¿Kʼusi chtal ta ajol kʼalal «apokalipsis» xie? ¿Mi jaʼ chtal ta ajol ti chlaj li balumile? Junantik krixchanoetike jaʼ jech tsnopik, mas to kʼalal xi chalbeik skʼoplal li ta notisiaetike:

•   «Xuʼ onoʼox xlik junuk paskʼop (guerra nuclear), xuʼ van yolbaj tslikesik, xuʼ van muʼyuk nopbil o jaʼ van ta skoj ti muʼyuk xaʼibe sba li skʼopike» (Boletín de Científicos Atómicos).

•   «Leʼ xatal ta lajuneb jabile epajem li tsatsal ikʼal voʼe, li kolemal kʼokʼe, ti muʼyuk chakʼ voʼe, ti chkʼixnaj li balumile, li nojelal ta voʼe xchiʼuk ti chchʼay skoloral li tsʼiʼleletik ta yut nabe (blanqueamiento de los corales)» (National Geographic).

•   «Epajem tajek li kʼulubetik ta África ti tslajesik skotol li kʼusi tsʼunbile» (The Associated Press).

 ¿Mi chal Vivlia ti chlaj li balumile?

 Muyuk. Li Vivliae chal ti te oy˗o sbatel osil li balumile (Eklesiastes 1:4). Li kʼusi chichʼ lajesele jaʼ «li buchʼutik yakal tsokesik li balumile» (Apokalipsis 11:18).

 Kʼalal balumil xi ta Vivliae, jaʼ skʼoplal li krixchanoetik ti mu xchʼunbeik smantal Dios xchiʼuk ti tspasik li kʼusi oy ta yoʼonton stukike. Jaʼ jech chkʼot ta stojolalik kʼuchaʼal ta skʼakʼalil li Noee, li Diose tslajes «li krixchanoetik ti toj chopolike» (2 Pedro 2:5; 3:7).

 Xi chal 1 Juan 2:17: «Jech xtok, ta xjelav li balumile xchiʼuk li kʼusi tskʼan yoʼontone». Li Vivliae jamal chakʼ ta aʼiel ti muʼyuk tslajes balumil li Diose, yuʼun jaʼ tslajes li krixchanoetik ti tspasik li kʼusi chopole.

 Li Vivliae muʼyuk chal bakʼin (Mateo 24:36). Pe jamal chakʼ ta aʼiel ti nopol xae. ¿Kʼuxi jnaʼojtik? Yuʼun xi yaloj li Vivliae:

•   Ta xlik paskʼop, tsatsal nikeletik, ta xlik viʼnal xchiʼuk tsatsal chamel ta buyuk noʼox (Mateo 24:3, 7, 14; Lukas 21:10, 11; Apokalipsis 6:1-8).

•   Toj echʼ xa noʼox skʼanoj sba stuk li krixchanoetike. Jech kʼuchaʼal liʼe: «Batem ta yoʼontonik takʼin», «mu kʼusi snaʼ stojik ta vokol» xchiʼuk «mu snaʼ spajes sbaik» (2 Timoteo 3:1-5).

 Epal krixchanoetike xchʼunojik ti lik kʼotuk ta pasel ta 1914 li kʼusi yaloj Vivliae, jech oxal xchʼunojik ti jutuk xa skʼan xlaj li kʼusitike. Mi chakʼan chanabe mas skʼoplale kʼelo yoʼ bu chal: «¿Kʼusi chal Vivlia ti kʼu yelan chichʼ chapel li 1914?» xchiʼuk «¿Kʼuxi jnaʼojtik ti ta slajebal xa kʼakʼal kuxulutike?».

 Li jpʼel kʼop ta griego ti «apokalipsis» xi li ta Vivliae, jaʼ mas chichʼ tunesel kʼalal oy kʼusi chichʼ akʼel ta naʼel ti mukul toʼox skʼoplale. Jech xtok, jaʼ chalbe skʼoplal kʼalal mi vinaj li Jesuse, jaʼ xkaltik, kʼalal mi vinaj ti jaʼ noʼox xuʼ slajes li choplejale xchiʼuk ti chakʼbe smoton li buchʼutik chichʼik ta mukʼ Diose (2 Tesalonisenses 1:6, 7; 1 Pedro 1:7, 13).

 Li slajeb livro ta Vivliae jaʼ sbi Apokalipsis o Revelación, yuʼun chal li kʼusi chkʼot ta pasel ta jelavele (Apokalipsis 1:1). Li livro taje chal aʼyejetik ti tspat oʼontonale (Apokalipsis 1:3). Chal xtok ti chkʼataj ta jun paraiso li balumile. Kʼalal mi jech kʼot ta pasele, muʼyuk xa chil svokol li krixchanoetike xchiʼuk chlaj skʼoplal xtok li lajelale (Apokalipsis 21:3, 4).

 ¿Mi chakʼan chanabe mas skʼoplal li spatobil oʼontonal chal ta Vivliae? Xuʼ xakʼanbe junuk matanal chanubtasel li stestigotak Jeovae.