Kaye sbi li kajnile, kʼalal vokʼ li jtsebkutik Laurene, mu jnaʼ kʼuxi xuʼ xikʼot ta lekil totil. Muʼyuk kʼusi lek la jchan ta stojolal li jtot jmeʼe, yuʼun lek xut sbaik xchiʼuk la xtuchʼ snupunelik. Ta tsʼakale, vokʼ li xchaʼvoʼal jnichʼon ti Michael sbie. Laj kakʼ tajek persa sventa xikʼot ta lekil totil, pe muʼyuk bu pas kuʼun.

 Li kʼusi vokole jaʼ ti muʼyuk lek li jkuxlejale. Kʼalal ta jchex keremal toʼoxe, meʼin ta koʼonton li yuchʼel poxe xchiʼuk li slajesel drogae. Kʼalal la jta jvaʼleje, jech-o muʼyuk lek li jkuxlejale. Ta skoj ti chiyakub, ta jlajes droga xchiʼuk ti chitajine, oy kʼusitik chopol kʼot ta nopel kuʼun. Ta skoj ti oy kʼusitik chopol lik jpase, laj yiktaun li kajnile xchiʼuk laj yikʼ bal li chaʼvoʼ jnichʼnabe. Lajem tajek kom kaʼi li koʼontone.

 Ta jkʼan sut tal li Kaye, jaʼ yuʼun la jakʼbe kʼusi skʼan jpas. Li stuke yakal xa onoʼox chchan Vivlia xchiʼuk jun stestigo Jeova ti Gloria sbie. Jaʼ yuʼun, laj yalbun ti oy kʼusi skʼan jpase, la jnop ti kʼun noʼox ta pasele: ti jchan li Vivliae. Mu jnaʼ lek kʼusi smakojbe skʼoplal, pe xi la jnope: «Mi jaʼ to jech tsut tal li kajnile…». Jaʼ yuʼun, la jchʼam ti xchanubtasikun li Gloria xchiʼuk li smalal ti Bill sbie.

 Kʼalal tal svulaʼanikun li Bill xchiʼuk Gloriae, te laj kakʼ venta ti xmuyubajik noʼoxe, taje labal sba tajek la jkil. Laj kaʼi ti oy yalab xnichʼnabik ti jechtik sjabilalik kʼuchaʼal voʼone, pe ti xmuyubajik noʼoxe. Jaʼ to sba velta laj kaʼi ti xuʼ ximuyubajkutik xchiʼuk kutsʼ kalal mi lik jchan li Vivliae. Li vaʼ kʼakʼale jaʼ yakal ta jloʼiltabe jvokoltak li Bill xchiʼuk Gloriae.

 La skʼelbeikun li kʼusi chal Galatas 6:7: «Kʼusiuk noʼox ti yakal tstsʼun li jun krixchanoe jaʼ tstsobbe sat xtok». Vaʼun xi la jnope: «Ti chkakʼuk xa onoʼox ta jkuxlejal li beiltasel taje, muʼyuk mas la jnuptan jvokoltak jechuke».

 Ta kʼunkʼun lik kakʼ ta jkuxlejal li beiltaseletik ta Vivliae, vaʼun lekub tajek li jkuxlejale. Li Kaye xchiʼuk voʼone laj kiktakutik li sikʼolajele. Jech xtok, la skoltaikun sventa xkikta li kʼusi yan meʼinem ta koʼontone. Li ta 1985, vokʼ li yoxvoʼal jnichʼone, David sbi, pe chkalbekutik Deivi. Li vaʼ orae mas xa ox jchanoj kʼu yelan skʼan jchabi li jnichʼnabe.

 Kʼalal mas chkakʼ ta koʼontonkutik xchiʼuk kajnil sventa jchanubtaskutik li oxvoʼ kalab jnichʼnabkutik sventa skʼanik li Jeovae, mas to ta jkʼankutik ek. La skoltaunkutik tajek li livro Escuchando al Gran Maestro… Jech xtok, li utsʼ alaletik ta jtsobobbailkutike oy kʼusi laj yakʼ jchankutik xchiʼuk oy kʼusi akʼbat xchan li kalab jnichʼnabkutik eke.

 Li Lauren, Michael xchiʼuk Deivi ochik ta prekursor. Li ta slikebaltik 2004, li Laurene bat koltavanuk ta jun tsobobbail ti ta español chkʼopojike. Li Michaele jaʼ toʼox lokʼ ta Betel sventa xnupun xchiʼuk jun ermana ti Diana sbie. Jech xtok, poʼot xa ox bat tunikuk ta isla Guam. Li Deivi ti 19 sjabilale, jaʼtik toʼox bat tunuk ta República Dominicana.

 Ximuyubajkutik tajek xchiʼuk Kaye ta skoj li kʼusitik tspas li kalab jnichʼnabkutike. Jaʼ jech chkaʼi jba kʼuchaʼal chal li ta 3 Juan 4: «Muʼyuk kʼusi yan ti xkuxet-o koʼonton yuʼun jech kʼuchaʼal liʼe: ti chkʼot ta jchikin ti yakal-o tspasik kʼusi melel li jnichʼnabe». Pe oy buchʼu la skʼoponun talel ti kʼux tajek laj kaʼi li kʼusi laj yale.

 Li ta 24 yuʼun avril ta 2004, li Kaye xchiʼuk voʼone libatkutik ta veʼel xchiʼuk chib nupultsʼakal. Li restaurantee sien kilometro xil li jnakutike, jaʼ yuʼun jmoj libatkutik ta jkarro. Kʼalal laj koʼontonkutik ta veʼele, lilokʼkutik batel sventa yan xa bu xbat jman li jpostrekutike. Kʼalal likʼotkutike, te laj kiktaik ta stiʼ, li voʼone bat jsaʼ estacionamiento. Vaʼun, kʼot jyamada, jaʼ jun kamigo. Ta skoj ti jelem li yechʼomal yee, la jnop ti oy kʼusi chopol kʼot ta pasele.

 Xi laj yale: «Oy kʼusi chopol kʼot ta pasel, li Deivie oy kʼusi tsots la snuptan».

 Xi la jakʼbee: «¿Mi tsots tajek li kʼusi la snuptane?». Ta jvul xa tajek koʼonton kʼalal jech la jakʼbee.

 Mu snaʼ kʼuxi chalbun, pe laj onoʼox yalbun li kʼusi kʼot ta pasele, ti cham li Deivie.

 Kʼalal la jtupʼ li jyamadae, li kʼusi la jpase jaʼ ti la jkʼanbe vokol Jeova ti akʼo xakʼbun kipale. Laje, li˗och batel yoʼ bu oy li kamigotake. Vaʼun, laj kalbeik ti muʼyuk lek chkaʼi jbae xchiʼuk mas lek mi lisut ta jnakutike. Mu jkʼan xkalbe li Kayee jaʼ to mi jtukutik xa oxe.

 Li jun ora xchiʼuk oʼlol laj yichʼ batel ta jnakutike, solel mu xa stsʼik kaʼi li xkʼuxule. Li Kayee solel xmuyubaj tajek chalbe kamigotakutik ti jutuk xa tajek skʼan xtal svulaʼanunkutik li Deivie, yuʼun li stuke mu toʼox snaʼ li kʼusi kʼot ta pasele. Pe li voʼone jujulikel tstakbeikun tal mensaje sventa spatbeikun koʼonton.

 Kʼalal likʼot ta jnakutike xchiʼuk ti jtukutik xa oxe, li Kaye laj yakʼ venta ti muʼyuk lek chkaʼi jbae xchiʼuk la sjakʼbun kʼusi kʼot ta pasel. Jelavem xa ox chib ora ti la skʼoponikune xchiʼuk ti solel yayijem kom li koʼontone. Li kʼusi jutuk xa ox skʼan xkalbe li Kayee chchayijesbat tajek li yoʼonton eke.

 Li Kaye xchiʼuk voʼone oy xa onoʼox jnuptanojkutik vokoliletik xchiʼuk jnaʼojkutik ti ta onoʼox skolta yajtuneltak li Jeovae (Isaias 41:10, 13). Pe jelel tajek li kʼusi la jnuptankutik avie. Xi toʼox chkalilane: «¿Kʼu yuʼun jech kʼot ta stojolal li Deivie? ¿Kʼu yuʼun muʼyuk chabiat yuʼun Jeova ti ep kʼusi spasoj talel ta stojolale?».

 Li Lauren xchiʼuk Michaele lajem tajek kom yoʼontonik ek. Yuʼun li Laurene xkoʼolaj kʼuchaʼal skerem laj yil li Deivie, jaʼ yuʼun kʼux tajek laj yaʼi kʼalal chame. Akʼo mi voʼob xa ox jabil muʼyuk te jchiʼukutik ta naklej li Michaele, pe kʼux laj yaʼi ek, yuʼun yakʼoj xa ox venta ti yij xa ox snopben li yitsʼine akʼo mi kerem toʼox.

 Ta anil onoʼox la skoltaunkutik li tsobobbaile. Kʼalal mu toʼox chʼunbaj yaʼi Kaye ti cham li jkeremkutike, li ermanoetike kʼot ta jnakutik sventa skoltaunkutik xchiʼuk spat koʼontonkutik (Proverbios 17:17). ¡Muʼyuk chchʼay ta jol li kʼusi la spasik ta jtojolalkutike!

 Sventa xkuch kuʼunkutik li at˗oʼontone, li Kaye xchiʼuk voʼone muʼyuk laj kikta jbakutik ta spasel orasion, ta xchanel Jvivliakutik xchiʼuk ti xikʼotilankutik ta tsobajeletike. Mu onoʼox xchʼay-o li xkʼuxule, pe jnaʼojkutik ti tsots skʼoplal ti jpaskutik li kʼusitik xuʼ tsotsunkutik-o ta mantale (Filipenses 3:16).

 Li Michael xchiʼuk Dianae nopajik tal ta naklej ti bu oyunkutike, li Laurene sut talel ta jtsobobbailkutik ti ta inglés kʼope. Oy jayibuk jabil ti jmoj oyunkutike, taje jaʼ la skoltaunkutik yoʼ xkuch batel kuʼunkutik li at˗oʼontone. Ta tsʼakale, nupun li Laurene, li xchiʼil ti jaʼ sbi Justine ep tajek la skoltaunkutik.

 Sventa xkuch kuʼunkutik li at˗oʼonton ti cham li Deivie, oy to kʼusi yan la jpaskutik akʼo mi maʼuk kʼun, pe la jtabekutik ep sbalil. Pe jaʼ lek ti akʼo xchapboxuk li Kayee.

 «Kʼalal laj yalbun jmalal ti cham li Deivie, solel mu xa noʼox x-echʼ laj kaʼi ta jyalel li at˗oʼontone. Ta skoj li at˗oʼontone, mu xa kʼusi spas kuʼun. Jaʼ noʼox okʼel ta jpas skotol ora, ti jamal xkaltike, bakʼintike chi˗ilin xchiʼuk li Jeovae xchiʼuk chkap jol, yuʼun kuxulik li yantike, pe li jkereme muʼyuk. Solel jecheʼ xa noʼox chʼayemun laj kaʼi jba.

 »Ta jkʼan chibat kaʼi li ta República Dominicana ti bu tun li Deivi ta stojolal Jeova kʼalal jutuk xa ox skʼan xchame, pe kʼunibem chkaʼi jba xtok xchiʼuk chʼabal kipal sventa xibat li ta República Dominicanae.

 »Oy jun kamiga ti la skoltaun tajeke, laj yalbun ti yakal chil svokolik ek li yamigotak Deivi ta República Dominicanae xchiʼuk ti chpatbat la yoʼontonik mi laj yojtikinunkutike. Ti jech la skoltaune jaʼ laj yakʼbun kipal sventa ximuy li ta avione.

 »La skoltaunkutik ti libatkutik ta vulaʼale, mas to laj kakʼkutik venta ti yij ta mantal li Deivie. Li ta tsobobbail ti bu tun li jkereme kʼajomal oy jun mol ta tsobobbail, laj yal ti la spat yoʼonton ta stojolal li Deivie, yuʼun la spas li kʼusitik akʼbat sbaine.

 »Kʼalal lixanavkutik li ta kaye ti bu toʼox naki li jkereme, la spajtsanunkutik ta be li krixchanoetik sventa xalbunkutik ti koltaatik yuʼun li Deivie. Veno, voʼone jnaʼoj onoʼox ti toj lek stalelal li jkereme, pe kʼalal jech laj yalbeikune mas to la jchʼun ti laj yakʼ persa sventa stsʼakli batel li yav yok Jesuse.

 »Jech xtok, laj kojtikinkutik jun vinik ti chanubtasat toʼox ta Vivlia yuʼun li Deivie, li vinik taje povre tajek xchiʼuk te puchʼul-o ta stem ta jun bikʼit na. Pe li ermanoetik ta stsobobbaile laj yalbunkutik ti Deivie ep tajek sbalil laj yil xchiʼuk la stsak lek ta mukʼ li vinik taje. ¡Ximuyubaj tajek ta stojolal li jkereme!

 »Ti li˗aykutik ta vulaʼale jaʼ li kʼusi mas vokol laj kaʼi ta jkuxlejale. Kʼalal laj kojtikinkutik li buchʼutik laj yojtikinik Deivie, ti jmoj li˗okʼkutike xchiʼuk ti laj kalbekutik skʼoplal li spatobil oʼontonal sventa chaʼkuxesel ta jelavele, jaʼ la skoltaunkutik sventa xchʼay jutuk xkʼuxul. Muʼyuk xchʼay li at˗oʼontone, pe la skoltaunkutik sventa xkuch batel kuʼunkutik».

 Li revista ¡Despertad! ta 8 yuʼun enero ta 2005, te laj yichʼ albel skʼoplal ti cham li Deivie xchiʼuk ti kʼu sjalil tun ta República Dominicanae. Li vaʼ orae, muʼyuk bu jnopojkutik ti kʼu to yepal chkoltaatik li buchʼutik chchanike. Jech kʼuchaʼal liʼe, li ta mayo ta 2019 jun ermano ti Nick sbie la skʼoponunkutik talel xchiʼuk xi laj yalbunkutike:

 «Ta stsutsebaltik li 2004, chichanunaj toʼox ta Universidad xchiʼuk muʼyuk ta koʼonton stael kʼusitik ta mantal. Muʼyuk ximuyubaj. Laj kʼanbe vokol li Jeovae xchiʼuk laj kalbe ti akʼo skoltaun yoʼ jtunes lek li jkeremale. Ta tsʼakal jutuke, la jchanbe sloʼil xkuxlejal li Deivi li ta revista ¡Despertade! ¡Jaʼ te la stakʼ kaʼi j-orasion li Jeovae!».

 «Laj kikta li universidade xchiʼuk lik tunkun ta prekursor. Jech xtok, laj kakʼ ta koʼonton xchanel español yoʼ xibat ta yan lum. Ta tsʼakale, libat ta Nicaragua xchiʼuk libat xchiʼuk kajnil li ta Chanob vun sventa j˗al lekil aʼyejetik yuʼun Ajvalilal yuʼun Diose. Kʼalal tsjakʼbeikun kʼusi la stijbun koʼonton yoʼ xlik tunkun ta prekursore, jaʼ chkalbeik skʼoplal li sloʼil xkuxlejal Deivie».

 Labal sba li kʼusi kʼot ta pasel kʼalal laj kojtikinkutik jun ermana ti Abi sbie, yuʼun jmoj te likomkutik ta otel kʼalal libatkutik ta asamblea internasional ta 2019 li ta Buenos Aires (Argentina). Li Kaye xchiʼuk voʼone labal sba tajek laj kilkutik, yuʼun lek yoʼonton xchiʼuk stseʼet noʼox sat, jaʼ la svules ta jolkutik li Deivie.

 Kʼalal lisutkutik batel li ta otele, la jtakbekutik batel Abi s-enlaseil ti bu vinaj li sloʼil xkuxlejal li Deivie. Kʼalal jelav jayibuk minutoe, la stakʼbunkutik xchiʼuk laj yalbunkutik ti tskʼan tajek yaʼi chchiʼinunkutik ta loʼile. Jaʼ yuʼun, te la jta jbakutik li ta yochebal otele, li Abie ch˗okʼ xa yaʼi kʼalal laj yalbunkutik ti lik tunuk ta prekursora ta septiembre ta 2011 xchiʼuk ti bat tunuk ta jun namal territorio ti jaʼ tijbat-o yoʼonton li sloʼil xkuxlejal Deivie. Laj yalbunkutik ti kʼalal tsnuptan vokolil li ta territorioe, chchaʼkʼelbe la li sloʼil xkuxlejal Deivie. ¡Yuʼun te yichʼoj li jlik revista taje!

 Li loʼiletik jech kʼu chaʼal taje tsvules ta joltik ti jaʼutik jun utsʼ alalil ta spʼejel balumile. ¡Muʼyuk kʼusi xkoʼolaj-o ti jmoj tsobol oyutik li ta steklumal Jeovae!

 Li Kaye xchiʼuk voʼone tspat tajek koʼontonkutik ti kʼu yelan tstabeik sbalil yantik li sloʼil xkuxlejal Deivie. Li ta steklumal Diose oy epal chex kerem tsebetik ti ta sjunul yoʼonton chtunik ta stojolal Jeovae. Akʼo mi mu xakʼik venta, pe kʼalal baxbolik xchiʼuk lek ta chanbel stalelalike, tstijbeik yoʼonton yantik yoʼ xtunik ta stojolal Jeova. Ta melel chjelbat xkuxlejalik.

 Li ta Lukas 20:37, li Jesuse te laj yal ti kʼu yelan chalbe sba skʼoplal stuk li Jeovae «ti jaʼ li Sdios Abraane, li Sdios Isaake xchiʼuk li Sdios Jakobe». Li Jeovae muʼyuk chal ti jaʼ toʼox Sdiosik kʼalal kuxulik toʼoxe, yuʼun jaʼ to Sdiosik akʼo mi chamemik xa. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun li Jesuse xi laj yal li ta versikulo 38: «Yuʼun kuxul chil skotolik».

 Jaʼ jech, li Jeovae oy tajek ta yoʼonton chchaʼkuxesan li tukʼil yajtuneltake, yuʼun li ta sat stuke kuxulik ta xil (Job 14:15; Juan 5:28, 29). Jpʼel ta koʼonton ti Jeovae kuxul chil li Deivie, jech kʼuchaʼal kuxul chil li yan yajtuneltak ti vayalik ta lajelale.

 Akʼo mi oy tajek ta koʼonton ta jchaʼkʼel kaʼi li Deivie, pe oy kʼusi ti mas ta jkʼan tajeke, jaʼ ti jmojuk kʼusi spasik yan velta li Kaye xchiʼuk Deivie. Muʼyuk buchʼu jech xkil-o ti toj echʼ xa noʼox chat yoʼontone. Chkʼot tajek ta koʼonton li kʼusi chal ta Lukas 7:15: «Te une, chaʼkuxi li kereme, choti xchiʼuk lik kʼopojuk, vaʼun li Jesuse laj yakʼbe skerem li meʼile».

 Li ta septiembre ta 2005, li Kaye xchiʼuk voʼone lik tunkunkutik ta prekursor regular. Avie ximuyubajkutik tajek ti jkotolkutik li ta kutsʼ kalale jaʼunkutik prekursoretik, li kajnil xchiʼuk voʼone, li jnichʼnabe, li jniʼe xchiʼuk li kalibe. Jmoj noʼox tsobol oyunkutik, ta jkolta jbakutik xchiʼuk ta jpatbe jba koʼontonkutik ti chkilkutik yan velta ta achʼ balumil li Deivie ti bu xuʼ jmeykutik yan veltae.