¿Buchʼu chaʼi li j-orasiontike?

MI OY buchʼu xuʼ chaʼi li j-orasiontike, jaʼ noʼox li buchʼu la spasutik xchiʼuk la spas li jchinabtike. ¿Buchʼu noʼox van xuʼ skʼel li kʼusi oy ta jnopbentike? ¿Buchʼu onoʼox van xuʼ stakʼ li j-orasiontike xchiʼuk ti tskolta li krixchanoetike? Xuʼ van xi jakʼbe jbatik yuʼune: «¿Mi oy van srasonal ti jchʼuntik ti oy jun Jpasvaneje?».

Ep buchʼutik chalik ti mi ta jchʼuntik ti oy buchʼu spasojutike chchibal kʼopta la li kʼusi chal sientifikoetike. Pe mi kalojtik tskontrain siensia ti jchʼunojtik ta stojolal Diose, mu jechuk maʼ taje.

◼ Achʼtik toe, oy kʼusi laj yichʼ jakʼbel maestroetik ta 21 mukʼta universidadetik ta Estados Unidos, te vinaj li ta 1,646 maestroetik ta siensiae jaʼ noʼox 550 laj yalik ti muʼyuk xchʼunojik Diose.

Ta melel oy sientifikoetik ti xchʼunojik ti oy ta melel li Diose.

Sprevailtak ti oy jun Jpasvaneje

¿Mi ta jech noʼox van ta jchʼuntik ti oy buchʼu chaʼi li j-orasiontike? Mu jechuk ta melel. Skʼan oy lek sprevailtak li kʼusitik ta jchʼuntike. Li Vivliae chal ti xchʼunel oʼontonale jaʼ skʼan xal «ti jbel scʼoplal ta jtatic o li cʼusi ta jmalatic ti muʼyuc to quilojtique» (Hebreos 11:1). Jnoptik ta sventa liʼe: manchuk mi mu xkiltik li ikʼe, xuʼ xkiltik li kʼusitik tspase, ti kʼu yelan tsnikesan li yanaltak xchiʼuk skʼobtak teʼetike. Ta skoj taje jchʼunojtik ti oy li ikʼe. Jaʼ jech ek, muʼyuk buchʼu yiloj li Diose, pe oy sprevailtak ti oy ta melele.

¿Bu xuʼ jtatik sprevailtak ti oy ta melel li Diose? Ta buyuk noʼox xuʼ xkiltik. Li Vivliae xi chale: «Yuʼun li jujubej nae persa oy bochʼo tspas. Pero li bochʼo la spas sbejel li banamile jaʼ stuc li Diose» (Hebreos 3:4). ¿Mi mu meleluk chavaʼi li kʼusi chal Vivliae? Kʼalal chanop ti oy lek smelol kʼuyelan oy li kʼusitik ta vinajelbalumile,  li bu likem tal li jkuxlejaltike o ti kʼuyelan pasbil li jchinabtike, ti jaʼ li kʼusi mas labal sba pasbil ta Balumile, xuʼ van te chavakʼ venta ti oy buchʼu mas tsots yipe ti jaʼ mu sta li voʼotike.

Pe oy noʼox spajeb kʼusi xuʼ jchantik yuʼun ta sventa Dios li kʼusitik pasbile. Kʼalal ta jkʼeltik li kʼusitik spasoje, xkoʼolaj kʼuchaʼal chkaʼitik ti oy buchʼu yakal xa chnopaj talel ta stiʼ jnatike. Chkaʼitik ti oy buchʼu tee, pe mu jnaʼtik buchʼu, jaʼ to mi la jamtik li tiʼ nae. Jaʼ yuʼun, sventa jnaʼtik buchʼu spasojan skotol li kʼusitike skʼan jamtik junuk tiʼ na ta alel ek.

¿Kʼusi van tiʼ nail taje? Jaʼ li Vivliae, yuʼun te xuʼ xkojtikintik li Diose. Li albilkʼopetik te chale xchiʼuk ti kʼuyelan kʼotemik ta pasele jaʼ sprevail ti oy ta melel li Diose. * Jech xtok, chakʼ kiltik ti kʼuyelan li Dios ti chaʼi j-orasiontike, yuʼun te chal ti kʼuyelan laj yil sbaik xchiʼuk li krixchanoetike.

¿Kʼuyelan li buchʼu chaʼi j-orasiontike?

Li Vivliae chal ti stakʼ xkojtikintik li Dios ti chaʼi j-orasiontike. Jamal xvinaj ti jaʼ noʼox xuʼ xchikinta li kʼusi chkaltike xchiʼuk ti xaʼibe smelolale. Jaʼ yuʼun tspat tajek koʼontontik li kʼusi chal Vivlia liʼe: «Voʼot chavaʼibun li jcʼopcutique; voʼot noʼox xuʼ chtal ta atojol scotol li cristianoetique» (Salmo 65:2). Li buchʼutik oy xchʼunel yoʼontonik kʼalal tskʼoponike chchikintabat li s-orasionike. Jech xtok oy sbi. *  Li Vivliae chal ti Jeovae «nom oy ta stojolic li bochʼotic chopolique; yan li bochʼotic tucʼ yoʼntonique chaʼibe scʼop ti cʼalal chcʼopanate» (Proverbios 15:29).

Li Jeovae oy kʼusitik chaʼi ta yoʼonton. Yuʼun jaʼ «li Dios ti stalel chcʼanvane» xchiʼuk «ti echʼem slequile», jaʼ xkaltik, ti xmuyubaj noʼoxe (2 Corintios 13:11; 1 Timoteo 1:11). Jaʼ yuʼun «toj vocol laj yaʼay» ta skoj ti oy jun velta epaj tajek li choplejale (Génesis 6:5, 6). Jech xtok, ti oy buchʼutik chalik ti chakʼutik ta preva ta vokolil li Diose mu meleluk, yuʼun li Vivliae xi chale: «Li Diose mu snop cʼusi chopol» (Job 34:10). Pe xuʼ van xi chajakʼbe abae: «¿Kʼu yuʼun muʼyuk bu slajesoj-o choplejal mi jaʼ Jpasvanej ti skotol xuʼ yuʼun li Diose?».

Li Jeovae chakʼ jtʼujtik li kʼusi ta jkʼan ta jpas ta jkuxlejaltike, taje te chvinaj ti kʼuyelan stalelal li Diose. ¿Mi mu jechuk ti ep sbalil chkiltik li kʼupil sba matanal taje? Kʼux ta alel, pe ep buchʼutik chil svokolik xchiʼuk chakʼbeik svokol yantik ta skoj ti mu stunesik lek li jun matanal taje. Ti laj kaʼibetik xa smelolal taje oy van kʼusi ta jkʼan ta jakʼtik ti skʼan jsabetik lek stakʼobile: ¿kʼuxi tslajesbe svokol krixchanoetik li Diose, pe ti xuʼ snop-o stukik ti xuʼ stʼuj li kʼusi tskʼan tspasike? Li ta yan xchanobil chtale te chichʼ tal li stakʼobile.

[Tsʼibetik ta yok vun]

[Rekuadro ta pajina 5]

¿Mi jaʼ van chachibaj-o yuʼun li kʼusitik tspasik li relijionetike?

Kʼux ta alel, pe jaʼ ta skoj relijionetik ti oy jlom mu xchʼunik ti oy Buchʼu ta slekil yoʼonton chchikinta li j-orasiontike. Jech xtok, oy buchʼutik ti lek toʼox xchʼunojik Diose yiktaoj xa sbaik ta skoj ti yilojik ti tstikʼ sba ta paskʼop li relijione, ta terrorismo xchiʼuk ti te noʼox skʼelojik ti chichʼik tsatsal tsakel o ilbajinel li ololetike.

¿Kʼu van yuʼun ti jaʼ noʼox sventa chlik-o kʼop yileluk li relijione? Yuʼun oy ep chopol krixchanoetik ti tspak skʼoplalik ta relijion sventa tspasik li kʼusitik chopole. Li Vivliae yaloj onoʼox ti oy buchʼutik tskuy sbaik ta yajtsʼaklom Cristo sventa tspasik kʼusitik chopole. Li jtakbol Pabloe xi la spʼijubtas li buchʼutik sbainojik stsobobbail yajtsʼaklom Cristoe: «Te noʼox ta xlocʼ ta atojolic li bochʼotic toj chopol cʼusi chalic sventa tsloʼlaic batel li jchʼunolajeletique» (Hechos 20:29, 30).

Chopol tajek chil Dios li kʼusitik spasojik li jecheʼ relijionetike. Jaʼ yuʼun, li ta Vivliae chal ti chichʼ tabel smul ta skoj ti la smalbeik «xchʼichʼal [...] scotol li bochʼotic laj yichʼic milel liʼ ta banamile» (Apocalipsis 18:24). Ta skoj ti muʼyuk laj yakʼik ta chanel li kʼusi melel ta sventa Diose, ti jaʼ stalelal ta xkʼanvan-oe, oy smulik ta xil li jecheʼ relijionetike (1 Juan 4:8).

Li Dios ti chchikinta orasione chkʼuxubaj ta yoʼonton li buchʼutik yiloj svokolik ta skoj relijione. Ta skoj ti skʼanoj tajek krixchanoetik li Diose, chakʼbe xchapan jecheʼ relijionetik li Xnichʼone. Li Jesuse xi laj yale: «Oy ep bochʼotic jech ta xalbicun ta slajebal cʼacʼal: “Cajval, Cajval, voʼot ta abi la jcholcutic acʼop [...]”, xiyuticun. Pero li vuʼune jech chcalbeic ta jamal: “Me jutuc muʼyuc bu laj cotquinoxuc. Vocʼo abaic ta jtojol; yuʼun jaʼ laj apasic li cʼusi chopole”» (Mateo 7:22, 23).