Achʼtik toe yichʼoj pasel epal livroetik ti tspakbe skʼoplal li kʼusitik xchʼunojik junantik jtsʼibajometik ti mu xchʼunik mi oy Diose (Nuevo Ateísmo). Oy ep krixchanoetik ti lek chilik li livroetik taje xchiʼuk oy buchʼutik ti chalilanbeik skʼoplale. Ta skoj li kʼusi chal li livroetik taje, xi la stsʼiba li neurólogo ti David Eagleman sbie: «Jlom li buchʼutik tskʼelike tsnopik ti snaʼoj xa skotol li sientifikoetike». Pe xi to chale: «Li lekil sientifikoetike muʼyuk tsnopik ti snaʼik xa skotole xchiʼuk snaʼojik ti xuʼ to oy kʼusi achʼ xchanbeik skʼoplale».

Li jabiletik echʼem tale, oy viniketik xchiʼuk antsetik ti oy lek spʼijilik ti muʼyuk chlubik ta sabel skʼoplal li kʼusitik sventa siensiae, ta skoj taje ep kʼusitik labal sba xchanojbeik skʼoplal. Jun skʼelobile, li Isaac Newton, ti jaʼ jun sientifiko ti lek laj yichʼ ojtikinele, laj yakʼ ta ilel ti ta skoj li gravedad sbie jaʼ lek cholol-o yuʼun ta yaviltak li planetaetike, li galaxias xchiʼuk li kʼanaletike. Jech xtok, jaʼ la slikes li jtos matematika ti cálculo sbi ti toj jtunele, taje chtun sventa li kʼusitik chichʼ pasel ta komputadorae, sventa li kʼusitik tstunesik ti chbatik ta vinajele (viaje al espacio) xchiʼuk ta sventa li buchʼutik chchanbeik skʼoplal li kʼusi oy ta yut átomo (física nuclear). Akʼo mi jech, oy kʼusitik yalojbeik skʼoplal li sientifikoetik ti mu meleluke. Jech kʼuchaʼal li Newtone xchʼunoj toʼox ta jtos jecheʼ siensia ti alquimia sbie, ti tskʼan ox tstunesik majia xchiʼuk li sabel smelolal kʼanaletik (astrología) sventa tskʼatajesik ta oro li plomo o yan takʼinetik.

Kʼalal skʼan toʼox mas ta 1,500 jabil x-ayan li Newtone, oy jun vinik ti chchanbe skʼoplal kʼu yelan chbakʼ li kʼanaletik (astronomía) ti Tolomeo sbi ti likem ta Greciae, laj yalbe smelolal kʼu yelan chanav li planetaetike xchiʼuk la spas lekil mapaetik akʼo mi muʼyuk toʼox kʼusi skʼel-o. Pe li stuke xchʼunoj ti jaʼ la ta oʼlol oy li Balumil ta skotol li kʼusitik oy ta vinajele. Li Carl Sagan ti lek ojtikinbil, ti chchanbe skʼoplal jeltos kʼanaletike (astrofísica). Xi laj yal ta stojolal li Tolomeoe: «Mas ta 1,500 jabil li krixchanoetik la xchʼunik ti ta oʼlol oy li Balumil ta skotol li kʼusitik oy ta vinajel jech kʼuchaʼal laj yal li Tolomeoe. Taje jaʼ noʼox chakʼ ta ilel ti akʼo mi oy buchʼu oy lek spʼijil, xuʼ mu meleluk li kʼusi chale».

Li avi kʼakʼale koʼol li kʼusi tsnuptanik li sientifikoetike. Melel onoʼox ti oy ep kʼusi pasem yuʼunike, pe skʼan jnaʼtik ti oy kʼusi mu spas yuʼunike. ¿Mi oy van junuk kʼakʼal ti xuʼ xkaʼibetik lek smelolal skotol li kʼusitik oy ta vinajelbalumile? Li Paul Davies ti chchanbe skʼoplal kʼu yelan pasbil xchiʼuk kʼuxi ch-abtej skotol li kʼusitik oye (físico), laj yal «ti mu stakʼ albel smelolal li vinajelbalumil sventa kʼunuk ta aʼiele». Jaʼ melel li kʼusi chichʼ alel taje, muʼyuk onoʼox chkaʼibetik smelolal skotol li kʼusitik oy ta jpat jxokontike. Jaʼ yuʼun, kʼalal oy buchʼu chal ti xuʼ stakʼ skotol li kʼusitik ta jakʼbe jbatik li sientifikoetike, skʼan me mu jchʼuntik ta anil.

Li Vivliae xi chal ta sventa li kʼusitik labal sba oye: «Scotol leʼe stiʼtiʼ noʼox yabtel chcaʼibetic; muʼyuc ep li yabtel laj caʼitique» (Job 26:14). Solel toj ep li kʼusitik mu xkaʼibetik smelolale xchiʼuk ti mu xkiltike. Akʼo mi jutuk xa skʼan chaʼmil jabil li kʼusi la stsʼiba li jtakbol Pabloe, jaʼ melel kʼalaluk xi laj yale: «¡Batsʼi muʼyuk spajeb li skʼulejal Diose, li spʼijile xchiʼuk li yojtikinobil yuʼune! ¡Mu tabaj li chapanel yuʼune xchiʼuk mu xlaj ta aʼibel smelolal li sbee!» (Romanos 11:33).