Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

Jelbat-o xkuxlejalik yuʼun li Vivliae

Jelbat-o xkuxlejalik yuʼun li Vivliae

Jelbat-o xkuxlejalik yuʼun li Vivliae

¿Kʼusi tijbat-o yoʼonton jun ants sventa spas ta jun lekil j-abtel ti ch-elkʼaj toʼox ta yabtele xchiʼuk ti ta smukul jelubtas toʼox diamanteetik ta yan mukʼtik lume? ¿Bu la stabe srasonal sventa tskʼan to chkuxi yaʼi jun ants ti tskʼan ox tsmil sba chib veltae? ¿Kʼuxi tsal yuʼun yakubel xchiʼuk slajesel droga jun vinik ti nopem toʼox tajek xaʼie? Kakʼtik akʼo stakʼ stukik.

BUCHʼU SKʼOPLAL

SBI: MARGARET DEBRUYN

SJABILAL: 45

SLUMAL: BOTSUANA

KʼU TOʼOX YELAN XKUXLEJAL: TSMUKUL JELUBTAS KʼUSITIK XCHIʼUK J-ELEKʼ

LI JKUXLEJAL TOʼOXE: Li jtote ta Alemania likem, pe ta tsʼakale la slokʼes svuntak sventa te chnaki-o ta África del Sudoeste (Namibia li avie). Voʼone jaʼ te li vokʼ li ta lum taje, ta jun jteklum ti jaʼ sbi Gobabis. Li jmeʼe jaʼ te likem tal ta snitilulal bangologaetik te ta yosilal Botsuana.

Li ta sjabilal 1970 kʼalal ta 1980, li ajvalil ta Sudafricae tsots yakʼoj yip ta stojolal li lum Namibiae, jaʼ yuʼun lik kʼop ti jaʼ sbi apartheid (jaʼ jun kʼop ti bu tspʼaj sbaik ta skoj sbonik xchiʼuk stsʼunobalik) li ta mukʼtikil lumetik xchiʼuk li ta jteklumetik te taje. Ta skoj ti yan-o stsʼunobal li jtot jmeʼe, la sujik ti akʼo xchʼak sbaike, vaʼun jech la spasik. Jech oxal li jmeʼe sut batel ta Botsuana, li voʼon xchiʼuk li jchiʼiltak ta vokʼele la jchiʼinkutik batel li jmeʼkutike. Te li kʼotkutik ta naklej ta lum Ghanzi.

Ta 1979, li bat ta naklej ta yan jteklum ti jaʼ sbi Lobatsi, bat jchiʼinik ta naklej jun utsʼ-alalil, te li kom xchiʼukik jaʼ  to ti tsuts kuʼun li chanune. Ta tsʼakale lik abtejkun ta sekretaria ta jun smeltsanobil karoetik. Kʼalaluk li chʼi tale jnopoj ti muʼyuk chakʼbutik kʼusi chtun kuʼuntik li Diose, jaʼ yuʼun kʼusuk xa noʼox xuʼ jpastik yaʼeluk sventa jtatik li kʼusi chtun ta jkuxlejaltike.

Jaʼ yuʼun lik kelkʼan kʼusitik li bu chi abteje, lek xa xkaʼi ti spatoj yoʼontonik ta jtojolal ta skoj li kabtele. Ta yan xtoke, kʼalal ta xkʼot jkotuk tren ta akʼobaltik li ta lum taje, li voʼon xchiʼuk kamigotake chi ochkutik ta yelkʼanel skotol ti kʼuyepal xuʼ kuʼunkutike. Jech xtok li och ta smukul jelubtasel diamante, oro xchiʼuk bronse ta yan lumetik. Nop tajek xkaʼi slajesel droga, li pas ta simaron xchiʼuk lik jsaʼ ep jlekomtak.

Ta 1993, la staikun ta ilel kʼalal yakal chi elkʼaje, vaʼun la snutsikun lokʼel li ta kabtele. ¿Kʼusi la spasik li kamigotak toʼox ta alele? Laj yiktaikun komel, yuʼun xiʼik mi stsakatik ek. Taje toj kʼux laj kaʼi jaʼ yuʼun la jnop ti muʼyuk xa ta jpat koʼonton ta stojolal junuk krixchanoe.

TI KʼUYELAN LA SJEL JKUXLEJAL LI VIVLIAE: Jun jabil ta mas tsʼakale, laj kojtikin Tim xchiʼuk Virginia, ti jaʼik yajrextiko Jeova ti chtunik ta misioneroale. Te chkʼot svulaʼanikun li bu achʼ kabtel jtaoje xchiʼuk chkʼot xchanubtasikun ta Vivlia kʼalal jaʼo yorail veʼele. Kʼalal laj kil ti xuʼ jpat koʼonton ta stojolalike, laj kalbe ti akʼo xbat xchanubtasikun ta jnae.

Laj noʼox kaʼibe smelolal ta anil ti oy kʼusitik skʼan jel ta jkuxlejal mi taj kʼan ta jlekubtasbe yoʼonton li Jeovae. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal la jkʼel li kʼusi chal li 1 Corintios 6:9, 10 la jchan ti mu xuʼ chventainatik yuʼun Dios «li bochʼotic chmulivajique, [...] li jʼeleqʼuetique, li bochʼotic xpichʼet noʼox yoʼntonique, li jyacubeletique, li bochʼotic chopol chalbeic scʼoplal xchiʼilique, xchiʼuc li bochʼotic tsloʼlabeic ta mucul cʼusi oy yuʼun xchiʼilique». Jaʼ yuʼun ta jujun lik kikta li kʼusitik chopol nopem toʼox xkaʼi spasele. Laj kikta li elekʼe xchiʼuk xchiʼinel li jmilvanejetik ti bu li chʼi talele. Koliyal li Jeovae laj kikta komel li jlekomtake.

KʼUSITIK SBALIL JTAOJAN: Jnaʼ xa jpajes jba li ta ilinele xchiʼuk muʼyuk xa tsots ta xkut li kalabtak kʼalal oy kʼusi chopol tspasike, pe spasel taje ep kakʼoj kip (Efesios 4:31). Kakʼoj persa xlamet chi kʼopoj, taje chkoltavan sventa lek chkʼot ta lokʼel li kʼusitike xchiʼuk sventa jun yoʼonton li kutsʼ kalale.

Li kamigotak toʼoxe xchiʼuk li jlakʼnatake snaʼojik ti xuʼ xa spat yoʼontonik ta jtojolale. Avie tukʼ xa koʼonton chi abtej, xchiʼuk lek xa ta jtukʼulan li takʼine xchiʼuk li kʼusitik oy ta jbae. Koliyal taje, ta jtabe stojol li kʼusitik chtun kuʼune xchiʼuk ta jchʼak lek jkʼakʼal ta xchanubtasel ta Vivlia li krixchanoetike. Koʼol tajek ta jnop li kʼusi chal Proverbios 10:22: «Li bendición yuʼun Mucʼul Diose jaʼ jcʼulejaltic chcʼot; mu jta jvocoltic yuʼun».

BUCHʼU SKʼOPLAL

SBI: GLORIA ELIZARRARÁS DE CHOPERENA

SJABILAL: 37

SLUMAL: MÉXICO

KʼU TOʼOX YELAN XKUXLEJAL: TA OX SMIL SBA

LI JKUXLEJAL TOʼOXE: Li chʼi ta Naucalpan (Estado de México) ti bu ep jkʼulejetike. Kʼalal li pas ta chex tsebe lik jtoy jba. Toj lek toʼox xkaʼi xi bat ta kʼinetik. Lajcheb jabil kichʼoj kʼalal lik sikʼolajkune xchiʼuk chanlajuneb jabilal kʼalal lik kuchʼ poxe. Kʼalal vaklajuneb xaʼox jabilale lik jtunes droga. Chib jabil ta mas tsʼakale li lokʼ batel ta jna. Jutuk mu skotoluk li jchiʼiltake ep skʼopik li ta yutsʼ yalalik li bu ichʼiik tale, ep utilanel xchiʼuk ilbajinel laj yichʼik toʼox. Muʼyuk tajek sbalil laj kaʼi li jkuxlejale jaʼ yuʼun chib velta laj xaʼox jmil jba.

Kʼalal balunlajuneb jabil xaʼox kichʼoje lik abtejkun ta modelo xchiʼuk lik jchiʼinan ti bu chbatik ta xanbal li jpolitikoetike xchiʼuk li krixchanoetik ti ojtikinbilik lek ta televisione. Ta tsʼakale li nupun xchiʼuk laj kil kalabtak, pe voʼon li buchʼu tspas mantal ta jnae. Chi sikʼolaj-o, chkuchʼ-o pox xchiʼuk muʼyuk xa noʼox smelolal li kʼuyelan ta jchʼay-o koʼonton li ta jkuxlejale. Jech noxtok bolik kʼusitik chkal, toj chopol xi kʼopoj xchiʼuk lek tajek xkaʼi li ixtol loʼiletik ti chib kʼusitik skʼan chale. Maʼuk noʼox taje yuʼun toj tsots toʼox li jtalelale.

Koʼolunkutik tajek xchiʼuk li kamigotake. Chi yalbikun ti mu xa kʼusi skʼan kuʼune, pe li voʼone muʼyuk sbalil chkaʼi li jkuxlejale.

TI KʼUYELAN LA SJEL JKUXLEJAL LI VIVLIAE: Ta 1998 lik jchan Vivlia xchiʼuk li yajrextikotak Jeovae. Jaʼ te la jchan ti oy sbalil li jkuxlejaltike. Laj chan ti ta mas tsʼakale li Diose ta skʼatajes ta jun paraiso li Balumile xchiʼuk ti chchaʼkuxes li buchʼutik chamemike. Maʼuk noʼox taje yuʼun la jchan ti xuʼ xkil ta jsat jtuk li kʼusitik taje.

Jech xtok, la jchan ti sventa chkakʼ ta ilel ti jkʼanoj li Jeovae skʼan jchʼunbe li smantaltake (1 Juan 5:3). Ta melel mu kʼunuk ta pasel kaʼi taje, yuʼun muʼyuk toʼox buchʼu kakʼoj akʼo xi spas ta mantal. Pe kaʼibe smelol ti mu xuʼ jbeiltas jtuk li jkuxlejale (Jeremías 10:23). Jaʼ yuʼun la jkʼanbe Jeova ti akʼo xi sbeiltasune xchiʼuk ti akʼo xi yakʼbun kipal sventa xkakʼ ta jkuxlejal li beiltaseletik yuʼune. Jech xtok laj kʼanbe vokol ti akʼo xi skoltaun sventa jchanubtas ta lekil be li kalabtake.

Toj vokol laj kaʼi ti ta jel li jtalelale, pe lik jpas li kʼusi chal Efesios 4:22-24 ti xie: «Scʼan chajipic comel stalel li pocoʼ cristianoe, jaʼ ti cʼu toʼox xaʼelanic ta voʼonee [...]. Tscʼan jaʼ xa chalapbeic stalel li achʼ cristiano ti pasbil jech chac cʼu chaʼal stuc li Diose, ti tuqʼue ti me jutuc muʼyuc smule». Sventa jlap stalelal li achʼ krixchanoe, li voʼone skʼan ta xkikta komel li butsʼ sikʼolale xchiʼuk li chopol kʼopojele. Spasel skotol li kʼusitik taje laj yichʼ oxib jabil, pe ta tsʼakale pas kuʼun, vaʼun laj kichʼ voʼ kʼuchaʼal yajrextiko Jeova.

Jech xtok, sventa xi kʼot ta lekil meʼil xchiʼuk lekil ajnilale laj kakʼ ta mukʼ mas li kʼusi oy ta jba spasele. Laj kakʼ ta jkuxlejal li kʼusi chal 1 Pedro 3:1, 2: «Antsetic, ichʼic me ta mucʼ li amalalique. Yuʼun me oy muʼyuc xchʼunojic scʼop Dios li amalalique, cʼalal chilic ti lecubenoxuque, xuʼ ta xlic xchʼun ta aventaic. Mu persauc chavalbeic, yuʼun chilic ti lec cʼusi chapasique xchiʼuc ti lec avichʼojic ta mucʼ Diose».

KʼUSITIK SBALIL JTAOJAN: Mu xlaj-o kalbe koliyal Jeova ti laj yakʼbun srasonal sventa jtabe sbalil li jkuxlejale. Ta melel, jnaʼoj ti mas xa lekil krixchanoune xchiʼuk ti mas xa chapalun sventa lek jtsʼitesan li kalabtake. Kʼalal ta jvules ta jol li jkuxlejal toʼoxe, chopol to chaʼi li jol koʼontone, pe jnaʼoj ti xojtikin li kʼusi oy ta koʼonton li Jeovae (1 Juan 3:19, 20). Ti kʼalal lik jchʼun talel li beiltaseletik ta Vivliae, mas chabibilun chkaʼi xchiʼuk xkuxet noʼox koʼonton.

BUCHʼU SKʼOPLAL

SBI: JAILSON CORREA DE OLIVEIRA

SJABILAL: 33

SLUMAL: BRASIL

KʼU TOʼOX YELAN XKUXLEJAL: JYAKUBEL XCHIʼUK JTUNESEJ DROGA

LI JKUXLEJAL TOʼOXE: Li vokʼ ta Bagé, jun lum ta yosilal Brasil ti nopol xil stsʼak Uruguay. Tee oy van 100,000 jnaklejetik. Li kʼusi mas ta x-abtejik-o te li krixchanoetike jaʼ li ta tsʼunolajele xchiʼuk li ta tsʼun vakaxe. Toj abol sba ti bu li chʼie, oy ep pandiyeroetik ti toj chopolike xchiʼuk li kerem-tsebetike naka yakubel tspasik xchiʼuk tstunesik droga.

Kʼalal li lokʼ ta chanune, lik kuchʼ pox, lik jbutsʼ marivana xchiʼuk lik kaʼi sonetik ti heavy metal sbie. Mu toʼox jchʼun mi oy Dios, yuʼun li vokoliletik xchiʼuk li kʼusitik chopol chkʼot ta pasel ta balumile jaʼ senyail kaloj ti muʼyuke.

Toj lek toʼox xkaʼi stijel vob, xchiʼuk li kʼusitik ta jkʼejintae te ta jlokʼes ta slivroal Apocalipsis (Revelación). Pe muʼyuk bu jtakutik ojtikinel xchiʼuk li jchiʼiltak ta kʼejimol ti kʼuchaʼal jmalaoj xaʼoxe, jaʼ yuʼun lik jtikʼ jba ta stunesel tsatsal drogaetik. Kʼot xaʼox yorail ti mu jventauk mi xi cham ta skoj ti ep xbat kuʼun ta stunesel li drogae. Taje jech la jnop, yuʼun jech ichamik li buchʼutik lek toʼox tajek chkil kʼuyelan ta xkʼejinike.

Ta toʼox jkʼanilanbe takʼin li jyaya ti buchʼu la stsʼitesune, sventa ta jman li drogaetike. Bateltike ta sjakʼbun bu ta jlajes li takʼine, pe ta jutbe kʼop. Pe maʼuk noʼox taje, lik jtikʼ jba ta spasel xtok li espiritismoe. Toj lek toʼox chkil spasel li majia nitil skʼoplal xchiʼuk Diabloe (magia negra), yuʼun laj toʼox jnop ti jech mas to lek chkichʼkutik ojtikinel ti kʼuyelan chi kʼejinkutike.

TI KʼUYELAN LA SJEL JKUXLEJAL LI VIVLIAE: Ti kʼalal lik jchan li Vivliae xchiʼuk lik batkun li ta tsobajel yuʼun yajrextikotak Jeovae, lik jel li jnopbene. Ta kʼunkʼun lik ochuk ta koʼonton ti oy sbalil li jkuxlejale xchiʼuk ti ta jkʼan xi muyubaje. Sventa chkakʼ ta ilel ti oy kʼusitik mu lekuk chkile, toj nat toʼox tajek kijtaoj li stsotsil jole, pe lik jel li jnopbene, vaʼun la jtuchʼ li stsotsil jole. Xchiʼuk xtok laj kaʼibe smelolal ti skʼan xkikta komel li yakubele, li butsʼ sikʼolale xchiʼuk li drogaetik mi ta jkʼan lek chilun li Diose. Jech xtok skʼan onoʼox me xkikta komel li sonetik ti heavy metal sbie.

Li sba velta li ay ta tsobajel yuʼun yajrextikotak Jeovae, kʼot ta koʼonton li kʼusi chal jun teksto tsʼibabil ta jun vun ti pakʼbil ta kʼalnae. Li teksto taje jaʼ Proverbios 3:5, 6, ti xi chale: «Jaʼ noʼox pato avoʼnton ta stojol li Mucʼul Diose; mu me jaʼuc xapat avoʼnton yuʼun li abijil atuque. Acʼo sventain Mucʼul Dios scotol li cʼusi chapase, yuʼun jaʼ xuʼ chayicʼot batel ta tuqʼuil be». Kʼalal la jnopbe lek skʼoplal li teksto taje, kʼot ta koʼonton snopel ti mi ta jkʼan tskoltaun li Jeovae skʼan xkakʼ jba ta beiltasel.

Yiktael li voʼne jkuxlejal ti tsots tajek yakʼoj yibel ta koʼontone xchiʼuk yiktael skotol li kʼusitik nopem toʼox xkaʼi spasele, toj vokol tajek la jkaʼi, xkoʼolaj xa yaʼel ti la jtuchʼ lokʼel junuk jkʼobe (Mateo 18:8, 9). Mi ta kʼunkʼun ta jkʼan ox ta jel li jkuxlejale, lek jnaʼoj ti muʼyuk tspas kuʼune. Jech oxal xi laj kal jun kʼakʼale: «Liʼ xa noʼox lajuk-o skʼoplale», xi chi, vaʼun ta ora noʼox laj kikta komel skotol li kʼusitik chopol nopem toʼox xkaʼi spasele. Jech xtok, laj kikta svulaʼanel li butik nopem toʼox xkaʼi chi kʼotilane xchiʼuk laj kikta saʼel li buchʼutik xuʼ xi yikʼun batel xtok ta spasel li kʼusitik chopole.

Kʼalal jech taje, la jchan sabel sbalil li kʼusitik ta jpas jujun kʼakʼale xchiʼuk laj kakʼ ta koʼonton mu xi stsalun li at-oʼonton chtal bateltike. La jnop ti jaʼ jun mukʼta matanal chkʼot ta jtojolal ti sak xa chi yil Jeova ta sventa li jbekʼtal, jtalelal xchiʼuk ta mantale. La jkʼanbe vokol akʼo skoltaun sventa jchʼay ta jol li kʼusitik jpasoj ta voʼnee, ti akʼo kakʼ batel jsat li ta kʼusitik chtale, vaʼun li Jeovae laj yakʼbun kip sventa jechuk xkʼot ta pasel. Jamal chkal ti li pʼaj to onoʼox ta spasel li kʼusi chopole. Pe mi jutebuk muʼyuk xkʼot ta koʼonton yiktael li chanubtasel ta Vivliae, manchuk mi oy xchamelal chkaʼi.

Ep kʼusitik la jchan ta sventa Dios li ta Vivliae: jech kʼuchaʼal ti chkʼuxubinutik la ta jujuntale, ti tslajes li jecheʼ relijionetike xchiʼuk ti chkoltavan talel li ta chol mantal chichʼ pasel ta spʼejel Balumile (Mateo 7:21-23; 24:14; 1 Pedro 5:6, 7). Skotol li kʼusitik taje oy smelolal laj kaʼi li ta jkuxlejale. Jech oxal un, lokʼ ta koʼonton laj kakʼ jkuxlejal ta stojolal li Diose, yuʼun ta jkʼan ta jtojbe ta vokol skotol li kʼusitik spasoj ta jtojolale.

KʼUSITIK SBALIL JTAOJAN: Li avi une, oy xa tajek sbalil maʼ ti jkuxlejale (Eclesiastés 12:13). Li avie muʼyuk xa ta jpojbe li kʼusitik oy yuʼun kutsʼ kalale, moʼoj, ta xa jkoltaanik ek. Jech kʼuchaʼal, li jyayae laj kalbe li kʼusitik yakal ta jchan ta Vivliae, vaʼun li stuk eke laj yakʼ xkuxlejal ta stojolal Jeova. Jaʼ jech spasojanik ek yan kutsʼ kalaltak xchiʼuk jun jchiʼil toʼox ta kʼejimol.

Nupunemun xa li avie xchiʼuk jchʼakojbe mas yorail xchiʼuk li kajnil sventa chbat jchanubtaskutik ta Vivlia li krixchanoetike. Laj xa jchan jpat koʼonton ta stojol li Jeovae, xchiʼuk ep tajek bendisionetik jtaoj koliyal taje.

[Lokʼol ta pajina 29]

«Ta kʼunkʼun lik ochuk ta koʼonton ti oy sbalil li jkuxlejale xchiʼuk ti ta jkʼan xi muyubaje»