Li vinik ti la sjelbe xkuxlejal krixchanoetike

Ep miyon krixchanoetik ti kuxiemik xchiʼuk ti lajemik xa liʼ ta balumile, jutuk mu skotolikuk mu xa buchʼu tsvules ta sjol ta skoj ti muʼyuk kʼusi mas tsots skʼoplal la spasike. Akʼo mi jech, oy buchʼutik tsots skʼoplal kʼusi spasoj ta xkuxlejalike xchiʼuk ti oy kʼusi spasojik ti jelem-o talel yuʼunik li kuxlejal avie.

NOPO noʼox avaʼi kʼusuk kʼakʼal. Sob cha lik, cha tsan alus xchiʼuk cha chapan aba sventa cha bat ta abtel. Mu xa kʼan xa chʼay li akʼakʼale, jech oxal chavichʼ batel jun alivro o revista sventa cha chan batel li ta autovuse. Kʼalal skʼan toʼox xa lokʼ batele, cha bikʼ jpʼejuk poxil ti tsmilbe xchanul chamel ta anukʼ ti laj yal doktor akʼo xa bikʼe. ¿Mi la avakʼ venta? Sob to tajek, naka to lik apas kʼusitik, pe ep xa kʼusitik cha tunes ti jaʼ la xchanbeik skʼoplal o la spasik li pʼijil viniketik ti chkalbetik batel skʼoplalike.

Michael Faraday Koliyal li vinik ti xchanojbe skʼoplal física ti likem ta Gran Bretaña ti ivokʼ ta 1791 taje, xuʼ jtunestik lus avie, yuʼun jaʼ la spas li motor xchiʼuk li jenerador sventa luse.

Tsʼai Lun Li vinik taje abtej ta snail pasobmantal ta China, jaʼ la slekubtasbe sfavrikail li vun ta sjabilal 105. Taje jaʼ te lik talel sventa mas xa ep xichʼ pasel li vunetike.

Johannes Gutenberg Jaʼ li buchʼu la spas li baʼyel prensa ti stakʼ jelilanbel yavil li letraetik sventa chichʼ pasel-o imprimir li vunetik leʼ ta 1450. Ta skoj taje yal stojol li spasel imprimir vunetike, xchiʼuk avie kʼusuk xa noʼox vunal xuʼ jsaʼtik.

Alexander Fleming Li vinik taje likem ta Escocia, li ta jabil 1928 la sta ta sba velta jun poxil ti tsmilbe xchanul chameletike, penisilina laj yakʼbe sbie. Li poxil taje jech lik yichʼ tunesel talel kʼalal to tana sventa smilbel xchanul li chameletike.

Jech ta melel, koliyal li uni jtsop viniketik xchiʼuk antsetik ti toj pʼijike ep kʼusitik lek ta jkʼupintik avie, sventa li poxiletike o ta yan kʼusitik.

Pe oy jun vinik ti mas to jelavem skʼoplale, ti jaʼ xkom to li krixchanoetike, manchuk mi muʼyuk kʼusitik mukʼ la spas ta sventa li siensiae. Taje jaʼ skʼoplal jun vinik ti jutuk xa mu chaʼmiluk jabil slajele xchiʼuk ti maʼuk jkʼuleje. Li kʼusi laj yiktabe komele jaʼ jun mukʼta matanal, taje jaʼ jun aʼyej ti tsots sjuʼel sventa spatobil oʼontonal xchiʼuk ti tstsatsubtas oʼontonale. Ta skoj ti puk batel ta spʼejel Balumil li kʼusitik laj yakʼ ta chanele, ep van buchʼutik jech chalik ek, ti vinik taje la sjelbe xkuxlejal li krixchanoetike.

¿Buchʼu jaʼ skʼoplal taje? Jaʼ li Jesucristoe. Li ta mantaletik chtale te ta jchantik kʼusi li aʼyej laj yale xchiʼuk bu to kʼalal tsjel jkuxlejaltik li kʼusi laj yale.