¿Kʼu yuʼun ta sbi Jesús skʼan jpastik orasion?
LI ORASIONE jaʼ li kʼusi mas laj yalbe skʼoplal kʼalal ichanubtasvan li Jesuse. Li ta skʼakʼalile, li jnitvanejetik ta relijion yuʼun judioetike «ta chiquin xoraltic [vaʼajtik] cʼalal tscʼopanic Diose». ¿Kʼu yuʼun jech tspasik taje? «Yuʼun jech acʼo ilaticuc» yuʼun li krixchanoetike. Ta melel, yuʼun tskʼanik ti akʼo labal ch-ilatik ta skoj ti chichʼik ta mukʼ Diose. Ep ti buchʼutik taje toj jal noʼox ta spasik li s-orasionike xchiʼuk jaʼ noʼox ta xchaʼalilanik li kʼusi yalojik xa onoʼoxe, jaʼ yileluk maʼ ti skʼan «ep ta velta [ch]alilanique» sventa x-aʼibatik li s-orasionik yuʼun Diose (Mateo 6:5-8). Pe li Jesuse lek jamal laj yakʼ ta ilel ti spasel jech taje muʼyuk kʼusi sbalil, te une, li buchʼutik tukʼ yoʼontonike la snaʼik kʼusi ti muʼyuk lek kʼalal tspasik li orasione. Jech un chaʼa, li Jesuse maʼuk noʼox laj yal li kʼusi muʼyuk lek ta alele. Oy to kʼusi yan la xchapbe smelolal sventa li orasione.
Li Jesuse ichanubtasvan ti ta j-orasiontike skʼan ta xkakʼtik ta ilel ti ta jkʼantik ti akʼo ichʼbiluk ta mukʼ li sbi Diose, ti akʼo taluk li Ajvalilal yuʼune xchiʼuk ti akʼo xkʼot ta pasel li kʼusi tskʼan yoʼontone. Jech noxtok chanubtasvan ti xuʼ jkʼanbetik koltael Jeova ta kʼusiuk ta sventa jkuxlejaltike (Mateo 6:9-13; Lucas 11:2-4). Ta lokʼolkʼop laj yakʼ ta ilel ti skʼan ti te xi jvulvun-o, oyuk xchʼunel koʼontontik xchiʼuk ti bikʼit noʼox chkakʼ jbatik mi ta jkʼantik ti akʼo xi yaʼibutik j-orasiontik li Jeovae (Lucas 11:5-13; 18:1-14). Xchiʼuk, sventa lek tsʼunul chkom li kʼusi ichanubtasvane jech la spas ek li Jesuse (Mateo 14:23; Marcos 1:35).
Mu ta naʼeteluk li mantaletik taje la skoltaan li yajtsʼaklomtak Jesuse sventa akʼo xlekub batel li s-orasionike. Pe manchuk mi jech, li Jesuse jaʼ to la xchanubtasan li
kʼusi mas tsots skʼoplal ta sventa li orasione kʼalal slajeb xaʼox akʼobal kuxul ta Balumile.«Kʼusi tsots skʼoplal ijel ta sventa ti kʼuyelan chichʼ toʼox pasel orasione»
Sjunul li akʼobal taje, li Jesuse la spatbe yoʼonton li stukʼil yajtakboltake. Taj une jaʼ yorail sventa chalbe jun achʼ mantal. «Vuʼun li beune, vuʼun li melelune, vuʼun li cuxlejalune —xutanan—. Muʼyuc bochʼo xuʼ chbat ta stojol Jtot ti me mu xtal ta jtojole», xi. Laj une xi la spatbe yoʼonton li yajtakboltake: «Cʼusiuc chacʼanbeic ta jbi li Totile, vuʼun ta xcacʼboxuc, yuʼun jech ichʼbil ta mucʼ acʼo cʼotuc ta jventa li Totile. Me oy cʼusi chacʼanic ta jbie, vuʼun ta xcacʼboxuc». Kʼalal poʼot xa xlaj yoʼontone xi laj yalanbee: «Tana muʼyuc to cʼusi acʼanojbeic ta jbi. Cʼanbeic, jech chayacʼboxuc. Jech toj xcuxet noʼox avoʼntonic scotol cʼacʼal» (Juan 14:6, 13, 14; 16:24).
¡Toj labal xa noʼox sba li kʼusi laj yale! Jun diksionario chal ti taje jaʼo la «kʼusi tsots skʼoplal ijel ta sventa ti kʼuyelan chichʼ toʼox pasel orasione». Li kʼusi laj yale maʼuk skʼan xal ti jaʼ xa ta jkʼopontik ta orasion li Jesuse, ti jaʼ mu xa bu ta jtsaktik ta venta li Diose. Moʼoj, yuʼun jaʼ la sjam jun achʼ be sventa xuʼ xi jnopaj ta stojolal li Jeova Diose.
Melel onoʼox, li Diose ta xaʼibe s-orasiontak li stukʼil yajtuneltake (1 Samuel 1:9-19; Salmo 65:2). Pe jech xtok, kʼalal la spas jun trato xchiʼuk li Israele, mi oy buchʼu tskʼan akʼo x-aʼibat li s-orasione tskʼan stsak ta venta ti jaʼ noʼox li Israel tʼujbil yuʼun Jeovae. Ta mas tsʼakal xtoke, li ta skʼakʼalil Salomone, skʼan toʼox xchʼunik ti li chʼulnae jaʼ li bu tʼujbil yuʼun Jeova sventa chichʼ akʼel li matanaletike (Deuteronomio 9:29; 2 Crónicas 6:32, 33). Pe manchuk mi jech, li vaʼyelan ichʼel ta mukʼe jlikel noʼox ijalij. Jech kʼuchaʼal la stsʼiba li jtakbol Pabloe, li Mantaletik laj yichʼ akʼbel li Israele xchiʼuk li matanaletik ti chichʼ toʼox akʼel ta chʼulnae jaʼ «noʼox laj yacʼ ta pasel puru senyailtac li cʼusi scʼoplal chcʼot ta pasele» (Hebreos 10:1, 2). Li senyailtak taje chakʼ akʼo kʼotuk li kʼusi melel jaʼ skʼoplale (Colosenses 2:17). Jech oxal, leʼ ta jabil 33 ta jkʼakʼaliltike sventa xuʼ lek xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae mu xa jaʼuk persa ta jpastik li kʼusitik chal Mantal akʼbat Moisese. Jaʼ xa mas tsots skʼoplal ti ta jchʼunbetik smantal li Jesucristoe, ti jaʼ albil skʼoplal li ta Mantal taje (Juan 15:14-16; Gálatas 3:24, 25).
Jun biil ti «echʼem smucʼul ta scotol yan biiletique»
Li Jesuse laj yakʼ jun slikeb ti jaʼ mas lek sventa xi jnopajutik ta stojolal li Jeovae. Xuʼ xkaltik ti la skoʼoltajes sba kʼuchaʼal jun kamigotik ti oy ep yipale ti jaʼ ta sjam batel be sventa akʼo xaʼi xchiʼuk stakʼ j-orasiontik li Diose. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jech tspas Jesús sventa chi skoltautike?
Romanos 3:20, 24; Hebreos 1:3, 4). Manchuk mi jech, li Jesuse jaʼ la stoj li smul krixchanoetike kʼalal laj yakʼ li stukʼil kuxlejale (Romanos 5:12, 18, 19). Koliyal taje, stekel li buchʼu skʼane xuʼ lek sak x-ilat yuʼun Jeova xchiʼuk «lec jamal [yoʼonton], muʼyuc xiʼel [chaʼi]» kʼalal tspas orasion ta stojolal Diose, pe, jaʼ noʼox mi oy xchʼunel yoʼonton li ta matanal laj yakʼ Jesuse xchiʼuk ti jaʼ ta sbi Jesús tspas li s-orasione (Efesios 3:11, 12).
Ta skoj ti jmulavil xa onoʼox chi jvokʼe, muʼyuk kʼusi xuʼ jpastik sventa akʼo xchʼay-o ta j-echʼel li jmultike manchuk mi xkakʼtik matanaletik, xchiʼuk muʼyuk jderechotik sventa lek xilutik li Jeovae, ti jaʼ li chʼul Diose (Kʼalal jaʼ ta sbi Jesús ta jpastik orasione, chkakʼtik ta ilel ti oy xchʼunel koʼontontik ta oxtos ti kʼusi laj spas li Cristo sventa akʼo xkʼot ta pasel li kʼusi skʼan yoʼonton Diose: 1) Jaʼ «li chʼium chij yuʼun Dios» ti laj yichʼ akʼel ta matanal sventa chichʼ chʼayel li mulile. 2) Kʼalal laj yichʼ chaʼkuxesel yuʼun Jeovae, li avie yakal xa ta x-abtej kʼuchaʼal «Bankilal Pale» sventa li pojelale. 3) Jaʼ noʼox stuk li be sventa xi jnopaj ta orasion ta stojolal li Jeovae (Juan 1:29; 14:6; Hebreos 4:14, 15).
Ta jtsaktik ta venta Jesús kʼalal mi ta sbi ta jpastik li orasione. Taje jaʼ toj echʼem xa noʼox lek, yuʼun li kʼusi tskʼan Jeovae jaʼ ti «ta sventa sbi Jesús chlic squejan sbai[ke] [...]. Scotol cristiano ta jujuchop cʼop chlic yalic ta jamal ti jaʼ Ajvalil stuc li Jesucristoe; jech ichʼbil ta mucʼ chcʼot li Dios Totile» (Filipenses 2:10, 11). Xchiʼuk xtok, kʼalal ta jpastik orasion ta sbi Jesuse, jaʼ ta jmukʼibtasbetik skʼoplal li Jeovae, yuʼun jaʼ laj yakʼ taluk li xNichʼon sventa jpojeltike (Juan 3:16).
Tskʼan ta jpastik orasion ta «scotol coʼnton[tik]», maʼuk noʼox ti chkaltik li kʼusi nopem xa onoʼox chkaʼitik yalilanele
Sventa akʼo xkakʼtik venta kʼu to smukʼul yabtel li Jesuse, li Vivliae ep yakʼojbe sbitak. Stekel li biiletik taje chi skoltautik sventa akʼo xkiltik kʼu to yepal bendisionetik chkichʼtik koliyal ti kʼusi la spase, yakal spasel xchiʼuk li kʼusi ta spas ta mas tsakal li Jesuse. (Kʼelo li rekuadro « Li s-epal abteltak Jesuse» ti te oy ta .) Jech un chaʼa, li Jesuse jaʼ akʼbil «jun sbi ti echʼem smucʼul ta scotol yan biiletique», jaʼ skʼan xal, ti jaʼ akʼbil ta skʼob stekel li kʼusi oy ta vinajel xchiʼuk ta Balumile (Filipenses 2:9; Mateo 28:18). *
Maʼuk noʼox yuʼun ti jech xa nopeme
Ti jech kʼuchaʼal laj xa kiltike, sventa akʼo xaʼi j-orasiontik li Jeovae skʼan ta sbi Jesús ta jpastik (Juan 14:13,14). Pe maʼuk skʼan xal, ti jaʼ chkaltik li kʼusi nopem xa onoʼox chkaltike, ti muʼyuk xa chlokʼ ta koʼontontik kʼalal ta xkaltik «ta sbi Jesús», ti xi jchie. ¿Kʼu yuʼun moʼoj?
Nopo avaʼi li skʼelobil liʼe. Kʼalal chavichʼ jun karta yuʼun jun jpʼolmale, xuʼ van xi ta tsutses li skartae «jaʼ la stsʼiba». Pe, ¿mi ta yut van yoʼonton chlokʼ li jpʼel kʼop taje, o mi yuʼun jaʼ noʼox jech nopem ta alel? Li kʼusi melele jaʼ ti kʼalal ta jtunesbetik sbi Jesús li ta j-orasiontike skʼan me ta yutil koʼontontik chlokʼ, maʼuk chkaltik li kʼusi nopem xa onoʼox chkaltik jech kʼuchaʼal li karta taje. Manchuk mi mu xkikta jbatik ta spasel orasion, skʼan ta jpastik ta «scotol coʼnton[tik]», maʼuk noʼox ti chkaltik li kʼusi nopem xa onoʼox chkaʼitik yalilanele, maʼuk chkaltik li kʼusi nopem xa onoʼox chkaltike (1 Tesalonicenses 5:17; Salmo 119:145).
¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa akʼo mu jecheʼ noʼox kʼopetik xlokʼ ta ketik kʼalal «ta sbi Jesús», xi jchie? ¿Kʼu yuʼun mu jnopbetik skʼoplal li slekil talelaltak Jesuse? Jaʼ jnoptik li kʼusi spasoj Jesuse xchiʼuk li kʼusi oy ta yoʼonton tspas ta tsʼakal sventa li jlekilaltike. Li ta j-orasiontike, jmuyubtatik li Jeova xchiʼuk kalbetik kolaval ti kʼuyelan la stunes li xNichʼone. Mi jech la jpastike, mas me ta jpat koʼontontik li ta skʼop Jesús ti xi laj yale: «Scotol cʼusi chacʼanbeic ta jbi li Totile chayacʼboxuc» (Juan 16:23).
^ par. 14 Jech kʼuchaʼal chal li Diccionario expositivo de palabras del Antiguo y del Nuevo Testamento exhaustivo yuʼun W. E. Vine, li jpʼel kʼop ta griego ti jelubtasbil kʼuchaʼal «biil», xie, xuʼ van skʼan xal «stekel li kʼusi tskʼan chakʼ ta ilel ta jun biile», jaʼ xkaltik, «jpas mantal, yabtel, smukʼulal, stsatsal, yichʼel ta mukʼ, xchiʼuk yantik».