti tsots tajek skʼoplal ti skʼan kuchemuk yuʼun «preva» li xchʼunel koʼontontike (kʼelo 1 Pedro 1:7). Ta jkʼantik jechukutik «kʼuchaʼal li krixchano ti oy xchʼunel yoʼonton sventa kuxuluk-o» xijkom li ta mukʼta tsatsal vokolil ti poʼot xa skʼan xtale (Evreos 10:39). Jaʼ yuʼun, skʼan xkakʼbetik yipal sventa mas to stsatsaj batel li xchʼunel koʼontontike. Mi jech la jpastike, jaʼ jech kolem chijkom yuʼun Jesus kʼalal mi tal slajes li chopol balumile. Jech kʼuchaʼal la skʼanbe Jesus li jun vinike, xuʼ jech xi jkʼanbetik li Jeova eke: «¡Koltaun ti bu skʼan oyuk xchʼunel koʼontone!» (Markos 9:24). O xuʼ jech jkʼanbetik Dios ek li kʼusi la skʼanbeik Jesus li jtakboletik kʼalal xi laj yalbeike: «Akʼbun mas xchʼunel koʼontonkutik» (Lukas 17:5).

 ³ Li ta xchanobil avie ta jchantik batel li oxib sjakʼobil liʼe: ¿Kʼusitik xuʼ jpastik sventa tsotsuk li xchʼunel koʼontontike? ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti tsots li xchʼunel koʼontontike? ¿Kʼu yuʼun xuʼ jchʼuntik lek ti chakʼ xchʼunel koʼontontik Jeova mi la jkʼanbetike?

4. ¿Buchʼutik xuʼ jchanbetik skʼoplal xchʼunel yoʼontonik yoʼ stsatsub mas li xchʼunel koʼontontike?

⁴ Li Jeovae tskʼan ti tsotsuk li xchʼunel koʼontontike. Jaʼ yuʼun «skotol li kʼusitik laj yichʼ tsʼibael ta voʼnee, laj yichʼ tsʼibael sventa jchanubtaseltik» (Romanos 15:4). Jlom li kʼusitik taje jaʼ li sloʼil xkuxlejalik Abraan, Sara, Isaak, Jakob, Moises, Raab, Jedeon xchiʼuk li Barake (Evreos 11:32-35). Pe xuʼ jchanbetik skʼoplal xtok kʼu yelan labal xa noʼox sba xchʼunel yoʼontonik li epal ermanoetik avi kʼakʼale. *

5. 1) ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel ti tsots tajek xchʼunel yoʼonton li Eliase? 2) ¿Kʼusi xuʼ jakʼbe jbatik?

⁵ Jun skʼelobil ti chalbe skʼoplal ta Vivliae jaʼ li Eliase. Jkʼeltik voʼob velta ti bu laj yakʼ ta ilel ti tsots tajek xchʼunel yoʼonton ta stojolal Jeovae. Baʼyel, li jun veltae li Eliase laj yalbe ajvalil Acab ti muʼyuk chakʼ taluk voʼ jayibuk jabil li Jeovae. Xchiʼuk laj yal ti xchʼunoj ta melel ti jech chkʼot ta pasele, yuʼun jaʼ laj yal li Jeovae (1 Reyes 17:1). Xchibal, li Eliase la spat yoʼonton ta stojolal Dios ti ch-akʼbat li kʼusi chtun yuʼune xchiʼuk ti chakʼbe kʼusi chtun yuʼun yan krixchanoetik li ta yorail kʼepelaltike (1 Reyes 17:4, 5, 13, 14). Yoxibal, li Eliase laj yakʼ ta ilel xchʼunel yoʼonton ta stojolal Jeova ti xuʼ xchaʼkuxesbe skerem li jun meʼon antse (1 Reyes 17:21). Xchanibal, kʼalal laj yakʼ milbil matanal ta vits Carmelo li Eliase xchʼunoj lek ti tstak talel kʼokʼ ta vinajel Jeova sventa chchikʼ li milbil matanal taje (1 Reyes 18:24, 37). Svoʼobal, kʼalal skʼan toʼox xlaj li yorail kʼepelaltike, li Eliase snaʼoj lek ti ta xakʼ yan velta li voʼe, jaʼ yuʼun xi laj yalbe li Acabe: «Bat veʼan, uchʼan voʼ, yuʼun ven chauquil voʼ xvoʼet tal chcaʼay» (1 Reyes 18:41). Ti laj xa jchanbetik skʼoplal taje, xuʼ xi jakʼbe jbatike: «¿Mi tsots tajek xchʼunel koʼonton jech kʼuchaʼal laj yakʼ ta ilel li Eliase?».

6. ¿Kʼusi skʼan jkʼanbetik Dios mi ta jkʼantik tsotsuk li xchʼunel koʼontontike?

⁶ Mi ta jkʼantik stsatsub li xchʼunel koʼontontike skʼan jkʼanbetik xchʼul espiritu li Diose. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun li xchʼunel oʼontonale jaʼ jtos talelal o yabtel li «chʼul espiritue» (Galatas 5:22). Li Jesuse la stij koʼontontik sventa jkʼanbetik Jeova ti akʼo xakʼbutik mas li xchʼul espiritue xchiʼuk laj yal ta melel ti chakʼ li Diose (Lukas 11:13).

7. Albo junuk skʼelobil ti chakʼ ta ilel kʼusi xuʼ jpastik sventa tsotsuk-o li xchʼunel koʼontontike.

⁷ Pe, ¿kʼusi xuʼ jpastik kʼalal mi tsatsub xaʼox kuʼuntik li xchʼunel koʼontontike? Skʼan jechuk-o tsots kuʼuntik. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun li xchʼunel koʼontontike xkoʼolaj kʼuchaʼal kʼalal tsanal kʼokʼe. Xuʼ van lek tsots skʼakʼal li ta slikebale, pe mi muʼyuk xa laj kakʼbetik siʼile ta xtupʼ. Jaʼ jech xuʼ xkʼot ta pasel ta stojolal li xchʼunel koʼontontik eke. Mi ta jkʼantik tsotsuk-oe, skʼan jkʼeltik xchiʼuk jchanbetik lek skʼoplal jujun kʼakʼal li Vivliae. Mi jech la jpastike, mas me ta jkʼantik li Jeovae xchiʼuk li Skʼope, vaʼun lek tsots-o li xchʼunel koʼontontike.

8. ¿Kʼusi yan skʼan jpastik sventa lekuk-o tsots li xchʼunel koʼontontike?

⁸ Sventa lekuk tsots-o li xchʼunel koʼontontike,  maʼuk noʼox me bal li kʼusi la jchantik kʼalal skʼan toʼox xkichʼtik voʼe (Evreos 6:1, 2). Xuʼ jchanbetik skʼoplal kʼuxi kʼotemik ta pasel ta melel li jlom albil kʼopetik ta Vivliae. Jech xtok, kʼalal ta jchan Jvivliatike skʼan xkakʼtik persa skʼelel mi yakal ta xkakʼtik ta ilel ta jkuxlejaltik mi ta melel tsots li xchʼunel koʼontontike (kʼelo Santiago 1:25; 2:24, 26).

9, 10. 1) ¿Kʼuxi tskoltautik sventa tsotsuk-o xchʼunel koʼontontik li ermanoetike? 2) ¿Kʼuxi tskoltautik sventa tsotsuk-o xchʼunel koʼontontik li tsobajeletike? 3) ¿Kʼuxi tskoltautik sventa tsotsuk-o xchʼunel koʼontontik li cholmantale?

⁹ Xi laj yal li jtakbol Pabloe: «Koʼoluk jtsatsubtasbe jba koʼontontik ta sventa li xchʼunel koʼontontik ta jujuntale» (Romanos 1:12). ¿Kʼu yuʼun jech laj yal taje? Yuʼun mas to tstsatsub xchʼunel koʼontontik kʼalal te jchiʼuktik li ermanoetik ta jtsobobbailtike. Mas to jech chkʼot ta pasel mi jaʼ la jchiʼintik li buchʼutik tukʼ laj yakʼ sbaik kʼalal laj yil svokolike (Santiago 1:3). Li lekil amigoiletike tstsatsubtas mas li xchʼunel koʼontontike, yan li chopol amigoiletike jaʼ noʼox tskʼunibtas (1 Korintios 15:33). Jaʼ yuʼun li Vivliae tstij koʼontontik ti akʼo mu jchʼaytik junuk tsobajele, yuʼun jaʼ te ta jpatbe jba koʼontontik ta jujuntal (kʼelo Evreos 10:24, 25). Jech xtok, li kʼusi ta jchantik ta tsobajeletike jaʼ tskoltautik sventa stsatsub mas li xchʼunel koʼontontike. Li ta Romanos 10:17 chal ti mas to ch-ayan xchʼunel koʼontontik mi mas la jchan Jvivliatike. Jaʼ yuʼun xi skʼan jakʼbe jbatike: «¿Mi chikʼot ta skotol tsobajeletik?».

¹⁰ Yan kʼusi xuʼ skoltautik sventa tsotsuk-o li xchʼunel koʼontontike jaʼ mi ta jcholbetik mantal li krixchanoetike. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun kʼalal jech ta jpastike, ta jpat koʼontontik ta stojolal li Jeovae xchiʼuk tstsatsub koʼontontik jech kʼuchaʼal li yajtsʼaklomtak Kristo ta baʼyel sigloe (Echos 4:17-20; 13:46).

11. 1) ¿Kʼu yuʼun tsots tajek xchʼunel yoʼontonik li Josue xchiʼuk Calebe? 2) ¿Kʼu yelan xuʼ jchanbetik li Josue xchiʼuk Calebe?

¹¹ Mas to tstsatsub xchʼunel koʼontontik kʼalal chkiltik kʼu yelan tstakʼ j-orasiontik li Jeovae xchiʼuk ti tskoltautike. Taje jech kʼot ta pasel ta stojolal li Josue xchiʼuk Calebe. Kʼalal ay spaʼiik talel li osiletik ti albat ch-akʼbatik yuʼun Jeovae, laj yakʼik ta ilel ti tsots tajek xchʼunel yoʼontonike. Pe mas to tsatsaj batel li xchʼunel yoʼontonike, yuʼun laj yakʼik venta ti nopoltik noʼox chkoltaatik yuʼun li Diose. Jaʼ yuʼun li Josuee xi laj yalbe ta melel li j-israeletike: «Ta jcʼan acʼo cʼotuc lec ta ajol ta avoʼntonic ti icʼot ta pasel scotol li cʼusi yalojboxuc Mucʼul Dios cuʼuntique. Me jbeluc muʼyuc cʼusi ti muc spase. Jaʼ yuʼun ichʼic me ta mucʼ li Mucʼul Diose; scotoluc avoʼnton tunanic yuʼun. [...] Li vuʼun jchiʼuc cajnil jnichʼnabe jaʼ noʼox chituncutic o yuʼun li Mucʼul Diose» (Josué 23:14; 24:14, 15). Mi ta jpat koʼontontik ta stojolal li Jeova eke, ta me xkakʼtik venta kʼu yelan tskoltautik, vaʼun mas to me tstsatsub li xchʼunel koʼontontike (Salmo 34:8).

12. ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti tsots li xchʼunel koʼontontike?

¹² Xi laj yal li jchankʼop Santiagoe: «Chkakʼ avil li xchʼunel koʼonton ta skoj li kʼusitik lek ta jpase» (Santiago 2:18). Li kʼusi la skʼan laj yal Santiagoe jaʼ ti xuʼ xkakʼtik ta ilel ti tsots xchʼunel koʼontontik ta skoj li kʼusitik ta jpastike. Jkʼeltik junchibuk kʼusitik xuʼ jpastik sventa xkakʼtik ta ilel li xchʼunel koʼontontike.

13. ¿Kʼu yuʼun chkakʼtik ta ilel ti oy xchʼunel koʼontontik kʼalal ta jcholtik mantale?

¹³ Kʼalal ta jcholtik mantale chkakʼtik ta ilel ti oy xchʼunel koʼontontike. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti poʼot xa li slajebal kʼusitike xchiʼuk ti «ta xcʼot onoʼox ta pasel[e]»  (Habacuc 2:3). Skʼan xi jakʼbe jbatik mi ta jkʼan ta jnaʼtik mi tsots li xchʼunel koʼontontike: «¿Mi toj tsots skʼoplal chkaʼi li cholmantale? ¿Mi chkakʼ tajek persa bu kʼalal xuʼ kuʼun sventa xkalbe skʼoplal li Diose? ¿Mi ta jsaʼ yan kʼuxi xuʼ jcholmantal?» (2 Korintios 13:5). Mi laj kakʼtik persa xcholel mantale, jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti tsots li xchʼunel koʼontontike (kʼelo Romanos 10:10).

14, 15. 1) ¿Kʼuxi yan xuʼ xkakʼtik ta ilel ti oy xchʼunel koʼontontike? 2) Alo kʼuxi laj yakʼ ta ilel ti tsots xchʼunel yoʼonton jun utsʼ alalil ta Asiae.

¹⁴ Yan kʼusi xuʼ jpastik sventa xkakʼtik ta ilel ti oy xchʼunel koʼontontike jaʼ kʼalal ta jtsaltik li jvokoltik jujun kʼakʼale. Kʼalal ta jnuptantik povreal, tstsakutik chamel, chijchibaj, chij-ipaj ta at-oʼonton o yan vokoliletike, ta jpat koʼontontik ti tskoltautik ‹ta yorail› noʼox li Jeova xchiʼuk Jesuse (Evreos 4:16). Ta me xkakʼtik ta ilel ti jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeova mi la jkʼanbetik koltaele. Li Jesuse laj yal ti xuʼ jkʼanbetik Dios li jveʼeltik sventa jujun kʼakʼale (Lukas 11:3). Oy ep skʼelobiltak ta Vivlia ti chakʼ iluk ti xuʼ chakʼbutik kʼusitik chtun kuʼuntik li Jeovae. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal jaʼo mu xakʼ voʼ li ta Israele, li Jeovae laj yakʼbe yaʼal xchiʼuk sveʼel li Eliase. Li Vivliae chal ti «ta jujun sob, xchiʼuc ta jujun mal cʼacʼal ibat li jojetique; yichʼojic batel pan xchiʼuc tiʼbol» xchiʼuk te chkʼot yuchʼ voʼ ta jun ukʼum li Eliase (1 Reyes 17:3-6). Xuʼ jech jpat koʼontontik ti chakʼbutik kʼusitik chtun kuʼuntik jujun kʼakʼal li Jeova eke.

¹⁵ Xuʼ jchʼuntik ta melel ti muʼyuk kʼusi tspas palta kuʼuntik mi la jchʼunbetik-o smantal li Jeovae. Jkʼeltik kʼusi kʼot ta pasel ta stojolal jun utsʼ alalil ta Asia. Jun veltae, ta skoj yabtel li totile laj yakʼ venta ti xuʼ tsok batel ti kʼu yelan xil sbaik xchiʼuk Jeovae. Pe li ermano taje xchiʼuk li yajnile laj yakʼ ta xkuxlejalik li kʼusi chal Mateo 6:33 xchiʼuk Proverbios 10:4. Jaʼ yuʼun kʼot ta nopel yuʼunik ti chikta li yabtele, vaʼun lik smeltsanik xchiʼuk la xchonik veʼlil sventa stabeik stojol li kʼusitik chtun yuʼunike. Li ajnilale chal ti tsots tajek ta x-abtejike, pe muʼyuk la yilojik-o viʼnal ta skoj ti chabibilik yuʼun Jeovae. ¿Mi oy jech kʼotem ta pasel ta atojolal junuk velta ti la stsatsubtasbot li xchʼunel avoʼontone?

16. ¿Kʼusi chkʼot ta pasel mi la jpat koʼontontik ta stojolal li Jeovae?

 ¹⁶ Mi ta jchʼunbetik smantal li Jeovae xchiʼuk mi ta jpastik li kʼusitik tskʼanbutike skʼan me jpʼeluk-o koʼontontik ti tskoltautik ta melele. Jaʼ jech la skʼan laj yal Pablo kʼalal la svules ta sjol li kʼusi laj yal li j-alkʼop Habacuque. Xi laj yal li Pabloe: «Ta skoj xchʼunel yoʼonton chkuxi li buchʼu tukʼe» (Galatas 3:11; Habacuc 2:4). Jech xtok, li Pabloe laj yal ti toj echʼ xa noʼox labal sba kʼu yelan tskoltautik li Diose (Efesios 3:20). Chkakʼtik persa spasel bu kʼalal xuʼ kuʼuntik sventa chijtun ta stojolal li Diose, pe jnaʼojtik xtok ti mu spas kuʼuntik skotole. Jaʼ yuʼun chkakʼtik persa ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike xchiʼuk jpatoj koʼontontik ti chakʼbe bendision Jeova li kʼusitik lekik ta jpastike. Ta melel, ta jtojtik ta vokol ti tskoltautike.

17. 1) ¿Kʼu yelan laj yilbeik stakʼobil kʼalal la skʼanik mas xchʼunel yoʼontonik li jtakboletike? 2) ¿Kʼu yuʼun xuʼ jchʼuntik ta melel ti chakʼ xchʼunel koʼontontik mi la jkʼanbetik li Jeovae?

¹⁷ Ta skoj li kʼusitik la jchantik li ta xchanobil avie, xuʼ van jech chkaʼi jbatik kʼuchaʼal li jtakboletik ti xi laj yalbeik li Jesuse: «Akʼbun mas xchʼunel koʼontonkutik» (Lukas 17:5). Li ta Pentekostes ta sjabilal 33 ta jkʼakʼaliltike laj yilbeik stakʼobil li kʼusi la skʼanbeik Jesuse. Li vaʼ jabile akʼbatik chʼul espiritu xchiʼuk koltaatik sventa xaʼibeik smelolal li kʼusi tskʼan yoʼonton Diose. Ta skoj taje tsatsub mas li xchʼunel yoʼontonike xchiʼuk lik xcholik mantal ti muʼyuk buchʼu yan jech spasoj-oe (Kolosenses 1:23). Li Jeovae jamal chal ti chakʼbutik li kʼusiuk noʼox ta jkʼanbetike, jaʼ noʼox mi jech ta jkʼanbetik jech kʼuchaʼal tskʼan yoʼontone (1 Juan 5:14). Jaʼ yuʼun xuʼ jchʼuntik ta melel ti chakʼ xchʼunel koʼontontik mi la jkʼanbetike.

18. ¿Kʼuxi chakʼbe bendision Jeova li buchʼutik tsots xchʼunel yoʼontonike?

¹⁸ Kʼalal ta jpat koʼontontik ta jyalel ta stojolal li Jeovae, ta me xakʼbutik bendision xchiʼuk ta xakʼ mas xchʼunel koʼontontik mi la jkʼanbetike. Jech xtok, mas me tstsatsub li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk jtatik-o ventainel yuʼun li Ajvalilal yuʼun Diose (2 Tesalonisenses 1:3, 5).