Ta skoj li urakanetik, tsatsal ikʼal voʼ, sutub ikʼ, ta xnoj ta voʼ li balumile o tsyukʼilan sba tajek li nabetike. Ta skoj ti toj echʼem chakʼ voʼe ta xjem li balumile. Xchiʼuk ti chakʼ chauke xuʼ xkol kʼokʼ ta osiltik, pe maʼuk noʼox taje, yuʼun chakʼ tajek vokolil ti muʼyuk chakʼ voʼe, ti chkʼixnaj tajek li balumile xchiʼuk ti chyal taive.

 Epal miyon krixchanoetik yiloj svokolik ta skoj taje. ¿Mi jaʼ jech anuptanoj ek? Jutuk mu ta spʼejel balumile nopajtik noʼox kʼusi chkʼotanuk ta pasel xchiʼuk mas to chakʼ vokolil. Xi laj yal Federación Internacional de Sociedades de la Cruz Roja y de la Media Luna Roja: «Ta skoj li kʼusitik chkʼotanuk ta pasele ep tajek krixchanoetik ta snuptan svokolik, jech kʼuchaʼal nojelal ta voʼ, sutub ikʼ xchiʼuk ti muʼyuk chakʼ voʼe, ta skoj taje epal krixchanoetik chchamik, yantike chʼabal xa lek yabtelik xchiʼuk ta smiyonal noʼox krixchanoetik chchʼay o chlaj snaik».

 Li buchʼutik jech tsnuptanike chil svokolik ta skoj ti oy kʼusi chchʼay yuʼunike o tsvul tajek yoʼontonik. Epal krixchanoetike chʼabal sna chkomik, chlaj li kʼusitik yuʼunike o bakʼintike chcham yutsʼ yalalik.

 ¿Mi oy jech anuptanoj? Li Vivliae xuʼ me skoltaot, jech xa onoʼox skoltaoj ta smiyonal krixchanoetik. ¿Kʼuxi? Yuʼun stsatsubtasojbe yoʼontonik, spatojbe yoʼontonik xchiʼuk yakʼojbe lekil tojobtaseletik (Romanos 15:4). Jech xtok, li Vivliae tstakʼ li kʼusitik ta jakʼbe jbatike, jech kʼuchaʼal liʼe: ¿kʼu yuʼun yakʼoj to permiso Dios ti oy vokoliletike? ¿Mi yuʼun oy kʼusi yakal ta jtojtik?

 Maʼuk ta smul Dios ti chkil jvokoltike, xi chal li Vivliae: «Muʼyuk buchʼu xuʼ xakʼ ta preva ta kʼusitik chopol li Diose, jaʼ jech li Dios eke muʼyuk buchʼu chakʼ ta preva» (Santiago 1:13). Jaʼ yuʼun, maʼuk ta smul Dios ti chkil jvokoltik ta nojelal ta voʼ, ta ikʼal voʼ, ti chkʼixnaj xchiʼuk ti tsikub tajek li balumile xchiʼuk li yan kʼusitike.

 Melel onoʼox li ta voʼnee, li Diose la stunes li yip kʼusitik ta balumil sventa xakʼbe kastigo li chopol krixchanoetike. Pe ¿kʼusi sjelbenal? Avie, mu nabiluk bakʼin chtal xchiʼuk jkotoltik chkil jvokoltik akʼo mi lekil krixchanoutik o mi chopol krixchanoutik. Yanuk li ta voʼnee, li Diose kak xa onoʼox chal tal li kʼusi chkʼot ta pasele, chalbe srasonaltak ti kʼu yuʼun jech chkʼot ta pasele xchiʼuk ta xchabi li buchʼutik lekike. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalaluk laj yakʼ tal nojelal ta voʼ li Dios ta skʼakʼalil Noe, oy oxtos kʼusitik la spas, baʼyel laj yal tal, laj yalbe smelolal kʼu yuʼun ti jech chkʼot ta pasele xchiʼuk la xchabi li Noe xchiʼuk yutsʼ yalale (Jenesis 6:13; 2 Pedro 2:5).

 Mi chakʼan chanabe mas skʼoplal ta sventa li mantal liʼe, kʼelo li mantal «¿Kʼusi chal Vivlia ta sventa li nikel, nojelal ta voʼ o yan kʼusitike?».

 Li Vivliae chal ti skʼanojutik li Jeovae a xchiʼuk kʼux chaʼi ti chkil jvokoltike. Jkʼeltik batel chibuk skʼelobil.

•   Isaias 63:9: «Ti kʼu sjalil laj yil svokolike, jech laj yil svokol ek [li Diose]».

   Li kʼusi skʼan xale: Li Jeovae kʼux chaʼi kʼalal chkil jvokoltike.

•   1 Pedro 5:7: «Oyoxuk ta yoʼonton».

   Li kʼusi skʼan xale: Li Jeovae tskʼan ti lekuk oyutike.

 Ta skoj ti skʼanoj tajek krixchanoetik li Jeovae, oy ta yoʼonton tskolta. ¿Bu xuʼ jtatik li koltael taje? Ta Vivlia. Te ta jtatik lekil tojobtaseletik xchiʼuk spatobil koʼontontik ta mas tsʼakal ti bu chʼabal xa nikel, nojelal ta voʼ o yan kʼusitik (2 Korintios 1:3, 4).

 Li Jeovae jamal yaloj ta Vivlia ti tskʼan oyuk kʼusi lekik jtatik ta jelavele xchiʼuk ti oyuk spatobil koʼontontike (Jeremias 29:11). Li Diose mu skʼan ti xkil jvokoltik ta skoj li sikil o xkʼixnal balumile, li stuke tskʼan ti jkʼupintik li jkuxlejaltike, ta jun balumil ti kʼatajem xa ta paraisoe (Jenesis 1:28; 2:15; Isaias 32:18).

 Taje jaʼ jech tspas li Ajvalilal yuʼun Diose, ¿kʼusi jaʼ li vaʼ Ajvalilale? Jaʼ jun Ajvalilal te ta vinajel ti bu ch˗ajvalilaj li Jesuse (Mateo 6:10). Li Jesuse oy sjuʼel xchiʼuk spʼijil sventa spas ta mantal li yip kʼusitik ta balumile, yuʼun jaʼ jech laj yakʼ ta ilel kʼalal ay ta balumile (Markos 4:37-41). Li Jesuse chakʼ ta ilel spʼijil kʼalal chchanubtasutik ta xchabiel xchiʼuk ta skʼelel li jbalumiltike (Isaias 11:2). Jech xtok, jaʼ tskʼel ti mu xkil jvokoltik ta skoj li xkʼixnal o sikil balumile.

 Xuʼ van chajakʼbe aba bakʼin chkʼot ta pasel taje. Mi chakʼan chanabe stakʼobile, kʼelo li mantal «¿Bakʼin chlik spas mantal liʼ ta balumile?».

 Li tojobtaseletik ta Vivliae xuʼ skoltaot kʼalal skʼan to xtale, ta yorail o kʼalal echʼ xa ox li nikel, nojelal ta voʼ o yan kʼusitike.

•   Kʼalal skʼan to xtale: Skʼan chapalukot sventa xanaʼ kʼusi chapas ta anil.

   Li kʼusi chal Vivliae: «Li buchʼu pʼije tsta ta ilel li vokolile, vaʼun tsnakʼ sba, pe li buchʼutik chʼabal spʼijilike tukʼ chjelavik batel, vaʼun tsta-o svokolik» (Proverbios 22:3).

   Li kʼusi skʼan xale: Nopo kʼusi xuʼ xkʼot ta pasel ti bu nakalote. Jaʼ jech lek chapalot sventa xanaʼ kʼusi chapas ta anil xchiʼuk ti xachabi avutsʼ avalale.

   Li kʼusi kʼotem ta pasele: «Kol kʼokʼ ti bu nakalunkutike, jaʼ yuʼun persa skʼan lilokʼkutik batel ta anil. Li krixchanoetike bat xchʼulelik ta xiʼel, mu xa snaʼ kʼusi tspasik, pe jaʼuk li voʼonkutike lek xa onoʼox chapalunkutik. Chapal xa onoʼox jmochilakutik ti te jtikʼojkutik poxiletik xchiʼuk jkʼuʼ jpokʼkutike. ¡Toj lek ti kak xa onoʼox jchapanoj jbakutike!» (Tamara, California, Estados Unidos).

•   Ta yorail: Jaʼ akʼo ta avoʼonton li kʼusi mas tsots skʼoplale.

   Li kʼusi chal Vivliae: «Yuʼun kʼalal ep kʼusitik oy yuʼun li jun krixchanoe, maʼuk tsta-o xkuxlejal li kʼusitik oy yuʼune» (Lukas 12:15).

   Li kʼusi skʼan xale: Jaʼ mas tsots skʼoplal li jkuxlejaltike jaʼ mu sta li kʼusitik oy kuʼuntike.

   Li kʼusi kʼotem ta pasele: «Kʼalal la slajes jnakutik li tsatsal ikʼal voʼ Lawine, b mu xa jnaʼ kʼusi la jpas, lik jkʼopon Jeova xchiʼuk laj kalbe ti kʼu yelan chkaʼi jbae. Laj kakʼ venta ti jaʼ noʼox laj li kʼusi oy kuʼunkutike jaʼuk li voʼonkutike kuxul likomkutik» (Leslie, Filipinas).

•   Kʼalal mi echʼ xa oxe: Jaʼ nopo li kʼusi chkʼot ta pasel avie, maʼuk li kʼusi xuʼ van xkʼot ta pasel ta yokʼomale.

   Li kʼusi chal Vivliae: «Mu me xavul avoʼontonik ta sventa li yokʼomale, yuʼun oy kʼusi chakʼ vul oʼonton xtok li ta yokʼomale» (Mateo 6:34).

   Li kʼusi skʼan xale: Mu xavul tajek avoʼonton li kʼusi xuʼ xkʼot ta pasel ta tsʼakale.

   Li kʼusi kʼotem ta pasele: «Kʼalal echʼ li urakan Irmae, solel noj komel ta ikʼaloʼ li jnae, vaʼun la jvul tajek koʼonton, yuʼun skʼan ep kʼusitik jnopbe skʼoplal xchiʼuk mu xa jnaʼ kʼusi ta jpas. Vul ta jol li tojobtasel ta Vivlia ti skʼan mu jvul koʼontontik li kʼusi xuʼ xkʼot ta pasel ta yokʼomale. Toj labal sba kʼu yelan la skoltaun Jeova sventa mu jvul koʼontone» (Sally, Florida, Estados Unidos).

 Mi chakʼan chakʼel yan tojobtaseletike, kʼelo li mantal «Kʼalal ch˗echʼ nikel, nojelal ta voʼ o yan kʼusitike, ¿kʼusi xuʼ xapas sventa kuxul xakome?»